|
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Yüz milyon büdcəsi olan Dövlət Fondunu kimlər idarə edir? - Araşdırma
MSK növbədənkənar prezident seçkilərinə yekun vurdu - İlham Əliyev 92,12 % səslə qalib oldu
Bir qərinəlik sədrin müəmması - Vahid Novruzovun Auditorlar Palatasında baş verənlərdən xəbəri yoxdur?
İrəvan bu istiqamətdən savaşa başlayacaq - Fransanın Azərbaycanla bağlı sensasiyalı planı (VİDEO)
ABŞ VƏ Aİ əvəzinə, Briks və Şanxay əməkdaşlıq təşkilatı? – Türkiyənin Qərbə alternativ axtarışı səmimi görünmür - TƏHLİL
Tarix 21.08.18, 17:06 |
|
Leonid İsayev
“Əl-Cəzirə”
Avqustun 11-də “New York Times” qəzetində nəşr olunan məqaləsində prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan Türkiyə-ABŞ ortaqlığının təhlükəyə məruz qaldığına və Ankaranın yeni müttəfiqlər axtarmağa başlayacağına dair xəbərdarlıq edib.
Ankara ilə Vaşinqton arasındakı əlaqələr bu il ən aşağı nöqtədədir. O cümlədən amerikalı pastor Endrü Bransonun terror ittihamı ilə tutulması da daxil olmaqla, bir sıra məsələlər ucbatından.
Birləşmiş Ştatlarla böhranın başlanğıcından bəri Ərdoğan Türkiyənin “İran, Rusiya, Çin və bəzi Avropa ölkələri”nə qədər bir sıra dövlərlərlə yeni ortaqlıq axtarmağa çalışacağını söyləyir. O, həmçinin Türkiyənin BRICS blokuna daxil olmaqda maraqlı olduğunu bildirib.
Ərdoğanın “yeni müttəfiqlər axtarmağa başlamağı” ilə bağlı son təhdidindən bir neçə gün sonra, avqustun 13-də Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov Ankaraya rəsmi səfər edib. O, türkiyəli vəzifədaşı Mevlüt Çavuşoğlu ilə Suriyaya dair gələcək zirvə görüşü barədə danışıb. Türkiyə, Rusiya, Fransa və Almaniya liderlərinin iştirakı ilə dördtərəfli zirvə toplantısının sentyabrın 7-də İstanbulda keçirilməsi gözlənilir.
Lavrovun səfəri bir daha Rusiya-Türkiyə yaxınlaşması görünüşü yaradıb. Ərdoğan artıq belə bir niyyəti ifadə etdiyinə görə bir çoxları üçün bu, təəccüblü deyil və hər iki ölkə indi bənzər durumdadır.
Ukraynadakı hadisələrdən sonra Rusiya Avropa İttifaqı – əsas siyasi və iqtisadi tərəfdaşı ilə əlaqələrinə zərbə vurub. Bundan başqa, 2014-cü ildən etibarən qüvvədə olan sanksiyalar rublun məzənnəsini 50 faiz azaldıb, eyni zamanda, Rusiya büdcəsinin daimi kəsirinə gətirib-çıxarıb.
Türkiyə daha asta tempdə olsa da, oxşar istiqamətdə hərəkət edir. Ankaranın Qərb ölkələri ilə əlaqələri getdikcə gərginləşir. Türkiyə ilə Qərb arasındakı sonsuz mübahisələrin nəticəsi olaraq, iqtisadiyyat ətalətləşib və lirə çöküb.
Bununla belə, iki ölkə arasında yaxınlaşma sözdən əmələ keçmir. Heç bir ölkə Qərb dünyasına alternativ tapmağa tələsmir. Əksinə, türk və rus liderlərinin əsas məqsədi köhnə ortaqlığı bərpa etməkdir – müvafiq olaraq ABŞ və Aİ ilə.
Rusiya və Türkiyə: hələ də müttəfiqlər deyil?
Həm Lavrov, həm də Çavuşoğlunun Ankarada keçirilən görüşlərindən sonra “ticari-iqtisadi əlaqələrdə müsbət meyllər” və “ticarət dövriyyəsinin 40% artması” ilə əlaqədar açıqlamalarına heç kim aldanmasın. Rusiya ilə Türkiyə arasındakı ticarət dövriyyəsi 2017-ci ildə 21,6 milyard dollara çatsa da, 2015-ci ilin noyabrında Suriya sərhədində rus döyüş təyyarəsinin vurulmasından əvvəl olduğu yerdən hələ çox uzaqdadır (2014-cü ildə Rusiya ilə Türkiyə arasında ticarət dövriyyəsi 30 milyard dollar təşkil edib).
Bundan başqa, perspektivli bəyanatlara baxmayaraq, hər iki ölkə həmin hadisədən sonra bir-birinə qarşı tətbiq olunan ticarət məhdudiyyətlərini aradan qaldırmağa tələsmir. Məsələn, keçən ilin may ayında Rusiya prezidenti Vladimir Putin və onun türkiyəli vəzifədaşı Rəcəb Tayyib Ərdoğan arasında aparılan danışıqlardan sonra tərəflər iqtisadi münasibətlərə dair məhdudiyyətlərin aradan qaldırılmasına razılıq veriblər. Ancaq bu razılaşmadan sonra Ankara Rusiyadan buğda idxalı ilə əlaqədar iki məhdudiyyət qoyub və Moskva Türkiyənin Rusiyaya pomidor ixrac etməsinə imkan verməyib.
Sergey Lavrovun sözlərinə görə, “ikitərəfli münasibətlərdə əsas rol oynayan” enerji sahəsində əməkdaşlıqdır. Moskvanın lobbiçilik etdiyi “TürkStream” qaz kəməri daim Ankaranı şantaj etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, (yanvar) 2018-ci ildə boru kəmərinin növbəti filialının tikintisinə icazə vermək əvəzində, Ankara “Zeytun budağı” əməliyyatı üçün Suriyada hava dəhlizlərinin açılmasını tələb edib.
İyunun 12-də Ərdoğan və Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev Transanadolu qaz kəmərinin (TANAP) açılışını edib. Bu boru kəməri ildə 16 milyard kubmetr qaz ötürmə qabiliyyəti ilə gələn ilin ortalarından Avropaya qaz tədarükünə başlayacaq və Rusiya dəstəkli “TürkStream”-ə birbaşa rəqib olacaq.
Türkiyənin Qərbə alternativi varmı?
Türkiyənin Qərbi əvəz etmək üçün yeni əməkdaşlıq qurma cəhdləri eyni şəkildə süni görünür.
Misal üçün, Yohannesburqda keçirilən son BRICS zirvəsində Ərdoğan Türkiyənin bloka daxil olma fikrini elan edib. Ancaq nə Türkiyə, nə də blokun mövcud üzvləri, Rusiya da daxil olmaqla, belə genişlənməyə maraq göstərənlər kimi görünür.
Hazırkı üzvlər birliyin daxilində qarşılıqlı təsir mexanizmi yaradılmadan blokun genişləndirilməsində maraqlı deyillər. “Üzv ölkələr digər ölkələrlə əməkdaşlıq etməyə hazırdır və gələcəkdə BRICS-in genişlənməsini istisna etmirlər, amma bu, əlavə təhlil tələb edir”, – Rusiya prezidenti Vladimir Putin sammitdəki mətbuat konfransında bildirib.
Bununla yanaşı, Türkiyənin bloka daxil olması üçün lobbiçi müttəfiqi yoxdur. Məsələn, Cənubi Afrikanın bloka daxil olması əsasən Braziliya və Hindistanın lobbiçilik səyləri ilə baş tutub. 2003-cü ildən etibarən üç ölkə “IBSA Dialogue” Forumunun iştirakçılarıdır.
Aydındır ki, Türkiyə hazırda bloka daxilində müttəfiqlərə malik deyil. Bu, əsasən, Türkiyə iqtisadiyyatının Qərbə istiqamətlənməsinin nəticəsidir. Bütün Türkiyə idxalının yarısı Aİ və ABŞ-a aiddir və türk məhsullarını ixrac edən bütün BRICS ölkələrinin payı cəmi 4.2%-dir.
Şübhəsiz, Ankara bu maneələrdən xəbərdardır, lakin təkliflərinin qulaqardına vurulmasından çox da narahat olmur.
Eyni şey Türkiyənin Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına (ŞƏT) qoşulma arzusuna da aidir. Ərdoğan iki il bundan əvvəl Türkiyənin ŞƏT-ə qoşulmasına dair fikirlərini açıqlayıb. “Niyə Türkiyə Şanxay beşliyində olmasın?”
Türkiyənin ŞƏT-ə qoşulması təklifi həm Moskvada, həm də Pekində narahatlıq doğurur.
Rusiya rəhbərliyinin fikrincə, ŞƏT-də Türkiyənin üzvlüyü postsovet məkanında – Orta Asiyada başqa bir rəqibin ortaya çıxması ilə nəticələnəcək.
Çin üçün də Türkiyənin təşkilatda iştirakı – Orta Asiyada artan rəqabət deməkdir. Bundan başqa, Pekin Sincan-Uyğur muxtar regionunda yaşayan uyğurlara dair Ankaranın mövqeyindən ciddi narahatdır. Sincanı “dünya terrorizminin ön cəbhəsi” elan etdikdən sonra Çin uyğurların silahlı mübarizəsini beynəlxalq arenada terrorizm kimi təqdim etmək istəyir. Ancaq bu etnik qrupla dini və linqvistik əlaqələri olan türklər Sincandakı vəziyyəti insan haqları böhranı olaraq görürlər. 2009-cu ildə Ərdoğan hətta Çini uyğurlara qarşı “soyqırımı” törətməkdə ittiham edib.
Buna görə də, Türkiyənin ŞƏT-ə üzvlüyünə sədd çəkilir.
Ancaq Türkiyənin də ənənəvi tərəfdaşlarını yeniləri ilə əvəz etməyə ciddi istəyi yoxdur. O, Vaşinqtonu əhəmiyyətli müttəfiqi və iqtisadi tərəfdaşını itirə biləcəyinə inandırmağa cəhd edir. Ankaranın planlarının müvəffəqiyyətli olub-olmayacağını isə yalnız zaman göstərəcək.
Tərcümə: Strateq.az
Xəbərin oxunma sayı : 268
Analiz
Xəbərlər
-
Həbsxanada evlənən müğənni: “Heç kimin bacarmadığını etmişəm“
-
Arda Güler üçün rəsmi təklif gəldi:“Sevilya”nın heyətində oynayacaq?
-
“NATO ölkələri Ukraynanı altı “Patriot” sistemi ilə təmin edə bilər” - Şolts
-
Qobustanın problemlərlə dolu kəndi: “Burada beş-altı adam qalmışıq”
-
Bakıda məmur olmaq istəyən qadına qarşı DƏLƏDUZLUQ
-
“Yaxın Şərqdə genişmiqyaslı münaqişə təhlükəsi mövcuddur” - Quterreş
-
Binə sakini: “Elə bil Somalidə yaşayırıq”
-
Keçmiş məmur 43 milyon manat dəyərindəki əmlaklarını geri almaq istəyir - MƏHKƏMƏ
-
Röya Ayxan ailə quracaq - Toya hazırlaşır (VİDEO)
-
Dövlət məktəblərində servis xidməti yaradılır? - RƏSMİ + VİDEO
-
Rusiya sülhməramlılarına vida: Ermənistan yeni şəraiti necə dəyərləndirəcək? - FOTO
-
“ABŞ və müttəfiqləri İrana qarşı sanksiyalar tətbiq edir“ - Bayden
-
“Dönər bıçağı ilə atamın ayağını kəsəcəyini dedi” - TƏFƏRRÜAT
-
Uşaqlar neçə yaşdan sonra idmanla məşğul olmalıdırlar? - VİDEO
-
Azərbaycana minik avtomobilləri hansı ölkələrdən və neçəyə gətirilir? – Siyahı
-
“Rabitəbank” kiçilir: 70 milyon geri çəkilib
-
Vergi ödəyicilərinin nəzərinə - VİDEO
-
Türkiyənin 14 əyalətində FETÖ əməliyyatı - 60 şübhəli şəxs saxlanıldı
-
Bakıda narkokuryerdən beş kiloqram narkotik götürülüb - VİDEO
-
Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradıldı, direktoru təyin edildi - FOTOLAR
-
Üç rayonda ağaclar qanunsuz kəsilib - Təbiətə 13 min manatdan çox ziyan dəyib
-
Əfv olunanlar arasında niyə qadınlar azdır? - Komissiya üzvündən açıqlama
-
Rəqsanə İsmayılovanın əmlaklarına həbs qoyulub? - AÇIQLAMA + VİDEO
-
Qubad İbadoğluya yekun ittiham elan edildi - İstintaq bitir
-
“Azərbaycan satıcısı hələ də əlini lazımi şəkildə yuya bilmir” - Qoşqar Təhməzli
-
“Xalq Bank”ın kapitalı 8%-dən çox azalıb - Kredit və depozit portfeli kiçilib
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Qərb Cənubi Qafqazı hərbiləşdirməyə davam edir“ - Rusiya XİN
-
8 min manatlıq spirtli içki oğurladı, saxlanıldı - VİDEO
-
Avtomobillərin şüşəsini tündləşdirmək neçəyə başa gəlir? - VİDEO
-
Regionların inkişafı dövlətimizin iqtisadi siyasətinin əsasıdır
-
Keçid balları qaldırılır? - VİDEO
-
Baş nazirdən motosikletlərlə bağlı QƏRAR
-
“Azərbaycanlıların Ermənistana qaytarılması üçün böyük həcmdə işlər görülməlidir“ - Zaxarova
-
Polis qanunsuz miqrasiyaya qarşı keçirilən tədbirlərlə 21 əcnəbini saxlayıb - VİDEO
-
Bakının Türkan qəsəbəsindəki məhəllədə 30 ildir qaz yoxdur - VİDEO
-
Şirvan kanalının əhəmiyyəti göz önündə olacaq
-
Təhsil Nazirliyi tender keçirmədən 2 milyonu Ramiz Mehdiyevin oğlunun şirkətinə verdi – Təfərrüat
-
“Ermənistana yalnız Qərbin əlində alət rolu verilir” - Zaxarova
-
345 məktəbdə yoxlama aparıldı - 55 nəfər işdən çıxarıldı
-
İcra Hakimiyyətindən narazı qalan fermer söyüş söydü - Həbs edildi
-
Türkiyə-Rusiya Monitorinq Mərkəzi də bağlanır - Türkiyə Milli Müdafiə Nazirliyi
-
Azərbaycan “Laçın” hücum təyyarələrini havaya qaldırdı - VİDEO
-
Bu il I siniflərə qəbulda tətbiq olunacaq YENİLİKLƏR - RƏSMİ
-
Sabah Bakıda 27 dərəcə isti olacaq - PROQNOZ
-
40-a yaxın bağça müdiri işdən çıxarılıb: 200-nə töhmət verilib
-
“Victory Construction Group“ MMC məhkəməyə verildi - Öhdəliyi yerinə yetirmədiyinə görə
-
“Amaras monastırında monitorinqlər aparılıb” - Dövlət Xidməti
-
Bakıda viza fırıldağı - Şirkət rəhbərlərinə cinayət işi açıldı
-
Prezident yeni nazir müavini təyin etdi - Foto + DOSYE
-
Şəxsiyyət vəsiqələri ilə bağlı yenilik - VİDEO
-
Azərbaycanlı aktrisa yeni sevgilisi ilə görüntüləndi - FOTO/VİDEO
-
Rusiyada işləyən azərbaycanlıların nəzərinə: Rus dili imtahanında dəyişikliklər olacaq
-
“Başlıbel sakinləri kütləvi şəkildə qətlə yetirilib, bəziləri diri-diri yandırılıb“ - Ombudsman
-
Aytən Səfərovanın keçirdiyi qəza ilə bağlı yeni detallar - Günah kimdə olub? + VİDEO
-
“Rusiya qalib gələrsə, Üçüncü Dünya müharibəsi başlayacaq“ - Ukraynanın Baş naziri
-
Bakıda bu ərazini də sökürlər - Mülkiyyət sahibləri narazıdır + VİDEO
-
Antarktidanın sirləri üzə çıxdı: İnanılmaz kəşf
-
Lənkəranda məktəbli qıza atasının dostu təcavüz etdi: “Anana oxşayırsan...”
-
“Çin ABŞ-ni məğlub etmək üçün ordu yaradır“ - Amerikalı nazir
-
Təlim zamanı sürücüyə yazılan cəriməni kim ödəməlidir? - VİDEO
-
İsrail Pasxa bayramından əvvəl İrana cavab verməyəcək - ABC
-
Bakı-Quba yolunda bildirişsiz dairə təhlükə mənbəyinə çevrilib - VİDEO
-
Yenidən qurulan Qarabağdan son görüntülər - VİDEO
-
Başlıbel qətliamından 31 il ötür
-
Bu gün instaqramda olanlar - Fotolar
-
“Real“dan zəng gələndə iki dəfə fikirləşmədim“ - Cud Bellingem
-
“Türkiyə olaraq üçüncü ölkələrin öz münaqişələrini bölgəyə gətirməsini istəmirik” - Hakan Fidan
-
Paytaxt sakinini həkim yox, texniki işçi əməliyyat edib? - Ağılasığmaz İDDİA
-
Bayden Trampı geridə qoydu - SORĞU
-
Urmiya gölünün son peyk görüntüsü - FOTO
-
Sosial şəbəkələrdə satılan soyuq silahlarla bağlı DİN-dən açıqlama - VİDEO
-
Pakistanda güclü yağışlar: Ölənlərin sayı 65-ə çatıb
-
Rusiyadan gətirilən dondurulmuş toyuq məhsulunda salmonella aşkarlandı - AQTA
-
Bir, üç və beş qəpiklərdən istifadə hansı səviyyədədir? - SORĞU + VİDEO
-
Azərbaycanda ucuzlaşan ərzaq məhsulları hansılardır? - VİDEO
-
MN-dəki doqquz milyonluq mənimsəmə ilə bağlı növbəti MƏHKƏMƏ
-
Rusiya parlamentinin komitə sədrinin müavini: “Hazırda Qarabağda sülhməramlılar lazım deyil”
-
İran vətəndaşı tərəfindən narkokuryerliyə cəlb olunan dəstə üzvü ələ keçdi - VİDEO
-
Bu halda Rusiyaya qalib gəlmək şansımız yoxdur - Zelenski
-
Vüqar Qurbanov işdən çıxardığı müavinə yeni vəzifə verdi - FOTO
-
Xiyarın qiyməti dəyişməyib, pomidorun qiyməti 4,3% bahalaşıb – Rəsmi
-
Ceyhun Bayramov AQEM-in baş katibi ilə görüşüb - FOTO
-
“Dövlətin yürütdüyü siyasətə güvənməliyik” - Ramin Əhmədov
-
Avropa Komissiyasının rəhbəri: “Rusiyaya görə hərbi büdcə xərclərimizi 20 faiz artırmışıq”
-
Yer kürəsində güclü maqnit qasırğası müşahidə olunacaq - Xəbərdarlıq
-
Sülhməramlıların Qarabağdan çıxmasının yeni görüntüləri – VİDEO
-
“Bank Avrasiya”nın xalis mənfəəti 23% azalıb - Kredit portfeli kiçilib
-
Azərbaycanda bu futbol oyununa külli miqdarda pul qoyulub - UEFA
-
Prezident İlham Əliyev Şuşa ilə bağlı sərəncam imzalayıb
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Əfv Komissiyası toplandı: daha 100-dən artıq müraciətə baxılıb
-
Zeytun yağını xaricə 9,5 manata, özümüzə 16 manata satırıq
-
Əri ilə boşanan qadın qızını başqa kişiyə təhvil verdi - İDDİA + FOTO
-
“16 milyon seçicinin səsverməyə getməməsi seçkinin nəticələrinə təsirsiz ötüşməyib“ - Ərdoğan
-
“Aİ-nin rəhbərliyi dəyişməlidir” - Viktor Orban
-
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
-
“Qadınların pensiya yaşı kişilərlə müqayisədə aşağı salınsın” - Əli Məsimlidən təklif
-
Azərbaycanda film kimi olay: Kişi evli ola-ola başqası ilə nigaha girib
-
“Hər iki ölkənin ali rəhbərliyi qərar qəbul edib“ - Hikmət Hacıyev sülhməramlıların çıxarılmasından danışdı
-
Jurnalist Cəmil Məmmədliyə hökm oxundu - FOTO
-
Rusiya qoşunları Çerniqova raket zərbəsi endirib: Ölənlər və yaralananlar var
-
Çovdarovun 30 milyonluq əmlakı əlindən çıxdı - Son qərar
-
Sülhməramlılar Qarabağdan çıxır - Kreml təsdiqlədi
-
Yaşı 30-dan aşağı olan milyarderlər -Siyahı
-
Müştərilər “AFB Bank”dan pullarını geri götürür – Bank zərərlə işləyir
-
Sabah 28 dərəcə isti olacaq - Hava
-
Aşağı Güzdəkdə təhlükə: “Göl zəhərli ilanlar, vəhşi heyvanlarla doludur”
-
“İsrailin İrana ən kiçik hücumu belə olsa, şiddətli qarşıdurma yaşanacaq“ - İbrahim Rəisi
-
Rusiyanın üç hava limanında uçuşlar dayandırıldı - SƏBƏB
-
Deputat cərimələrin artırılmasını istəyir: “Cərimənin məbləği elədir ki...“
-
Bayden Yaxın Şərqdə münaqişənin genişlənməsini istəmir - Con Kirbi
-
İlham Əliyev Kayrat Sarıbayı qəbul etdi - YENİLƏNİB
-
Azərbaycanda banklar son 3 ayda nə qədər pul qazanıblar? – Tam siyahı
-
Bu klinikalar sertifikasiyadan keçməyən həkimlərlə işləyir? - SİYAHI
-
Əsgəran avtomobil yolunun inşasına başlanıldı - FOTOLAR
-
Dövlət İnvestisiya Şirkəti pulları belə batırıb... - Hesablama Palatasının ŞOK HESABATI
-
Azərbaycan XİN Fransaya xəbərdarlıq etdi:“Heç bir nəticə verməyəcək”
-
Ermənistana məxsus kvadrokopter zərərsizləşdirildi - RƏSMİ
-
Deputatlığa namizəd olan iş adamının ölkədən çıxışına qadağa qoyula bilər
TOP 10
ARXİV