|
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Yüz milyon büdcəsi olan Dövlət Fondunu kimlər idarə edir? - Araşdırma
MSK növbədənkənar prezident seçkilərinə yekun vurdu - İlham Əliyev 92,12 % səslə qalib oldu
Bir qərinəlik sədrin müəmması - Vahid Novruzovun Auditorlar Palatasında baş verənlərdən xəbəri yoxdur?
İrəvan bu istiqamətdən savaşa başlayacaq - Fransanın Azərbaycanla bağlı sensasiyalı planı (VİDEO)
Utanc və korrupsiya tablosu: Bakı küçələrinə ayrılan 2.300 ton duzu kimlər “yeyib“?
Avropa İttifaqında daxili ziddiyyətlər artır - TƏHLİL
Tarix elmləri namizədi olan Prezident – İlham Əliyev hansı mövzuda elmi işi müdafiə edib?
Güləddin Dadaşovu korrupsiya və çoxsaylı şikayətlər bitirir: “Azərkontrakt” ASC sədri kim olacaq?
Prezident nöqtəni qoydu - “Dediyim marşrut açılmasa, biz Ermənistanla...”
Əhməd Davudoğlu Ərdoğana qarşı üsyan bayrağını qaldırdı - Təhlil
Tarix 23.04.19, 0:12 |
|
Türkiyənin sabiq baş naziri, Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) keçmiş lideri Əhməd Davudoğlu uzun müddət davam edən səssizliyinə son qoydu. Bu gün o, özünün sosial media hesabları vasitəsilə əhatəli açıqlama ilə çıxış etdi. Buna şərti olaraq "Əhməd Davudoğlunun aprel manifesti” də demək olar.
Keçmiş hökumət başçısı Türkiyənin və AKP-nin hazırkı durumunu geniş təhlil edir və çıxış yolları göstərir. O, yazının giriş hissəsində hazırda Türkiyədə hökm sürən daxili gərginliyə işarə edərək bildirir ki, öz içərisindəki qarşıdurmaları bir yana qoyaraq zamanın ruhuna uyğun vizyon müəyyənləşdirən ölkələr önümüzdəki onillərə, hətta əsrlərə damğa vuracaq gücə qovuşacaq, qısır daxili gərginliklərdə enerjisini tükədən ölkələr isə tarixi inkişafdan geri qalacaqlar. Professor Davudoğlu xatırladır ki, 2000-ci illərin əvvəllərində AKP məhz zamanın ruhunu və millətin dəyərlərini qavrayan bir vizyonla iqtidara gələrək demokratikləşmə və iqtisadi inkişafa nail olub, ölkənin beynəlxalq nüfuzunu artırıb. Lakin 2013-cü il Gəzi olayları ilə başlayan, 17-25 dekabr 2013-cü il hadisələri (AKP və fətullahçıların ilk toqquşması) ilə davam edən, PKK-nın çuxur taktikası ilə təhlükəli səviyyəyə yüksələn və 15 iyul 2016-cı ilə çevriliş cəhdi ilə zirvəyə çıxan daxili gərginliklər Türkiyəni vizyoner və reformist siyasətdən reaksioner və müdafiə mövqeyinə sürükləyib. Davudoğlu son 3 il ərzində öz narahatlıqlarını və təkliflərini həm şifahi, həm də yazılı şəkildə prezident Ərdoğana çatdırdığını və bunları ictimaiyyətə açıqlamadığını söyləyir. Onun fikrincə, 31 mart seçkiləri və ondan sonra yaşananlar ölkənin gələcəyi ilə bağlı açıq, şəffaf müzakirənin aparılmasını zəruri hala gətirib.
Əhməd Davudoğlu hesab edir ki, prezident üsul-idarəsi gözləntiləri doğrultmayıb və hakimiyyətin bölünməsi (qanunverci, icra, məhkəmə) prinsipini zədələyib, nəzarət-balans mexanizmlərini sıradan çıxarıb, bu səbəblə yeni Konstitusiya layihəsi hazırlanmalı və sistem dəyişməlidir. O, son vaxtlar ölkə rəhbərliyinin beka (mövcudluq) təhlükəsini ön plana çıxarması ilə razılaşmır, Osmanlının quruluş illərində yaşamış mütəfəkkir Şeyx Edebalidən misal gətirərək insanı və onun təməl haqlarını nəzərə almayan, yaxud ikinci plana atan heç bir dövlətin uzun yaşamayacağını, AKP-nin əvvəllər bütün təbəqələri əhatə edən, qucaqlayan və dövlətin gələcəyindən əminliyini ifadə edən ritorikasının beka əndişələrinə əsaslanan və status-kvonu dəstəkləyən ritorika ilə əvəzləndiyini deyir. Davudoğlu bəyan edir ki, beka narahatlığı demokratiyanı təxirə salmaq üçün əsas verə bilməz, əksinə, dövlətin bekasının təməli demokratik legitimlikdir.
Sabiq baş nazir ad çəkmədən prezident Ərdoğanı da hədəf alır. Qeyd edir ki, son dönəmlərdə təvazökarlıqdan uzaq təkəbbürlü bir dil üstün olmağa başlayıb, AKP daxilində məsləhət-məşvərət anlayışı tamamilə aradan qalxaraq bir nəfərin rəyi hegemon olub. O, partiyanın daxilində paralel yapı olduğunu və onların partiyanın seçkili orqanlarını qərarların qəbulundan kənarlaşdırdığını diqqətə çatdırır. Davudoğlu burada şərti olaraq "Pelikan” adlandırılan qrupu nəzərdə tutur. Bu qrup onun baş nazir və AKP liderliyindən uzaqlaşdırılmasında mühüm rol oynayıb və hazırda iqtidar mediasında, eləcə də sarayda ciddi təsir gücünə malikdir. Nepotizmə diqqət çəkən sabiq baş nazir hakim ailənin və onun çevrəsinin dövlət üzərində təsirini də tənqid edir.
Davudoğlu MHP ilə yaradılan Cumhur İttifaqına açıq şəkildə qarşı çıxır, bu ittifaqın AKP-yə zərər verdiyini, partiyanın özünü MHP-nin dar siyasi ritorikasına həbs etdiyini, sahilyanı zonalardan qoparaq İç Anadolu və Qara dəniz bölgələrinə doğru gerilədiyini, burada isə üstünlüyün MHP-yə keçməyə başladığını vurğulayır. O, İstanbul seçkilərini və son günlər baş verən hadisələri nəzərdə tutaraq qutudan kim çıxarsa çıxsın, qazanan tərəfin xalq və demokratiya olduğunu, bu nəticəyə hörmət göstərilməsinin zəruriliyini, müxalifətin düşmənləşdirilməsinin yanlış olduğunu bildirir, CHP lideri Kamal Kılıçdaroğluna hücumu qınayır.
Türkiyədəki iqtisadi böhrana toxunan Əhməd Davudoğlu hesab edir ki, böhranın təməlində iqtisadiyyatın idarə edilməsindəki nöqsanlar dayanır. Keçmiş hökumət başçısı iqtisadi sahədə alınan qərarların gerçəklikdən uzaq, bazar iqtisadiyyatı qaydalarına və iqtisad elminin qanunlarına zidd olduğunu vurğulayaraq ad çəkmədən prezident Ərdoğanın kürəkəni Berat Albayrakı hədəf alır. Onun sözlərinə görə, iqtisadi idarəetməyə inam itib, bu güvən bərpa olunmadan böhrandan çıxmaq mümkün olmayacaq. Davudoğlu bununla faktiki olaraq, xəzinə və maliyyə naziri, iqtisadiyyatı idarə edən B.Albayrakın vəzifədən kənarlaşdırılmasını təklif edir. İqtisadi inkişafa nail olmağın əsas şərtləri kimi o, hüququn aliliyinin, məhkəmə müstəqilliyinin təmin olunmasının önəminə diqqət çəkir.
Bundan sonra nə olacaq?
Əhməd Davudoğlu təcrübəli siyasətçidir və prezident Ərdoğanı çox yaxşı tanıyır. O, irəli sürdüyü irad və təkliflərin, səsləndirdiyi tənqidlərin Ərdoğanın xoşuna gəlməyəcəyini və dərhal rədd ediləcəyini bilir. Hətta bu mövqeyinə görə hücumlara, həqarətlərə məruz qalacağını da anlayır. Belə olan halda, bu geniş açıqlamanın məqsədi nədir?
22 aprel manifestini əslində Davudoğlunun quracağı və yaxud rəhbərliyində yer alacağı yeni siyasi partiyanın vizyon sənədi, onun proqramının əsas ştrixləri kimi qiymətləndirmək olar. Abdulla Gül, Əhməd Davudoğlu və Əli Babacan başda olmaqla, AKP daxilindəki küskünlərin yeni siyasi partiya formalaşdırmağa başladıqları barədə söz-səhbətlər son aylar Ankara kulislərində geniş yayılıb. Əlbəttə ki, iqtidar partiyasından istefa verib, yeni siyasi partiya quruculuğuna başlamağı AKP-nin üzv və tərəfdarlarına izah etmək, bu addımı inandırıcı şəkildə əsaslandırmaq lazım gələcək. Bugünkü açıqlama məhz bu ehtiyacdan doğur. Böyük ehtimalla Davudoğlu partiya daxilində kifayət qədər mübarizə apardığını, amma irad və təkliflərinin nəzərə alınmadığını, AKP-dən ayrılmaqdan başqa yolunun qalmadığını söyləyərək AKP-dən istefa verəcək və öz siyasi layihəsinin icrasına başlayacaq. Hələlik onun Gül və Babacanla bərabər hərəkət edib-etmədiyi məlum deyil. Gül-Babacan cütlüyünün də partiya yaratmaq üçün çalışmalara başladıqları məlumdur. Davudoğlunun onlara qoşulması da, öz partiyasını yaratması variantı da istisna olunmur. Önəmli detallardan biri də budur ki, adı şəkilən şəxslər birmənalı olaraq avrointeqrasiyanın tərəfdarıdır və Qərbin siyasi-maliyyə çevrələri ilə yaxın münasibətlərə malikdir. Gül və Davudoğlu tez-tez beynəlxalq konfranslara dəvət olunur və orada nitq söyləyirlər. Təxmin etmək çətin deyil ki, Qərb Ərdoğanın zəifləməsində və Türkiyədə mühafizəkar-demokrat platformalı yeni qərbyönümlü siyasi partiyanın formalaşmasında maraqlıdır. Bu səbəblə, Gül-Davudoğlu-Babacan triosunun asanlıqla Qərbin siyasi dəstəyini alacağını, hətta aldığını qeyd edə bilərik. Əslində Türkiyədəki gedişat – iqtisadi böhranın dərinləşməsi də ölkəni Qərblə münasibətləri düzəltmək məcburiyyəti qarşısında qoyur. Çünki Türkiyənin böyük miqdarda kapitala ehtiyacı var, bu kapitalın mənbəyi isə Qərbdən başqası deyil.
31 mart 2019-cu il bələdiyyə seçkiləri Türkiyədə yeni siyasi mərhələnin əsasını qoydu. Prezident Ərdoğan bu seçkilərdə uduzmasa da, onun "zirehi” deşildi və heç də məğlubedilməz olmadığı aydınlaşdı. Artq Türkiyədə heç nə əvvəlki kimi olmayacaq.
Şahin Cəfərli, politoloq
abzas.org
Xəbərin oxunma sayı : 844
Analiz
Xəbərlər
-
Novruz bayramının İlaxır çərşənbəsi qeyd olunur
-
Xalq artisti görünüşü ilə təəccübləndirdi - VİDEO
-
Futbolumuzun yeganə xilas yolu - Yalnız o gəlməlidir
-
“Rusiya nüvə tərksilahına dair danışıqlara hazırdır” - Peskov
-
“Məhkumlar soyuq havalarda üst-üstə paltarlar geyiniblər”: Generalın istintaqı bitdi
-
Səfirin qardaşı oğlu yüzlərlə insana qarşı dələduzluq edib: Bulut Bağcı kriptovalyuta işini necə “qurub?”
-
Dərman vasitələrinin farmakonəzarət qaydası ilə bağlı YENİLİK
-
Paytaxtda 600 manata səməni satılır? - VİDEO
-
Sərnişindaşımaya dair müsabiqələrdə iştiraka görə ödəniləcək məbləğlər - SİYAHI
-
Ramazan ayının doqquzuncu gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
-
“Dördüncü dəfədir ki, bayram tonqalını azad edilmiş Qarabağda qalayıram” - Prezident
-
AFFA 4 nəfəri futboldan ömürlük uzaqlaşdırdı - RƏSMİ
-
Nura Suridən Xəyyam Nisanov barədə şok sözlər - VİDEO
-
Jurnalsit İstanbul Klinikasını ittiham etdi: “Anamı öldürdülər“
-
Ermənistanın keçmiş müdafiə naziri: “Hindistandan alınan silahlar yararsız vəziyyətdədir”
-
Gürcüstan və Azərbaycan iki müstəqil dövlət kimi daim bir-birinin yanındadır
-
Əfv və amnistiya olacaq! - Hüquq müdafiəçisi tarixi açıqladı
-
Azərbaycanda ilk dəfə cəzaçəkmə müəssisəsində üztanıma sistemi yaradılıb - FOTO
-
“Biz bir daha göstərdik ki, öz yolumuzdan dönməyəcəyik” - İlham Əliyev
-
Zəngilanın bu kəndi yenidən qurulacaq - 1,1 milyon ayrıldı
-
Hikmət Hacıyev Çinə niyə gedib? - TƏHLİL
-
“Azpetrol“ məntəqələrində yolxlama: İnsanların həyatı təhlükəyə atılıb!
-
Yerli və idxal kərə yağları cüzi bahalaşıb – Son qiymətlər
-
Xalası onu təhqir etdiyini deyən müğənnini məhkəməyə verdi: 30 min təzminat istədi
-
Özəl universitetlərdə tibb təhsili bərpa olunacaqmı? - VİDEO
-
Rumıniyada NATO-nun ən böyük hərbi bazası tikilir: Minlərlə hərbçi yerləşdiriləcək
-
“Bu gün Azərbaycan dünyada nadir ölkələrdəndir ki, onun siyasəti tamamilə müstəqildir” - Prezident
-
Adı iki nəfərin ölümündə hallanan məmur 50 min təzminat verib? - “Rang Rover“lə qəza...
-
Sabahın iş günü ilə bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA
-
Rusiyada səslərin 100 faizi sayıldı: Putindən mütləq qələbə
-
“Əfsuslar olsun ki, bu, Ermənistana dərs olmadı“ - Azərbaycan lideri
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Strateji əməkdaşlıq və dostluq münasibətləri Azərbaycan ilə Gürcüstan üçün həmişə prioritet olub
-
“Azəriqaz”da Cahid Hüseynov ruzigarı: direktor müavininin bacısı oğlu yeni vəzfəyə təyin edildi
-
Xətai rayonunda saxlanılan narkokuryerlərdə 10 kq marixuana aşkar edilib - VİDEO
-
“İnflyasiya ilə əlaqədar zəruri tədbirlər davam etdiriləcək“ - Nazirlər Kabineti
-
Tenderə nəzarət edən dövlət qurumunun özü qanunsuz tender keçirir? – FOTOFAKT
-
Prezident Azərbaycan xalqını təbrik etdi - MƏTN
-
Dövlət qulluqçusu olmaq istəyənlərin nəzərinə - Nəticələr elan olundu
-
Polis gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq - DİN
-
Azərbaycanda işsizlərin sayı artdı – Son 20 ilin statistikası
-
İkitərəfli əlaqələrin yüksək səviyyədə olmasının əyani təzahürü
-
“Manatın məzənnəsi Mərkəzi Bankdan asılı olacaq“ - Millət vəkili
-
Prezident Xankəndidə Novruz tonqalını alovlandırıb - Xalqı təbrik edib + FOTOLAR
-
Nazirlik “Araz Supermarket”i cərimələdi - Məhsulu üzərində göstərilən qiymətdən baha satıb
-
İşdən çıxarılan Ruslan Əliyev Badamdardakı villasını satışa çıxarıb - FOTOLAR
-
Martın 20-də geomaqnit qasırğası gözlənilir - Xəbərdarlıq
-
NATO-nun baş katibinin Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Dünyanın ən isti yeri: burada hətta bakteriyalar belə yaşaya bilməz
-
İlham Əliyev Vladimir Putini təbrik etdi - Prezident seçkisində qələbəsinə görə
-
Xırdalan dairəsində ev adı altında tikilən obyekt restoran kimi fəaliyyət göstərəcək - FOTOLAR
-
“Bakı otis lift“ valyuta vəsaitini xaricdən geri qaytarmayıb - PROTOKOL
-
Füzuli şəhərinə daha 34 ailə yola salınıb - FOTOLAR
-
Azərbaycan dünyanın ən təhlükəsiz ölkələri arasındadır - REYTİNQ
-
Xocalıda kütləvi məzarlıqda qalıqları aşkar edilənlərlə bağlı brifinq keçirilib - VİDEO
-
Hikmət Hacıyev Pakistanın Çindəki səfiri ilə görüşüb - FOTO
-
“Putin prezident seçkilərində qalib gəldi“ - Rusiya MSK
-
Dövlətə məxsus 10 avtomobil hərraca çıxarılır – Qiymətlər 1 300 manatdan başlayır (SİYAHI)
-
Bakıda həll yolunu tapmayan səki problemi - VİDEO
-
Məktəb təhsili əlavə hazırlıqlara sövq edir? - VİDEO
-
Deputat Erkin Qədirlinin köməkçisi ölkədən qaçıb? - İDDİA
-
Əli Əsədovdan qeyri-müntəzəm sərnişin daşınması ilə bağlı QƏRAR
-
“Rusiya ilə NATO arasında müharibə mümkündür“ - Putin
-
Bakıda eyni rayon ərazisində fərqli qiymətə satılan mənzillər - ARAŞDIRMA
-
“Ukrayna üçün hərbçilərin göndərilməsi, silah və sursat təchizatı yoxdur“ - Avstriyanın XİN
-
Novruz Bayramı ərəfəsində Azərbaycana turist axını gözlənilir - VİDEO
-
“Biz onu dəyişmək istəyirdik, amma o, öldü“ - Putin
-
Lənkəranda sərnişin avtobuslarının əksəriyyəti istismara yararsızdır - VİDEO
-
Mehriban Əliyeva Saida Mirziyoyeva ilə sərgi açılışında - FOTOLAR
-
Binəqədidə söküntü problemi: Mənzil sahibləri tikinti şirkəti ilə razılaşmırlar - VİDEO
-
“Rəsmi nikahım yoxdur“ - Vəfa Şərifova
-
“Görsək ki, Azərbaycan futboluna faydası var, lazımi addımı atacağıq” - Qurban Qurbanov
-
“Azərbaycan-NATO tərəfdaşlığının uzun tarixi var“ - Prezident İlham Əliyev
-
Rusiyada prezident seçkisinin ilkin nəticələri: Putin qalib gəlir
-
“Biz sülhə heç vaxt olmadığımız qədər yaxınıq“ - Prezident
-
Gəncə sakinləri mavi yanacaq problemi yaşayırlar - VİDEO
-
Prezidentin NATO-nun Baş katibi ilə şam yeməyi əsnasında geniş tərkibdə görüşü olub - VİDEO
-
Mənzil almaq istəyənlər bankların daxili ipotekasından niyə istifadə edə bilmir? - VİDEO
-
“COP-29 dönüş nöqtəsi olacaq“ - Stoltenberq
-
Dövlət Baxçalı Ərdoğana çağırış etdi - “Ayrıla bilməzsən! Türk millətini yalnız buraxa bilməzsən!
-
Ramazan ayının səkkizinci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
-
“Azərbaycanla Ermənistan arasında dayanıqlı sülhə nail olunacağına ümid edirik“ - NATO-nun Baş katibi
-
Xocavəndin əsrarəngiz Tuğ kəndi: Yeni görüntülər - VİDEO
-
Messi Argentina millisinin qarşıdakı oyunlarını buraxacaq - SƏBƏB
-
Prezident İlham Əliyevin Yens Stoltenberqlə təkbətək görüşü başlayıb - FOTOLAR
-
Ukraynaya hərbi yardım ABŞ-nin silah ehtiyatlarını azalda bilər - Ağ Ev
-
Xəzər dənizi yox olacaq? - “Proses 2050-ci ilə qədər davam edəcək“
-
NATO baş katibi Azərbaycanda səfərdədir - FOTO
-
Pravoslav kilsəsinin lideri müsəlmanların boynuna xaç asmağa çağırıb - Patriarxın qorxulu fətvası
-
“Tramp prezident olmaq üçün çox yaşlıdır” - Baydendən məzəli ittiham
-
“Hökumət inflyasiyanı birrəqəmli həddə endirəcək“ - Ərdoğan
-
“Azəriqaz“ı onlar idarə edirmiş...- Sədr müavini Cahid Hüseynovun qohumları
-
İslandiyada şəhər boşaldıldı: Turistlər və yerli sakinlər təxliyə edildilər
-
Bu gün 46 mindən çox şagird üçün buraxılış imtahanı keçirilib - 2 nəfər imtahandan xaric edilib
-
“Atamı KQB öldürdü...” - Onun Andranik haqqında yazdığı romanı kim oğurlamışdı?
-
Dövlət Baxçalı yenidən MHP sədri seçildi - 11-ci dəfə
-
“Bitcoin” alaq, yoxsa qızıl? - ARAŞDIRMA
-
Ermənistanda narazı əhali ayağa qalxdı - VİDEO
-
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını təqdim edib - VİDEO
-
Sumqayıtda tank mərmisi aşkarlandı - FOTO/VİDEO
-
Havanın temperaturu aşağı düşəcək, intensiv yağış yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Moskvada hava limanları bağlandı: Ukrayna dronlarının hücumları
-
Dumanlı hava şəraiti ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ
-
NATO tükənir: Pul yoxdur
-
Kiberdələduzların yeni fırıldağı: bu keçidlərə daxil olmayın! (VİDEO)
-
Zeytun yağı xilaskara çevrilir: 5 yaşınadək uşaqlarda...
-
Bakıda bu küçələrə avtomobillər buraxılmayacaq - Bu gündən qadağa qüvvəyə minib
-
Dünyanın ən böyük təyyarəsi yaradılacaq - FOTO
-
Kim Çen In hava-desant təlimlərinə qızı ilə birlikdə rəhbərlik etdi - FOTOLAR
-
“Mən seçilməsəm, ABŞ qan gölünə çevriləcək” - Tramp
-
Bakı və Parisin Gürcüstanda mübarizəsi - Tbilisi vədləri, yoxsa reallığı seçəcək?
-
“Fransa Ukraynada Rusiyaya qarşı əməliyyat keçirə bilər” - Makron
-
İpoteka ilə ev alanlara sevindirici xəbər - VİDEO
-
Sudanda milyonlarla insanı dəhşətli aclıq gözləyir - BMT
-
Dövlət qulluğu vəzifələri üzrə test imtahanları keçiriləcək - DİM məlumat yaydı
-
Azərbaycanda boşanmış kişiyə fantastik məbləğdə aliment kəsildi - VİDEO
-
Ramazan ayı ilə bağlı suallara cavab: Azan oxunarkən yemək olar? - VİDEO
-
Ən dəbli məşhurlar onlardır - SİYAHI
-
Neymar haqda qorxunc proqnoz - Həkimi açıqladı
-
HƏMAS-ın Qəzzadakı atəşkəs planı məlum olub - TƏFƏRRÜAT
TOP 10
ARXİV