|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Əhməd Davudoğlu Ərdoğana qarşı üsyan bayrağını qaldırdı - Təhlil
Tarix 23.04.19, 0:12 |
|
Türkiyənin sabiq baş naziri, Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) keçmiş lideri Əhməd Davudoğlu uzun müddət davam edən səssizliyinə son qoydu. Bu gün o, özünün sosial media hesabları vasitəsilə əhatəli açıqlama ilə çıxış etdi. Buna şərti olaraq "Əhməd Davudoğlunun aprel manifesti” də demək olar.
Keçmiş hökumət başçısı Türkiyənin və AKP-nin hazırkı durumunu geniş təhlil edir və çıxış yolları göstərir. O, yazının giriş hissəsində hazırda Türkiyədə hökm sürən daxili gərginliyə işarə edərək bildirir ki, öz içərisindəki qarşıdurmaları bir yana qoyaraq zamanın ruhuna uyğun vizyon müəyyənləşdirən ölkələr önümüzdəki onillərə, hətta əsrlərə damğa vuracaq gücə qovuşacaq, qısır daxili gərginliklərdə enerjisini tükədən ölkələr isə tarixi inkişafdan geri qalacaqlar. Professor Davudoğlu xatırladır ki, 2000-ci illərin əvvəllərində AKP məhz zamanın ruhunu və millətin dəyərlərini qavrayan bir vizyonla iqtidara gələrək demokratikləşmə və iqtisadi inkişafa nail olub, ölkənin beynəlxalq nüfuzunu artırıb. Lakin 2013-cü il Gəzi olayları ilə başlayan, 17-25 dekabr 2013-cü il hadisələri (AKP və fətullahçıların ilk toqquşması) ilə davam edən, PKK-nın çuxur taktikası ilə təhlükəli səviyyəyə yüksələn və 15 iyul 2016-cı ilə çevriliş cəhdi ilə zirvəyə çıxan daxili gərginliklər Türkiyəni vizyoner və reformist siyasətdən reaksioner və müdafiə mövqeyinə sürükləyib. Davudoğlu son 3 il ərzində öz narahatlıqlarını və təkliflərini həm şifahi, həm də yazılı şəkildə prezident Ərdoğana çatdırdığını və bunları ictimaiyyətə açıqlamadığını söyləyir. Onun fikrincə, 31 mart seçkiləri və ondan sonra yaşananlar ölkənin gələcəyi ilə bağlı açıq, şəffaf müzakirənin aparılmasını zəruri hala gətirib.
Əhməd Davudoğlu hesab edir ki, prezident üsul-idarəsi gözləntiləri doğrultmayıb və hakimiyyətin bölünməsi (qanunverci, icra, məhkəmə) prinsipini zədələyib, nəzarət-balans mexanizmlərini sıradan çıxarıb, bu səbəblə yeni Konstitusiya layihəsi hazırlanmalı və sistem dəyişməlidir. O, son vaxtlar ölkə rəhbərliyinin beka (mövcudluq) təhlükəsini ön plana çıxarması ilə razılaşmır, Osmanlının quruluş illərində yaşamış mütəfəkkir Şeyx Edebalidən misal gətirərək insanı və onun təməl haqlarını nəzərə almayan, yaxud ikinci plana atan heç bir dövlətin uzun yaşamayacağını, AKP-nin əvvəllər bütün təbəqələri əhatə edən, qucaqlayan və dövlətin gələcəyindən əminliyini ifadə edən ritorikasının beka əndişələrinə əsaslanan və status-kvonu dəstəkləyən ritorika ilə əvəzləndiyini deyir. Davudoğlu bəyan edir ki, beka narahatlığı demokratiyanı təxirə salmaq üçün əsas verə bilməz, əksinə, dövlətin bekasının təməli demokratik legitimlikdir.
Sabiq baş nazir ad çəkmədən prezident Ərdoğanı da hədəf alır. Qeyd edir ki, son dönəmlərdə təvazökarlıqdan uzaq təkəbbürlü bir dil üstün olmağa başlayıb, AKP daxilində məsləhət-məşvərət anlayışı tamamilə aradan qalxaraq bir nəfərin rəyi hegemon olub. O, partiyanın daxilində paralel yapı olduğunu və onların partiyanın seçkili orqanlarını qərarların qəbulundan kənarlaşdırdığını diqqətə çatdırır. Davudoğlu burada şərti olaraq "Pelikan” adlandırılan qrupu nəzərdə tutur. Bu qrup onun baş nazir və AKP liderliyindən uzaqlaşdırılmasında mühüm rol oynayıb və hazırda iqtidar mediasında, eləcə də sarayda ciddi təsir gücünə malikdir. Nepotizmə diqqət çəkən sabiq baş nazir hakim ailənin və onun çevrəsinin dövlət üzərində təsirini də tənqid edir.
Davudoğlu MHP ilə yaradılan Cumhur İttifaqına açıq şəkildə qarşı çıxır, bu ittifaqın AKP-yə zərər verdiyini, partiyanın özünü MHP-nin dar siyasi ritorikasına həbs etdiyini, sahilyanı zonalardan qoparaq İç Anadolu və Qara dəniz bölgələrinə doğru gerilədiyini, burada isə üstünlüyün MHP-yə keçməyə başladığını vurğulayır. O, İstanbul seçkilərini və son günlər baş verən hadisələri nəzərdə tutaraq qutudan kim çıxarsa çıxsın, qazanan tərəfin xalq və demokratiya olduğunu, bu nəticəyə hörmət göstərilməsinin zəruriliyini, müxalifətin düşmənləşdirilməsinin yanlış olduğunu bildirir, CHP lideri Kamal Kılıçdaroğluna hücumu qınayır.
Türkiyədəki iqtisadi böhrana toxunan Əhməd Davudoğlu hesab edir ki, böhranın təməlində iqtisadiyyatın idarə edilməsindəki nöqsanlar dayanır. Keçmiş hökumət başçısı iqtisadi sahədə alınan qərarların gerçəklikdən uzaq, bazar iqtisadiyyatı qaydalarına və iqtisad elminin qanunlarına zidd olduğunu vurğulayaraq ad çəkmədən prezident Ərdoğanın kürəkəni Berat Albayrakı hədəf alır. Onun sözlərinə görə, iqtisadi idarəetməyə inam itib, bu güvən bərpa olunmadan böhrandan çıxmaq mümkün olmayacaq. Davudoğlu bununla faktiki olaraq, xəzinə və maliyyə naziri, iqtisadiyyatı idarə edən B.Albayrakın vəzifədən kənarlaşdırılmasını təklif edir. İqtisadi inkişafa nail olmağın əsas şərtləri kimi o, hüququn aliliyinin, məhkəmə müstəqilliyinin təmin olunmasının önəminə diqqət çəkir.
Bundan sonra nə olacaq?
Əhməd Davudoğlu təcrübəli siyasətçidir və prezident Ərdoğanı çox yaxşı tanıyır. O, irəli sürdüyü irad və təkliflərin, səsləndirdiyi tənqidlərin Ərdoğanın xoşuna gəlməyəcəyini və dərhal rədd ediləcəyini bilir. Hətta bu mövqeyinə görə hücumlara, həqarətlərə məruz qalacağını da anlayır. Belə olan halda, bu geniş açıqlamanın məqsədi nədir?
22 aprel manifestini əslində Davudoğlunun quracağı və yaxud rəhbərliyində yer alacağı yeni siyasi partiyanın vizyon sənədi, onun proqramının əsas ştrixləri kimi qiymətləndirmək olar. Abdulla Gül, Əhməd Davudoğlu və Əli Babacan başda olmaqla, AKP daxilindəki küskünlərin yeni siyasi partiya formalaşdırmağa başladıqları barədə söz-səhbətlər son aylar Ankara kulislərində geniş yayılıb. Əlbəttə ki, iqtidar partiyasından istefa verib, yeni siyasi partiya quruculuğuna başlamağı AKP-nin üzv və tərəfdarlarına izah etmək, bu addımı inandırıcı şəkildə əsaslandırmaq lazım gələcək. Bugünkü açıqlama məhz bu ehtiyacdan doğur. Böyük ehtimalla Davudoğlu partiya daxilində kifayət qədər mübarizə apardığını, amma irad və təkliflərinin nəzərə alınmadığını, AKP-dən ayrılmaqdan başqa yolunun qalmadığını söyləyərək AKP-dən istefa verəcək və öz siyasi layihəsinin icrasına başlayacaq. Hələlik onun Gül və Babacanla bərabər hərəkət edib-etmədiyi məlum deyil. Gül-Babacan cütlüyünün də partiya yaratmaq üçün çalışmalara başladıqları məlumdur. Davudoğlunun onlara qoşulması da, öz partiyasını yaratması variantı da istisna olunmur. Önəmli detallardan biri də budur ki, adı şəkilən şəxslər birmənalı olaraq avrointeqrasiyanın tərəfdarıdır və Qərbin siyasi-maliyyə çevrələri ilə yaxın münasibətlərə malikdir. Gül və Davudoğlu tez-tez beynəlxalq konfranslara dəvət olunur və orada nitq söyləyirlər. Təxmin etmək çətin deyil ki, Qərb Ərdoğanın zəifləməsində və Türkiyədə mühafizəkar-demokrat platformalı yeni qərbyönümlü siyasi partiyanın formalaşmasında maraqlıdır. Bu səbəblə, Gül-Davudoğlu-Babacan triosunun asanlıqla Qərbin siyasi dəstəyini alacağını, hətta aldığını qeyd edə bilərik. Əslində Türkiyədəki gedişat – iqtisadi böhranın dərinləşməsi də ölkəni Qərblə münasibətləri düzəltmək məcburiyyəti qarşısında qoyur. Çünki Türkiyənin böyük miqdarda kapitala ehtiyacı var, bu kapitalın mənbəyi isə Qərbdən başqası deyil.
31 mart 2019-cu il bələdiyyə seçkiləri Türkiyədə yeni siyasi mərhələnin əsasını qoydu. Prezident Ərdoğan bu seçkilərdə uduzmasa da, onun "zirehi” deşildi və heç də məğlubedilməz olmadığı aydınlaşdı. Artq Türkiyədə heç nə əvvəlki kimi olmayacaq.
Şahin Cəfərli, politoloq
abzas.org
Xəbərin oxunma sayı : 844
Analiz
Xəbərlər
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
-
Bakıda təhlükəli vəziyyət: 130-dan çox yaşı olan bina hər an uça bilər (VİDEO)
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü olub - FOTO
-
Deputatın tikdiyi binanın əyilməsi ilə bağlı xəbərdarlıq: Komissiya yaradılması təklif edildi
-
“NATO-nun Finlandiyadakı təlimləri təxribat xarakterlidir” - Zaxarova
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü başladı
-
Qırğızıstan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTOLAR +VİDEO
-
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb - Kadr təyinatları olub
-
Sadır Japarov Bakıya gəldi - FOTO
-
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
-
Bakıda taksilər gediş haqqı qiymətini qaldırdı - VİDEO
-
“Made in Karabakh”: Şərablarımız yenidən dünyaya ayaq açır - VİDEO
-
Sabiq deputatın qardaşı oğlunun 350 min vergi borcu var - Ramiz Mehdiyevin qohumudur
-
Hadrut yenidən qurulur - Ən son görüntülər
-
Baş nazir iclas keçirib - Holdinqin İdarə Heyətinə tapşırıqlar verilib
-
“Rusiya yaxın günlərdə Ukrayna ərazisinə hücumları gücləndirəcək“ - ABŞ institutu
-
Yağış yağıb, şimşək çaxıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Sənəd masama qoyulan kimi onu imzalayacağam” - Bayden
-
Beyləqanda dəhşətli cinayət: Ferma sahibi toyuq hinində çobanın arvadına təcavüz etdi
-
Keyfiyyətsiz gün eynəklərinin qorxunc fəsadları - VİDEO
-
Masazırda vətəndaşa məxsus torpaq sahəsi zəbt edilərək ev tikilir - İDDİA + VİDEO
-
Dünyada ABŞ-dən narazılıq artır - QLOBAL SORĞU
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
-
Sumqayıtda 28 ailənin bir qaz sayğacı var: Limit necə hesablanır?
-
“Üçüncü dünya müharibəsi artıq gedir” - Podolyak
-
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb - Külli miqdarda rüşvət görə
-
MDB-nin fond birjaları üçün yeni dövr: Azərbaycan və Özbəkistan yol açır
-
Şirkət işçilərin hüquqlarını pozdu: 20 min cərimələndi
-
“BAM-ın gücü 12 ildə 3 dəfə artıb“ - Putin
-
“Vətəndaş nikahı qanunsuzdur“ - Spiker
-
“ABŞ Ukraynaya 1 milyardlıq hərbi yardım paketi hazırlayır” – “Reuters”
-
Bu gün toyları olacaqdı - Heç biri həyatda deyil...
-
İran hakimiyyəti ölkə əhalisinə divan tutur - VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Qrunt suları Binə qəsəbəsinin sakinlərinin evlərinə doldu - VİDEO
-
Ərdoğan iqamətgahında uşaqlarla görüşdü - Fotolar
-
“Bəzi ölkələr Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar“ - Prezident
-
Rusiya-Azərbaycan münasibətləri qarşılıqlı məmnunluq doğurur
-
Azərbaycanda “Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası” dəyişdi - QƏRAR
-
Mikayıl Cabbarov səyyar vergi yoxlaması haqda qərar imzaladı - Dəyişiklik
-
“Ukrayna müharibə başlayandan yarım milyon hərbçisini itirib“ - Şoyqu
-
İcra Hakimiyyəti sabiq nazirdən 133 minə “BMW 520i” alır – Bazardakı qiymətdən 17,5 min bahadır
-
Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
-
“Türkiyədə yeni konstitusiya ilə bağlı proses başlayır” - Numan Kurtulmuş
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın sülh sazişində olmamasına razılaşıb” - Prezident
-
Xankəndi şəhərindəki tibb müəssisəsində ilk körpə dünyaya gəlib - FOTOLAR
-
Qubadlıda sərhədçilər üçün yaşayış binası istifadəyə verilib - FOTO/VİDEO
-
Xətai rayonunda səkini zəbt edərək qanunsuz parklanma yeri saldılar - VİDEO
-
Üç ayda xaricə 25 min ton alma satmışıq – Qiyməti nə qədər bahalaşıb?
-
“Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır, biz gözləyə bilmərik“ - Prezident
-
Münasibətlərimizin inkişafına yeni təkan verəcək görüş
-
Binəqədidə sürücülük məktəbi ilə bağlı ilginc iddia - “Asan“ yolla sürüclük kursu arayışı almaq olur?
-
“Nar” Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırıldı - FOTO
-
“Biz dörd kənd məsələsini heç vaxt yaddan çıxarmamışıq” - İlham Əliyev
-
“Narkotik artıq məktəblərə yol tapıb“ - Siyavuş Novruzov
-
“İndi bizim sülh sazişinin necə olması ilə bağlı ümumi anlayışımız var“ - Azərbaycan lideri
-
Ceyhun Bayramov Çexiyanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
-
Binəqədidə yol problemi: “Yağış yağanda şəhərə çıxmaq mümkün deyil”
-
Ümid edirəm ki, Ermənistan düzgün yolu seçər - Ərdoğan
-
Şimali Koreyadan nüvə əks-hücum təlimi – FOTOLAR
-
Azərbaycan-Rusiya əlaqələri daha da güclənəcək
-
Rayonlara yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
“Paşinyan dedi ki, mən gedirəm, sonra torpağın əsil sahibi İlham Əliyev özü gələcək” – Zahid Oruc
-
Serenay Sarıkaya ilk dəfə sevgilisi ilə əl-ələ görüntüləndi - FOTOLAR
-
Uşaq bağçasında mənimsəmə - Cinayət işi açıldı
-
Masallıda narkotiklərin satışı ilə məşğul olanlar saxlanılıblar - FOTO
-
Əsgərovların bankında problemli kreditlər 2 dəfədən çox artdı - TƏFƏRRÜAT
-
Tavuşda gərgin vəziyyət: “Yerkrapa” üzvləri maşını etirazçıların üzərinə sürdülər
-
Bakıda məktəblilərə siqaret satanlar cərimələniblər - FOTO/VİDEO
-
“65 yaşıma qədər işləmək istəyirəm” - Mourinyo
-
Dünyada müdafiə xərcləri tarixi rekord həddə çatıb - SİYAHI
-
Azərbaycan və Ermənistan arasında delimitasiya prosesi başladı - RƏSMİ
-
Röyal Sarıməmmədov Pirallahının icra başçısı olmaq üçün hərəkətə keçib? - İDDİA
-
Bu qaydanı pozan sürücülər 200 AZN cərimələnəcək - RƏSMİ
-
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb - Gündəlikdə 18 məsələ var
-
AMEA-nın qarşısındakı parkda oturacaqlar niyə yoxa çıxıb? - AÇIQLAMA/FOTO
-
İsrail İrana atdığı raketi özü məhv edib - “The New York Times”
-
Gürcüstan bazarında böhran - Azərbaycanda hansı avtomobillər ucuzlaşacaq?
-
Şirvan-Salyan Regional Təhsil İdarəsinin müdiri barəsində cərimə protokolu tərtib edilib - FOTO
TOP 10
ARXİV