|
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Yüz milyon büdcəsi olan Dövlət Fondunu kimlər idarə edir? - Araşdırma
MSK növbədənkənar prezident seçkilərinə yekun vurdu - İlham Əliyev 92,12 % səslə qalib oldu
Bir qərinəlik sədrin müəmması - Vahid Novruzovun Auditorlar Palatasında baş verənlərdən xəbəri yoxdur?
İrəvan bu istiqamətdən savaşa başlayacaq - Fransanın Azərbaycanla bağlı sensasiyalı planı (VİDEO)
Utanc və korrupsiya tablosu: Bakı küçələrinə ayrılan 2.300 ton duzu kimlər “yeyib“?
Avropa İttifaqında daxili ziddiyyətlər artır - TƏHLİL
Tarix elmləri namizədi olan Prezident – İlham Əliyev hansı mövzuda elmi işi müdafiə edib?
Güləddin Dadaşovu korrupsiya və çoxsaylı şikayətlər bitirir: “Azərkontrakt” ASC sədri kim olacaq?
Prezident nöqtəni qoydu - “Dediyim marşrut açılmasa, biz Ermənistanla...”
Manat niyə möhkəmlənir? – Qubad İbadoğlunun təhlili
Tarix 23.06.17, 5:35 |
|
İqtisadçı-alim, Azərbaycan Demokratoya və Rifah Hərəkatının sədri Qubad İbadoğlu yeni yazı ilə çıxış edib.Həmin yazını təqdim edirik:
-Son zamanlar manatdan az yazsam da bu heç də o anlama gəlməli deyil ki, milli valyutanın sabitliyi təmin olunub və bu mövzu gündəmdən çıxıb. Heç şübhəsiz ki, indiki iqtisadi şərtlər çərçivəsində manatın sabitliyi hələ uzun müddət ictimai əhəmiyyət kəsb edəcək və diqqət çəkəcək. Odur ki, bu yazımda Azərbaycan manatının son sabitliyini təmin edən amillərdən bəhs edəcəm.
1. İdxalın azalması. Bu ilin ilk 5 ayında Azərbaycana idxal 3,33 milyard dollar olub, bu da ötən ilin eyni dövrünün müvafiq göstəricindən 15 faiz və ya 514,5 milyon dollar azdır.
2. İxracatın artması. Bu ilin ilk 5 ayında Azərbaycandan ixrac 4,45 milyrad dollar olub ki, bu ötən ilin müvafiq göstərəicisindən 45 faiz və ya 1,36 milyard dollar çoxdur.
Beləliklə də ölkədə ilin ilk 5 ayında xarici ticarət dövriyyəsi 1,63 milyard dollar müsbət saldoya malik olmuşdur. Halbuki, ötən ilin eyni dövründə xarici ticarət balansında 242 milyon dollarlıq kəsir var idi. Eyni zamanda nəzərə almaq lazımdır ki, ötən illə müqayisdəə ixracatdan əldə edilən valyuta 1,36 milyard dollar artdığı halda idxala xərclənən valyuta 514,5 milyon manat azalıb.
3. İdxal və ixrac olunan məhsulların qiymət indeksləri. 2017-ci ilin aprel ayında idxal olunan məhsulların qiymətləri əvvəlki ayla müqayisədə 2,5 faiz, o cümlədən MDB və digər ölkələrdən idxal olunan məhsulların qiymətləri 2,5 faiz bahalaşmışdır. 2017-ci ilin aprel ayında ixrac olunan məhsulların qiymətləri əvvəlki ayla müqayisədə 2,3 faiz, o cümlədən digər ölkələrə ixrac olunan məhsulların qiymətləri 2,5 faiz ucuzlaşmış, MDB ölkələrinə ixrac olunan məhsulların qiymətləri isə 0,2 faiz bahalaşmışdır. Xüsusilə də MDB ölkələrinə ixrac olunan məhsulların qiymətinin bahalaşması milli valyutanın məzənnəsinin möhkəmlənməsinə cüzi də müsbət təsir göstərib.
4. Nağdsız əməliyyatların artması. 2017-ci ilin aprel ayından nağd əməliyyatlara qoyulan məhdudiyyətlər də dövriyyədə olan və valyutaların alışına yönələn sərbəst vəsait yığımlarının azalmasına təsir göstərib. Bu da son nəticədə nağd valyuta alışına tələbi azaldır.
5. Manatla depozitlərə görə faiz dərcələrinin artırılması. Bu ildən başlayaraq manatla əmanətlərinin faiz dərəclərinin valyuta ilə müqayisədə 5 dəfəyədək yüksək olması valyuta ilə yerləşdirilən depozitlərin geri çəkilərək manatla yerləşdirilməsinə səbəb olub. Nəticədə də cəmi əmanətlərdə valyuta ilə olan əmanətlərin payı 5 faiz azalıb və hazırda bütün əmanətlərin dördə üçü valyuta ilədir. Halbuki əvvəllər bu göstərici beşdə dörd səviyyəsindən də yuxarı idi. Belə ki, 2017-ci il mayın 1-nə əhalinin banklardakı əmanətlərin 76,6 faizi xarici, 23,4 faizi isə milli valyutada qoyulmuşdur.
6. Əhalinin yığımlarının azalması. Ötən il inflyasiya səviyyəsinin yüksək olması, xüsusilə də ərzaq mallarının qiymətinin artması əhalinin yığımlarının daha çox hissəsinin istehlaka xərclənməsini şərtləndirdi. Beləliklə də ailələrin bir çoxunun qazancların onların dolanışıqları üçün tələb olunan istehlak səbətinin dəyərini güclə ötdüyünə görə onların vəsait toplamaq və valyuta almaq üçün sərbəst yığımlar etmək imkanları azalıb. Əksinə, hətta dollarla sərbəst yığımları olanlar onu xərcləməyərək manata olan tələbatlarını ödəməklə milli valyutanın məzənnəsinin sabitləşməsinə xidmət edirlər.
7. Psixoloji təzyiqlərin azalması. Qonşu ölkələrdə Rusiya, Türkiyə, Çin, Gürcüstan, Ukrayna və Qazaxıstanda milli valyutaların məzənnəsinin sabitləşməsi və möhkəmlənməsi Azərbaycan manatının da məzənnəsinin sabitlə.məsinə müsbət təsir göstərir.
8. Mühafizəkar monetar və məhdudlaşdırıcı fiskal siyasətin həyata keçirilməsi. İşgüzar aktivliyin azalmasına və alıcılıq qabliyyətinin aşağı düşməsinə gətirib çıxaran buxovlayıcı monetar siyasətin dövlət xərclərinin məhudlaşdırılması ilə müşaiyət olunması dövriyyədəki manat kütləsinin azalmasına gətirib çıxarır. Belə ki, Mərkəzi Bankın məlumatına görə bu ilin ilk 5 ayında dövriyyədə olan manatla pul bazası 7,8 milyard manat təşkil edib ki, bu da 2017-ci ilin yanvar ayına olan göstəricidən 1,2 milyard manatadək azdır.
Manatın möhkəmlənməsinin lehinə olan bu faktorların sayını bir az da artırmaq olar, lakin, hazırda başlıca məsələ onların nə dərəcədə dayanıqlı olmasındadır. Bu isə iqtisadiyyatın mövcud durumundan və eyni zamanda aparılacaq islahataların keyfiyyətindən asılı olacaq.
Xəbərin oxunma sayı : 277
İqtisadiyyat
Xəbərlər
-
Deputatlar bu tarixdə toplanır - Daha 21 qanun dəyişəcək (SIYAHI)
-
Bəzi bölgələrdə yağış, dağlıq rayonlarda qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
Moldova XİN Rusiya səfirinə nota verdi - Bir əməkdaş “persona-non-grata” elan edildi
-
“8-ci kilometr bazarı”nın yaxınlağındakı yeraltı keçiddən niyə istifadə olunmur? - VİDEO
-
Bakıda keçmiş məhkum bank yarmaq istədi - VİDEO
-
Məktəblərdə dərslər nə vaxt başlayacaq? - Açıqlama
-
Pulla şəhadətnamə almaq istəyən taksi sürücülərinə XƏBƏRDARLIQ
-
Bayram günlərində bölgələrdə qar yağacaq - Proqnoz
-
FHN Bakının mərkəzindəki məşhur kafeni bağladı – VİDEO
-
“Azərbaycan Çinlə əlaqələrin inkişafına böyük önəm verir” - Hikmət Hacıyev
-
Bayramda rayonlarda istirahət neçəyə başa gələcək? - QİYMƏTLƏR
-
Nərimanov sakinlərini boğaza yığan keçilməz yol problemi - VİDEO
-
Aİ Ukraynaya hərbi yardım fondunu artırır: Milyardlarla dollar ayrılacaq
-
Xəzər dənizində əməliyyat: Silahlı qaçaqmalçı narkotiklə tutuldu - FOTO
-
“Bu, müharibəyə gətirib çıxaracaq...“ - Paşinyan
-
Azərbaycanlı müğənniyə toyda 70 min qonorar ödənilib - VİDEO
-
Xam nefti ən baha qiymətə Fransaya satırıq – Ölkələrin tam siyahısı
-
Novruz bayramı öncəsi bazarda vəziyyət necədir? - VİDEO
-
İcra başçısı üçün 57 minə xidməti avtomobil - Seymur Orucov maşınını yeniləyir
-
Fermerlərin heyvan saxlamağa marağı niyə azalıb? - ARAŞDIRMA
-
Azərbaycanda tapılan qədim sikkələrin görüntüləri - VİDEO
-
“Bank of Baku“dan narazılıq: Keşbek limitini 3 dəfə azaldıb
-
Niger hakimiyyətindən ABŞ hərbçilərinə şağırış - “Ölkəni tərk edin...“
-
Taksilərlə bağlı yeni qaydalar: Bundan sonra... (VİDEO)
-
AXCP Daşkəsən rayon şöbəsinin sədri niyə saxlanılıb? - DİN açıqladı
-
Novruz tətili başlayır - Neçə gün qeyri-iş günü olacaq?
-
Rayonlara qar yağıb, şaxta olub - FAKTİKİ HAVA
-
Çin hava taksilərinin satışına başlayıb - VİDEO
-
Mehriban Əliyeva İlaxır çərşənbə ilə bağlı paylaşım etdi - FOTO
-
Bakıda sakinlər uçmaq təhlükəsi olan binada yaşayırlar - VİDEO
-
Polisdən Saatlıda əməliyyat - Saxlanılan var
-
“İsrail məhv ediləcək“ - Tramp
-
Füzulidə dəhşətli cinayət: Arvadını kabab yediyinə görə öldürdü
-
Cənub bölgəsində satılan balıqların qiyməti artdı - VİDEO
-
Ramazanda Novruz şirniyyatlarından yemək orqanizmə necə təsir edir? - VİDEO
-
Yens Stoltenberqin Bakı səfəri NATO-Azərbaycan münasibətlərinə töhfə verəcək
-
NATO ilə davam edən uğurlu dialoq
-
Cənubi Qafqazda müasir çağırışlara əsaslanan yanaşma
-
Novruz bayramının İlaxır çərşənbəsi qeyd olunur
-
Xalq artisti görünüşü ilə təəccübləndirdi - VİDEO
-
Futbolumuzun yeganə xilas yolu - Yalnız o gəlməlidir
-
“Rusiya nüvə tərksilahına dair danışıqlara hazırdır” - Peskov
-
“Məhkumlar soyuq havalarda üst-üstə paltarlar geyiniblər”: Generalın istintaqı bitdi
-
Səfirin qardaşı oğlu yüzlərlə insana qarşı dələduzluq edib: Bulut Bağcı kriptovalyuta işini necə “qurub?”
-
Dərman vasitələrinin farmakonəzarət qaydası ilə bağlı YENİLİK
-
Paytaxtda 600 manata səməni satılır? - VİDEO
-
Sərnişindaşımaya dair müsabiqələrdə iştiraka görə ödəniləcək məbləğlər - SİYAHI
-
NATO Baş katibi AzTV-yə müsahibə verdi – VİDEO
-
Ramazan ayının doqquzuncu gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
-
“Dördüncü dəfədir ki, bayram tonqalını azad edilmiş Qarabağda qalayıram” - Prezident
-
AFFA 4 nəfəri futboldan ömürlük uzaqlaşdırdı - RƏSMİ
-
Nura Suridən Xəyyam Nisanov barədə şok sözlər - VİDEO
-
Jurnalsit İstanbul Klinikasını ittiham etdi: “Anamı öldürdülər“
-
Ermənistanın keçmiş müdafiə naziri: “Hindistandan alınan silahlar yararsız vəziyyətdədir”
-
Gürcüstan və Azərbaycan iki müstəqil dövlət kimi daim bir-birinin yanındadır
-
Əfv və amnistiya olacaq! - Hüquq müdafiəçisi tarixi açıqladı
-
Azərbaycanda ilk dəfə cəzaçəkmə müəssisəsində üztanıma sistemi yaradılıb - FOTO
-
“Biz bir daha göstərdik ki, öz yolumuzdan dönməyəcəyik” - İlham Əliyev
-
Zəngilanın bu kəndi yenidən qurulacaq - 1,1 milyon ayrıldı
-
Hikmət Hacıyev Çinə niyə gedib? - TƏHLİL
-
“Azpetrol“ məntəqələrində yolxlama: İnsanların həyatı təhlükəyə atılıb!
-
Yerli və idxal kərə yağları cüzi bahalaşıb – Son qiymətlər
-
Xalası onu təhqir etdiyini deyən müğənnini məhkəməyə verdi: 30 min təzminat istədi
-
Özəl universitetlərdə tibb təhsili bərpa olunacaqmı? - VİDEO
-
Azərbaycan NATO ilə əməkdaşlıq alətlərindənsəmərəli şəkildə istifadə edir
-
Rumıniyada NATO-nun ən böyük hərbi bazası tikilir: Minlərlə hərbçi yerləşdiriləcək
-
“Bu gün Azərbaycan dünyada nadir ölkələrdəndir ki, onun siyasəti tamamilə müstəqildir” - Prezident
-
Adı iki nəfərin ölümündə hallanan məmur 50 min təzminat verib? - “Rang Rover“lə qəza...
-
Sabahın iş günü ilə bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA
-
Rusiyada səslərin 100 faizi sayıldı: Putindən mütləq qələbə
-
“Əfsuslar olsun ki, bu, Ermənistana dərs olmadı“ - Azərbaycan lideri
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Strateji əməkdaşlıq və dostluq münasibətləri Azərbaycan ilə Gürcüstan üçün həmişə prioritet olub
-
“Azəriqaz”da Cahid Hüseynov ruzigarı: direktor müavininin bacısı oğlu yeni vəzfəyə təyin edildi
-
Xətai rayonunda saxlanılan narkokuryerlərdə 10 kq marixuana aşkar edilib - VİDEO
-
“İnflyasiya ilə əlaqədar zəruri tədbirlər davam etdiriləcək“ - Nazirlər Kabineti
-
Tenderə nəzarət edən dövlət qurumunun özü qanunsuz tender keçirir? – FOTOFAKT
-
Ölkəmizin NATO ilə tərəfdaşlığı müsbət olmuşdur
-
Prezident Azərbaycan xalqını təbrik etdi - MƏTN
-
Dövlət qulluqçusu olmaq istəyənlərin nəzərinə - Nəticələr elan olundu
-
Polis gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq - DİN
-
Azərbaycanda işsizlərin sayı artdı – Son 20 ilin statistikası
-
İkitərəfli əlaqələrin yüksək səviyyədə olmasının əyani təzahürü
-
“Manatın məzənnəsi Mərkəzi Bankdan asılı olacaq“ - Millət vəkili
-
Prezident Xankəndidə Novruz tonqalını alovlandırıb - Xalqı təbrik edib + FOTOLAR
-
Nazirlik “Araz Supermarket”i cərimələdi - Məhsulu üzərində göstərilən qiymətdən baha satıb
-
İşdən çıxarılan Ruslan Əliyev Badamdardakı villasını satışa çıxarıb - FOTOLAR
-
Martın 20-də geomaqnit qasırğası gözlənilir - Xəbərdarlıq
-
NATO-nun baş katibinin Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Dünyanın ən isti yeri: burada hətta bakteriyalar belə yaşaya bilməz
-
İlham Əliyev Vladimir Putini təbrik etdi - Prezident seçkisində qələbəsinə görə
-
Xırdalan dairəsində ev adı altında tikilən obyekt restoran kimi fəaliyyət göstərəcək - FOTOLAR
-
“Bakı otis lift“ valyuta vəsaitini xaricdən geri qaytarmayıb - PROTOKOL
-
Füzuli şəhərinə daha 34 ailə yola salınıb - FOTOLAR
-
Azərbaycan dünyanın ən təhlükəsiz ölkələri arasındadır - REYTİNQ
-
Xocalıda kütləvi məzarlıqda qalıqları aşkar edilənlərlə bağlı brifinq keçirilib - VİDEO
-
Hikmət Hacıyev Pakistanın Çindəki səfiri ilə görüşüb - FOTO
-
“Putin prezident seçkilərində qalib gəldi“ - Rusiya MSK
-
Dövlətə məxsus 10 avtomobil hərraca çıxarılır – Qiymətlər 1 300 manatdan başlayır (SİYAHI)
-
Bakıda həll yolunu tapmayan səki problemi - VİDEO
-
Məktəb təhsili əlavə hazırlıqlara sövq edir? - VİDEO
-
Deputat Erkin Qədirlinin köməkçisi ölkədən qaçıb? - İDDİA
-
Əli Əsədovdan qeyri-müntəzəm sərnişin daşınması ilə bağlı QƏRAR
-
“Rusiya ilə NATO arasında müharibə mümkündür“ - Putin
-
Bakıda eyni rayon ərazisində fərqli qiymətə satılan mənzillər - ARAŞDIRMA
-
“Ukrayna üçün hərbçilərin göndərilməsi, silah və sursat təchizatı yoxdur“ - Avstriyanın XİN
-
Novruz Bayramı ərəfəsində Azərbaycana turist axını gözlənilir - VİDEO
-
“Biz onu dəyişmək istəyirdik, amma o, öldü“ - Putin
-
Lənkəranda sərnişin avtobuslarının əksəriyyəti istismara yararsızdır - VİDEO
-
Mehriban Əliyeva Saida Mirziyoyeva ilə sərgi açılışında - FOTOLAR
-
Binəqədidə söküntü problemi: Mənzil sahibləri tikinti şirkəti ilə razılaşmırlar - VİDEO
-
“Rəsmi nikahım yoxdur“ - Vəfa Şərifova
-
“Görsək ki, Azərbaycan futboluna faydası var, lazımi addımı atacağıq” - Qurban Qurbanov
-
“Azərbaycan-NATO tərəfdaşlığının uzun tarixi var“ - Prezident İlham Əliyev
-
Rusiyada prezident seçkisinin ilkin nəticələri: Putin qalib gəlir
-
“Biz sülhə heç vaxt olmadığımız qədər yaxınıq“ - Prezident
-
Gəncə sakinləri mavi yanacaq problemi yaşayırlar - VİDEO
-
Prezidentin NATO-nun Baş katibi ilə şam yeməyi əsnasında geniş tərkibdə görüşü olub - VİDEO
-
Mənzil almaq istəyənlər bankların daxili ipotekasından niyə istifadə edə bilmir? - VİDEO
-
“COP-29 dönüş nöqtəsi olacaq“ - Stoltenberq
TOP 10
ARXİV