![]() |
|




.jpg)





645.jpg)



May ayına xas olmayan hava: “Yağışlar uzunmüddətli olsa...”
Tarix 21.05.22, 23:17 |
|

Mütəxəssislərin fikrincə, havaların yağışlı keçməsi yaz əkini üçün faydalıdır. Çünki yaz əkini bitkilərinin yaxşı inkişaf etməsi üçün yağıntı vacibdir. Torpağın müəyyən hissəsi nəmlənməlidir ki, bitkilər normal şəkildə inkişaf etsin. Amma taxılın çiçək dövrü hesab olunduğu üçün havanın yağıntılı keçməsi məhsuldarlığa mənfi təsir edə bilər.
Mövzu ilə bağlı Kaspi qəzetinin məqaləsini təqdim edirik.
Ötən ilin sonlarından başlayaraq Azərbaycanda yağışların yağmamasını, havaların günəşli keçməsini quraqlığın əlaməti kimi qeyd edirdilər. Havaların quraq olmasının əkin işlərinə, suvarmaya ciddi təsir edəcəyi ilə bağlı ekspertlər tərəfindən iddialar irəli sürülürdü. Hətta vəziyyət o yerə çatmışdı ki, Kür çayının Salyan rayonundan keçən hissəsi qurumuş, şirin suyu dəniz suyu əvəzləmişdi. Çayda heç vaxt olmadığı kimi, kiçik adacıqlar yaranmışdı. Bir çox mütəxəssislər əhalinin içməli su ilə təmin edilməsində də problemlərin olacağını proqnozlaşdırırdı. Əlbəttə, içməli suyun olmaması sosial problem yarada bilərdisə, suvarma suyunun olmaması da məhsuldarlığa mənfi təsir göstərməklə ərzaq qıtlığına mənfi təsir göstərəcəkdi.
Əslində, qlobal istiləşmə bu günün problemi deyil. Bütün dünya bununla mübarizə tədbirlərinə başlayıb. O cümlədən Azərbaycan hökuməti də. Ölkə ərazisində su ehtiyatlarının artırılması, istehlakçıların içməli su və suvarma suyu ilə təchizatının yaxşılaşdırılması məqsədilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 27 iyul 2020-ci il tarixli Sərəncam ilə “Su ehtiyatlarından səmərəli istifadənin təmin edilməsinə dair 2020–2022-ci illər üçün Tədbirlər Planı” təsdiq edilib. Əlbəttə ki, bütün bunlar qabaqlayıcı tədbirlərdir. Amma 2022-ci ilin mart ayının sonlarından başlayaraq ölkə ərazisinə düşən yağıntının miqdarı artmağa başladı. Yağıntılı hava şəraiti aprel ayında da davam etdi. Bir sıra ərazilərdə çaylarda qısamüddətli daşqınlar müşahidə edildi. May ayının ilk ongünlüyündə də bütün ölkə ərazisində yağıntılı hava müşahidə edildi. İndi də bəzi mütəxəssislər yağıntın həddindən artıq çox olmasının kənd təsərrüfatına mənfi təsir edəcəyini bildirir. Maraqlıdır, yaz yağıntısı özü ilə bərəkət gətirəcək, yoxsa təsərrüfatlara ziyan vuracaq? May ayına xas olmayan belə hava şəraitinin hansı müsbət, hansı mənfi təsirləri ola bilər?
Mövzu ilə bağlı “Kaspi” qəzetinə açıqlamasında kənd təsərrüfatı üzrə ekspert Cəfər İbrahimli bildirdi ki, hazırda havaların yağıntılı keçməsi bir sıra bitkilər üçün müsbət təsir göstərirsə, başqa bitkilər üçün mənfi təsir göstərir: “Misal üçün, indi taxılın çiçək dövrü hesab olunur və bu mənada havanın yağıntılı keçməsi ona mənfi təsir edir. Çünki çiçək dövründə yağışlar yağırsa, bu, mayalanmaya imkan vermir. Bu da məhsuldarlığın aşağı düşməsinə səbəb ola bilir”.
Ekspert qeyd etdi ki, indi həm də yaz əkini dönəmidir və pambıq, günəbaxan, qarğıdalı kimi bitkilər əkilib: “Bu kimi bitkilər üçün isə yağış yağması müsbətdir. Çünki yaz əkini bitkilərinin yaxşı inkişaf etməsi üçün yağıntı vacibdir və bu, ilkin başlanğıc dövrüdür. Yəni məhsuldarlığın yuxarı olması üçün yağışın bol olması yaxşıdır. Torpağın müəyyən hissəsi nəmlənməlidir ki, bitkilər normal şəkildə inkişaf etsin. Bu baxımdan məhz belə yazlıq bitkilər üçün yağışların yağması müsbətdir, lakin taxılın məhsuldarlığına mənfi təsir edəcək”.
Meyvə ağaclarına belə yağışların təsiri ilə bağlı danışan mütəxəssis vurğuladı ki, ağacların çiçək dövrü artıq bitib: “Hesab edirəm ki, bu dövrdən sonra yağışın olmasının bağ məhsullarına, meyvəçiliyə elə bir təsiri yoxdur. Fikrimcə, indiki vəziyyətdə daha diqqətçəkən məqam taxılla bağlıdır. Taxılın ərzaq təhlükəsizliyində yeri başqadır və dünyada baş verənlərin fonunda bu məsələ daha da aktuallaşır”.
Coğrafiya elmləri doktoru, professor Çingiz İsmayılov bildirdi ki, yağıntıların uzunmüddətli olması bir çox bitkilərə müsbət təsir göstərəcək: “Eləcə də yağışla qidalanan çayların suyunda artım özünü göstərməyə başlayıb. Əlbəttə ki, bu, təbiidir və qeyri-adi heç nə baş vermir. Sözsüz ki, bu yağışlar uzunmüddətli olsa, problem yarada bilər. Belə ki, çayların daşmasına, sel və daşqının yaranmasına gətirib çıxarar. Ancaq quraqlıq şəraitində bu yağışlar əlverişlidir və kənd təsərrüfatının inkişafı baxımından müsbət amil kimi qiymətləndirilir”.
Professorun sözlərinə görə, daha çox yağıntının yağması ilə yarana biləcək sel və daşqınlar nəticəsində həm kənd təsərrüfatına, həm də insanlara ziyan dəyə bilər. Yəni yağıntılar dağıdıcı fəlakətlərin yaranması ilə nəticələnər: “Bu da öz növbəsində insanlar üçün əlavə sosial problem yaradar. Ənənəvi çaylar var ki, uzunmüddətli yağışlar olanda daşqınlar yaranır. Buna misal olaraq, Şəkidəki Kiş çayını göstərmək olar. Eyni zamanda belə sel və daşqınlar yararlı torpaqlara mənfi təsir göstərir, yazlıq əkin bitkilərini məhv edir”.
Ç.İsmayılov Azərbaycanda quraqlıq olub-olmayacağı ilə bağlı cəmiyyətdə gedən müzakirəyə toxunaraq qeyd edib ki, indi bu məsələni proqnozlaşdırmaq çox çətindir. Qonşu ölkələr bununla bağlı müxtəlif proqnozlar verir. Amma hər şey yayda havanın temperaturundan asılı olacaq. Bəlkə isti günlər azaldı, yay aylarının ortasında hava mülayimləşdi, yaxud 40 dərəcə temperatur sentyabr ayına qədər davam edəcək. Yəni hər şey yay dövrünün temperaturuna bağlıdır”.
Xəbərin oxunma sayı : 733
loading...
Sosial
Xəbərlər
-
Səmranın paylaşımı diqqət çəkdi - VİDEO
-
Azərbaycanda gəlini ilə dalaşan qayınata evə od vurdu - TƏFƏRRÜAT
-
Ötən gün bəzi kəndlərə dolu düşüb - FAKTİKİ HAVA
-
Ukraynaya üç ədəd “Bayraktar” pulsuz veriləcək - FOTO
-
Prezident İlham Əliyev İƏT Turizm Nazirlərinin 11-ci toplantısının iştirakçılarına müraciət edib
-
Adanada PKK/KCK əməliyyatı - Saxlanılanlar arasında HDP-lilər də var
-
Narkotikin təsir altında avtobus idarə edən şəxs ifşa olunub - VİDEO
-
“Magna Trans“ MMC: vergidən yayınmanın, hüquqi nihilzmin ünvanı
-
Bu gün NATO-nun sammiti başlayır - Alyansın yeni konsepsiyası qəbul olunacaq
-
Kürdə suyun səviyyəsi bir gündə 80 santimetrdən çox qalxıb - SON VƏZİYYƏT
-
Neçə ölkədə meymunçiçəyi yayılıb? - ÜST AÇIQLADI
-
“Türkiyəni terror dəhlizi ilə mühasirəyə almaq cəhdlərini uğursuzluğa düçar etdik” - Ərdoğan
-
Azərbaycanda ilk dəfə olaraq hava yastığı üzərində hərəkət edən barj tikilib - VİDEO
-
İfaçının avtomobil nömrəsinin qiyməti: 170 min... - Video
-
Ronaldu qərarını açıqladı: “Növbəti mövsümdə...“
-
`Azersun` yağın qiymətini yenə qaldırdı
-
Dərmanların qiymətində 350 faizlik fərq - Ağlasığmaz rəqəmlər üzə çıxdı
-
NATO şərq cinahını gücləndirir: Latviyada yeni zenit-raket kompleksləri yerləşdirildi
-
Kürdə daşqın gözlənilir - Rəsmi xəbərdarlıq
-
Rusiya Ukraynada ticarət mərkəzini vurdu: Ölənlər var - VİDEO
-
Düyməni eyni anda basmaq, tavana, qapıya toxunmaq: Dəhşətli lift qəzaları və səbəbləri - VİDEO
-
Məktəb direktorunun işdən qovduğu 67 müəllimdən XƏBƏR VAR
-
NATO çevik reaksiya qüvvələrinin sayını 300 min nəfərə çatdıracaq: “Artıq Rusiya ilə dialoq mümkün deyil”
-
Yoluxma sayı açıqlandı - Koronavirus statistikası
-
Aygün Kazımova modellə dodaq-dodağa öpüşdü - VİDEO
-
Özəlləşdirmə çekləri barədə yekdil rəy: - dövlət vətəndaşlarına sahib çıxmalıdır
-
Deputatlar xalqın xeyrinə danışanda da tənqid edilir - səbəb nədir?
-
Kəlbəcərdən Laçına çəkilən elektrik xətti - VİDEO
-
“Bütöv Azərbaycan yaranacaq“ - Araz Elsəs
-
100 il yaşamağı hədəfləyən Hafiz Hacıyev: “Ölənə yaxın partiyanı ləğv edəcəyəm...”
-
Sərhədlər bağlıdır, amma Azərbaycana quru yolla 91 min əcnəbi gəlib – SİYAHI
-
50 yaşlı Defne Samyeli gözəlliyi ilə illərə meydan oxudu - FOTO
-
Klublarımızın yay planları: Kim gəlir, kim gedir?
-
“28 May”da velosiped oğurlayan şəxslər saxlanıldı - VİDEO
-
25 mindən çox azərbaycanlı qadın Türkiyəyə ərə gedib - Son 13 ilin statistikası
-
“G7”dən kənarlaşdırılan Rusiya “G20”də iştirak edə bilər - Avropa Birliyi
-
Telman İsmayılov Baydenlə niyə görüşüb? - “New York Post”
-
“Ukraynanın cənub-şərqində vəziyyət çox çətin olaraq qalır” - Conson
-
“Azərbaycan Ermənistanla sülh müqaviləsi imzalamaq istəyindədir“ - İlham Əliyev
-
Türkiyədə sel suları Kastamonu şəhərinə ciddi ziyan vurdu - VİDEO
-
Kəlbəcərdə İşğal və Zəfər muzeyləri kompleksinin təməli qoyulub - FOTO/VİDEO
-
Sumqayıt bulvarında dənizə kanalizasiya axıdılır? - Rəsmi açıqlama
-
Hikmət Mirzəyev şəhid övladları ilə görüşüb - FOTOLAR
-
“Rusiya qlobal internetin söndürülməsinə hazırlaşıb“ - Kreml
-
Bayden geri dönüş barədə düşünür - Çinə qarşı qadağalar yumşaldılacaqmı?
-
Maştağada narkotik plantasiyası: Bir həyətdə 15 mindən çox çətənə kolu aşkarlandı
-
Kasım-Jomart Tokayev avqustda Azərbaycana gələcək
-
Sabah havanın temperaturu 38 dərəcəyədək ARTACAQ
-
“AXC-Müsavat xəyanətkar cütlüyü Kəlbəcəri qurban verdi“ - Dövlət başçısı
-
“Biz istədiyimizə nail olacağıq” - Dövlət başçısı
-
Dövlət başçısı Kəlbəcərdə İstisu sanatoriyasının təməlini qoyub - FOTO
-
Rusiya defolt elan etdi - 1918-ci ildən bu yana ilk dəfə
-
“Ermənistanla sərhəddə mövqelərimiz daha da möhkəmlənəcək“ - Ali Baş Komandan
-
“Hələ ölməmişəm, uğur qazanmaq istəyirəm“ - Azərbaycan millisinin baş məşqçisi
-
“İllərdir, PUA-ların müharibədəki təhlükəsinə diqqət yetiririk” - ABŞ-ın ordu naziri
-
Prezidentin Göygöl, Kəlbəcər və Laçın rayonlarına səfəri - VİDEO
-
“Tayvana qarşı güc tətbiqi istisna deyil” - Çinli səfir
-
“Ukraynaya raket zərbələrinin bütün iştirakçılarını tapacağıq” - Zelenski
-
Türkiyədə yerli sualtı qayığın istehsalı prosesinə başlanılır – VİDEO
-
“Hər bir təxribatının qarşısı qətiyyətlə alınacaq...“- Müdafiə naziri açıq mesajlar verdi + VİDEO
-
“Bundan sonra kişinin nazını çəkib, paltarını yuya bilmərəm“ - Səidə Sultan
-
Millimizin hücumçusu İran klubunda - RƏSMİ
-
NATO və Türkiyənin hərbi birləşmələrinə Ordumuzun nümayəndələri təyin olunacaq - Zakir Həsənov
-
Füzulinin Polis Şöbəsinin əməkdaşı minaya düşüb
-
Səbail Rayon Məhkəməsindən analoqu olmayan qərar - Fikrət Məmmədova müraciət
-
İyun ayında son 20 ilin rekord daşqınları müşahidə olunub - Umayra Tağıyeva
-
Dövlət qəzeti KTN-i “göydən yerə çırpdı“ - Supermarketə çevrilən yarmarkalarda nə baş verir?
-
UEFA Region Kuboku: “Cəbrayıl“ turnirlə vidalaşdı
-
Boris Consondan Ukraynaya bir daha tam dəstək - Zelenskini ölkəsinə dəvət etdi
-
Mövlud Çavuşoğlu Bakıya gəlib - FOTO
-
Azərbaycan Prezidentinə Kəlbəcərin baş planı təqdim edilib
-
Dövlət başçısı Kəlbəcərdə İstisu sanatoriyasının təməlini qoyub
-
Hərbçilərin yürüşləri təşkil olunub - FOTO/VİDEO
-
İlham Əliyev Göygöl, Kəlbəcər və Laçına səfər edib - FOTO
-
MTN polkovniki özü haqqında hökmü eşitdi, ağladı - Məhkəmə
-
Türkiyə ordusu terror aktları planlaşdıran şəxsləri zərərsizləşdirib - VİDEO
-
Müdafiə Nazirliyinin rəhbərliyi Fəxri xiyabanı və İkinci Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib - VİDEO
-
Səfər Mehdiyev Prezident Administrasiyasına niyə çağırılıb?
-
“Rusiyanı defoltdan saatlar ayırır” - “Bloomberg”
-
Yoluxma sayı açıqlandı - Koronavirus statistikası
-
Çimərliyə gedənlərin nəzərinə! - FHN xəbərdarlıq etdi
-
Xalqın vahid yumruq kimi birləşməsi tarixi Zəfər gününü reallaşdırdı
-
Taxılımız bol olacaqmı? - ŞƏRH
-
“Ukraynanın NATO-ya daxil olması məsələsinə baxılmır” - İspaniya XİN
-
“Xəzəri hasarlayıb balığı da satır, kürüsünü də...” - Partiya sədrindən etiraz
-
Ruslar uşaq bağçasını raketlə vurub - VİDEO
-
“Praktikada olan tələbələrin liftdən istifadə etməsi qadağandır” - FOTO
-
Türkiyə Müdafiə Nazirliyindən Azərbaycana təbrik mesajı – FOTO
-
5 yaşlı Əfrasiyaba kömək lazımdır - “Onu ölməyə qoymayın!” + Fotolar
-
Sabah güclü külək əsəcək - Hava proqnozu
-
Fövqəladə Hallar Nazirliyindən hava ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ
-
Laçında hava limanı tikintisi davam edir – VİDEO
-
Bu aylıq 2000 manat təqaüd veriləcək - Prezidentin FƏRMANI + SİYAHI
-
Müasir döyüş qabiliyyətli Milli Ordumuz
-
UEFA Region Kuboku: “Cəbrayıl“ bu gün yenidən “Kolos“la qarşılaşacaq
-
Sabiq MTN-çi Sahib Ələkbərov jurnalisti təhqir etdi - Məhkəmə sədri Həbib Həsənov isə... + VİDEO
-
“Qarabağda ədalət bərpa olunursa, bu, birliyimizdəndir” - Süleyman Soylu
-
Mehriban Əliyeva Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə paylaşım edib – FOTO
-
Azərbaycanda tanınmış şairi nəvəsi öldürüb? - FOTO
-
Kiyevdə yaşayış binası raketlə vurulub - VİDEO
-
Magistral su kəmərində qəza oldu: Bakının bir sıra əraziləri susuz qalacaq
-
Qırğızıstanda kazinolar açılır, ancaq... - “Qırğızlar oynasalar, məsuliyyətə cəlb olunacaqlar“
-
Gəncədə Qafqaz İslam Ordusuna abidə ucaldılıb - FOTO
-
Rəşadətli Azərbaycan Ordusunun yaradılmasından 104 il ötür
-
Səmra hovuzdan görüntülərini paylaşdı – VİDEO
-
Onlar 25 ildən çoxdur deputatdır - SİYAHI+FOTO
-
“Putinin qələbəsi fəlakətə səbəb olacaq“ - Boris Conson
-
Kondisionerli dayanacağın bu görüntüləri müzakirələrə səbəb oldu – Rəsmi açıqlama
-
Azərbaycan Prezidenti Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə paylaşım edib - FOTO
-
Bakıdan Füzuliyə ilk müntəzəm avtobus marşrutu açıldı - VİDEO
-
Xalqların Rusiyaya münasibəti necə dəyişib? – Sorğu
-
Yay mövsümündə haraya gedək? - Bölgə turizminin ənənəvi problemləri
-
Baş nazir Ələt Azad İqtisadi Zonası ilə bağlı tapşırıqlar verib - FOTO
-
“Mançester Yunayted“ tarixinin ən yaxşıları - Ronaldo yoxdur
-
Sumqayıtda su və kanalizasiya xəttinə görə dağıdılan yol asfaltlanmayıb - VİDEO
-
Tanınmış vəkil həbs edilib - Təfərrüat açıqlanmır, amma...
-
Çin Tayvanı hərbi yolla geri almağa hazırdır - Rəsmi Pekin
-
Hücum rus ordusuna baha başa gəldi – Ağır itkilərlə geri çəkildi
-
Bu gün Azərbaycan Silahlı Qüvvələrində nizam-intizam, peşəkarlıq istənilən səviyyədədir
-
Yıldız Tilbe yağışın altında rəqsi ilə diqqət çəkdi - VİDEO
TOP 10
ARXİV