|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Aralıq dənizində əsən müharibə yelləri… – Dünyanın 3-cü təbii qaz ehtiyatı bölgəsi payız hadisələrinə hazırlaşır - TƏHLİL
Tarix 14.09.18, 22:43 |
|
Kıymet Sezer
Yeni Safak (Türkiyə), 13.09.2018
İdlibdə kütləvi qətllər haqda narahatlıq Aralıq dənizində on illərlə sürəcək “energetika müharibələri” çərçivəsində aparılan gedişləri ört-basdır edir. ABŞ bölgəyə üstün gəmilər, britaniyalılar isə atom sualtı qayığı göndərir. Hərbi gəmilərin ardınca qazma gəmiləri gələcək. Əvvəlcə ABŞ-ın, sonra isə Fransa, Böyük Britaniya, İtaliyanın şirkətləri təbii qazla zəngin bölgədə qazma işlərinə başlayacaq.
Hazırda gündəm İdlibdə yerləşən podratçı terrorçular və dinc əhalinin kütləvi qətli əsasında formalaşır, bununla yanaşı, təbii qaz ehtiyatlarına görə dünyada üçüncü yeri tutan Şərqi Aralıq dənizi bölgəsindəki fəallıq diqqətdən yayınır.
Aralıq dənizi bölgəsindəki bu fəallığın pərdəarxasında payızda energetika sahəsində baş verəcək hadisələr durur. “Exxon Mobil” sentyabrın 28-də qaz axtarışı işlərinə başlayacaq. Bundan başqa, “Total”, “Shell”, “Eni”, “Qatargas”, “Noble Enerji”, “Kogas” da bölgədə mərhələli qazma işlərinə başlamağı planlaşdırır. O biri yandan, Cənubi Kiprin yunan hökuməti Fransaya adada avia və dəniz bazasından istifadə icazəsi verib.
Türkiyə hərəkətə başlayıb
Amerika da Kiprdə bazaya iddialıdır. Türkiyə donanması bu hadisələrin fonunda Yunanıstan və Cənubi Kiprin yunan hökuməti üçün əsas kabusdur. Türkiyə təbii resursların hasilatında öz hüquqlarının mümkün pozulmasına yol verməmək üçün donanmanı ayıq saxlayır, “Barbaros” seysmik kəşfiyyat gəmisinin hesabatına uyğun olaraq Şərqi Aralıq dənizində müəyyən edilmiş ən məhsuldar yataqda bu payızda ölkənin “Fatih” qazma gəmisindən istifadə etməklə axtarışlar başlanacaq. Hesab olunur ki, Aralıq dənizində energetika mübahisələri üzə çıxana qədər Türkiyənin Cənubi Kipr yunan hökumətinin ələ keçirdiyi mübahisəli zonalarda qazma işlərinə başlaması bu yöndə ən düzgün addıma çevriləcək və bölgədə hüquq və maraqlarımızı möhkəmləndirəcək.
Aralıq dənizində artan hərəkətlənmə
İndiki anda böyük sayda hərbi gəminin lövbər atdığı Şərqi Aralıq dənizinə yeni gəmilərin göndərilməsi davam edir. Böyük Britaniyanın atom sualtı qayığı Aralıq dənizinə yön götürüb. Amerika Altıncı donanmanın USS “Mount Witney” komanda gəmisini Salonikidəki sərgiyə qatılmaq bəhanəsilə bölgəyə göndərir. Hazırda Aralıq dənizində “Tomahavk” raketlərilə iki esminesi və bir atom sualtı qayığı olan ABŞ-ın bölgəyə komanda gəmisi gətirməyi İdlibdə kimyəvi hücum ssenarisinə cavaba hazırlıq işi kimi dəyərləndirilir. Fransa çoxdan öz hərbi gəmisini Şərqi Aralıq dənizi sularında saxlayır. NATO-nun məqsədli daimi hərbi-dəniz qrupu indiki anda üç gəminin iştirakilə Aralıq dənizində tapşırıq yerinə yetirir, başqa üzv ölkələr isə dövri olaraq dəstək kimi gəmi əlavə edir. Aralıq dənizində rusların da iştirakı hər gün çoxalır.
Yunan Kiprinin bazalarında yerləşirlər
Şərqi Aralıq dənizində Suriya bəhanəsilə fəallaşan bu qüvvələrin ən yaxın onilliklərə və hətta yüz ilə hesablanmış planlar çərçivəsində bəzi addımları diqqət çəkir. Fransa Cənubi Kiprin yunan hökumətilə 2007-də bağlanmış saziş çərçivəsində bu ay avia- və dəniz bazalarından istifadə etmək hüququ əldə edib. Amerika da Cənubi Kiprin yunan hökumətindən adadakı bazalardan istifadə icazəsi almağa təşəbbüs edib. Böyük Britaniya isə Kiprdə onsuz da iki hərbi bazaya sahibdir. Bu məsələdə daha bir diqqətəlayiq detal bundan ibarətdir ki, guya, Suriyada bir-birinə qarşı durmuş Rusiya və ABŞ Kiprin Limasol limanından birgə istifadə edir.
Pərdəarxası – energetika
Bu mənzərənin arxa planında isə lap bu yaxınlarda aşkarlanmış, dünyada həcminə görə üçüncü qaz ehtiyatıdır. Bütün bu ölkələrin iştirakı Cənubi Kiprin yunan hökuməti üçün – hansı ki müvəqqəti baza təqdim edir – energetika kontekstində ona yardım göstəriləcəyinin zamini kimi çıxış edir. İndiki anda Fars körfəzi neftinin 60%-ni əlinə almış Qərb qüvvələri, görünür, zəngin təbii qaz ehtiyatlarına görə artıq indidən Şərqi Aralıq dənizində məskunlaşıb.
Amerikanın “Exxon Mobil” şirkəti sentyabrın 28-də on saylı sahədə qazma işlərinə başlayır. Başqa şirkətlər – “Total”, “Shell”, “Eni”, “Qatargas”, “Noble Enerji”, “Kogas”, gözlənildiyi kimi, Cənubi Kiprin yunan hökumətinin birtərəfli qaydada istisnasız olaraq öz iqtisadi zonası elan etdiyi yataqlarda bu payızda qaz axtarışı işlərinə başlayacaq. Onlardan “Qatargas” – Türkiyə ilə xoş münasibətlərdə olan Qətərin neft şirkətlərindən biri – Cənubi Kiprdə keçirilən görüşlərə hələlik qatılmayıb və axtarış işləri haqda hər hansı fəaliyyət haqda bildirməyib. Bununla yanaşı, Aralıq dənizində təbii qaz kəşfiyyatı üzrə işlər bu payızdan başlayaraq fəallaşacaq.
Türkiyə donanması qarşısında qorxu
Aralıq dənizində payız hazırlıqları Yunanıstan və Kiprin yunan qəzetlərində təşvişlə şərh olunur. Öz məqalələrində “Şərqi Aralıq dənizində ilk baxışdan gizli savaş açılır” ruhunda dəyərləndirmə verən jurnalistlər qeyd edirlər: “Haradasa enerji resursları aşkarlanırsa, bıçaqlaşma başlanır. Şərqi Aralıq dənizinə bıçaqlar əvəzinə bir çox ölkələrin hərbi gəmiləri gəlir” və Aralıq dənizində gəmilərin fəallığını payız aylarında başlanacaq qazma işlərilə əlaqələndirirlər.
Qəzetlərdə əksini tapan daha bir dəyərləndirmə sıradakından ibarətdir: Afina və Nikosiyanın əsas narahatlığı Türkiyə donanmasıdır. Məlum olduğu kimi, Türkiyə, hüquqlarımızı pozmaqla hərəkət edən İtaliyanın “Eni” şirkətinin qazma gəmisinin yolunu kəsib və axtarış aparmağa icazə verməyib. Türkiyə donanmasının gələcəkdə oxşar reaksiyası ola biləcəyi haqda narahatlıq ifadə olunur.
Meydana biz çıxırıq
Türkiyə Şərqi Aralıq dənizi bölgəsində öz hüquq və maraqlarının qorunmasında qəti mətinlik sərgiləyir, Türkiyə donanması isə qaz axtarışı işləri çərçivəsində “baş tutmuş fakt” durumu yaratmaqda mümkün cəhdləri sayıqlıqla izləyir. Türkiyə də təbii qazın qazma işləri və kəşfiyyatı üçün nəzərdə tutulan gəmiləri cəlb edərək bu vaxtlarda Şərqi Aralıq dənizində fəal iştirak sərgiləyəcək. “Barbaros” gəmisi vasitəsilə Aralıq dənizində aparılmış seysmik kəşfiyyatın yekunları üzrə əldə edilən hesabatların analizinin ardınca ən uyğun bölgədə qazma işləri başlanacaq. Türkiyə vətənimizin qazma gəmisi “Fatih” vasitəsilə Aralıq dənizində təbii qaz çıxaracaq, bu imkanlara isə hər ölkə sahib olmur.
Tərcümə Strateq.az-ındır.
Xəbərin oxunma sayı : 544
Analiz
Xəbərlər
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
-
Bakıda təhlükəli vəziyyət: 130-dan çox yaşı olan bina hər an uça bilər (VİDEO)
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü olub - FOTO
-
Deputatın tikdiyi binanın əyilməsi ilə bağlı xəbərdarlıq: Komissiya yaradılması təklif edildi
-
“NATO-nun Finlandiyadakı təlimləri təxribat xarakterlidir” - Zaxarova
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü başladı
-
Qırğızıstan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTOLAR +VİDEO
-
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb - Kadr təyinatları olub
-
Sadır Japarov Bakıya gəldi - FOTO
-
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
-
Bakıda taksilər gediş haqqı qiymətini qaldırdı - VİDEO
-
“Made in Karabakh”: Şərablarımız yenidən dünyaya ayaq açır - VİDEO
-
Sabiq deputatın qardaşı oğlunun 350 min vergi borcu var - Ramiz Mehdiyevin qohumudur
-
Hadrut yenidən qurulur - Ən son görüntülər
-
Baş nazir iclas keçirib - Holdinqin İdarə Heyətinə tapşırıqlar verilib
-
“Rusiya yaxın günlərdə Ukrayna ərazisinə hücumları gücləndirəcək“ - ABŞ institutu
-
Yağış yağıb, şimşək çaxıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Sənəd masama qoyulan kimi onu imzalayacağam” - Bayden
-
Beyləqanda dəhşətli cinayət: Ferma sahibi toyuq hinində çobanın arvadına təcavüz etdi
-
Keyfiyyətsiz gün eynəklərinin qorxunc fəsadları - VİDEO
-
Masazırda vətəndaşa məxsus torpaq sahəsi zəbt edilərək ev tikilir - İDDİA + VİDEO
-
Dünyada ABŞ-dən narazılıq artır - QLOBAL SORĞU
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
-
Sumqayıtda 28 ailənin bir qaz sayğacı var: Limit necə hesablanır?
-
“Üçüncü dünya müharibəsi artıq gedir” - Podolyak
-
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb - Külli miqdarda rüşvət görə
-
MDB-nin fond birjaları üçün yeni dövr: Azərbaycan və Özbəkistan yol açır
-
Şirkət işçilərin hüquqlarını pozdu: 20 min cərimələndi
-
“BAM-ın gücü 12 ildə 3 dəfə artıb“ - Putin
-
“Vətəndaş nikahı qanunsuzdur“ - Spiker
-
“ABŞ Ukraynaya 1 milyardlıq hərbi yardım paketi hazırlayır” – “Reuters”
-
Bu gün toyları olacaqdı - Heç biri həyatda deyil...
-
İran hakimiyyəti ölkə əhalisinə divan tutur - VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Qrunt suları Binə qəsəbəsinin sakinlərinin evlərinə doldu - VİDEO
-
Ərdoğan iqamətgahında uşaqlarla görüşdü - Fotolar
-
“Bəzi ölkələr Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar“ - Prezident
-
Rusiya-Azərbaycan münasibətləri qarşılıqlı məmnunluq doğurur
-
Azərbaycanda “Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası” dəyişdi - QƏRAR
-
Mikayıl Cabbarov səyyar vergi yoxlaması haqda qərar imzaladı - Dəyişiklik
-
“Ukrayna müharibə başlayandan yarım milyon hərbçisini itirib“ - Şoyqu
-
İcra Hakimiyyəti sabiq nazirdən 133 minə “BMW 520i” alır – Bazardakı qiymətdən 17,5 min bahadır
-
Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
-
“Türkiyədə yeni konstitusiya ilə bağlı proses başlayır” - Numan Kurtulmuş
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın sülh sazişində olmamasına razılaşıb” - Prezident
-
Xankəndi şəhərindəki tibb müəssisəsində ilk körpə dünyaya gəlib - FOTOLAR
-
Qubadlıda sərhədçilər üçün yaşayış binası istifadəyə verilib - FOTO/VİDEO
-
Xətai rayonunda səkini zəbt edərək qanunsuz parklanma yeri saldılar - VİDEO
-
Üç ayda xaricə 25 min ton alma satmışıq – Qiyməti nə qədər bahalaşıb?
-
“Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır, biz gözləyə bilmərik“ - Prezident
-
Münasibətlərimizin inkişafına yeni təkan verəcək görüş
-
Binəqədidə sürücülük məktəbi ilə bağlı ilginc iddia - “Asan“ yolla sürüclük kursu arayışı almaq olur?
-
“Nar” Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırıldı - FOTO
-
“Biz dörd kənd məsələsini heç vaxt yaddan çıxarmamışıq” - İlham Əliyev
-
“Narkotik artıq məktəblərə yol tapıb“ - Siyavuş Novruzov
-
“İndi bizim sülh sazişinin necə olması ilə bağlı ümumi anlayışımız var“ - Azərbaycan lideri
-
Ceyhun Bayramov Çexiyanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
-
Binəqədidə yol problemi: “Yağış yağanda şəhərə çıxmaq mümkün deyil”
-
Ümid edirəm ki, Ermənistan düzgün yolu seçər - Ərdoğan
-
Şimali Koreyadan nüvə əks-hücum təlimi – FOTOLAR
-
Azərbaycan-Rusiya əlaqələri daha da güclənəcək
-
Rayonlara yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
“Paşinyan dedi ki, mən gedirəm, sonra torpağın əsil sahibi İlham Əliyev özü gələcək” – Zahid Oruc
-
Serenay Sarıkaya ilk dəfə sevgilisi ilə əl-ələ görüntüləndi - FOTOLAR
-
Uşaq bağçasında mənimsəmə - Cinayət işi açıldı
-
Masallıda narkotiklərin satışı ilə məşğul olanlar saxlanılıblar - FOTO
-
Əsgərovların bankında problemli kreditlər 2 dəfədən çox artdı - TƏFƏRRÜAT
-
Tavuşda gərgin vəziyyət: “Yerkrapa” üzvləri maşını etirazçıların üzərinə sürdülər
-
Bakıda məktəblilərə siqaret satanlar cərimələniblər - FOTO/VİDEO
-
“65 yaşıma qədər işləmək istəyirəm” - Mourinyo
-
Dünyada müdafiə xərcləri tarixi rekord həddə çatıb - SİYAHI
-
Azərbaycan və Ermənistan arasında delimitasiya prosesi başladı - RƏSMİ
-
Röyal Sarıməmmədov Pirallahının icra başçısı olmaq üçün hərəkətə keçib? - İDDİA
-
Bu qaydanı pozan sürücülər 200 AZN cərimələnəcək - RƏSMİ
-
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb - Gündəlikdə 18 məsələ var
-
AMEA-nın qarşısındakı parkda oturacaqlar niyə yoxa çıxıb? - AÇIQLAMA/FOTO
-
İsrail İrana atdığı raketi özü məhv edib - “The New York Times”
-
Gürcüstan bazarında böhran - Azərbaycanda hansı avtomobillər ucuzlaşacaq?
-
Şirvan-Salyan Regional Təhsil İdarəsinin müdiri barəsində cərimə protokolu tərtib edilib - FOTO
TOP 10
ARXİV