|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Əhalinin həyat səviyyəsi 50 faiz pisləşib – İqtisadçı ekspertin hesablaması
Tarix 15.06.17, 17:40 |
|
Əhalinin həyat səviyyəsi 50 faiz pisləşib. Bu bərədə iqtisadçı ekspert Nemət Əliyev öz “Facebook” səhifəsindən paylaşdığı yazıda məlumat verib. Həmin azını təqdim edirik.
“Bu dəhşətli mənzərəni açıqlanan rəsmi məlumatlar əsasında aparılmış hesablamalar təsdiq edir. Ötən ilin 1 aprel tarixindən bu ilin 1 aprel tarixinədək olan dövrdə ölkəmizdə həyat səviyyəsi kəskin şəkildə pisləşib.
Dövlət Statistika Komitəsinin açıqladığı məlumatlara görə bu ilin yanvar-mart aylarında ölkə üzrə orta aylıq əmək haqqı 5,9%, istehlak mallarının qiymətləri isə 13,2% artıb. Əgər bu məlumatlarla kifayətlənməli olsaq, əhalinin alıcılıq qabiliyyətinin ötən bir ildə 7,3% (13,2-5,9=7,3) pisləşməsi məlum olar.
Fəqət dövlət büdcəsinin icrasına dair Malliyyə Nazirliyinə istinadən yayılan məlumatlar ölkə üzrə əməyin ödənişi sahəsində çox ciddi problemlərin yaşanmasını ortaya çıxarıb.
Həmin məlumatlardan aydın olub ki, bu ilin ilk üç ayında fiziki şəxslərdən toplanmış gəlir vergisinin məbləği əvvəlki ilin yığım göstəricisindən 36,8% az olub (bu il 204,6 milyon manat, ötən il 323,9 milyon manat gəlir vergisi toplanıb).
Bu yalnız və yalnız o halda mümkündür ki, ölkə üzrə vergiyə cəlb olunmuş əmək haqqı fondu, başqa sözlə, ödənilmiş əmək haqlarının ümumi səviyyəsi 36,8% azalmış olsun, əgər gəlir vergisinin hesablanmasının və vergiyə cəlb olunan əmək haqqı məbləğinin müəyyən olunmasının ötən il tətbiq olunmuş qaydasında bu il dəyişiklik olmazsa.
Lakin belə bir qayda dəyişikliyi olub. Dövlət başçısının imzaladığı qanunla ölkədə yaşayış minimumu bu ilin əvvəlindən 155 manata qaldırılıb (ötən il bu göstərici 136 manat olub). Gəlirləri 2500 manatadək olan fiziki şəxsləri təsiri altına alan bu dəyişiklik onlardan toplanan gəlir vergisinin ümumi yığım səviyyəsinə azaldıcı təsir göstərir. Gəlirləri 2500 manatdan yüksək olan gəlir vergisinin ödəyiciləri isə bu dəyişikliyin təsiri altına düşmür.
Xatırladaq ki, fiziki şəxslərin gəlir vergisi işçilərin əmək haqqı məbləğindən hesablanır və əmək haqqı ödənilərkən vergitutma dərhal icra olunur. Nisyə haqq-hesabları, məsələn, “bu ay əmək haqqı verilsin, gəlir vergisi gələn aya saxlanılsın” kimi hallar burada keçərli deyil. Bu səbəbdən, konkret dövrdə toplanmış gəlir vergisinin səviyyəsi ölkə üzrə verilmiş-ödənilmiş əmək haqlarının ümumi səviyyəsini konkret ölçməyə imkan verir.
Neft və qeyri-neft sektorları üzrə muzdlu işçilərin sayı və əmək haqqı göstəricilərinə dair elan olunan məlumatlar əsasında apardığımız hesablamalar göstərir ki, yaşayış minimumunun 155 manata qaldırılmasının təsiri ilə gəlir vergisinin səviyyəsi ölkə üzrə 3-5% həddində azala bilər. Bu nəticə fərqli əmək haqqı qrupları üzrə aparılan hesablamalarla da təsdiq olunur.
Lakin muzdlu işçilərin ümumi sayının və orta aylıq əmək haqqı səviyyəsinin bu il artmasına dair rəsmi açıqlamalar da yayılıb. Məlumatlara görə neft sektorunda muzdla çalışanların sayı sabit qalsa da, burada orta əmək haqqı səviyyəsi 13% çoxalıb. Qeyri-neft sektorunda isə muzdlu işçilərin siyahı sayı 1,1%, orta aylıq əmək haqqı 5% artıb. Belə vəziyyət isə vergitutma bazasının böyüməsi hesabına vergi daxilolmalarının həcminə artırıcı təsir göstərir.
Əgər neft sektorunda orta əmək haqqının 2800 manatdan 3166 manata yüksəlməsi (elə həm də əmək haqqı fondunun artması) haqqında açıqlanan rəsmi məlumatların doğruluğuna inansaq, o zaman bu artım buradan toplanan gəlir vergisinin ötən ilki həcmini orta hesabla 21,5%, ölkə üzrə ümumi gəlir vergisinin həcmini isə 3-4% artırmalıydı. Başqa sözlə, digər şərtlər nəzərə alınmasa belə, yaşayış minimumuna edilmiş dəyişikliyin yaratdığı vergi itkilərinin 85-90 faizi yalnız neft sektorunda əmək haqqı fondunun 13% artımı hesabına kompensasiya olunmalıydı. Qeyd edək ki, neft sektorunda orta əmək haqqı səviyyəsinin, elə həm də ümumi əmək haqqı fondunun manatla ifadədə artması inandırıcıdır. Burada əsasən xarici şirkətlərin fəalliyyət göstərməsini də diqqətdə saxlasaq, o zaman bu versiya daha da qüvvətlənər.
Qeyri-neft sektorunda həm işçi sayının, həm də orta əmək haqqı səviyyəsinin artmasına dair açıqlanan məlumatları da nəzərdən qaçırmaq olmaz. Bu məlumatlara görə qeyri-neft sektorunda orta əmək haqqı 430 manatdan 452 manata yüksəlib. Hələ yalnız əmək haqqı artımı işçilərin ötən ilki siyahı sayı üzrə toplanan gəlir vergisinin həcmini qeyri-neft sektorunda orta hesabla 8% çoxaltmalıydı. İşçilərin siyahı sayının bu il elan olunan artımı isə bu sektorda gəlir vergisinin əlavə 1% artması ilə nəticələnməliydi.
Beləliklə, ölkə üzrə orta əmək haqqı səviyyəsinin və işçilərin siyahı sayının artması gəlir vergisinin ötən ilki səviyyəsinin 5-6% çoxalmasına gətirib çıxartmalıydı (bu ilin dövlət büdcəsində gəlir vergisi üzrə daxilolmaların 8% artımı proqnozlaşdırılıb).
Təhlildən sonra bu nəticəyə gəlirik ki, əgər ölkədə orta əmək haqqı səviyyəsinin və muzdla çalışanların sayının artmasına dair rəsmi açıqlamalar doğru olubsa, o zaman yaşayış minimumuna edilmiş dəyişikliyin gəlir vergisinin ötən ilki səviyyəsinə azaldıcı təsiri tam şəkildə kompensasiya olunmalıydı. Nəinki kompensasiya olunmalı, hətta muzdlu işçilərin ötən ilki siyahı sayı üzrə gəlir vergisinin bu ilki yığım səviyyəsi ötən ilki göstəricidən çox olmalıydı.
Amma və lakin bu baş verməyib, çünki gəlir vergisinin yığım səviyyəsində 36,8% azalma faktı qeydə alınıb. Ölkə üzrə gəlir vergisinin bu dərəcədə azalması, şübhəsiz, vergiyə cəlb olunan əmək haqqı fondunun ümumi səviyyəsinin tam 36,8% azalması ilə əlaqədardır. Əgər cari ilin birinci rübündə 13,2% bahalaşma olmasını da buraya əlavə etsək, o zaman ölkədə həyat səviyyəsinin 50% (36,8+13,2=50%) pisləşməsi təsdiq olunur.
Buradan çıxış edərək işləyənlərin siyahı sayının bu il artması haqqında səslənən istənilən fikirləri qətiyyətlə rədd etmək mümkündür. Çünki ümumi əmək haqqı fondu azalıbsa, orta əmək haqqı göstəricisi ilə işçilərin siyahı sayı eyni zamanda arta bilməz. Bu sadəcə mümkün deyil. Biri artıbsa, digəri mütləq azalmalıdır. Əgər işləyənlərin sayının artması haqqında rəsmi açıqlamalar həqiqətdirsə, o zaman orta əmək haqqı səviyyəsinin kəskin şəkildə azalmasını təsdiq etməkdən başqa çarə qalmır. Yox, əgər ümumi əmək haqqı fondunun işçilərin siyahı sayına olan nisbətini ifadə edən orta əmək haqqı göstəricisinin artması haqqında rəsmi açıqlamalar gerçəkdirsə, o zaman bu, işçilərin siyahı sayının kəskin şəkildə azalması hesabına baş vermişdir”.
Xəbərin oxunma sayı : 295
İqtisadiyyat
Xəbərlər
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
-
Sumqayıtda 28 ailənin bir qaz sayğacı var: Limit necə hesablanır?
-
“Üçüncü dünya müharibəsi artıq gedir” - Podolyak
-
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb - Külli miqdarda rüşvət görə
-
MDB-nin fond birjaları üçün yeni dövr: Azərbaycan və Özbəkistan yol açır
-
Şirkət işçilərin hüquqlarını pozdu: 20 min cərimələndi
-
“BAM-ın gücü 12 ildə 3 dəfə artıb“ - Putin
-
“Vətəndaş nikahı qanunsuzdur“ - Spiker
-
“ABŞ Ukraynaya 1 milyardlıq hərbi yardım paketi hazırlayır” – “Reuters”
-
Bu gün toyları olacaqdı - Heç biri həyatda deyil...
-
İran hakimiyyəti ölkə əhalisinə divan tutur - VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Qrunt suları Binə qəsəbəsinin sakinlərinin evlərinə doldu - VİDEO
-
Ərdoğan iqamətgahında uşaqlarla görüşdü - Fotolar
-
“Bəzi ölkələr Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar“ - Prezident
-
Rusiya-Azərbaycan münasibətləri qarşılıqlı məmnunluq doğurur
-
Azərbaycanda “Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası” dəyişdi - QƏRAR
-
Mikayıl Cabbarov səyyar vergi yoxlaması haqda qərar imzaladı - Dəyişiklik
-
“Ukrayna müharibə başlayandan yarım milyon hərbçisini itirib“ - Şoyqu
-
İcra Hakimiyyəti sabiq nazirdən 133 minə “BMW 520i” alır – Bazardakı qiymətdən 17,5 min bahadır
-
Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
-
“Türkiyədə yeni konstitusiya ilə bağlı proses başlayır” - Numan Kurtulmuş
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın sülh sazişində olmamasına razılaşıb” - Prezident
-
Xankəndi şəhərindəki tibb müəssisəsində ilk körpə dünyaya gəlib - FOTOLAR
-
Qubadlıda sərhədçilər üçün yaşayış binası istifadəyə verilib - FOTO/VİDEO
-
Xətai rayonunda səkini zəbt edərək qanunsuz parklanma yeri saldılar - VİDEO
-
Üç ayda xaricə 25 min ton alma satmışıq – Qiyməti nə qədər bahalaşıb?
-
“Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır, biz gözləyə bilmərik“ - Prezident
-
Münasibətlərimizin inkişafına yeni təkan verəcək görüş
-
Binəqədidə sürücülük məktəbi ilə bağlı ilginc iddia - “Asan“ yolla sürüclük kursu arayışı almaq olur?
-
“Nar” Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırıldı - FOTO
-
“Biz dörd kənd məsələsini heç vaxt yaddan çıxarmamışıq” - İlham Əliyev
-
“Narkotik artıq məktəblərə yol tapıb“ - Siyavuş Novruzov
-
“İndi bizim sülh sazişinin necə olması ilə bağlı ümumi anlayışımız var“ - Azərbaycan lideri
-
Ceyhun Bayramov Çexiyanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
-
Binəqədidə yol problemi: “Yağış yağanda şəhərə çıxmaq mümkün deyil”
-
Ümid edirəm ki, Ermənistan düzgün yolu seçər - Ərdoğan
-
Şimali Koreyadan nüvə əks-hücum təlimi – FOTOLAR
-
Azərbaycan-Rusiya əlaqələri daha da güclənəcək
-
Rayonlara yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
“Paşinyan dedi ki, mən gedirəm, sonra torpağın əsil sahibi İlham Əliyev özü gələcək” – Zahid Oruc
-
Serenay Sarıkaya ilk dəfə sevgilisi ilə əl-ələ görüntüləndi - FOTOLAR
-
Uşaq bağçasında mənimsəmə - Cinayət işi açıldı
-
Masallıda narkotiklərin satışı ilə məşğul olanlar saxlanılıblar - FOTO
-
Əsgərovların bankında problemli kreditlər 2 dəfədən çox artdı - TƏFƏRRÜAT
-
Tavuşda gərgin vəziyyət: “Yerkrapa” üzvləri maşını etirazçıların üzərinə sürdülər
-
Bakıda məktəblilərə siqaret satanlar cərimələniblər - FOTO/VİDEO
-
“65 yaşıma qədər işləmək istəyirəm” - Mourinyo
-
Dünyada müdafiə xərcləri tarixi rekord həddə çatıb - SİYAHI
-
Azərbaycan və Ermənistan arasında delimitasiya prosesi başladı - RƏSMİ
-
Röyal Sarıməmmədov Pirallahının icra başçısı olmaq üçün hərəkətə keçib? - İDDİA
-
Bu qaydanı pozan sürücülər 200 AZN cərimələnəcək - RƏSMİ
-
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb - Gündəlikdə 18 məsələ var
-
AMEA-nın qarşısındakı parkda oturacaqlar niyə yoxa çıxıb? - AÇIQLAMA/FOTO
-
İsrail İrana atdığı raketi özü məhv edib - “The New York Times”
-
Gürcüstan bazarında böhran - Azərbaycanda hansı avtomobillər ucuzlaşacaq?
-
Şirvan-Salyan Regional Təhsil İdarəsinin müdiri barəsində cərimə protokolu tərtib edilib - FOTO
-
Arxektura komitəsində “göydələn biznesi“ - Ramin Abdullayev hər ay onlarla mənzilə necə sahiblənir?
-
“İranda etnik azərbaycanlılar ayrı-seçkiliyə məruz qalır“ - Dövlət Departamenti
-
Bəzi bölgələrə yağış, Şahdağa sulu qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
Qərb ölkələrində “Çin casusu” xofu: Beş nəfər həbs olundu
-
Həyət evlərinin satışında yaranan durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Ərli qadınla subay oğlanın şok hərəkəti: - “Rayona getdik, kənddə axşam...“
-
Kanalizasiya suyu aylardır küçəyə axır - ŞİKAYƏT + VİDEO
-
Son günlər turşulardan zəhərlənmə halları artıb: SƏBƏB NƏDİR?
-
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola düşdü - FOTOLAR
-
Lətifənin fərqli tərzi - Fotolar
-
Ev telefonlarına olan tələbat niyə azalıb? - VİDEO
-
Prezident İlham Əliyevin Rusiyaya işgüzar səfəri başa çatıb
-
Müdirə salam vermədi, işdən qovuldu - Azərbaycanda ilginc hadisə
-
“Heydər Əliyev əlindən gələni əsirgəmirdi” - Putin
-
Ali məktəbləri bitirən tələbələr işə təyinat ala biləcəklər? - VİDEO
-
Kanalizasiya xətlərinin tez-tez tıxanmasına səbəb nədir? - VİDEO
-
Şagirdlər daha ev tapşırığı etməyəcəklər? - Nazirlikdən açıqlama
-
“Vladimir Putin və Heydər Əliyev iki ölkə arasında dostluq münasibətlərinin əsasını qoyublar” - İlham Əliyev
-
Hakimlərə etirazı rədd edildi - İndi də prokurordan narazıdır
-
İlham Əliyev və Vladimir Putinin BAM veteranları ilə görüşü olub - FOTO/VİDEO
-
“BAM XXI əsr üçün qlobal siyasəti müəyyən edir“ - Vladimir Putin
-
Astarada xarabalıqdan betər tibb məntəqəsi - VİDEO
-
İranda Rusiyanın kredit kartları işləyəcək - FOTO
-
“Əli Kərimli, artıq kənara çəkilməlisiniz“ - Deputatdan ÇAĞIRIŞ
-
Bu universitetdə tələbələrin təhsilhaqqı mənimsənilib - TƏFƏRRÜAT
-
“AccessBank” 126 milyon manatdan çox - ZƏRƏRDƏ
-
Quşçularla deputat arasında qalmaqal: Toyuqlar dərmanla şişirdilir?
-
Peskov sülhməramlıların Qarabağdan çıxarılmasının səbəbini AÇIQLADI
-
Bərdə sakinlərini dəhşətə salan hadisə: İlanlar evlərə hücum etdi - VİDEO
-
Taksi qiymətlərində artım var: Səbəb nədir?
-
Müəllimlərin nəzərinə: Növbəti vakansiya seçimi başlayır
-
Hansı bankda əhalinin nə qədər əmanəti var? – Tam siyahı
-
Bəzi rayonlarda leysan yağıb, dolu düşüb - FAKTİKİ HAVA
-
“Rusiya ilə əlaqələrimizin inkişafından çox razıyıq” - İlham Əliyev
-
MEDİA sosial şəbəkə istifadəçilərini məsuliyyətli olmağa çağırıb - Diqqət!
-
“Heydər Əliyev BAM layihənin icrasında böyük rol oynayıb” - Putin
-
Gürcüstandan Azərbaycana xırdabuynuzlu heyvan idxalı dayandırıldı – Rəsmi
-
Konduktorluq edən qız necə millinin kapitanı oldu? - VİDEO
-
“Azərbaycanla Rusiya arasında ticarət dövriyyəsi 4 milyard dollara çatıb“ - Putin
-
Maşınların qarşısını kəsib sürücülərə silah tuşlayan şəxs kimdir? - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - VİDEO/FOTO
-
Qubad İbadoğlu ev dustaqlığına buraxılıb - Məhkəmədən qərar
-
İrana məxsus qayıq Azərbaycan sərhədini pozub - Saxlanılanlar var
-
Sülhməramlılar Xocalıdakı dislokasiya yerini tərk edir - VİDEO
-
“Birləşmiş Ştatlar 170 milyon amerikalının söz azadlığını tapdalayır” - “TikTok”
-
Tibb Universiteti Stomatoloji Klinikada müəmmalı təmir işləri aparır – Nə qalib şirkət bəllidi, nə də ayrılan vəsait
-
Azərbaycan Rusiyanın böyük dostudur - Peskov
-
Yasamalda dörd kiloqram narkotik ələ keçirilib - FOTO/VİDEO
-
Magistraturaya qəbul imtahanı keçiriləcək – Bu tarixdə
-
Rüşvət almaqda ittiham olunan sabiq hakimin cinayət işi - Beş vəkil müdafiə edir
-
Bir milyondan çox aksizsiz siqaret aşkar edilərək götürülüb - FOTO
-
Rusiya hərbi bazası Ermənistandan çıxarılır? - Kremldən açıqlama
-
Yağış yağacaq, külək əsəcək - Sabahın havası
-
Azərbaycanda bu məhsullar ucuzlaşacaq - AÇIQLAMA
-
“Bu aylarda çox şey dəyişə bilər“ - KTMT-nin baş katibi
-
Ermənistanda rusları hindular əvəz edir - ŞOK MƏLUMAT
-
Ərəblər məni pulla almışdılar - Samirə Yusifqızı
-
Rusiyadan 75 qəpiyə gətirilən “qreçka” marketlərdə 3 manata satılır – Rəsmi
-
MN-də 143 milyonluq mənimsəmə: “Pulların vaxtında ödənilməsi üçün “otkat” verirdik”
-
Bu xanıma yüksək vəzifə verildi - FOTO
TOP 10
ARXİV