|
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Yüz milyon büdcəsi olan Dövlət Fondunu kimlər idarə edir? - Araşdırma
MSK növbədənkənar prezident seçkilərinə yekun vurdu - İlham Əliyev 92,12 % səslə qalib oldu
Bir qərinəlik sədrin müəmması - Vahid Novruzovun Auditorlar Palatasında baş verənlərdən xəbəri yoxdur?
İrəvan bu istiqamətdən savaşa başlayacaq - Fransanın Azərbaycanla bağlı sensasiyalı planı (VİDEO)
Utanc və korrupsiya tablosu: Bakı küçələrinə ayrılan 2.300 ton duzu kimlər “yeyib“?
Avropa İttifaqında daxili ziddiyyətlər artır - TƏHLİL
Tarix elmləri namizədi olan Prezident – İlham Əliyev hansı mövzuda elmi işi müdafiə edib?
Güləddin Dadaşovu korrupsiya və çoxsaylı şikayətlər bitirir: “Azərkontrakt” ASC sədri kim olacaq?
Prezident nöqtəni qoydu - “Dediyim marşrut açılmasa, biz Ermənistanla...”
Cümhuriyyət tənqidçilərinin sortları - Tanınmış jurnalistin yazısı
Tarix 30.05.17, 16:20 |
|
Hər il olduğu kimi, bu il də 28 Mayda ölkənin ictimai-siyasi fəalları qeyri-bərabər də olsa ikiyə bölümdülər və müqəddəs cümhuriyyət günümüzə fərqli prizmadan yanaşdılar. Nə qədər qəribə olsa da, respublikamızın qurucularına, dövlətimizin banilərinə bədxahlıqla yanaşanlar oldu. Tanınmış jurnalist Rövşən Əliyev sosial şəbəkədə yazdığı statusda cümhuriyyət tənqidçilərini təsnifatlaşdırıb. Həmkarımızın yazısını təqdim edirik.
***
Cümhuriyyət tənqidçilərinin sortları
Cümhuriyyəti tənqid eləyənlər, onun qurucularını ələ salanlar haqda bir-iki kəlmə demək istəyirəm. Onların kiçik bir qismi düz eləyir. Kimlər? Anarxistlər. Anarxist olub hansısa dövlət quruluşunu qəbul eləmək öz əqidəsinə zidd getməkdir. (Anarxist deyiləm, istəsəniz minarxist deyə bilərsiniz.) Ancaq qalan tənqidçilərin, demək olar ki, hamısının bir əmması var.
Tənqidçiləri qruplaşdırıb danışaq.
Cümhuriyyətin tənqidçilərinin böyük bir qismi solçudur. Bu solçuların bir qismini səmimi solçu sayaq. Yəni nə sovetlərin xiffətini çəkən kütbeyinlərdir, nə bilərəkdən Putin şiələri ilə bir cəbhədə olanlardır. Anladığınız avropasayağı solçular. Bu solçuların səhvi ondadır ki, cümhuriyyətçiliyi sağçıların məhsulu sayırlar. Yeri gəlib, birbaşa deyim: cümhuriyyət sağçı respublika demək deyil. Bütün spektr siyasətçilərin özlərini siyasi səhnədə sınamaları üçün ədalətli platformadır. Bu platformada solçu da özünü təsdiqləyib çoxluq qazana bilər, hakimiyyətə gələ bilər - sağçı da, mərkəzçi də. Yeri gəlib yenə deyim, cümhuriyyətin əsas banisi Məhəmmədənim Rəsulzadə sol mərkəzçi görüşlü idi.
Bir qism tənqidçi də doğrudan obyektiv araşdırma aparır, görür ki, Azərbaycan Cümhuriyyətinin dövründəki demokratiya, seçki, qadın hüquqları, parlament heç də bu gün bildiyimiz anlayışlarla düzgün gəlmir. Ancaq bu tənqidçilər unudurlar ki, cümhuriyyət, demək olar ki, heçdən yaranmışdı. O dövrdə azərbaycanlılar qədər başıpozuq, müasir dünya ilə ayaqlaşmayan, cəfəng ideyalarla yaşayan, öz xeyrini bilməyən, özünün dünyada yerini, adını anlamayan, xeyrini-şərini qanmayan, dostunu-düşmənini tanımayan ikinci bir çoxsaylı topluma rast gəlmək çətin idi. (Bəlkə indi də çətindir.) O dövrdə bu coğrafi ərazidə yaşayan, bu yazdığım dildə danışan toplumun nə ordusu vardı, nə təşkilatlanmaq ənənəsi, nə dəqiq sərhəddi. Bütün bu bəlaları, bu mirası şəxsi təmənnasız irəli çıxmış, özünü ağır bir yük altına vermiş beş-on aydının üstünə yükləyib 100 ildən sonra gülmək böyük insafsızlıqdır. İnsafınız olsun. Bu gün büdcədən maliyyələşən, neçə ildir ştat cədvəli olan, maddi-texniki resursları olan Mrkəzi Seçki Komissiyası var. Nəticə nədir? Parlament bütün seçkilərdən birrəngli çıxır, ölkədəki siyasi spektri əks elətdirmir. Cümhuriyyət dövrünün seçkilərinə və yaxud parlamentinin necə formalaşmasına irad tutanda iki şeyi də unutmayaq: birincisi, təzə yaranan dövlət quruluşunu o dövrün son dəbinə uyğun olaraq məclisi-müəssisan və məclisi-məbusan formalaşdırmalı idi. Məclisi- müəssisanın indiki anlamda seçki ilə formalaşması mümkün deyil. Məclisi-müəssisan da olmasa, məclisi-məbusan, yəni indiki anlamda parlament seçkilərinə yaxın bir şey keçirmək mümkün deyil. Bunu Məhəmmədəmin Rəsulzadə məqalələrində yaxşıca xırdalayıb. Yəni iddia eləməyib ki, biz demokratik seçki keçirdik. Gerçək, demokratik seçkidən qabaq ölkədə mövcud siyasi qüvvələrin bir araya gəlib prinsipləri müəyyənləşdirən, dövlət quruluşu formasını müəyyənləşdirən bir qurum yaratması praktikası 21-ci əsrin Avropasında da var. Məsələn, Yuqoslaviya Miloşeviçdən sonra belə bir keçid üsuluna əl atdı və heç kəs bunu anti-demokratik saymadı. Azərbacyan Cümhuriyyətində də belə olmuşdu. Parlament ölkədəki bütün siyasi spektri az-çox əks elətdirirdi və 90-cı ildən bəri Azərbaycanda keçirilmiş bütün seçkilərdən daha düzgün əks elətdirib.
Anarxistlərin, əsl solçuların, və ya obyektiv araşdırmaçıların Məhəmmədəmin Rəsulzadəni, Azərbaycan Cümhuriyyətini bəyənməməsinin səbəblərini xırdaladıq. Qaldı kimlər?
Rusiyanın tulaları, İranın tulaları, sovet təbliğatından başlarını salamat çıxara bilməyənlər, fürsətçilər, siyasi konyuktura görə cümhuriyyətə qara yaxmağa çalışanlar. Onlar da gedib atdansınlar.
Cümhuriyyət yoldur, platformadır, nə qərbpərəstlikdir, nə şərqpərəstlikdir. Cümhuriyyət dövlət qurmağın ən mədəni, ən ədalətli platformasıdır. Son bir neçə yüz ildə başqa sistemlərə nisbətən özünün böyük üstünlüyünü göstərib.
Cümhuriyyət ədalətli siyasi quruluşdur. Tənqidə imkan olmayan yerdə ədalətli quruluş ola bilməz. O baxımdan cümhuriyyətçiləri tənqid eləmək olmaz deyə bier şey yoxdur. Mən tənqidçiləri insaflarına görə sortladım.
Xəbərin oxunma sayı : 133
Maraqlı
Xəbərlər
-
Nağdsız ödənişdən yayınanlar barəsində tədbir görüləcəkmi? - Ekspertlər danışır...
-
7-8 il əzab verdiyi arvadı gözünü itirib... - TƏFƏRRÜAT
-
“OMİD” 10 min manatədək cərimə oluna bilər – Məhkəmə davam edir
-
Şadlıq saraylarında hansı menyular daha çox bahalaşıb? - QİYMƏTLƏR
-
Bu şəxslərin evləri təmir olunacaq: yarım milyon ayrıldı
-
Ramiz Mehdiyev məhkəmə qarşısında - Onu hansı cəza gözləyir?
-
Himayədar ailə olmaq istəyənlərin nəzərinə - Güzəşt tətbiq ediləcək
-
Taksilərlə bağlı yeni tələblər müəyyənləşdi - Nələr məcburi olacaq?
-
Azərbaycanda sahə rəisi həmkəndlisini niyə güllələyib? - TƏFƏRRÜAT
-
Küçəni zibilləyənlərə qarşı nə tədbir görüləcək? - Gəncədə zibilxanaya çevrilən ərazi + VİDEO
-
Paşinyan hökuməti separatçıları küncə sıxışdırır: Bütün ofisləri bağlanacaq
-
Daxili işlər naziri Şamaxı rayonunda vətəndaş qəbulu və sıra baxışı keçirib - FOTO/VİDEO
-
Məktəb və musiqi kolleci niyə birləşdirildi? - VİDEO
-
Taleh Qaraşovun qardaşı oğluna hökm oxundu - Atasını öldürmüşdü
-
Azərbaycanda taksilər bu rənglərdə olacaq - Qərar verildi
-
Dövlət Xidmətindən xəbərdarlıq - Bu mesajlar telefonunuza gəlirsə...
-
Çingizi arvadı ifşa edibmiş - Mərhum nazirin oğlu da dindirilib
-
Tramp İncil satmağa başladı - VİDEO
-
Naxçıvanda nəqliyyat problemi necə həll ediləcək? - VİDEO
-
Ödənişli yollara görə ödənilən vəsaitin bölgüsü qaydası hazırlanacaq - FƏRMAN
-
Bakıda İran vətəndaşına hökm oxundu - Casusluğa görə
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın “hökuməti”ni tanımır” - Paşinyan
-
Yeni qərar kredit faizlərini endirəcək? - AÇIQLAMA
-
“KTMT üzvləri su uğrunda münaqişələrlə üzləşə bilər“ - Baş katib
-
İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər - TƏFƏRRÜAT
-
“Telegram“ getdikcə terrorçuların əlində alətə çevrilir“ - Kreml
-
“Lifttəmir”in direktoruna şiddətli töhmət verildi – İki rəis vəzifədən kənarlaşdırıldı
-
“Vətəndaşlarımız Rusiyada terrora cəlb edilir“ - Qırğızıstanın əmək nazirliyi
-
Ombudsman Xankəndidə erməniəsilli sakinlərlə görüşüb
-
Bakıda 17, bölgələrdə 20 dərəcə isti olacaq - Sabahın havası
-
Diri atı 340 manata Qazaxıstana satıb, kiloqramı 2,9 manata Qazaxıstandan at əti alırıq – RƏSMİ
-
“Azneft”in baş direktoru vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
-
Mərkəzi Bank dollara tələbin artmasının səbəblərini AÇIQLADI
-
“İrəvan bizim işimizdə iştirak etmir“ - KTMT-nin Baş katibi
-
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
-
YAP qarşıdakı seçkidə bu deputatlardan imtina edəcək? - SİYAHI
-
Uşaq bağçalarında müdir vəzifəsinə qəbulun test mərhələsinin vaxtı AÇIQLANDI
-
Daşaltıda itkin düşmüş daha 73 nəfərin adı açıqlanacaq - Əli Nağıyev
-
Azərbaycanda işığın qiyməti ucuzlaşa bilər - VİDEO
-
Cəhri-Buzqov avtomobil yolunda qaya uçqunu baş verdi - VİDEO
-
DTX 27 dövlətə xəyanət işinin ibtidai istintaqını aparıb - Əli Nağıyev açıqladı
-
Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanları 105 yaşında - VİDEO
-
“Rusiya “Crocus”da terrorun hazırlandığını hələ fevraldan bilirdi“ - Budanov
-
Qadın sevgilisinə yazdığı mesajı oğluna göndərdi - Ucar rayonunda dəhşətli cinayət
-
Fransada həyəcan təbili: Silah ehtiyatı azalır
-
Boşanma zamanı əmlakın bölünməsi ilə bağlı yenilik: Qeydiyyatsız tikililərlə bağlı qərar - VİDEO
-
Canlı yayım açıb dərman tövsiyə edən əczaçıları hansı cəza gözləyir? - VİDEO
-
Lalə Məmmədovadan cazibədar - Fotosessiya
-
“Yəqin ki, yığmadan gedəcəkdim“ - Messi açıqladı
-
Hikmət Hacıyev NATO-nun eks-baş katibi barədə: “Hesabatına ödənişi əlavə etməyi unudub”
-
Tikinti materialları bazarında son vəziyyət: Hansı məhsullar ucuzlaşdı?
-
Bakıda və üç rayonda qazın verilişində məhdudiyyət olacaq - Xəbərdarlıq
-
Rusiya Xarkovun yaşayış massivinə zərbə endirib - Ölən və yaralananlar var
-
Həcc üçün ayrılan kvotanın yarısından çoxu dolub - RƏSMİ
-
Sabiq milli təhlükəsizlik naziri VƏFAT ETDİ
-
“55 min manat ver, övladının maddəsini dəyişdirib azadlığa buraxdırım” - Məhkəmə
-
“ABŞ-ni yenidən dua oxumağa məcbur etməliyik” - Tramp
-
“Fransa Azərbaycanla Ermənistan arasında razılaşmaların həyata keçirilməsinə mane olur” - Zaxarova
-
Ramazan ayının 18-cı günü - İmsak və iftar vaxtı
-
“Qərbi ərköyün övladına qarşı təzyiqləri artırmaq lazımdır” - Ərdoğan
-
Azərbaycan hotelləri Novruz bayramından necə çıxıblar? - ARAŞDIRMA
-
Şəhid bacısı sektor müdiri TƏYİN EDİLDİ
-
Xristianlıqla İslamı üz-üzə qoymaq istəyirlər - Kirill
-
Yüzə yaxın ailə təhlükədə: Zaqataladakı qəzalı körpü niyə təmir edilmir? - VİDEO
-
“Düzəltdiyim dəmiri silah üçün istifadə ediblər“ - “Bravo“da silahlı hücumla bağlı məhkəmə
-
2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir - SİYAHI
-
Samuxun ötən əsrdən qalma keçilməz yolları - VİDEO
-
Prorektorun qətlini sifariş etməkdə təqsirləndirilənlərə ağır cəza istənildi - MƏHKƏMƏ
-
Bahalaşmanın növbəti dalğası gəlir: Evlərin qiyməti yenə artacaq
-
Məşhur vəkilə qarşı ittiham: 7 min manat pul alıb
-
Qanunsuz evlər yaxın vaxtlarda sənədləşdiriləcək? - AÇIQLAMA
-
Ağalarovun “Crocus City Hall” konsert zalı bankda girov imiş - Yeni DETALLAR
-
“Bahalaşmanı müsbət qarşılamaq lazımdır“ - Deputat
-
“Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh sazişinin prinsipləri razılaşdırılıb“ - Paşinyan
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Ukraynada rusiyalı agentlər ifşa edildilər - FOTO
-
Onlayn satılan saç serumları hansı xəstəliklərə səbəb olur? - VİDEO
-
Mərkəzi Bank Hökumət Ödəniş Portalını niyə ləğv edib? – “Ən çox zərbə mikrosahibkarlara dəyir...”
-
“Rusiyada baş verən terror aktını hər gün Türkiyədə törətmək istəyənlər var“ - Ərdoğan
-
Jurnalistlərin bitirdiyi gömrük polkovniki – Onu Bakıdan qardaşları ilə birlikdə aparıblar
-
Kolleclərə qəbul olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
-
Dəmiryol Vağzalının qarşısında bir sutka parkinqin qiyməti 30 manat olacaq – Tariflər
-
Bakıda qəribə hadisə: Özünün xəbəri olmadan işə götürüldü - VİDEO
-
“Gənclik Mall”da autizmli gəncin döyülməsini ört-basdır etməyə çalışıblar? – FOTO
-
“Dünyanın gələcəyi Çin-ABŞ münasibətlərindən asılıdır“ - Si Cinpin
-
Elçin Babayev yenidən BDU-nun rektoru təyin edildi - Sərəncam
-
“Traktor” komandasının azarkeşləri yeni şüar təqdim ediblər - VİDEO
-
Bakıda 18 dərəcə isti, dağlarda 7 dərəcə şaxta olacaq - Sabahın havası
-
Arıqlamaq üçün istifadə edilən toxumların faydası və zərəri nələrdir? - ARAŞDIRMA
-
Xocalıda kütləvi məzarlıqda qalıqları tapılan şəhid dəfn olundu - FOTO
-
Bakıda qəbiristanlıqda çayxana tikmək istədilər-VİDEO
-
Yeraltı dayanacaqlarda kəskin qiymət artımının səbəbi nədir? - AÇIQLAMA
-
“Azərbaycanda varlıların işğal etdikləri torpaqlar var”: Komitə sədrindən açıqlama
-
Binəqədidə binanın zirzəmisi su ilə dolub: Təhlükəli vəziyyət yaranıb - VİDEO
-
Mərkəzi Bank növbəti faiz qərarını açıqlayacaq - Tarix bəlli oldu
-
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola düşüb - FOTOLAR + VİDEO
-
Bakıda evə neft axır - VİDEO
-
Mənzil alışında yeniliklər - Nələr dəyişəcək?
-
“Serbiya tezliklə çox böyük təhlükə ilə üzləşəcək“ - Vuçiç
-
Qəbiristanlıqlar hasarlanır və zəbt edilir - VİDEO
-
Bayram günlərində yüzlərlə şəxs xəstəxanaya yerləşdirilib - RƏSMİ
-
Müdafiə Nazirliyindən 30 yaşınadək hərbi vəzifəlilərə müraciət - VİDEO
-
Pakistanda terror hücumu nəticəsində çinlilər həlak oldular - FOTO
-
Bəzi yerlərə yağış və qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
Sumqayıtda Musiqi Kolleci köçürülür: Valideynlər nədən narazıdırlar? - VİDEO
-
Qırğızıstanın sabiq vəzifəli şəxsi Azərbaycanda həbs edildi - VİDEO
-
“Aİ və ABŞ-nin açıqlamaları qərəzli xarakter daşıyır” - Azərbaycan XİN
-
Güney Azərbaycanın incisindən yeni görüntülər - VİDEO
-
Bərdədə müəllimin xəbəri olmadan maaş kartından pul çıxarılıb - VİDEO
-
Əkin sahələrinə dəymiş ziyan qarşılığında sığorta ödənişi edilirmi? - VİDEO
-
Enerjidən yata bilmirəm... - Müğənni Aygün Ağayeva
-
“Real“ “Santyaqo Bernabeu“nun inşasına nə qədər xərcləyib? - İnanılmaz məbləğ
-
Solovyovun böhtanları erməni diasporunun sifarişidir - ŞƏRH
-
Bakıda taksi sayının azaldılması təklifi dəstəklənmir - VİDEO
-
Cəlilabadda çay kənarında sürüşmə fəallaşıb: Evlər təhlükə altındadır
-
Elektron siqaret çəkənlərə ciddi xəbərdarlıq – Təhlükəlidir
-
Azərbaycanda saxlanılan Qırğız Respublikasının 4 vətəndaşı ölkələrinə təhvil verilib - DİN
-
Bayram tətili başa çatdı: Avtovağzallarda sıxlıq yarandı - VİDEO
-
Ramazan ayının 17-cı günü - İmsak və iftar vaxtı
-
Maskın “Starlink” terminalları qaçaqmalçıların əlinə keçib - Bloomberg
TOP 10
ARXİV