|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
İrana qarşı Moskva-Vaşinqton-Təl-əviv alyansı:“Ukrayna əvəzinə Suriya“ alveri?
Tarix 08.06.19, 23:30 |
|
İsrailin ötən həftə yaşadığı siyasi sarsıntı təmkinli, amma olduqca önəmli bildirişi kölgədə qoyub: İsrailin milli təhlükəsizlik üzrə müşaviri Meir Ben-Şabbat iyunun sonunda amerikalı və rusiyalı həmkarları Con Bolton və Nikolay Patruşevlə birgə görüş keçirəcək.
Bu görüş görünməmiş formatda baş tutacaq. Amma hər üç ölkənin qarşısında duran bölgəsəl çağırışların da səviyyəsi belədir. Həll aramaq üçün dövlətlərin birgə işləməyi son dərəcə önəmlidir.
Bəziləri bunu prezident Donald Tramp tərəfindən baş nazir Benyamin Netanyahuya yardım kimi dəyərləndirə bilərlər – Amerika lideri onun öz postunda qalmaq cəhdlərində mövqeyini elə hey möhkəmləndirir. Amma siyasi fondan asılı olmayaraq görüş mühüm strateji imkan təqdim edir və təşəbbüsçülər danışıqların təşkilinə görə tərifə layiqdirlər. Gündəlikdə baş məsələ Suriya, xüsusən də İsrailin yüzlərlə olmasa da, onlarla hava hücumuna səbəb olan İranın hərbi iştirakı olacaq.
Rusiya İsrailin İran raketlərinə və pilotsuz qurğularına qarşı – bəziləri yəhudi dövlətinə həmlə üçün işlədilib – yüksək dəqiqlikli və peşəkar kampaniyasına həvəssiz razılaşıb. Amma Netanyahu Rusiya prezidenti Vladimir Putin qarşısında öz mövqeyini ifadə etmək üçün dəfələrlə Moskvaya gedib, bu təhlükəni aradan qaldırmaq üçün Rusiya işbirliyini genişləndirməyə çalışır.
Rusiya İranın Suriyadakı iştirakını məhdudlaşdırmaq üçün indiyədək az iş görüb. Bu, İsrail və ABŞ-ın milli təhlükəsizlik üzrə müşavirlərinin birgə görüşündə əsas tələb olacaq. Onlar israr edəcəklər ki, Rusiya Suriyadakı həlledici rolu və unudulmaqdan xilas etdiyi Əsəd rejiminə böyük təsiri ilə Tehran üçün hüquqi normalar müəyyənləşdirsin və İran güclərini getməyə vadar etsin.
Problem bundadır ki, Rusiyanın marağı və etibarlılığı suallar doğurur. Ruslar arabir iddia edirlər ki, onların səlahiyyəti yoxdur və Suriya ərazisində hansı xarici güclərin iştitrak edə biləcəyini ancaq Əsəd diktə edə bilər. Rusiya başqa hallarda İsraillə razılaşıb ki, İran qoşunları, “Hizbullah” döyüşçüləri və könüllü şiə yığması İsrail sərhədinin 60 km-liyində yerləşəcək.
Bu qaydaları gözləməkdə Moskvanın məsuliyyəti öz üzərinə götürdüyünə baxmayaraq, onu həmişə pozublar. Və İsrail duyub ki, Suriyanın bir çox başqa vilayətlərində İran obyektlərinə, avadanlıqlarına və qoşunlarına zərbə endirməlidir ki, İsrail ərazisini təhdid edən İranın möhkəmlənməsinin qabağı alınsın.
Birləşmiş Ştatları problemin müzakirəsinə əlavə etməklə bərabərliyi dəyişmək baş tutarmı? Barak Ravid bu həftə İsrailin “Kanal 13”-də xəbər verib ki, Vaşinqton son zamanlar Rusiyaya artıq eyham vurub ki, ABŞ İsrailin Suriyadakı İran hədəflərinə zərbələrini tam dəstəkləyir və İran güclərini çıxarmağı təkcə İsrail deyil, həm də amerikalılar tələb edirlər. Amma ABŞ-ın Suriyadakı imkanları məhdudlaşıb. Prezident Tramp İŞİD-ə qarşı kampaniya başa çatdıqdan sonra aydın işarə vurub ki, Amerika qoşunlarını Suriyadan tam çıxarmaq istəyir. Qoşunların bir bölümü qalsa da, Rusiya tam anlaşılan səbəblərdən ABŞ-ın problemin həllinə tərəfdarlığına şübhə edə bilər. Savaşsonrası Suriya haqda danışıqlar əsasən Rusiya, İran və Türkiyə arasında Amerika təmsilçiləri olmadan aparılıb.
İsrail və Birləşmiş Ştatların bu birgə görüşdən yararlanması gərəkdir ki, nəhayət, İranın Suriyada iştirakını məhdudlaşıdrmaqda Rusiya üçün stimullar yaradılsın.
Nüvə proqramı üzrə İranla danışıqları təzələməyə can atan ABŞ danışıqlar masası arxasında Rusiyaya yer, yaxud hətta əsas vasitəçi rolu verə bilər. Belə ehtimal qarşılıqlı güzəştləri birləşdirəcək. Rusiya İranın nüvə silahı olmasını dəstəkləmir, amma Trampın imtina etdiyi İran nüvə sazişini saxlamaq uğrunda çıxış edir və şübhəsiz, gələcəkdə İrana münasibətdə ABŞ, ya İsraildənsə daha az məhdudiyyətlərə nail olmağa çalışacaq.
Rusiya eyni zamanda ABŞ və İran arasında hərbi münaqişədən yaxa qurtarmaq istəyir. Belə qarşıdurmanın qarışdırıcı nəticələri, yaxud İran rejiminin çöküşü səbəblərdən biridir, amma başlıcası deyil.
Rusiyanın hər şeydən az istədiyi Amerika güclərinin Yaxın Şərqə qayıdacağı ssenaridir. Amerikanın iki administrasiyası bir-birinin ardınca ABŞ-ın bölgədəki hərbi iştirakını məhdudlaşdırmaq və azaltmağa çalışandan sonra Rusiyanın bölgəsəl nüfuzu bir neçə onilliyə Suriyada tam qərarlaşıb. Moskva ABŞ və İran arasında münaqişə ehtimalını azaltmaq üçün Tehranı güzəştlərə də çağıraraq diplomatiyadan yararlanmağa çalışır.
İsrail və ABŞ-ın qurtulmağı gərəkən risklər də bu danışıqlarla bağlıdır. Birincisi, Rusiya iki müttəfiqi ayırmağa, yaxud Birləşmiş Ştatları qəbuledilməz güzəştlərə getməyə vadar etmək üçün İsraildən istifadə etməyə çalışacaq. Netanyahu Moskvaya son iki səfər arasında Vaşinqtona baş çəkib və özünü Tramp və Putin arasında sanki vasitəçi kimi göstərir, hər iki liderin istədiyi, amma aparılması çətin olan dialoqu irəlilətməyə yardım edir.
Amma İsrail və ABŞ-ın qarşısında dilemma yarana bilər. Məsələn, Patruşev Rusiyanın İranı Suriyadan çıxartmağının əvəzində Ukraynaya və Krımın ilhaqına görə antirusiya sanksiyalarını zəiflətməyə nail olmağa çalışa bilər.
Rusiya tərəfdən Yaxın Şərqdə şübhəli vədlərin əvəzində Avropadakı əsas strateji maraqları qurban verəcək ABŞ bu sövdələşməyə getməməlidir. İsrail isə ABŞ-ı bu addımı atmağa inandırmamalıdır. “Ukraynanın əvəzinə Suriya” alveri imkanını hələ bu danışıqlar başlanana qədər çıxdaş etmək Bolton üçün məqsədyönlü olardı.
Daha bir risk budan ibarətdir ki, İsraili ABŞdaxili siyasi prosesə çəkə bilərlər. Müller öz hesabatında Trampa bəraət verdiyinə baxmayaraq, prezidentin Rusiya ilə əlaqələri, rusiyalı tərəfdaşlarla maliyyə münasibətləri və araşdırmaya mane olmaq haqda Konqresin araşdırması hələ də davam edir. Bu, impiçment proseduruna gətirə bilər. Göründüyü üzrə, Trampın hər şeydən çox həsrətində olduğu və onun tənqidçilərinin böyük şübhə ilə yanaşdıqları İsrailin vasitəçilik rolu – Putinlə münasibətləri normallaşdırmaq – onun iradəsinə qarşı olaraq İsraili dramın tən ortasına çəkə bilər.
İsrailin öz strateji maraqlarını izləmək üçün bütün əsasları var. O, Suriyadakı İran təhlükəsini cüziləşdirmək üçün o cümlədən Netanyahu və Putin arasındakı əlaqə kanalı və bu yeni üçtərəfli formatdan istifadə edə bilər. Amma bu hədəfləri Vaşinqtonun qabil olduğu çox böyük siyasi toqquşmalara cəlb olunmadan izləmək daha yaxşıdır.
Daniel Şapiro
Haaretz (İsrail), 06.06.2019
Strateq.az
Xəbərin oxunma sayı : 427
Analiz
Xəbərlər
-
Deputatdan parlament seçkilərinin vaxtı ilə bağlı iddia
-
Bakının məşhur məktəbi təmirə bağlanır: Şagirdlər digər təhsil ocağına köçürülürlər
-
Avtomobili yay rejiminə necə keçirək? - AÇIQLAMA + VİDEO
-
Naxçıvanın yeni baş naziri vəzifəsindən azad olundu - Yerinə Cəlilov təyin edildi
-
“Zəngəzur dəhlizinin adını eşitdikcə sanki ağıllarını itirirlər...“ - “Bu, çox qəribədir“
-
Bakıda 6 istiqamət üzrə istirahət zonaları yaradılacaq - TƏFƏRRÜAT + VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Füzulinin Baş planı ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
Nəsib Quliyev qadına görə intihar edib - SENSASİYALI İDDİA
-
“Dövlət sərhədimizin 12 kilometri artıq delimitasiya olunmuş hesab edilir” - Prezident İlham Əliyev
-
Bölmələrimiz həyəcan siqnalı ilə ayağa qaldırıldı - Zakir Həsənov prosesi izlədi
-
Taliban İŞİD-ə qarşı mübarizə üçün xüsusi bölmə yaradır: İşsizlərin siyahısı hazırlanır
-
Azərbaycanda balıq ovu qadağan edilir - Bu tarixdə
-
“NATO Polşada nüvə obyektləri yerləşdirərsə, hədəfimiz olacaq“ - Rusiya XİN
-
Cəfər Cabbarlı haqqında məxfi həqiqətlər - ARAŞDIRMA + VİDEO
-
Azərbaycanda niyə qeysəriyyə əməliyyatlarına üstünlük verilir? - ARAŞDIRMA
-
Bayden qanun imzaladı - Üç ölkəyə hərbi yardım haqqında
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
-
Bakıda təhlükəli vəziyyət: 130-dan çox yaşı olan bina hər an uça bilər (VİDEO)
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü olub - FOTO
-
Deputatın tikdiyi binanın əyilməsi ilə bağlı xəbərdarlıq: Komissiya yaradılması təklif edildi
-
“NATO-nun Finlandiyadakı təlimləri təxribat xarakterlidir” - Zaxarova
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü başladı
-
Qırğızıstan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTOLAR +VİDEO
-
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb - Kadr təyinatları olub
-
Sadır Japarov Bakıya gəldi - FOTO
-
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
-
Bakıda taksilər gediş haqqı qiymətini qaldırdı - VİDEO
-
“Made in Karabakh”: Şərablarımız yenidən dünyaya ayaq açır - VİDEO
-
Sabiq deputatın qardaşı oğlunun 350 min vergi borcu var - Ramiz Mehdiyevin qohumudur
-
Hadrut yenidən qurulur - Ən son görüntülər
-
Baş nazir iclas keçirib - Holdinqin İdarə Heyətinə tapşırıqlar verilib
-
“Rusiya yaxın günlərdə Ukrayna ərazisinə hücumları gücləndirəcək“ - ABŞ institutu
-
Yağış yağıb, şimşək çaxıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Sənəd masama qoyulan kimi onu imzalayacağam” - Bayden
-
Beyləqanda dəhşətli cinayət: Ferma sahibi toyuq hinində çobanın arvadına təcavüz etdi
-
Keyfiyyətsiz gün eynəklərinin qorxunc fəsadları - VİDEO
-
Masazırda vətəndaşa məxsus torpaq sahəsi zəbt edilərək ev tikilir - İDDİA + VİDEO
-
Dünyada ABŞ-dən narazılıq artır - QLOBAL SORĞU
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
-
Sumqayıtda 28 ailənin bir qaz sayğacı var: Limit necə hesablanır?
-
“Üçüncü dünya müharibəsi artıq gedir” - Podolyak
-
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb - Külli miqdarda rüşvət görə
-
MDB-nin fond birjaları üçün yeni dövr: Azərbaycan və Özbəkistan yol açır
-
Şirkət işçilərin hüquqlarını pozdu: 20 min cərimələndi
-
“BAM-ın gücü 12 ildə 3 dəfə artıb“ - Putin
-
“Vətəndaş nikahı qanunsuzdur“ - Spiker
-
“ABŞ Ukraynaya 1 milyardlıq hərbi yardım paketi hazırlayır” – “Reuters”
-
Bu gün toyları olacaqdı - Heç biri həyatda deyil...
-
İran hakimiyyəti ölkə əhalisinə divan tutur - VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Qrunt suları Binə qəsəbəsinin sakinlərinin evlərinə doldu - VİDEO
-
Ərdoğan iqamətgahında uşaqlarla görüşdü - Fotolar
-
“Bəzi ölkələr Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar“ - Prezident
-
Rusiya-Azərbaycan münasibətləri qarşılıqlı məmnunluq doğurur
-
Azərbaycanda “Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası” dəyişdi - QƏRAR
-
Mikayıl Cabbarov səyyar vergi yoxlaması haqda qərar imzaladı - Dəyişiklik
-
“Ukrayna müharibə başlayandan yarım milyon hərbçisini itirib“ - Şoyqu
-
İcra Hakimiyyəti sabiq nazirdən 133 minə “BMW 520i” alır – Bazardakı qiymətdən 17,5 min bahadır
-
Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
-
“Türkiyədə yeni konstitusiya ilə bağlı proses başlayır” - Numan Kurtulmuş
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın sülh sazişində olmamasına razılaşıb” - Prezident
-
Xankəndi şəhərindəki tibb müəssisəsində ilk körpə dünyaya gəlib - FOTOLAR
-
Qubadlıda sərhədçilər üçün yaşayış binası istifadəyə verilib - FOTO/VİDEO
-
Xətai rayonunda səkini zəbt edərək qanunsuz parklanma yeri saldılar - VİDEO
-
Üç ayda xaricə 25 min ton alma satmışıq – Qiyməti nə qədər bahalaşıb?
-
“Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır, biz gözləyə bilmərik“ - Prezident
-
Münasibətlərimizin inkişafına yeni təkan verəcək görüş
-
Binəqədidə sürücülük məktəbi ilə bağlı ilginc iddia - “Asan“ yolla sürüclük kursu arayışı almaq olur?
-
“Nar” Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırıldı - FOTO
-
“Biz dörd kənd məsələsini heç vaxt yaddan çıxarmamışıq” - İlham Əliyev
-
“Narkotik artıq məktəblərə yol tapıb“ - Siyavuş Novruzov
-
“İndi bizim sülh sazişinin necə olması ilə bağlı ümumi anlayışımız var“ - Azərbaycan lideri
-
Ceyhun Bayramov Çexiyanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
-
Binəqədidə yol problemi: “Yağış yağanda şəhərə çıxmaq mümkün deyil”
-
Ümid edirəm ki, Ermənistan düzgün yolu seçər - Ərdoğan
-
Şimali Koreyadan nüvə əks-hücum təlimi – FOTOLAR
-
Azərbaycan-Rusiya əlaqələri daha da güclənəcək
-
Rayonlara yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
“Paşinyan dedi ki, mən gedirəm, sonra torpağın əsil sahibi İlham Əliyev özü gələcək” – Zahid Oruc
TOP 10
ARXİV