|
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Yüz milyon büdcəsi olan Dövlət Fondunu kimlər idarə edir? - Araşdırma
MSK növbədənkənar prezident seçkilərinə yekun vurdu - İlham Əliyev 92,12 % səslə qalib oldu
Bir qərinəlik sədrin müəmması - Vahid Novruzovun Auditorlar Palatasında baş verənlərdən xəbəri yoxdur?
İrəvan bu istiqamətdən savaşa başlayacaq - Fransanın Azərbaycanla bağlı sensasiyalı planı (VİDEO)
Utanc və korrupsiya tablosu: Bakı küçələrinə ayrılan 2.300 ton duzu kimlər “yeyib“?
Avropa İttifaqında daxili ziddiyyətlər artır - TƏHLİL
Tarix elmləri namizədi olan Prezident – İlham Əliyev hansı mövzuda elmi işi müdafiə edib?
Güləddin Dadaşovu korrupsiya və çoxsaylı şikayətlər bitirir: “Azərkontrakt” ASC sədri kim olacaq?
Prezident nöqtəni qoydu - “Dediyim marşrut açılmasa, biz Ermənistanla...”
Avropa İrana qucaq açır – TƏHLİL
Tarix 21.08.22, 20:32 |
|
İranı sanksiyalardan çıxarmağın yolunu tapan Avropanın planı okeanın o tayında ciddi rezonans doğurub. Çünki ABŞ üçün prioritet özünün enerji resurslarını Avropaya çatdırmaqdır.
Rusiya qazından asılılığı minimuma endirməyi qarşıya məqsəd qoyan Avropa İttifaqı bütün mümkün variantları nəzərdən keçirir. Deyəsən, çıxış yolunu da tapıblar. İttifaq İrana doğru addım atıb. Avropa İttifaqı ilkin olaraq İranın nüvə proqramı üzrə Birgə Hərtərəfli Fəaliyyət Planını bərpa etmək qərarına gəlib. Əgər razılıq əldə olunmasa, o zaman danışıqlar ABŞ-da noyabr ayında keçiriləcək seçkilərədək təxirə salına bilər. Avropa gözləmək fikrində deyil. Qarşıdan soyuq aylar gəlir. Bu səbəbdən də Aİ nəyin bahasına olursa-olsun İran planının reallaşmasına çalışır.
İrana gəldikdə, rəsmi Tehran ABŞ-ın sazişdən imtina etməyəcəyi ilə bağlı zəmanət tələb edir. Rəsmi Tehran hesab edir ki, Avropa İttifaqının nüvə sazişinin bərpası ilə bağlı təklif etdiyi sənədin mətni İranın bir sıra sahələrdə tələblərinin nəzərə alınması şərti ilə məqbul ola bilər. MAQATE-nin fəaliyyəti ilə bağlı siyasi aspektlərdə və sanksiyalarla bağlı Tehrana zəmanətlər verilərsə, İran Aİ-nin təkliflərini qəbul etməyə hazırdır. Hazırda İran bu təklifləri öyrənir. Avropa isə İranın neft potensialını nəzərə alaraq, sazişin mümkün qədər tez əldə olunmasına maraq göstərir.
Beləliklə, qəribə bir durum yaranıb - ABŞ İranın bütün tələbləri yerinə yetirməsini, Avropa isə həmin tələblərin reallaşmasını sonraya saxlamağı təklif edir.
Mövzu ilə bağlı “Kaspi” qəzetinin yazısını təqdim edirik:
Aİ-nin təklifi nədən ibarətdir?
Beləliklə, Avropa İttifaqı İranı 2019-cu ildə aşkar edilən və bəyan edilməyən nüvə materialı ilə bağlı Atom Enerjisi üzrə Beynəlxalq Agentliyinin (MAQATE) araşdırmalarını başa çatdırmağa dəvət edib. Bunun müqabilində Aİ İranın “nüvə sazişi” və Birgə Hərtərəfli Fəaliyyət Planı (JCPOA) üzərində irəliləməsini istəyir. “Wall Street Journal”a görə bu təklif Avropa tərəfindən "ciddi güzəşt" hesab olunur. İran dəfələrlə Aİ və ABŞ-a təhqiqatı ləğv etmək üçün müraciət edib və bunun "nüvə sazişi" ilə birbaşa əlaqəsi olmadığını əsas gətirib. Eyni zamanda, İsrail hakimiyyəti əmindir ki, MAQATE-nin İranda tapdığı nüvə materialları “İranın atom bombası yaratmaq üçün gizli proqramı olduğunu” birbaşa sübut edir. Məsələnin ciddiliyinə baxmayaraq, JCPOA irəliləyəcəyi təqdirdə Aİ bu məqama göz yummağa hazırdır. Bu, Avropaya niyə lazımdır? Fakt budur ki, Aİ Rusiyaya qarşı neft embarqosu qoyub. Məsələn, Almaniya 2023-cü il yanvarın 1-dən Rusiya neftini ümumiyyətlə almayacaq. Bu baxımdan “Köhnə Dünya”nın alternativə ehtiyacı var. İran da belə bir alternativ ola bilər. Lakin avropalılar nüvə sazişi yenilənməyincə və sanksiyalar aradan qalxmayınca İran yanacağını ala bilməzlər. KİV-in məlumatına görə, Avropadan olan diplomatlar artıq yekun mətni hazırlayıblar. Amma onun təsdiqi digər vasitəçilərin - Rusiya, Çin, ABŞ və İranın özünün razılığını tələb edir. Əsas problemi amerikalıların imzası yaradır. Vaşinqton çox böyük tələblər qoyur. Məsələn, istəyirlər ki, İran ballistik raketlər hazırlamasın və Yaxın Şərqdə öz təsirini yaymasın. Bundan əlavə, ABŞ bu yaxınlarda Tehran Rusiyanı pilotsuz təyyarələrlə təchiz edərsə, İrana qarşı yeni sanksiyalar tətbiq edəcəyini bəyan edib. Amerikalılar narahatdırlar ki, sanksiyalar altında İran və Rusiya daha fəal qarşılıqlı fəaliyyətə başlayır. İranlılar Baykonurdan öz peyklərini buraxırlar, İran isə Rusiya neftini üçüncü ölkələrə satır. İqtisadi əlaqələr siyasi əlaqələrlə dəstəklənir. Bu yaxınlarda Tehranda Rusiya prezidentini hərarətlə qarşıladılar və qarşıdan gələn sammitdə İran Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına daxil olacaq.
Salman Rüşdiyə qarşı qəsd təsadüfdürmü?
İranı sanksiyalardan çıxarmağın yolunu tapan Avropanın planı okeanın o tayında ciddi rezonans doğurub. Çünki ABŞ üçün prioritet özünün enerji resurslarını Avropaya çatdırmaqdır.
Bu fonda İranla bağlı daha bir insident yaşanıb. İranın illər öncə öldürülməsi üçün başına pul mükafatı təyin etdiyi Salman Rüşdi ABŞ-da ağır yaralanıb. Dərhal da bunun arxasında İranın durduğu iddia edilib. İllərdir ABŞ-da heç bir təhlükə ilə üzləşməyən Rüşdi necə oldu ki, İranla Aİ arasında ilkin razılaşma əldə olunduğu bir vaxtda qəsdlə üzləşir? Bu insidenti törədənlərin hədəfi Aİ ilə İran arasındakı anlaşmanın pozulması ola bilər. Elə İran tərəfinin verdiyi açıqlama da bundan xəbər verir. İran Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Nasir Kənani deyib ki, Salman Rüşdiyə hücumda yalnız özü, eləcə də onu dəstəkləyənlər günahkardır.
Xatırladaq ki, S.Rüşdinin 1989-cu ildə yazdığı "Şeytan ayələri" romanı müsəlmanların kəskin etirazına səbəb olub. İranın o zamankı Ali dini rəhbəri Ayətullah Xomeyni Rüşdinin öldürülməsinə fətva verib. 2012-ci ildə İranın dini fondu yazıçının qətlinə görə 3,3 milyon dollar mükafat təyin edib.
İran Aİ-nin şərtlərini qəbul edərsə...
Tehran Avropanın şərtlərini qəbul edərsə, Çin və Rusiya çətin ki, sazişə mane olsun. Bununla belə, Rusiya ilə NATO arasında Ukraynaya görə, Çin və ABŞ arasında Tayvanla bağlı gərgin münasibətlər təkcə razılaşmaya deyil, sadəcə olaraq eyni masa arxasında danışıqlara maneələr yaradacaq. Çətin ki, İran ABŞ-ın şərtləri ilə razılaşsın və ballistik raketlərdən və Yaxın Şərqdəki təsirindən əl çəksin. Bundan əlavə, xatırlatmaq yerinə düşər ki, son parlament və prezident seçkilərinin nəticələrinə görə, İslam Respublikasının hakimiyyətində mühafizəkarlar üstünlük təşkil edir. İslahatçılardan fərqli olaraq, onlar ABŞ və Qərb diplomatiyasına etibar etmirlər. “Valday” Beynəlxalq Diskussiya Klubunun eksperti, İran üzrə ekspert Fərhad İbrahimov Aİ-nin təkliflərinin güzəşt olduğuna şübhə edir. "MAQATE müfəttişləri nüvə materiallarını aşkar edənə qədər ABŞ artıq nüvə sazişindən çıxmışdı. Bu, 2018-ci ilin mayı idi. O vaxta qədər iranlılar tədricən sazişdən çıxacaqları barədə xəbərdarlıq edirdilər. Avropa İttifaqı, eləcə də amerikalılar ABŞ-ın 2018-ci ilin mayında etdiyi kimi nüvə sazişindən çıxmayacaqlarına dair yazılı təminat verə bilər”, - deyə o, “Vestnik Kavkaza”ya müsahibəsində deyib.
Görünən odur ki, İranla razılaşma neft bazarını qorxudub. İranla bağlı bəyanat dərhal neftin də qiymətinə təsir edib. Nəticədə, neftin qiyməti kəskin ucuzlaşıb.
Xəbərin oxunma sayı : 1120
Analiz
Xəbərlər
-
Azərbaycanda taksilər bu rənglərdə olacaq - Qərar verildi
-
Dövlət Xidmətindən xəbərdarlıq - Bu mesajlar telefonunuza gəlirsə...
-
Çingizi arvadı ifşa edibmiş - Mərhum nazirin oğlu da dindirilib
-
Tramp İncil satmağa başladı - VİDEO
-
Naxçıvanda nəqliyyat problemi necə həll ediləcək? - VİDEO
-
Ödənişli yollara görə ödənilən vəsaitin bölgüsü qaydası hazırlanacaq - FƏRMAN
-
Bakıda İran vətəndaşına hökm oxundu - Casusluğa görə
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın “hökuməti”ni tanımır” - Paşinyan
-
Yeni qərar kredit faizlərini endirəcək? - AÇIQLAMA
-
“KTMT üzvləri su uğrunda münaqişələrlə üzləşə bilər“ - Baş katib
-
İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər - TƏFƏRRÜAT
-
“Telegram“ getdikcə terrorçuların əlində alətə çevrilir“ - Kreml
-
Bu şəxslərin evləri təmir olunacaq: yarım milyon ayrıldı
-
“Lifttəmir”in direktoruna şiddətli töhmət verildi – İki rəis vəzifədən kənarlaşdırıldı
-
“Vətəndaşlarımız Rusiyada terrora cəlb edilir“ - Qırğızıstanın əmək nazirliyi
-
Ombudsman Xankəndidə erməniəsilli sakinlərlə görüşüb
-
Bakıda 17, bölgələrdə 20 dərəcə isti olacaq - Sabahın havası
-
Diri atı 340 manata Qazaxıstana satıb, kiloqramı 2,9 manata Qazaxıstandan at əti alırıq – RƏSMİ
-
“Azneft”in baş direktoru vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
-
Mərkəzi Bank dollara tələbin artmasının səbəblərini AÇIQLADI
-
“İrəvan bizim işimizdə iştirak etmir“ - KTMT-nin Baş katibi
-
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
-
YAP qarşıdakı seçkidə bu deputatlardan imtina edəcək? - SİYAHI
-
Uşaq bağçalarında müdir vəzifəsinə qəbulun test mərhələsinin vaxtı AÇIQLANDI
-
Daşaltıda itkin düşmüş daha 73 nəfərin adı açıqlanacaq - Əli Nağıyev
-
Azərbaycanda işığın qiyməti ucuzlaşa bilər - VİDEO
-
Cəhri-Buzqov avtomobil yolunda qaya uçqunu baş verdi - VİDEO
-
DTX 27 dövlətə xəyanət işinin ibtidai istintaqını aparıb - Əli Nağıyev açıqladı
-
Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanları 105 yaşında - VİDEO
-
“Rusiya “Crocus”da terrorun hazırlandığını hələ fevraldan bilirdi“ - Budanov
-
Qadın sevgilisinə yazdığı mesajı oğluna göndərdi - Ucar rayonunda dəhşətli cinayət
-
Fransada həyəcan təbili: Silah ehtiyatı azalır
-
Boşanma zamanı əmlakın bölünməsi ilə bağlı yenilik: Qeydiyyatsız tikililərlə bağlı qərar - VİDEO
-
Canlı yayım açıb dərman tövsiyə edən əczaçıları hansı cəza gözləyir? - VİDEO
-
Lalə Məmmədovadan cazibədar - Fotosessiya
-
“Yəqin ki, yığmadan gedəcəkdim“ - Messi açıqladı
-
Hikmət Hacıyev NATO-nun eks-baş katibi barədə: “Hesabatına ödənişi əlavə etməyi unudub”
-
Tikinti materialları bazarında son vəziyyət: Hansı məhsullar ucuzlaşdı?
-
Bakıda və üç rayonda qazın verilişində məhdudiyyət olacaq - Xəbərdarlıq
-
Rusiya Xarkovun yaşayış massivinə zərbə endirib - Ölən və yaralananlar var
-
Həcc üçün ayrılan kvotanın yarısından çoxu dolub - RƏSMİ
-
Sabiq milli təhlükəsizlik naziri VƏFAT ETDİ
-
“55 min manat ver, övladının maddəsini dəyişdirib azadlığa buraxdırım” - Məhkəmə
-
“ABŞ-ni yenidən dua oxumağa məcbur etməliyik” - Tramp
-
“Fransa Azərbaycanla Ermənistan arasında razılaşmaların həyata keçirilməsinə mane olur” - Zaxarova
-
Ramazan ayının 18-cı günü - İmsak və iftar vaxtı
-
“Qərbi ərköyün övladına qarşı təzyiqləri artırmaq lazımdır” - Ərdoğan
-
Azərbaycan hotelləri Novruz bayramından necə çıxıblar? - ARAŞDIRMA
-
Şəhid bacısı sektor müdiri TƏYİN EDİLDİ
-
Xristianlıqla İslamı üz-üzə qoymaq istəyirlər - Kirill
-
Yüzə yaxın ailə təhlükədə: Zaqataladakı qəzalı körpü niyə təmir edilmir? - VİDEO
-
“Düzəltdiyim dəmiri silah üçün istifadə ediblər“ - “Bravo“da silahlı hücumla bağlı məhkəmə
-
2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir - SİYAHI
-
Samuxun ötən əsrdən qalma keçilməz yolları - VİDEO
-
Prorektorun qətlini sifariş etməkdə təqsirləndirilənlərə ağır cəza istənildi - MƏHKƏMƏ
-
Bahalaşmanın növbəti dalğası gəlir: Evlərin qiyməti yenə artacaq
-
Məşhur vəkilə qarşı ittiham: 7 min manat pul alıb
-
Qanunsuz evlər yaxın vaxtlarda sənədləşdiriləcək? - AÇIQLAMA
-
Ağalarovun “Crocus City Hall” konsert zalı bankda girov imiş - Yeni DETALLAR
-
“Bahalaşmanı müsbət qarşılamaq lazımdır“ - Deputat
-
“Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh sazişinin prinsipləri razılaşdırılıb“ - Paşinyan
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Ukraynada rusiyalı agentlər ifşa edildilər - FOTO
-
Onlayn satılan saç serumları hansı xəstəliklərə səbəb olur? - VİDEO
-
Mərkəzi Bank Hökumət Ödəniş Portalını niyə ləğv edib? – “Ən çox zərbə mikrosahibkarlara dəyir...”
-
“Rusiyada baş verən terror aktını hər gün Türkiyədə törətmək istəyənlər var“ - Ərdoğan
-
Jurnalistlərin bitirdiyi gömrük polkovniki – Onu Bakıdan qardaşları ilə birlikdə aparıblar
-
Kolleclərə qəbul olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
-
Dəmiryol Vağzalının qarşısında bir sutka parkinqin qiyməti 30 manat olacaq – Tariflər
-
Bakıda qəribə hadisə: Özünün xəbəri olmadan işə götürüldü - VİDEO
-
“Gənclik Mall”da autizmli gəncin döyülməsini ört-basdır etməyə çalışıblar? – FOTO
-
“Dünyanın gələcəyi Çin-ABŞ münasibətlərindən asılıdır“ - Si Cinpin
-
Elçin Babayev yenidən BDU-nun rektoru təyin edildi - Sərəncam
-
“Traktor” komandasının azarkeşləri yeni şüar təqdim ediblər - VİDEO
-
Bakıda 18 dərəcə isti, dağlarda 7 dərəcə şaxta olacaq - Sabahın havası
-
Arıqlamaq üçün istifadə edilən toxumların faydası və zərəri nələrdir? - ARAŞDIRMA
-
Xocalıda kütləvi məzarlıqda qalıqları tapılan şəhid dəfn olundu - FOTO
-
Bakıda qəbiristanlıqda çayxana tikmək istədilər-VİDEO
-
Yeraltı dayanacaqlarda kəskin qiymət artımının səbəbi nədir? - AÇIQLAMA
-
“Azərbaycanda varlıların işğal etdikləri torpaqlar var”: Komitə sədrindən açıqlama
-
Binəqədidə binanın zirzəmisi su ilə dolub: Təhlükəli vəziyyət yaranıb - VİDEO
-
Mərkəzi Bank növbəti faiz qərarını açıqlayacaq - Tarix bəlli oldu
-
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola düşüb - FOTOLAR + VİDEO
-
Bakıda evə neft axır - VİDEO
-
Mənzil alışında yeniliklər - Nələr dəyişəcək?
-
“Serbiya tezliklə çox böyük təhlükə ilə üzləşəcək“ - Vuçiç
-
Qəbiristanlıqlar hasarlanır və zəbt edilir - VİDEO
-
Bayram günlərində yüzlərlə şəxs xəstəxanaya yerləşdirilib - RƏSMİ
-
Müdafiə Nazirliyindən 30 yaşınadək hərbi vəzifəlilərə müraciət - VİDEO
-
Pakistanda terror hücumu nəticəsində çinlilər həlak oldular - FOTO
-
Bəzi yerlərə yağış və qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
Sumqayıtda Musiqi Kolleci köçürülür: Valideynlər nədən narazıdırlar? - VİDEO
-
Qırğızıstanın sabiq vəzifəli şəxsi Azərbaycanda həbs edildi - VİDEO
-
“Aİ və ABŞ-nin açıqlamaları qərəzli xarakter daşıyır” - Azərbaycan XİN
-
Güney Azərbaycanın incisindən yeni görüntülər - VİDEO
-
Bərdədə müəllimin xəbəri olmadan maaş kartından pul çıxarılıb - VİDEO
-
Əkin sahələrinə dəymiş ziyan qarşılığında sığorta ödənişi edilirmi? - VİDEO
-
Enerjidən yata bilmirəm... - Müğənni Aygün Ağayeva
-
“Real“ “Santyaqo Bernabeu“nun inşasına nə qədər xərcləyib? - İnanılmaz məbləğ
-
Solovyovun böhtanları erməni diasporunun sifarişidir - ŞƏRH
-
Bakıda taksi sayının azaldılması təklifi dəstəklənmir - VİDEO
-
Cəlilabadda çay kənarında sürüşmə fəallaşıb: Evlər təhlükə altındadır
-
Elektron siqaret çəkənlərə ciddi xəbərdarlıq – Təhlükəlidir
-
Azərbaycanda saxlanılan Qırğız Respublikasının 4 vətəndaşı ölkələrinə təhvil verilib - DİN
-
Bayram tətili başa çatdı: Avtovağzallarda sıxlıq yarandı - VİDEO
-
Ramazan ayının 17-cı günü - İmsak və iftar vaxtı
-
Maskın “Starlink” terminalları qaçaqmalçıların əlinə keçib - Bloomberg
-
Türkiyədə mütəşəkkil cinayətkar qruplaşma çökdürüldü - VİDEO
-
Rusiyaya işləməyə gedənlərə yeni QADAĞA
-
Gədəbəyə qar yağdı - Maşınlar yolda qaldı
-
Şabranda dəhşətli hadisə: sevdiyi qız elə ki “hə“ dedi... – Şok təfərrüat
-
Talıbovun oğlu qəfil Ali Məclisdə peyda oldu – Fuad Nəcəfli Rza Talıbovu qapıdan geri qaytarıb
-
Azərbaycanda hər media orqanı özü-özünü dolandıra bilərmi? - VİDEO
-
“Miqrasiya sahəsində vəziyyət nəzarət altında olmalıdır“ - Vladimir Putin
-
Bu cür bəyanatlar dünya müharibəsini yaxınlaşdırır - Macarıstan XİN rəhbəri
-
“Xoşbəxtəm ki, boşandıq” - Dilarədən etiraf
-
Tacikistanda Moskva konsert zalına hücum edənlərin qohumları SAXLANIR
-
Alternativ enerji istehsalı artır: elektrik qiymətləri enəcək?
-
Bakının bir qəsəbəsində kanalizasiya problemini həll etmək üçün bəzi tikililər sökülməlidir - VİDEO
-
İş adamı ilə Ədliyyə Nazirliyi arasında nə baş verir? - 3 milyonluq kredit mübahisəsi...
TOP 10
ARXİV