|
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Yüz milyon büdcəsi olan Dövlət Fondunu kimlər idarə edir? - Araşdırma
MSK növbədənkənar prezident seçkilərinə yekun vurdu - İlham Əliyev 92,12 % səslə qalib oldu
Bir qərinəlik sədrin müəmması - Vahid Novruzovun Auditorlar Palatasında baş verənlərdən xəbəri yoxdur?
İrəvan bu istiqamətdən savaşa başlayacaq - Fransanın Azərbaycanla bağlı sensasiyalı planı (VİDEO)
Dünya islam müharibəsi təhlükəsi:çoxları Səudiyyə şahzadəsinin özünü "yeni Hitler" sayır – Təhlil
Tarix 07.04.18, 1:48 |
|
Georgi Asatryan
vzqlyad, 05.04.2018
Səudiyyə Ərəbistanı vəliəhdinin fikrincə, “Hitlerdən pis” siyasətçilər var.
Bu, birinci növbədə, “bütün dünyanı ələ keçirməyə çalışan” İranın ali lideridir. Hitleri neytrallaşdırmaq üçün dünya savaşı lazım gəlib. Və səudlar belə savaşı artıq hazırlayır, hamınn bundan düzünə xəbərdar edirlər. Çoxları onlara inanmır – tam əbəs yerə.
Varis şahzadə Muhəmməd bin Salman “The Atlantic” dərgisinə müsahibədə bildirib: “Mən hesab edirəm ki, Hitler İran lideri ayətullah Xameneinin fonunda daha yaxşı görünür. Hitler İran liderinin etdiyini eləməyə heç vaxt cəhd etməyib. Hitler Avropanı işğala çalışırdı, İran lideri isə bütün dünyanı ələ keçirmək cəhdindən əl çəkmir”.
Taxtın varisi öz vətəniylə İran arasında qızğın savaş imkanı haqda əvvəllər ABŞ-a səfəri zamanı açıq bildirib. Salmanın fikrincə, beynəlxalq birlik (oxu – ABŞ və bütünlükdə Qərb) Tehrana basqını gücləndirməsə, dünya artıq 10-15 ildən sonra böyük silahlı münaqişənin şahidi olacaq.
Beləliklə, 32 yaşlı Salman yüksək səviyyəli futuroloq kimi çıxış edib. Burada “Çexovun silahı”nı – bəzən siyasətdə də işlədilən dramaturgiya prinsipini yada salmaq yerinə düşər (Çexov: birinci fəsildə divardan silah asıldığını deyirsinizsə, o, ikinci, ya üçüncü fəsildə mütləq atəş açmalıdır. Atəş açmayacaqsa, oradan asılmamalıdır”-tərc.) Vaşinqtondakı hadisə varis şahzadənin farslarla silahlı qarşıdurmadan danışdığı birinci hal deyil. Salman artıq əvvəllər boynuna alıb ki, ər-Riyad Tehranla savaşa hazırlaşır, hətta bəzi ayrıntıları açıqlayıb. Məsələn, beləsini: krallıq savaşın yalnız İran ərazisində getməsi üçün hər şeyi etməyə hazırlaşır.
Salman 2017-nin axırında “The New York Times”-a müsahibədə artıq rəqibi faşistlərlə tutuşdurmaqla liberal ziyalıların sevimli fəndini işlədib. O, İran ali liderini ilk dəfə məhz onda “yeni Hitler” adlandırıb. Görünür, Xamenei o vaxtdan dünya üçün alman fürerindən daha qorxulu təhlükə olaraq tamamilə “korlanıb”.
Burada Səudiyyə monarxının özünə deyil, ən qəddar, şüualtı səviyyədə bir-birinə nifrət edən geopolitik düşmənlər arasında “isti müharibə”yə inanmayan jurnalist və politoloqlar qisminə suallar meydana çıxır. Bununla belə, bu cür ssenariyə bütün ciddiyyəti ilə yanaşmaq lazımdır. Qaynar münaqişələr Şərq üçün prinsipcə adi məsələdir. İran-İraq və İraq-Küveyt savaşlarını, NATO-nun Əfqanıstanda sonsuz savaşnı, ABŞ qoşunlarının İraqa yeridilməsini, Suriyada, Liviyada və ictimaiyyətin, demək olar, hiss etmədiyi Maliyə Fransa müdaxiləsini yada salmaq yetər.
Yaxın Şərq uzun müddət barış deyil, qırhaqırda yaşayıb. Özü də Karl fon Klauzevitsin məşhur “Savaş siyasətin özgə, zorakı üsullarla davamıdır” sitatına tam uyğun yaşayıb.
İranla Səudiyyə Ərəbistanının ziddiyyətli iqtisadi və siyasi maraqları var. Onların müxtəlif dini (mətndə bu cürdür-tərc.), etnosu, mentaliteti, mədəniyyəti, idarəçilik forması var. Səudlarda və iranlılarda nəsə bir ümumilik tapmaq yüksək dərəcədə çətin, demək olar, nəhəng vəzifədir. Böyük Yaxın Şərq müharibəsini yaxınlaşan gerçəkliyə çevirən dərhal bir neçə amildir. Bölgəni sünni-şiə qarşıdurması bürüyüb. İslam daxilində iki yönün təriqətlərarası münaqişəsi bəşəri varlığın istənilən yönündə əks-səda tapan Yaxın Şərqin daimi durumudur. Səudiyyə Ərəbistanı ərazisində islamın iki müqəddəs ocağı – Məkkə və Mədinənin yerləşdiyi süni ərəb dünyasının lideridir. Fars İranı şiə dünyasının planetin istənilən nöqtəsindəki məzhəbdaşlarını dəstəkləyən lideridir. Onların arasında geopolitik qarşıdurma qaçılmaz idi.
Eyni zamanda söhbət bölgənin (Türkiyəni unutsaq) neft və qazla zəngin iki ən böyük iqtisadiyyatından, deməli, rəqiblərdən gedir.
Nəhayət, ən sadəsi: ərəblər və farslar bir-birinə isterikcəsinə nifrət edirlər. Yaxın Şərq, islam dünyası birdir, liderliyə iddiaçılar isə ikidir. Əlbəttə, bu bildirmir ki, dünya sabah müsəlman nəhənglərin gerçək müharibəsilə üzləşəcək. Amma zaman axımınca sünni ərəblər və şiə farsların zidiyyətləri yanlız güclənir ki, bu da orta gələcəkdə gerçək silahlı qarşıdurma imkanlarından xəbər verir. Məsələ yalnız bunun formalarındadır. Bu gün Yaxın Şərqin bu oyunçuları arasında vasitəli müharibə müşahidə ediriksə, bu cür format gələcəkdə yetərsiz çıxa bilər. İran və Səudiyyə Ərəbistanı boşluqda yaşamır və arabir belə olur ki, bu və ya digər ölkənin hərəkəti üçüncü şəxslər tərəfindən müəyyən olunur. Diqqətçəkəndir ki, Salmanın kəşfi ABŞ-a ikigünlük səfərindən sonra səslənib. Kral oğlu turne zamanı müdafiə naziri Ceyms Mettis, Amerika işgüzar dairələri, neft nəhəngləri Exxon Mobil və Chevron-un bossları ilə görüşlər keçirib.
Səudiyyə Ərəbistanında İrana həmişə nifrət ediblərsə, ABŞ-da farslara nifrət dəyişkəndir və öz dərəcəsi var. Barak Obama administrasiyası münasibətlərin normallaşmasına köklənmişdi, amma, görünür, Donald Tramp iranlılara “Mimino” filmində təsvir edilən hisslər – “böyük şəxsi kin” bəsləyir. Amma eybi yox, Trampa ümumiyyətlə çox şeyi bağışlamaq olar, amma çevrəsi həqiqətən də savaşa köklənib.
Dövlət Departamenti başçısı Mayk Pompeo, milli güvənlik üzrə müşavir Con Bolton və Pentaqon şefi Ceyms Mettis sadəcə antiiran lobbiçisi, neokon və “ayətullah rejimi”nə nifrət edən “qırğı” deyil, həm də bomba işlətməyin tərəfdarıdırlar. Bununla yanaşı, indiki Amerika administrasiyası və şəxsən Tramp İslam Respublikası düşmənlərinə – Səudiyyə Ərəbistanı və İsrailə özəl hisslər bəsləyirlər. Ağ Evin sahibi ilk rəsmi səfərini məhz tarixi “Ərəb-Amerika-İslam sammiti”nin baş tutduğu ər-Riyada edib və 110 milyard dollarlıq (mütləq dünya rekordu) astronomik silah sazişi bağlanıb. Aydındır ki, ən yeni silahlar səudlara İŞİD və ya “əl-Qaidə”ylə mübarizə üçün gərək deyil. Krallığın ümumiyyətlə İrandan savayı bu səviyyəli silahların işlədilə biləcəyi düşməni yoxdur.
Səudiyyə ərəblərinin farslarla birbaşa silahlı münaqişəsinin başlanmasına hələlik ümumi quru sərhədin olmaması, həmçinin nağılvari varlı yaşayışın təhlükə altına atılımasının istənilmədiyi ər-Riyadın hərbi təcrübəsizliyi və döyüş ruhsuzluğu mane olur. Amma bir səbəb də var. O bundan ibarətdir ki, birgə əhalisi 100 milyondan çox dövlətlər (Səudiyyə Ərəbistanında 32, İranda 80) arasında müharibə son dərəcə ciddi addımdır. Bu cür münaqişə təkcə islam dünyasının bütün ölkələrini cəlb etmək iqtidarında deyil – heç kim qıraqda qalmayacaq. Şübhəsiz, ABŞ səudları dəstəkləyəcək. Rusiya və Çin belə, ya elə, İranın tərəfində çıxış edəcək. Nəzəri olaraq söhbət bölgə savaşından deyil, tamdəyərli dünya islam savaşından gedəcək.
Məhz bura mümkün faciənin qorxunc miyqasının qaynar beyinləri həvəsdən saldığı durumdur. Belə ki, Tehranda və ər-Riyaddakı siyasətçilər hələlik münasibətləri özgə əliylə və yad ərazidə aydınlaşdırmağa üstünlük verirlər. Məsələn, Suriyada.
Xəbərin oxunma sayı : 823
Analiz
Xəbərlər
-
Bu gün instaqramda olanlar - Fotolar
-
Rusiya parlamentinin komitə sədrinin müavini: “Hazırda Qarabağda sülhməramlılar lazım deyil”
-
İran vətəndaşı tərəfindən narkokuryerliyə cəlb olunan dəstə üzvü ələ keçdi - VİDEO
-
Bu halda Rusiyaya qalib gəlmək şansımız yoxdur - Zelenski
-
Vüqar Qurbanov işdən çıxardığı müavinə yeni vəzifə verdi - FOTO
-
Xiyarın qiyməti dəyişməyib, pomidorun qiyməti 4,3% bahalaşıb – Rəsmi
-
Ceyhun Bayramov AQEM-in baş katibi ilə görüşüb - FOTO
-
“Dövlətin yürütdüyü siyasətə güvənməliyik” - Ramin Əhmədov
-
Avropa Komissiyasının rəhbəri: “Rusiyaya görə hərbi büdcə xərclərimizi 20 faiz artırmışıq”
-
Yer kürəsində güclü maqnit qasırğası müşahidə olunacaq - Xəbərdarlıq
-
Sülhməramlıların Qarabağdan çıxmasının yeni görüntüləri – VİDEO
-
“Bank Avrasiya”nın xalis mənfəəti 23% azalıb - Kredit portfeli kiçilib
-
Azərbaycanda bu futbol oyununa külli miqdarda pul qoyulub - UEFA
-
Prezident İlham Əliyev Şuşa ilə bağlı sərəncam imzalayıb
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Əfv Komissiyası toplandı: daha 100-dən artıq müraciətə baxılıb
-
Zeytun yağını xaricə 9,5 manata, özümüzə 16 manata satırıq
-
Əri ilə boşanan qadın qızını başqa kişiyə təhvil verdi - İDDİA + FOTO
-
“16 milyon seçicinin səsverməyə getməməsi seçkinin nəticələrinə təsirsiz ötüşməyib“ - Ərdoğan
-
“Aİ-nin rəhbərliyi dəyişməlidir” - Viktor Orban
-
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
-
“Qadınların pensiya yaşı kişilərlə müqayisədə aşağı salınsın” - Əli Məsimlidən təklif
-
Azərbaycanda film kimi olay: Kişi evli ola-ola başqası ilə nigaha girib
-
“Hər iki ölkənin ali rəhbərliyi qərar qəbul edib“ - Hikmət Hacıyev sülhməramlıların çıxarılmasından danışdı
-
Jurnalist Cəmil Məmmədliyə hökm oxundu - FOTO
-
Rusiya qoşunları Çerniqova raket zərbəsi endirib: Ölənlər və yaralananlar var
-
Çovdarovun 30 milyonluq əmlakı əlindən çıxdı - Son qərar
-
Sülhməramlılar Qarabağdan çıxır - Kreml təsdiqlədi
-
Yaşı 30-dan aşağı olan milyarderlər -Siyahı
-
Müştərilər “AFB Bank”dan pullarını geri götürür – Bank zərərlə işləyir
-
Sabah 28 dərəcə isti olacaq - Hava
-
Aşağı Güzdəkdə təhlükə: “Göl zəhərli ilanlar, vəhşi heyvanlarla doludur”
-
“İsrailin İrana ən kiçik hücumu belə olsa, şiddətli qarşıdurma yaşanacaq“ - İbrahim Rəisi
-
Rusiyanın üç hava limanında uçuşlar dayandırıldı - SƏBƏB
-
Deputat cərimələrin artırılmasını istəyir: “Cərimənin məbləği elədir ki...“
-
Bayden Yaxın Şərqdə münaqişənin genişlənməsini istəmir - Con Kirbi
-
İlham Əliyev Kayrat Sarıbayı qəbul etdi - YENİLƏNİB
-
Azərbaycanda banklar son 3 ayda nə qədər pul qazanıblar? – Tam siyahı
-
Bu klinikalar sertifikasiyadan keçməyən həkimlərlə işləyir? - SİYAHI
-
Əsgəran avtomobil yolunun inşasına başlanıldı - FOTOLAR
-
Dövlət İnvestisiya Şirkəti pulları belə batırıb... - Hesablama Palatasının ŞOK HESABATI
-
Azərbaycan XİN Fransaya xəbərdarlıq etdi:“Heç bir nəticə verməyəcək”
-
Ermənistana məxsus kvadrokopter zərərsizləşdirildi - RƏSMİ
-
Deputatlığa namizəd olan iş adamının ölkədən çıxışına qadağa qoyula bilər
-
Nazir Baş İdarəyə rəis müavinini işdən çıxardı - Yerinə Şabanovu təyin etdi
-
Aytən Səfərova yol qəzasına düşüb – Ölən var
-
Bakıda görmə məhdudiyyətli şəxs evini kirayə verdi, bütün əşyaları oğurlandı - VİDEO
-
Sabiq deputat Hadı Rəcəbli vəfat edib - Burada dəfn olunacaq
-
Əfv sərəncamı kimlərə şamil olunacaq? - VİDEO
-
Bakıda işıq dirəkləri oğurlanan, qaranlığa qərq olan yol - VİDEO
-
“Vaşinqton Ukraynanın effektiv müdafiə əməliyyatlarını aparmaq imkanını məhdudlaşdırır“ - ABŞ institutu
-
Bazarlarda satılan mövsümə uyğun olmayan meyvələrin qiymətləri - ARAŞDIRMA + VİDEO
-
“Qərb Ukraynada “Dəmir qübbə” sistemi yarada bilməz” - Borrel
-
Masallıda məktəb binası qəzalı vəziyyətdədir - VİDEO
-
Sevdanın geyimi tənqid olundu - Video
-
Ən yaxşı məşqçilərinin siyahısı açıqlandı:Qurbanovun reytinqi yüksəlib
-
Fransa Azərbaycandakı səfirini geri çağırdı
-
İranın öz simasını qorumaq əməliyyatı - VİDEO
-
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
-
Deputatlar toplanır - Gündəlikdə 14 məsələ var
-
Ceyhun Bayramov Aİ-nin xüsusi nümayəndəsi ilə görüşüb - Nələr müzakirə olunub?
-
Elm və Təhsil Nazirliyində “nüfuz savaşı” – Aparat rəhbəri ilə müavini nəyin davasını aparır?
-
Nikol Paşinyanın həyat yoldaşının yeni oliqarxiya axtarışı - TƏHLİL + FOTO
-
Jurnalist övladları imtahanlarda neçə bal topladılar… - SİYAHI+FOTO
-
Azərbaycan İran və Türkmənistandan pomidor almağa başlayıb – 94 qəpiyə
-
DİN tərəfindən müsadirə edilmiş 2 ton narkotik məhv edilib - VİDEO
-
“Türkiyənin milli gəliri 1,1 trilyon dolları ötüb” - Ərdoğan
-
Leyla Əliyevanın iştirakı ilə paytaxtın Nizami rayonunda ağacəkmə aksiyası keçirilib - FOTOLAR
-
Aleksandr Vuçiç Prezident İlham Əliyevə zəng etdi - Müzakirə
-
Əsirlikdən azad olunan dini abidələrimiz və tikilən yeni məscidlər - VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Azərbaycanda ən çox bu universitetin məzunları iş tapıblar - SİYAHI
-
“Mənzurə Mətanəti biabır etdi: “O, yaxşı şpaqat aça bilər...“ - VİDEO
-
Şəxsi bank kart məlumatları ələ keçirilir - DİN-dən XƏBƏRDARLIQ
-
Bakının illər sonra ilk dəfə səki salınan küçəsi - FOTO
-
Azərbaycan Avropa Şurasına qayıdır... - Qərar qəbul edilib
-
Yaxın günlərdə 156 ailə Füzuli şəhərinə köçürüləcək - Püşkatma keçirilib + FOTOLAR
-
Şirkətlər “Bank Respublika”dan 45 milyondan çox depoziti geri çəkiblər - Aktivləri isə azalıb
-
Buraxılış imtahanında 39 nəfər 300 bal toplayıb – SİYAHI
-
İki ayda 3456 boşanma: Ailələr niyə dağılır?
-
Dünyanın ən zəngin 10 varisinin adı açıqlanıb - SİYAHI
-
“Naxçıvanqala”nın divarı bərpa zamanı yol verilmiş nöqsanlara görə uçub – FOTOLAR
-
Bakıda ucuz qiymətə çıxarışlı mənzillər satılır - ÜNVANLAR
-
Qeyri-etik paşlaşımlar edən daha bir tiktoker həbs edildi - 30 sutka
-
“Ukrayna sülh danışıqlarına hazırdır” - Zelenski
-
Avtomobilinizi sığorta edərkən diqqətli olun – Ən çox şikayət olunan şirkətlər
-
Masazırda narkoanbar kimi istifadə olunan ev aşkarlanıb - Həbs edilənlər var
-
Hadisə onu aşağıdan çəkən operatora əsəbiləşdi - VİDEO
-
Azərbaycanda kimlər daha çox əmək haqqı alır? – Siyahı
-
“Medeks Hospital“da bu həkimlər sertifikasiyadan keçməyib - Külli miqdarda cərimə
-
Bakıda 24, rayonlarda 27 dərəcə isti olacaq - PROQNOZ
-
Həcc ziyarəti üçün kvota niyə azaldılıb? - QMİ-dən açıqlama
-
“Şirvan suvarma kanalı istifadəyə veriləndən sonra Hacıqabul gölü də dolacaq” - İlham Əliyev
-
Neft hasilatı azalıb, qaz hasilatı artıb – “Sənaye məhsulunun 64,5 faizi mədənçıxarma sektorunun payına düşür”
-
Reklam Agentliyinin İdarə Heyətinin sədri vəzifəsindən azad edilib - Yeni təyinat
-
Buraxılış imtahanının nəticələri açıqlanıb - 11 nəfərin nəticəsi ləğv olunub
-
Prezident Şirvan suvarma kanalının təməlini qoydu - Video+Fotolar
-
İdman Akademiyası aprel ayında Novruz tədbiri keçirəcək? – 14 min pul xərcləyəcək
-
Bakıda müğənni səhnəyə çılpaq çıxdı, restoran üzr istədi - VİDEO
-
Vəfat edən şəxsin pensiya kapitalının aqibəti necə olur? – AÇIQLAMA
-
AQTA soğan təsərrüfatlarında monitorinq aparıb: Nöqsanlar aşkarlanıb
-
Ruben Vardanyan - “Çirkli pulları yuma“ hesabatlarında, yoxsa Nobel namizədliyində?
-
“İranın İsrailə cavab zərbəsi endirəcəyini bilirdik“ - Jozep Borrell
-
Bu rayonda uşaqların yarısı nikahdankənar doğulub – Rəsmi
-
Vaxtilə düşmənin qurutduğu torpaqlar yenidən canlanıb - VİDEO
-
Cinayət törətməkdə şübhəli bilinən 30 nəfər saxlanılıb - DİN
-
“ABŞ İsrailin özünümüdafiə hüququnu tanıyır“ - Ostin
-
Prezident İlham Əliyev Şirvan suvarma kanalının təməlini qoyub
-
Müharibə veteranlarına şad xəbər: 80 manat artırılır – Deputat məbləği açıqladı
-
O dünyaya gedənin ölüm sənədini bu dünyada niyə vermirlər? - VİDEO
-
54 yaşlı Cennifer Lopes çəhrayı qısa ətəkli paltarda görünüb - FOTO
-
Liviya Afrikada lider oldu - Neft hasilatına görə
-
Dövlət tərəfindən təyin edilən pulsuz dərmanları ala bilmirik - ŞİKAYƏT + VİDEO
-
1500-ə yaxın ailənin məskunlaşdığı ərazidə heç bir küçənin adı yoxdur - VİDEO
-
Çexiyada göy öskürək kabusu: Rekord sayda yoluxma var
-
Yeni dələduzluq növü: “Kəsirləri düzəldirəm, imtahan ballarını artırıram” - VİDEO
-
Naftalanda narkotik vasitə satan və alan şəxslər saxlanılıblar - FOTOLAR
-
Ermənilərin Xocalıda dağıtdıqları qəbiristanlıq bərpa edilir - VİDEO
-
Müəssisələr maaşları niyə gecikdirir? - VİDEO
-
Laçında tikintisi gedən hava limanının son görüntüləri - VİDEO
TOP 10
ARXİV