O, “Çoxları yuxunu gərəyincə dəyərləndirməməyə meyllidir, amma adamlar buna yetərincə vaxt ayırmalıdırlar” deyir və əlavə edir: “Yuxu yaddaş üçün önəmlidir. Yatmalıyıq ki, yeni bilikləri mənimsəmək durumunda olaq, yatarkən isə öyrəndiklərimizi “emal edirik””.

Bergendə bu yaxınlardakı araşdırma göstərib ki, adamların 20%-i yuxusuzluqdan əziyyət çəkir (yuxu müddəti beynəlxalq diaqnostika arşınlarına uyğun ölçülüb). Bu, böyük rəqəmdir.

Byorvatn deyir: “Bu, yuxusuzluqdan əziyyət çəkənlərin sayının artdığını göstərir – özü də daha gənc yaşlarda. Adam artıq yatmağa yollanandan sonra yataqda elektron KİV-lərdən istifadə son illərdə dəyişən amillər sırasına aiddir”.

Yuxu probleminiz varsa, telefondan “asılmağı” tərgitsəniz, ya uşaqları yataq otağından qovsanız, sizə xeyri az olacaq.

Yuxu problemi tədqiqatçısı Byörn Byorvatn Bergendə SOVno-dakı həmkarlarilə birlikdə yataq otağıyla bağlı hansı vərdişlərin yuxusuzluq kimi xəstəliklərlə səsləşdiyini aydınlaşdırmaq qəsdilə araşdırma aparıb.Telefonla 1001 nəfər sorğuya tutulub, yataq otağıyla bağlı respondentlərin vərdişləri haqda suallar verilib. Onlara yataqda uzanarkən kitab oxuyub-oxumadıqları, ya telefondan “asıldıqları”, yataq otağındakı hərarət, habelə yatağı kimləsə bölüşüb-bölüşmədikləri haqda suallar verilib.

Byorvatn deyir: “Yuxusuzluqdan  əziyyət çəkənlərlə normal yatanların yataq otağıyla bağlı vərdişləri arasında fərq azdır”.

O, qeyd edir ki, araşdırmalar səbəb-nəticə münasibətlərini deyil, hansısa əlaqləri göstərə bilər. Yuxu problemi olanların çox vaxt ən yeni çarpayısı və ən yaxşı döşəkləri olur. Bununla belə, yuxusuzluqdan əziyyət çəkənlərlə yaxşı yatanların yataqda mobil telefondan isitfadədə də heç bir fərqi olmayıb.

“Yuxusuzluqdan əziyyət çəkənlərin bəziləri yuxulaya bilməyəndə elektron KİV-lərdən istifadə edirlər. Yəni oyaqlıqda məşğul olduqlarının eynisini edirlər. Düşünmək sadəlövhlükdür ki, mobil telefondan imtina edən kimi problem çözüləcək”.

Bununla belə, Byorvatn qeyd edir ki, yataqda mobil telefondan “asılı qalmamaq” məsləhətini dinləməyinə dəyər.

Amerika yuxu tədqiqatçısı Metyu Uokerin fikrincə, iki suala cavab verməklə yetərincə yatıb-yatmadığınızı anlamaq olar.

Sübh o başdan oyanıb saat 11-də bir də yuxulaya bilərsinizmi? 12 saata qədər səmərəli işləmək üçün kofe içməlisinizmi? O, son kitabında yazır – bu suallardan, heç olmasa, birinə təsdiq cavabı versəniz, bu bildirir ki, son dərəcə az, ya da çox pis yatırsınız.

Byörn Byorvatn hesab edir ki, bu olduqca sərt qənaətdir. O düşünür ki, son dərəcə az yatıb-yatmadığımızı özümüz hiss edə bilərik. Onun fikrincə, “tamamilə mümkündür ki, hətta bəs deyincə yatsanız da, kofe içmək istəyirsiniz, başlıcası elə yatmaqdır ki, növbəti gün yorğunluq duymayasınız ”.

Byorvatn məsləhət görür – yetərindən artıq deyil, kifayət qədər yatmağınız lazımdır. Çoxları hiss edirlər ki, yataqda xeyli ağnasalar, ancaq yorulurlar.

Tərcümə Strateq.az-ındır.