|
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Yüz milyon büdcəsi olan Dövlət Fondunu kimlər idarə edir? - Araşdırma
MSK növbədənkənar prezident seçkilərinə yekun vurdu - İlham Əliyev 92,12 % səslə qalib oldu
Bir qərinəlik sədrin müəmması - Vahid Novruzovun Auditorlar Palatasında baş verənlərdən xəbəri yoxdur?
İrəvan bu istiqamətdən savaşa başlayacaq - Fransanın Azərbaycanla bağlı sensasiyalı planı (VİDEO)
Utanc və korrupsiya tablosu: Bakı küçələrinə ayrılan 2.300 ton duzu kimlər “yeyib“?
Avropa İttifaqında daxili ziddiyyətlər artır - TƏHLİL
Tarix elmləri namizədi olan Prezident – İlham Əliyev hansı mövzuda elmi işi müdafiə edib?
Güləddin Dadaşovu korrupsiya və çoxsaylı şikayətlər bitirir: “Azərkontrakt” ASC sədri kim olacaq?
Prezident nöqtəni qoydu - “Dediyim marşrut açılmasa, biz Ermənistanla...”
Hökümət köhnə modelə qayıdır… – “Səmərəsiz inşaat milyardlara başa gələcək”
Tarix 10.11.18, 16:52 |
|
Maliyyə Nazirliyi tərəfindən təqdim edilmiş 2019-cu il üçün Azərbaycan büdcəsi layihəsi bir çox mülahizələrə yol açıb. Bu, aydın məsələdir. Demək olar ki, hər bir büdcə kateqoriyasında, o cümlədən ölkə üçün çox əhəmiyyətli olan müdafiə, elm, tibb və təhsil sahəsində xərclərin məbləği artırılıb.
Onlarla paralel olaraq gələn il sənaye xərcləri də, inşaat xərcləri də artacaq. Bütünlükdə bu xərclər 6844,7 mln. manat təşkil edəcək. Bu il bu sahənin xərcləri daha az olub və 5104,4 milyon təşkil edib. Müqayisə üçün, ölkənin müdafiə xərcləri 3037,6 mln. manat səviyyəsində nəzərdə tutulub. Bu, bir şeyi göstərir – gələn il sənayeni inkişaf etdirmək və paytaxtda və regionlarda onsuz da geniş miqyasda olan tikintini artırmaq nəzərdə tutulur. Və Azərbaycanda sənayenin inkişafı çoxdan yalnız neftə və bütün onunla bağlı sahələrə yönəldilibsə (hər yerdə dövlətin nəzarətinin olması və özəl kapitalın olmaması ilə əlaqədar digər istehsal sahələri inkişaf etmir), eninə-uzununa genişlənən inşaat haqqında xüsusi olaraq danışmaq lazımdır.
Bakı çoxdan və açıq-aşkar böyük bir inşaat meydanına çevrilib. Hər yerdə ekskavatorlar və çoxtonluq beton maşınları vurnuxur, özüllər qazır və beton tökür. Paytaxt inşaat tozuna və qumuna bürünüb, onlar “küləklər şəhərində” əsl dəhşətə çevrilir və şəhər sakinləri üçün çox sayda xəstəlik daşıyır. Bakıda tikinti və şəkildəyişmə nizamsız şəkildə aparılır. Paytaxta yuxarıdan baxdıqda o, yumşaq desək, çirkin görünür, yeni binalar oxlu kirpinin kürəyində parça-parça yerləşən oxlarını xatırladır, köhnə tikililər isə keçəl ləkələri xatırladır. Hamı harada istəyirsə, orada tikir, gözəl və bahalı yerləri qapmağa çalışır. Bu, başa düşüləndir – Bakının Baş Planı indiyədək təsdiq edilməyib.
Bu il iyunun 27-də prezident İlham Əliyev Bakının Baş Planının işlənib hazırlanması üzrə tədbirlər haqqında sərəncam imzalayıb. Sərəncama əsasən, Bakının Baş Planının hazırlanmasının təşkili üçün nüfuzlu beynəlxalq konsaltinq şirkətinin cəlb edilməsi məqsədilə 2018-ci il dövlət büdcəsində nəzərdə tutulmuş Azərbaycan prezidentinin Ehtiyat Fondundan Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinə dörd milyon manat ayrılıb. Yarım il keçib, Baş Plandan xəbər-ətər yoxdur, bu arada Bakıda elementar tikinti normalarına riayət olunmadan tikinti aparılması isə davam edir. Nə dəfələrlə bu temp davam edərsə, Bakının torpaq altında qala biləcəyi haqqında ekspertlərin sözləri, nə sıxlaşan sürüşmə və torpaq uçqunları ciddiyə alınmır.
Doğrudur, sentyabrda prezident şəhərsalma fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi üzrə əlavə tədbirlər haqqında fərman imzalayıb. Fərmana əsasən, yerli icra hakimiyyəti orqanları yalnız Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin rəyi olduğu halda tikintiyə icazə verir. Sərəncamın nə dərəcədə yerinə yetiriləcəyini zaman göstərəcək, amma, gəlin büdcəyə qayıdaq. Tikinti sahəsinə ayrılan məbləğ, yumşaq desək, anlaşılmazlıq doğurur.
İqtisadçı Natiq Cəfərlinin sözlərinə görə, Azərbaycan büdcəsi hər il əsasən neftlə bağlı əməliyyatlardan alınmış vəsaitlə doldurulur: “Məmurların 5-6 il əvvəl neft qiymətləri yüksək olarkən neft kapitalının insan kapitalı ilə əvəz edilməsi və vəsaitin gələcək nəsillər üçün Neft Fondunda saxlanması zərurəti barədə bəyanatları söz olaraq qaldı. Daha sonra xərclər Fondun illik gəlirini üstlədi. Yəni xərclər gəlirlərdən artıq olmağa başladı. Gələn ilin büdcəsində də eyni xətt görünür. Neft Fondunun gəlirinin əsas hissəsi yenə xərclənəcək. Büdcə vəsaitinin 50%-i Fonddan alınacaq, 15%-i də bilavasitə neftdən alınır, belə ki, bu, neft şirkətlərinin vergiləridir, büdcə vəsaitinin cəmi 35%-i qeyri-neft sektorundan alınacaq, amma dolayı yolla yenə neftlə bağlıdır. Məsələn, əksər hallarda tikinti-təmir işlərinin başlanğıc sərmayəsi neft pullarından götürülüb. Problem ondadır ki, ölkə iqtisadiyyatının neft vəsaitlərindən asılılığı çox yüksəkdir və getdikcə artır”.
İqtisadçı qeyd edib ki, gələn il yenə tikinti və evlərin və digər obyektlərin yenidən qurulması üçün böyük vəsait nəzərdə tutulub: “Bunun pis olduğunu deməyəcəyəm, amma səmərəsizdir. 2015-2016-cı illərdə neft qiymətlərinin kəskin düşməsindən sonra ölkə iqtisadiyyatında ciddi eniş başladı: ÜDM düşdü, iqtisadi fəallıq azaldı. Bundan sonra qeyri-neft sektorunun fəallaşdırılması barədə ilk bəyanatlar səsləndi. Hakimiyyət bununla iqtisadiyyatı canlandırmağa çalışdı. 2017-ci ildən neft qiymətləri artmağa başladı və hakimiyyət köhnə modelə qayıtmaq – neft gəlirləri və tikinti-təmir modeli vasitəsilə iqtisadi fəallığı canlandırmaq qərarına gəldi. Elə həmin ildən tikinti-təmir işlərinə xərclər artırılıb, 2018-ci ildə xərclər təxminən 5 mlrd. manat təşkil edib, gələn il isə bu rəqəm 7 mlrd.-a çatacaq. Beləliklə, hakimiyyət iqtisadiyyatı canlandırmağa çalışır. Belə ki, tikinti sahəsi tikinti materiallarının istehsalı və daşınması, logistika ilə əlaqəlidir.
Dünya təcrübəsi göstərir ki, tikinti sektoru az maaşla olsa da, ən çox iş yeri yaradan sahədir. Buna görə hakimiyyət bu yolla sosial gərginliyi azaltmağa, yeni iş yerləri açmağa və yeni iqtisadi inkişaf dalğası yaratmağa çalışır. Təəssüf ki, beləliklə biz 2003-2008-ci və 2009-2014-cü illərin köhnə modelinə qayıdırıq. Həmin vaxt ÜDM-in və büdcə xərclərinin artımının sürətlənməsi məhz təmir-tikinti və investisiya layihələri ilə bağlı idi. Yeganə dəyişiklik ondan ibarətdir ki, əvvəllər hakimiyyət meqa layihələrə daha çox vəsait ayırırdı, indi isə vəsait kiçik, amma çoxsaylı layihələrə ayrılır”.
Cəfərlinin fikrincə, bütün bu səylərin effekti sıfıra bərabər olacaq: “Bu, əlavə fayda verməyən müvəqqəti təzahürdür. İqtisadiyyatın əsas öhdəliyi əlavə fayda yaratmaqdır, onun sayəsində vətəndaşların rifahı, habelə ölkənin istehsal və ixrac potensialı artır. Amma, təəssüf ki, təmir-tikinti işləri və investisiya layihələri yalnız müvəqqəti iş yerləri yaradır. Onlar yalnız yerinə yetirildiyi zaman iqtisadi fayda gətirir, amma sonradan iqtisadi mənada onların heç bir faydası olmur. Gələcəkdə yenə büdcənin formalaşdırılmasında problem yaranarsa, yenidən iqtisadi fəallığın azalmasının şahidi olacağıq. Neft qiymətlərinin növbəti dəfə düşməsi Azərbaycana növbəti iqtisadi böhranlar gətirəcək”(Turan İA).
Xəbərin oxunma sayı : 352
İqtisadiyyat
Xəbərlər
-
Nağdsız ödənişdən yayınanlar barəsində tədbir görüləcəkmi? - Ekspertlər danışır...
-
7-8 il əzab verdiyi arvadı gözünü itirib... - TƏFƏRRÜAT
-
“OMİD” 10 min manatədək cərimə oluna bilər – Məhkəmə davam edir
-
Şadlıq saraylarında hansı menyular daha çox bahalaşıb? - QİYMƏTLƏR
-
Bu şəxslərin evləri təmir olunacaq: yarım milyon ayrıldı
-
Ramiz Mehdiyev məhkəmə qarşısında - Onu hansı cəza gözləyir?
-
Himayədar ailə olmaq istəyənlərin nəzərinə - Güzəşt tətbiq ediləcək
-
Taksilərlə bağlı yeni tələblər müəyyənləşdi - Nələr məcburi olacaq?
-
Azərbaycanda sahə rəisi həmkəndlisini niyə güllələyib? - TƏFƏRRÜAT
-
Küçəni zibilləyənlərə qarşı nə tədbir görüləcək? - Gəncədə zibilxanaya çevrilən ərazi + VİDEO
-
Paşinyan hökuməti separatçıları küncə sıxışdırır: Bütün ofisləri bağlanacaq
-
Daxili işlər naziri Şamaxı rayonunda vətəndaş qəbulu və sıra baxışı keçirib - FOTO/VİDEO
-
Məktəb və musiqi kolleci niyə birləşdirildi? - VİDEO
-
Taleh Qaraşovun qardaşı oğluna hökm oxundu - Atasını öldürmüşdü
-
Azərbaycanda taksilər bu rənglərdə olacaq - Qərar verildi
-
Dövlət Xidmətindən xəbərdarlıq - Bu mesajlar telefonunuza gəlirsə...
-
Çingizi arvadı ifşa edibmiş - Mərhum nazirin oğlu da dindirilib
-
Tramp İncil satmağa başladı - VİDEO
-
Naxçıvanda nəqliyyat problemi necə həll ediləcək? - VİDEO
-
Ödənişli yollara görə ödənilən vəsaitin bölgüsü qaydası hazırlanacaq - FƏRMAN
-
Bakıda İran vətəndaşına hökm oxundu - Casusluğa görə
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın “hökuməti”ni tanımır” - Paşinyan
-
Yeni qərar kredit faizlərini endirəcək? - AÇIQLAMA
-
“KTMT üzvləri su uğrunda münaqişələrlə üzləşə bilər“ - Baş katib
-
İsveçrədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər - TƏFƏRRÜAT
-
“Telegram“ getdikcə terrorçuların əlində alətə çevrilir“ - Kreml
-
“Lifttəmir”in direktoruna şiddətli töhmət verildi – İki rəis vəzifədən kənarlaşdırıldı
-
“Vətəndaşlarımız Rusiyada terrora cəlb edilir“ - Qırğızıstanın əmək nazirliyi
-
Ombudsman Xankəndidə erməniəsilli sakinlərlə görüşüb
-
Bakıda 17, bölgələrdə 20 dərəcə isti olacaq - Sabahın havası
-
Diri atı 340 manata Qazaxıstana satıb, kiloqramı 2,9 manata Qazaxıstandan at əti alırıq – RƏSMİ
-
“Azneft”in baş direktoru vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
-
Mərkəzi Bank dollara tələbin artmasının səbəblərini AÇIQLADI
-
“İrəvan bizim işimizdə iştirak etmir“ - KTMT-nin Baş katibi
-
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
-
YAP qarşıdakı seçkidə bu deputatlardan imtina edəcək? - SİYAHI
-
Uşaq bağçalarında müdir vəzifəsinə qəbulun test mərhələsinin vaxtı AÇIQLANDI
-
Daşaltıda itkin düşmüş daha 73 nəfərin adı açıqlanacaq - Əli Nağıyev
-
Azərbaycanda işığın qiyməti ucuzlaşa bilər - VİDEO
-
Cəhri-Buzqov avtomobil yolunda qaya uçqunu baş verdi - VİDEO
-
DTX 27 dövlətə xəyanət işinin ibtidai istintaqını aparıb - Əli Nağıyev açıqladı
-
Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanları 105 yaşında - VİDEO
-
“Rusiya “Crocus”da terrorun hazırlandığını hələ fevraldan bilirdi“ - Budanov
-
Qadın sevgilisinə yazdığı mesajı oğluna göndərdi - Ucar rayonunda dəhşətli cinayət
-
Fransada həyəcan təbili: Silah ehtiyatı azalır
-
Boşanma zamanı əmlakın bölünməsi ilə bağlı yenilik: Qeydiyyatsız tikililərlə bağlı qərar - VİDEO
-
Canlı yayım açıb dərman tövsiyə edən əczaçıları hansı cəza gözləyir? - VİDEO
-
Lalə Məmmədovadan cazibədar - Fotosessiya
-
“Yəqin ki, yığmadan gedəcəkdim“ - Messi açıqladı
-
Hikmət Hacıyev NATO-nun eks-baş katibi barədə: “Hesabatına ödənişi əlavə etməyi unudub”
-
Tikinti materialları bazarında son vəziyyət: Hansı məhsullar ucuzlaşdı?
-
Bakıda və üç rayonda qazın verilişində məhdudiyyət olacaq - Xəbərdarlıq
-
Rusiya Xarkovun yaşayış massivinə zərbə endirib - Ölən və yaralananlar var
-
Həcc üçün ayrılan kvotanın yarısından çoxu dolub - RƏSMİ
-
Sabiq milli təhlükəsizlik naziri VƏFAT ETDİ
-
“55 min manat ver, övladının maddəsini dəyişdirib azadlığa buraxdırım” - Məhkəmə
-
“ABŞ-ni yenidən dua oxumağa məcbur etməliyik” - Tramp
-
“Fransa Azərbaycanla Ermənistan arasında razılaşmaların həyata keçirilməsinə mane olur” - Zaxarova
-
Ramazan ayının 18-cı günü - İmsak və iftar vaxtı
-
“Qərbi ərköyün övladına qarşı təzyiqləri artırmaq lazımdır” - Ərdoğan
-
Azərbaycan hotelləri Novruz bayramından necə çıxıblar? - ARAŞDIRMA
-
Şəhid bacısı sektor müdiri TƏYİN EDİLDİ
-
Xristianlıqla İslamı üz-üzə qoymaq istəyirlər - Kirill
-
Yüzə yaxın ailə təhlükədə: Zaqataladakı qəzalı körpü niyə təmir edilmir? - VİDEO
-
“Düzəltdiyim dəmiri silah üçün istifadə ediblər“ - “Bravo“da silahlı hücumla bağlı məhkəmə
-
2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir - SİYAHI
-
Samuxun ötən əsrdən qalma keçilməz yolları - VİDEO
-
Prorektorun qətlini sifariş etməkdə təqsirləndirilənlərə ağır cəza istənildi - MƏHKƏMƏ
-
Bahalaşmanın növbəti dalğası gəlir: Evlərin qiyməti yenə artacaq
-
Məşhur vəkilə qarşı ittiham: 7 min manat pul alıb
-
Qanunsuz evlər yaxın vaxtlarda sənədləşdiriləcək? - AÇIQLAMA
-
Ağalarovun “Crocus City Hall” konsert zalı bankda girov imiş - Yeni DETALLAR
-
“Bahalaşmanı müsbət qarşılamaq lazımdır“ - Deputat
-
“Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh sazişinin prinsipləri razılaşdırılıb“ - Paşinyan
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Ukraynada rusiyalı agentlər ifşa edildilər - FOTO
-
Onlayn satılan saç serumları hansı xəstəliklərə səbəb olur? - VİDEO
-
Mərkəzi Bank Hökumət Ödəniş Portalını niyə ləğv edib? – “Ən çox zərbə mikrosahibkarlara dəyir...”
-
“Rusiyada baş verən terror aktını hər gün Türkiyədə törətmək istəyənlər var“ - Ərdoğan
-
Jurnalistlərin bitirdiyi gömrük polkovniki – Onu Bakıdan qardaşları ilə birlikdə aparıblar
-
Kolleclərə qəbul olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
-
Dəmiryol Vağzalının qarşısında bir sutka parkinqin qiyməti 30 manat olacaq – Tariflər
-
Bakıda qəribə hadisə: Özünün xəbəri olmadan işə götürüldü - VİDEO
-
“Gənclik Mall”da autizmli gəncin döyülməsini ört-basdır etməyə çalışıblar? – FOTO
-
“Dünyanın gələcəyi Çin-ABŞ münasibətlərindən asılıdır“ - Si Cinpin
-
Elçin Babayev yenidən BDU-nun rektoru təyin edildi - Sərəncam
-
“Traktor” komandasının azarkeşləri yeni şüar təqdim ediblər - VİDEO
-
Bakıda 18 dərəcə isti, dağlarda 7 dərəcə şaxta olacaq - Sabahın havası
-
Arıqlamaq üçün istifadə edilən toxumların faydası və zərəri nələrdir? - ARAŞDIRMA
-
Xocalıda kütləvi məzarlıqda qalıqları tapılan şəhid dəfn olundu - FOTO
-
Bakıda qəbiristanlıqda çayxana tikmək istədilər-VİDEO
-
Yeraltı dayanacaqlarda kəskin qiymət artımının səbəbi nədir? - AÇIQLAMA
-
“Azərbaycanda varlıların işğal etdikləri torpaqlar var”: Komitə sədrindən açıqlama
-
Binəqədidə binanın zirzəmisi su ilə dolub: Təhlükəli vəziyyət yaranıb - VİDEO
-
Mərkəzi Bank növbəti faiz qərarını açıqlayacaq - Tarix bəlli oldu
-
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola düşüb - FOTOLAR + VİDEO
-
Bakıda evə neft axır - VİDEO
-
Mənzil alışında yeniliklər - Nələr dəyişəcək?
-
“Serbiya tezliklə çox böyük təhlükə ilə üzləşəcək“ - Vuçiç
-
Qəbiristanlıqlar hasarlanır və zəbt edilir - VİDEO
-
Bayram günlərində yüzlərlə şəxs xəstəxanaya yerləşdirilib - RƏSMİ
-
Müdafiə Nazirliyindən 30 yaşınadək hərbi vəzifəlilərə müraciət - VİDEO
-
Pakistanda terror hücumu nəticəsində çinlilər həlak oldular - FOTO
-
Bəzi yerlərə yağış və qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
Sumqayıtda Musiqi Kolleci köçürülür: Valideynlər nədən narazıdırlar? - VİDEO
-
Qırğızıstanın sabiq vəzifəli şəxsi Azərbaycanda həbs edildi - VİDEO
-
“Aİ və ABŞ-nin açıqlamaları qərəzli xarakter daşıyır” - Azərbaycan XİN
-
Güney Azərbaycanın incisindən yeni görüntülər - VİDEO
-
Bərdədə müəllimin xəbəri olmadan maaş kartından pul çıxarılıb - VİDEO
-
Əkin sahələrinə dəymiş ziyan qarşılığında sığorta ödənişi edilirmi? - VİDEO
-
Enerjidən yata bilmirəm... - Müğənni Aygün Ağayeva
-
“Real“ “Santyaqo Bernabeu“nun inşasına nə qədər xərcləyib? - İnanılmaz məbləğ
-
Solovyovun böhtanları erməni diasporunun sifarişidir - ŞƏRH
-
Bakıda taksi sayının azaldılması təklifi dəstəklənmir - VİDEO
-
Cəlilabadda çay kənarında sürüşmə fəallaşıb: Evlər təhlükə altındadır
-
Elektron siqaret çəkənlərə ciddi xəbərdarlıq – Təhlükəlidir
-
Azərbaycanda saxlanılan Qırğız Respublikasının 4 vətəndaşı ölkələrinə təhvil verilib - DİN
-
Bayram tətili başa çatdı: Avtovağzallarda sıxlıq yarandı - VİDEO
-
Ramazan ayının 17-cı günü - İmsak və iftar vaxtı
-
Maskın “Starlink” terminalları qaçaqmalçıların əlinə keçib - Bloomberg
TOP 10
ARXİV