|
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Yüz milyon büdcəsi olan Dövlət Fondunu kimlər idarə edir? - Araşdırma
MSK növbədənkənar prezident seçkilərinə yekun vurdu - İlham Əliyev 92,12 % səslə qalib oldu
Bir qərinəlik sədrin müəmması - Vahid Novruzovun Auditorlar Palatasında baş verənlərdən xəbəri yoxdur?
İrəvan bu istiqamətdən savaşa başlayacaq - Fransanın Azərbaycanla bağlı sensasiyalı planı (VİDEO)
Utanc və korrupsiya tablosu: Bakı küçələrinə ayrılan 2.300 ton duzu kimlər “yeyib“?
Avropa İttifaqında daxili ziddiyyətlər artır - TƏHLİL
Tarix elmləri namizədi olan Prezident – İlham Əliyev hansı mövzuda elmi işi müdafiə edib?
Güləddin Dadaşovu korrupsiya və çoxsaylı şikayətlər bitirir: “Azərkontrakt” ASC sədri kim olacaq?
Prezident nöqtəni qoydu - “Dediyim marşrut açılmasa, biz Ermənistanla...”
İran-ABŞ-Avropa:hərbi təhdidlər çoxalır, biznes isə genişlənir – Təhlil
Tarix 21.06.17, 16:42 |
|
İlya Plexanov
inosmi.ru, 21.06.2017
Praktik olaraq bur həftə də keçmir ki, İran və ABŞ bir-birini acılamasın. İran kater, təyyarə və dronları Fars körfəzində Amerika gəmilərinə dinclik vermir, hər iki ölkə diplomatları etirazlar ifadə edir, ABŞ və İran siyasətçiləri bir-birini gərginliyi gücləndirməkdə ittiham edir, Donald Tramı öz tivitterində İran haqda daha nələr yazmayıb, ABŞ Suriyada Ət-Tənfənin girişində İranyönlü bölmələri bombalayır, Amerika Senatı İrana qarşı yeni sanksiyalar tətbiq edir, İran Ali lideri Əli Xamenei deyir ki, “Amerika terrorçular ölkəsidir və terrorçuları müdafiə edir”. Buna hamı artıq alışıb və hesab olunur ki, ABŞ və İran 1979-cu ildən qırılmış diplomatik münasibətlərlə barışmaz rəqiblərdir.
Lakin ictimaiyyətə səs-küylü siyasi deyimlər və fəaliyyətdən savayı hərbçilərin ümidi var ki, iki ölkə arasında gec-tez başqa münasibətlər də – kommersiya – qaydasına düşəcək.
İranın Aseman Airlines aviaşirkəti artıq Donald Tramp vəzifəyə başladıqdan sonra bu ilin aprelində Amerikanın Boeing şirkətindən 3,4 milyard dollar məbləğində 30 Boeing-737 təyyarəsinin tədarükü üçün ilkin saziş imzalayıb (hələ 30-u da əlavə alına bilər). Təyyarələr 2022-ci ildən İrana gəlməlidir.
Boeing artıq buna qədər sanksiyaların götürülməsi ilə 2016-cı ilin dekabrında İranın IranAir şirkətinə 16,6 milyard dolar məbləğində 80 təyyarə satmaq haqda saziş bağlayıb, yeni sifarişlərdən savayı İranın köhnə təyyarələrinin mühərrikinin təmirini aparır. Aseman Airlines-la saziş isə Amerika şirkətinə 18 min iş yeri verəcək və prezident Tramp Boeing-lə İran aviaxətlərinin münasibətlərini aşkar şəkildə müzakirə etməməyə üstünlük verir.
İran əvvəllər bildirib ki, ölkəyə 500 yeni mülki avialayner lazımdır. Bu, böyük puldur. Lakin qeyd etmək lazımdır ki, təyyarələr hələlik tədarük edilməyib (ilk tədarük 2018-ci ildə gözlənilir) və sazişlərin həyata keçirilməyi sual altında qalır. Çünki ölkələr arasındakı kommersiya münasibətləri həm ABŞ-da, həm də İranda siyasi elitalar arasında zorla qopma doğurur. ABŞ-da hesab edirlər ki, IranAir İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu tərəfindən təşkilat üzvlərini daşımaq üçün istifadə olunur, İranda isə hiddətlənirlər ki, İranın pulları “amerikalıların gödənini doyuzdurmağa” gedir.
Buna baxmayaraq, həm İranda, həm də ABŞ-da dəfələrlə ifadələr səsləndirilib ki, Tramp administrasiyası biznesmenlər administrasiyasıdır və daha fəal ticarət münasibətləri qurmaq ümidi verir.
ABŞ mayda İrandakı müəyyən şəxslər və İranın raket proqramına yardım edə biləcək Çin şirkətlərinə qarşı sanksiya tətbiq edib. Lakin, BBC-nin yazdığı kimi, bununla yanaşı Tramp yenilənməsi tələb olunan bir sıra digər sanksiyaların vaxtını uzatmayıb.
2006-2016-cı illərdə ABŞ və İran arasında ticarət dövriyyəsi on il ərzində üç milyard dollar təşkil edib. Müqayisə üçün – münasibətlər kəsilənə qədər 1978-ci ildə dövriyyə 6,7 milyard dollar təşkil edib. Sanksiyalar götürüldükdən sonra ABŞ-da fars xalçalarının satışı 8 dəfə, incəsənət əşyalarının satışı isə 2 dəfə artıb. Söz düşmüşkən, İran xalçaçılıq sənayesində 700 minə yaxın adam çalışır. ABŞ İrandan xalça və əntiqdən başqa kürü də alır.
ABŞ öz növbəsində İrana dərman, taxıl, düyü, soya, qarğıdalı, süd məhsulları, şokolad, taxta, ətriyyat və hətta damazlıq öküz sperması tədarük edir. Təbii ki, hər şey cüzi şəkildədir.
İran bazarı Amerika şirkətləri üçün dadlı tikədir. Bütün antiamerika ritorikasına baxmayaraq, İran istehlakçısı Qərb həyat tərzinin təsiri altındadır. Amerika şirkətləri kübar ətriyyatı və kosmetika, brend qadın geyimi, məişət elektronikası və kompüter texnikası (Apple məhsulu), avtomobil, tütün məhsulları, fast-fud və pop musiqi bazarlarında öz payını tuta bilərdi. Bütün bunlar İrana onsuz da qeyri-leqalcasına böyük həcmdə tədarük olunur və ya ölkədə və yaxud bölgədə lisenziyasız istehsal edilir. Amerika şirkətləri öz saatını gözləyir.
Burası da var ki, Dell şirkəti İranın Almaniya və Fransa səfirliklərinə bir neçə min avroluq kompüter sataraq bununla da sanksiya qaydalarını pozmaqda ittiham edilərkən adamın gülməyi gəlir.
Qaldı ki, təyyarələrə, yeri gəlmişkən, avropalılar da Boeing-dən geri qalmırlar. Airbus da artıq İrana təyyarə tədarük edir. IranAir üç təyyarə alıb, bu arada İrana ATR şirkətindən 20 turbovintli təyyarə tədarükü üçün danışıqlar gedir.
İran prezident Həsən Ruhaninin 2016-cı ildə Avropa səfəri nəticəsində İran 40 milyard dollarlıq müqavilə bağlayıb. İtaliya və Fransa şirkətləri ağır texnika, neft-qaz kompleksi üçün avadanlıq tədarükünə başlamalı, İran avtomobil zavodları və Tehran, Məşhəd aeroportlarında terminal inşasına qatılmalıydı. Norveç, Avstriya, Almaniya və başqa ölkələrin şirkətləri 2016- cı il boyu İranın neft-qaz, metallurgiya və nəqliyyat sahələrində iş üzrə qarşılıqlı anlaşma haqda dalbadal müqavilələr imzalayıb. Bu sazişlərin bir qismi gerçəkləşməyə başlayıb. Məsələn, İtaliyanın dünyada metallurgiya sənayesi üçün aparıcı tədarükçülərdən biri Danieli qrupu bu il mayda 40 milyon dollar qoyaraq Tehran ətrafında Danieli Persia zavodunu işə salıb.
İran və Avropan şirkətləri arasında iqtisadi münasibətlərin inkişafına əsas maneə gəlir və yaxud fayda deyil, bankların İranla iri məbləğ sövdəsi aparmaq istəksizliyidir. Bu, birinci növbədə o cümlədən Amerikada da fəaliyyət göstərən banklara aiddir. Onlar qorxur ki, Amerika hökuməti cərimə və sanksiya qoyub əməliyyatı məıhdudlaşdıraraq nüfuza ləkə salar.
Və bu, boş hədə deyil. Məsələn, 2014-cü ildə Fransa BNP Paribas bankı sanksiyaları pozmaq üzündən 9 milyard ABŞ dolları ödəməyə məcbur olub və bir il ərzində dollar əməliyyatı aparmaqdan qismən məhrum olub.
Bununla belə, bu sahədə də don açılır. İran iyulda çirkli pulların yuyulması üzrə mübarizə üzrə Hökumətlərarası təşkilatın (FATF) “qara siyahı”sından çıxdaş olunacaq, mayda isə İranın Saman Bank-ı İtaliya tənzimləyicilərinin icazəsi ilə İtaliyada öz ofisini açıb. Bu, İranla AB arasında biznes aparmağı güclü şəkildə asanlaşdırmalıdır. İranla AB arasında mal dövriyyəsi 2017-ci ilin birinci rübündə 5,3 milyard avro təşkil edib. Və dövriyyələr ancaq çoxalır. Avropa nə zamansa daha müstəqil xarici siyasət apara bilsə, onda İranla münasibətləri sürətlə normallaşdırmağa bütün şanslar var.
Tərcümə Strateq.az-ındır.
Xəbərin oxunma sayı : 310
Analiz
Xəbərlər
-
Aygün Kazımova ilə Namiq yenidən məşhur dueti oxudu - VİDEO
-
Qurban Qurbanov hərəkətlərinə fikir verməyən futbolçunu CƏRİMƏLƏDİ
-
DİN vətəndaşlara müraciət edib - “Hesab məlumatlarınızı tanımadığınız şəxslərlə paylaşmayın”
-
Pensiya və müavinətlər artırıla bilər - VİDEO
-
Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarına həsr edilən “Xüsusi Xidmət” sənədli filmi - VİDEO
-
Quzu ətindən baha olan göbələk növü - VİDEO
-
“Hərbi xidmətdən yayınanların sayı bir milyona çatır“ - Ukraynalı deputat
-
Şokoladın qiyməti dəyişəcək? - VİDEO
-
Nazir üç universitetə yeni prorektorlar təyin etdi - FOTO
-
Ramazanın 19-cu gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
-
“Ermənistan Rusiya ilə münasibətləri uçuruma aparır” - Lavrov
-
Təhlükəsizlik orqanlarının 105 illiyi ilə bağlı tədbir keçirildi - FOTOLAR
-
Nağdsız ödənişdən yayınanlar barəsində tədbir görüləcəkmi? - Ekspertlər danışır...
-
7-8 il əzab verdiyi arvadı gözünü itirib... - TƏFƏRRÜAT
-
“OMİD” 10 min manatədək cərimə oluna bilər – Məhkəmə davam edir
-
Şadlıq saraylarında hansı menyular daha çox bahalaşıb? - QİYMƏTLƏR
-
Bu şəxslərin evləri təmir olunacaq: yarım milyon ayrıldı
-
Ramiz Mehdiyev məhkəmə qarşısında - Onu hansı cəza gözləyir?
-
Himayədar ailə olmaq istəyənlərin nəzərinə - Güzəşt tətbiq ediləcək
-
Taksilərlə bağlı yeni tələblər müəyyənləşdi - Nələr məcburi olacaq?
-
Azərbaycanda sahə rəisi həmkəndlisini niyə güllələyib? - TƏFƏRRÜAT
-
Küçəni zibilləyənlərə qarşı nə tədbir görüləcək? - Gəncədə zibilxanaya çevrilən ərazi + VİDEO
-
Paşinyan hökuməti separatçıları küncə sıxışdırır: Bütün ofisləri bağlanacaq
-
Daxili işlər naziri Şamaxı rayonunda vətəndaş qəbulu və sıra baxışı keçirib - FOTO/VİDEO
-
Məktəb və musiqi kolleci niyə birləşdirildi? - VİDEO
-
Taleh Qaraşovun qardaşı oğluna hökm oxundu - Atasını öldürmüşdü
-
Azərbaycanda taksilər bu rənglərdə olacaq - Qərar verildi
-
Dövlət Xidmətindən xəbərdarlıq - Bu mesajlar telefonunuza gəlirsə...
-
Çingizi arvadı ifşa edibmiş - Mərhum nazirin oğlu da dindirilib
-
Tramp İncil satmağa başladı - VİDEO
-
Naxçıvanda nəqliyyat problemi necə həll ediləcək? - VİDEO
-
Ödənişli yollara görə ödənilən vəsaitin bölgüsü qaydası hazırlanacaq - FƏRMAN
-
Bakıda İran vətəndaşına hökm oxundu - Casusluğa görə
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın “hökuməti”ni tanımır” - Paşinyan
-
Yeni qərar kredit faizlərini endirəcək? - AÇIQLAMA
-
“KTMT üzvləri su uğrunda münaqişələrlə üzləşə bilər“ - Baş katib
-
İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər - TƏFƏRRÜAT
-
“Telegram“ getdikcə terrorçuların əlində alətə çevrilir“ - Kreml
-
“Lifttəmir”in direktoruna şiddətli töhmət verildi – İki rəis vəzifədən kənarlaşdırıldı
-
“Vətəndaşlarımız Rusiyada terrora cəlb edilir“ - Qırğızıstanın əmək nazirliyi
-
Ombudsman Xankəndidə erməniəsilli sakinlərlə görüşüb
-
Bakıda 17, bölgələrdə 20 dərəcə isti olacaq - Sabahın havası
-
Diri atı 340 manata Qazaxıstana satıb, kiloqramı 2,9 manata Qazaxıstandan at əti alırıq – RƏSMİ
-
“Azneft”in baş direktoru vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
-
Mərkəzi Bank dollara tələbin artmasının səbəblərini AÇIQLADI
-
“İrəvan bizim işimizdə iştirak etmir“ - KTMT-nin Baş katibi
-
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
-
YAP qarşıdakı seçkidə bu deputatlardan imtina edəcək? - SİYAHI
-
Uşaq bağçalarında müdir vəzifəsinə qəbulun test mərhələsinin vaxtı AÇIQLANDI
-
Daşaltıda itkin düşmüş daha 73 nəfərin adı açıqlanacaq - Əli Nağıyev
-
Azərbaycanda işığın qiyməti ucuzlaşa bilər - VİDEO
-
Cəhri-Buzqov avtomobil yolunda qaya uçqunu baş verdi - VİDEO
-
DTX 27 dövlətə xəyanət işinin ibtidai istintaqını aparıb - Əli Nağıyev açıqladı
-
Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanları 105 yaşında - VİDEO
-
“Rusiya “Crocus”da terrorun hazırlandığını hələ fevraldan bilirdi“ - Budanov
-
Qadın sevgilisinə yazdığı mesajı oğluna göndərdi - Ucar rayonunda dəhşətli cinayət
-
Fransada həyəcan təbili: Silah ehtiyatı azalır
-
Boşanma zamanı əmlakın bölünməsi ilə bağlı yenilik: Qeydiyyatsız tikililərlə bağlı qərar - VİDEO
-
Canlı yayım açıb dərman tövsiyə edən əczaçıları hansı cəza gözləyir? - VİDEO
-
Lalə Məmmədovadan cazibədar - Fotosessiya
-
“Yəqin ki, yığmadan gedəcəkdim“ - Messi açıqladı
-
Hikmət Hacıyev NATO-nun eks-baş katibi barədə: “Hesabatına ödənişi əlavə etməyi unudub”
-
Tikinti materialları bazarında son vəziyyət: Hansı məhsullar ucuzlaşdı?
-
Bakıda və üç rayonda qazın verilişində məhdudiyyət olacaq - Xəbərdarlıq
-
Rusiya Xarkovun yaşayış massivinə zərbə endirib - Ölən və yaralananlar var
-
Həcc üçün ayrılan kvotanın yarısından çoxu dolub - RƏSMİ
-
Sabiq milli təhlükəsizlik naziri VƏFAT ETDİ
-
“55 min manat ver, övladının maddəsini dəyişdirib azadlığa buraxdırım” - Məhkəmə
-
“ABŞ-ni yenidən dua oxumağa məcbur etməliyik” - Tramp
-
“Fransa Azərbaycanla Ermənistan arasında razılaşmaların həyata keçirilməsinə mane olur” - Zaxarova
-
Ramazan ayının 18-cı günü - İmsak və iftar vaxtı
-
“Qərbi ərköyün övladına qarşı təzyiqləri artırmaq lazımdır” - Ərdoğan
-
Azərbaycan hotelləri Novruz bayramından necə çıxıblar? - ARAŞDIRMA
-
Şəhid bacısı sektor müdiri TƏYİN EDİLDİ
-
Xristianlıqla İslamı üz-üzə qoymaq istəyirlər - Kirill
-
Yüzə yaxın ailə təhlükədə: Zaqataladakı qəzalı körpü niyə təmir edilmir? - VİDEO
-
“Düzəltdiyim dəmiri silah üçün istifadə ediblər“ - “Bravo“da silahlı hücumla bağlı məhkəmə
-
2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir - SİYAHI
-
Samuxun ötən əsrdən qalma keçilməz yolları - VİDEO
-
Prorektorun qətlini sifariş etməkdə təqsirləndirilənlərə ağır cəza istənildi - MƏHKƏMƏ
-
Bahalaşmanın növbəti dalğası gəlir: Evlərin qiyməti yenə artacaq
-
Məşhur vəkilə qarşı ittiham: 7 min manat pul alıb
-
Qanunsuz evlər yaxın vaxtlarda sənədləşdiriləcək? - AÇIQLAMA
-
Ağalarovun “Crocus City Hall” konsert zalı bankda girov imiş - Yeni DETALLAR
-
“Bahalaşmanı müsbət qarşılamaq lazımdır“ - Deputat
-
“Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh sazişinin prinsipləri razılaşdırılıb“ - Paşinyan
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Ukraynada rusiyalı agentlər ifşa edildilər - FOTO
-
Onlayn satılan saç serumları hansı xəstəliklərə səbəb olur? - VİDEO
-
Mərkəzi Bank Hökumət Ödəniş Portalını niyə ləğv edib? – “Ən çox zərbə mikrosahibkarlara dəyir...”
-
“Rusiyada baş verən terror aktını hər gün Türkiyədə törətmək istəyənlər var“ - Ərdoğan
-
Jurnalistlərin bitirdiyi gömrük polkovniki – Onu Bakıdan qardaşları ilə birlikdə aparıblar
-
Kolleclərə qəbul olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
-
Dəmiryol Vağzalının qarşısında bir sutka parkinqin qiyməti 30 manat olacaq – Tariflər
-
Bakıda qəribə hadisə: Özünün xəbəri olmadan işə götürüldü - VİDEO
-
“Gənclik Mall”da autizmli gəncin döyülməsini ört-basdır etməyə çalışıblar? – FOTO
-
“Dünyanın gələcəyi Çin-ABŞ münasibətlərindən asılıdır“ - Si Cinpin
-
Elçin Babayev yenidən BDU-nun rektoru təyin edildi - Sərəncam
-
“Traktor” komandasının azarkeşləri yeni şüar təqdim ediblər - VİDEO
-
Bakıda 18 dərəcə isti, dağlarda 7 dərəcə şaxta olacaq - Sabahın havası
-
Arıqlamaq üçün istifadə edilən toxumların faydası və zərəri nələrdir? - ARAŞDIRMA
-
Xocalıda kütləvi məzarlıqda qalıqları tapılan şəhid dəfn olundu - FOTO
-
Bakıda qəbiristanlıqda çayxana tikmək istədilər-VİDEO
-
Yeraltı dayanacaqlarda kəskin qiymət artımının səbəbi nədir? - AÇIQLAMA
-
“Azərbaycanda varlıların işğal etdikləri torpaqlar var”: Komitə sədrindən açıqlama
-
Binəqədidə binanın zirzəmisi su ilə dolub: Təhlükəli vəziyyət yaranıb - VİDEO
-
Mərkəzi Bank növbəti faiz qərarını açıqlayacaq - Tarix bəlli oldu
-
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola düşüb - FOTOLAR + VİDEO
-
Bakıda evə neft axır - VİDEO
-
Mənzil alışında yeniliklər - Nələr dəyişəcək?
-
“Serbiya tezliklə çox böyük təhlükə ilə üzləşəcək“ - Vuçiç
-
Qəbiristanlıqlar hasarlanır və zəbt edilir - VİDEO
-
Bayram günlərində yüzlərlə şəxs xəstəxanaya yerləşdirilib - RƏSMİ
-
Müdafiə Nazirliyindən 30 yaşınadək hərbi vəzifəlilərə müraciət - VİDEO
-
Pakistanda terror hücumu nəticəsində çinlilər həlak oldular - FOTO
-
Bəzi yerlərə yağış və qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
Sumqayıtda Musiqi Kolleci köçürülür: Valideynlər nədən narazıdırlar? - VİDEO
-
Qırğızıstanın sabiq vəzifəli şəxsi Azərbaycanda həbs edildi - VİDEO
-
“Aİ və ABŞ-nin açıqlamaları qərəzli xarakter daşıyır” - Azərbaycan XİN
-
Güney Azərbaycanın incisindən yeni görüntülər - VİDEO
TOP 10
ARXİV