|
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Yüz milyon büdcəsi olan Dövlət Fondunu kimlər idarə edir? - Araşdırma
MSK növbədənkənar prezident seçkilərinə yekun vurdu - İlham Əliyev 92,12 % səslə qalib oldu
Bir qərinəlik sədrin müəmması - Vahid Novruzovun Auditorlar Palatasında baş verənlərdən xəbəri yoxdur?
İrəvan bu istiqamətdən savaşa başlayacaq - Fransanın Azərbaycanla bağlı sensasiyalı planı (VİDEO)
Ayətullah Sistaninin “taxtı” uğrunda qovğalar – Şiə ruhanilərinin nüfuz savaşı (Təhlil)
Tarix 01.03.17, 5:20 |
|
Mübahisəli ruhani Müqtəda Sədrə, Sədr Hərəkatının liderinə, əhəmiyyətli dərəcədə nümayiş dəstəyi davam edərkən, Qumdakı şiə ruhaniləri etirazların dağıdıcı qarışıqlığa səbəb olacağını iddia edərək qınaq fətvaları verdilər.
Ən son nümayişlər Bağdadda və İraqın cənubundakı digər şiə şəhərlərində keçirilib. Beş etirazçı ölüb, 320 nəfər yaralanıb.
İraqdakı etirazlarlarla bağlı bəzi şiə ruhaniləri, məsələn, Şeyx Kazim əl-Haeri və Şeyx Mehdi Asəfi də fətvalar verib.
İran rejiminə yaxın din xadimi Şeyx Seyyid Kamal Heydəri dini mühazirəsində bildirib: “İslahat yalnız Konstitusiya və qanuni təsisatlar çərçivəsində olmalıdır. Mənim dini və siyasi mövqeyim budur ki, təsisat islahatları küçələrdə dilənməklə baş verə bilməz”.
Eyni zamanda, Sədr Hərəkatı onu kəskin şəkildə ədalətsizlik, qərəzsizlik və İraq işlərində qəfillikdə ittiham edib. Saleh Məhəmməd əl-İraqi, Sədr Hərəkət liderinin yaxın silahdaşı və bir növ, onun sözçüsü Heydərini acı sözlərlə tənqid edib:
“Müəyyən bir mövzu ilə əlaqədar rəy verməniz üçün ədalətli olmalı və hadisələrin inkişafını izləməlisniz. Siz Qum şəhərində yaşayırsınızsa, Nəcəfin işlərinə qarışa bilməzsiniz”.
Bu – Müqtəda Sədr və Seyyid Kamal Heydəri arasında kəskinləşən mübahisə – əslində, iki dini tədris hövzəsinin – Qum və Nəcəfin fərqli baxışlarının göstəricisidir. İki məktəb arasında din və dövlətlə bağlı mübahisələr şaha qarşı İran İslam İnqilabı və din xadimlərinin ölkənin siyasi işlərinə qarışması ilə başlayıb.
Qumdan fərqli olaraq, Nəcəf məktəbi 2003-cü sonra belə hökumət və siyasətdən bəlli məsafəsini saxlayıb.
Nəcəf köhnə məktəbi təmsil edərkən, digər məktəb “Velayət-e fəqih” nəzəriyyəsi ilə müasir baxış hesab edilir.
İraqdakı qeyri-sabit siyasi vəziyyəttədricən genişlənir, çünki dini mövzulara İraqın indiki siyasi məsələlər də daxil edilir.
Seyyid Kamal Heydəri İran rejiminin tam dəstəyinə malikdir. Ərəb dilində yayımlanan rəsmi “Əl-Kövsər” TV (İran) ona on ildir nümayiş imkanı təqdim edib. İran mövqeyinə əks ideoloji mövqelərin tənqidi məqsədilə İraqdakı şiələr arasında Heydərinin şöhrəti və nüfuzu təmin olunur.
Şeyx Heydəriyə yaxın bir qaynaq, anonum qalmaq şərtilə bildirib ki, o, İranın ali dini lideri Ayətullah Xamneidən birbaşa aylıq maliyyə dəstəyi alır. Bundan başqa, İran rejimi Şeyx Heydərini İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun xüsusi təhlükəsizlik mühafizəsi ilə təmin edib. Halbuki Qumdakı bir çox digər böyük ruhanilərin belə bir imtiyazı yoxdur.
Nəticədə, Seyyid Kamal Heydəri dini avtoritet olduğunu iddia edir və iraqlılar arasında təsir dairəsini genişləndirir. Bu gün o, öz siyasi baxışlarını çatdırılmaqla yanaşı, şiə ilahiyyatı, fiqh (hüquq) və mistisizm haqqında həftəlik mühazirələr oxuyur.
Eyni zamanda, o, 2003-cü ildən bəri Nəcəf dini hövzəsində populyarlıq qazanmağa çalışır, lakin ənənəvi məktəbdə onun fikirlərinə müxalifət olduğundan bu cəhdlər hələlik uğursuz olub.
Heydəri hətta ənənəvi Nəcəf məktəbinə və onun əsas sütunları olan mərhum Ayətullah Əbülqasim Xoyi və Seyyid Əli Sistaniyə qarşı çıxması ilə tanınır. Onların arasında mübahisə səbəb Heydərinin əvvəldən İrandakı “Velayat-e fəqih”ə mənsubluğu idi. Nəcəf məktəbinə qarşı çıxan Heydəri indi 86 yaşlı Sistanidən sonra onun yerinə baş namizəddir.
Eyni zamanda, Sədr Hərəkatının daxilində də Nəcəf və ya Qum ilə bağlı olmaqla bağlı qeyri-sabitlik hökm sürür. Sədr Hərəkatı ənənəvi Nəcəf məktəbinə qarşı fundamentalist şiə baxışının məhsulu hesab olunur. Müqtəda Sədrin atası Seyyid Məhəmməd Sədr Ayətullah Sistani və Nəcəfin digər nüfuzlu ruhaniləri ilə acı və uzun mübarizədə iştirak edib. Çünki Sistani bu cür ruhaniləri həmişə məsafədə saxlayıb.
1999-cu ildə, atasının ölümündən sonra Müqtəda Sədr ABŞ qüvvələrinə müqavimət məqsədilə “Mehdi Ordusu”nu yaratmaq üçün Ayətullah Haerinin himayəsindən faydalanıb.
Öz mövqeyində müstəqilliyə can atdığından sonralar Müqtəda Sədr və Haeri arasında pozuluşma baş verdi.
Bu, 2013-ci ilin avqustinda Seyyid Kamal Heydərinin Müqtəda Sədrə müraciət etməsi ilə nəticələndi. O zaman Sədr ofisinin direktoru Şeyx Mahmud Cayaşi onlar arasında görüş təşkil etmək istəyirdi, çünki özü də Heydərinin ən görkəmli şagirdlərindən biri idi.
Görüşdən sonra mətbuat konfransı təşkil edildi. Sədrin ofisi elan etdi ki, “bölgənin və ümumən İraqın cari məsələləri müzakirə edilib” və “hər iki tərəf gələcəkdə mövqelərini koordinasiya etmək qərarına gəliblər”.
Bu onu göstərir ki, iki tərəf arasında mövcud siyasi mübahisələrə baxmayaraq, Müqtəda Sədrə öz mövqeyini yenidən nəzərdən keçirməyə məcburdur, çünki himayəni və populyarlığı itirməkdən ehtiyatlanır.
Bir sözlə, bütün bu hadisələr 2003-cü ildən sonra İraqdakı siyasi prosesin ən güclü və ən mühüm sponsoru olan Ayətullah Sistaninin ölümündən sonra İraq cəmiyyətinin başı üzərini alacaq geniş siyasi və dini fikir ayrılıqlarının əlamətləridir.
Əli Məmuri
“Al Monitor”
Tərcümə: Strateq.az
Xəbərin oxunma sayı : 130
Analiz
Xəbərlər
-
Nəsrindən bikini və əzələ şousu - Fotolar
-
Zinəddin Zidan axır ki, razılıq verdi - Bu klubu çalışdıracaq
-
Azərbaycana qaytarılan dörd kəndin sakinləri danışdılar - VİDEO
-
Səs-küy salıb, qonşularını narahat edənləri hansı cəza gözləyir? – HÜQUQİ İZAH
-
Məktəb direktoru icra başçısına müavin təyin olundu - FOTO
-
Ağdaş sakininin adına şirkət açıldı, 105 min manat vergi borcu gəldi - VİDEO
-
Banklar 3 ayda faizlərdən nə qədər qazanıblar? – Tam siyahı
-
“Qərb Zelenskini aradan götürəcək” – Medvedev
-
Abel Məhərrəmov və xanımı məhkəməyə verildi - Torpaq qalmaqalı
-
İsmayıllının bu kəndinin sakinləri alış-verişə atla gedirlər - VİDEO
-
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olundu - DETALLAR
-
Rusiya və Azərbaycan prezidentləri Moskvada görüşəcək - Bu tarixdə
-
Uşaqlara peyvənd vurulacaq - Nazir əmr imzaladı
-
Nazir generalları topladı, yeni tapşırıqlar verdi - DİN-də kollegiya iclası (FOTOLAR)
-
“Hakimiyyət hücumun arxasında İsrailin dayandığını gizlədir“ - İran rəsmisi
-
Xüsusi təyinatlı təhsil müəssisələrinə qəbul davam edir - VİDEO
-
Evlənmək istəyənlər psixoloji müayinədən keçməlidirlər? - VİDEO
-
Bəzi rayonlarda yağış yağacaq, dolu düşəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
İran və Türkiyə XİN başçıları arasında telefon danışığı olub - FOTO
-
Maliyyə Nazirliyindən büdcədən vəsait alan qurumlara MÜRACİƏT
-
FHN əməliyyat görüntüləri yayıb - VİDEO
-
Azərbaycan Prezidenti Almaniyaya səfər edəcək - Şoltsla danışıqlar aparacaq
-
“Rusiya hərbi əməliyyatları dayandırmayacaq” - Lavrov
-
Şirkət rəhbərinə hökm oxundu - Bu nazirliyin vəsaitini mənimsəmişdi
-
Üzərinə həbs qoyulmuş əmlaklar... - Prezident qanuna dəyişikliyi təsdiqlədi
-
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
-
Dollar neçəyə olacaq? – 3 günlük rəsmi məzənnəni açıqlandı
-
“İsrail və İran fərqli şeylər deyir“ - Ərdoğan
-
“Özəl məktəblərdə təhsil haqları kosmik rəqəmlərə çatıb” - Deputat
-
Azərbaycanda 22 yaşlı oğlan qadının üzərinə benzin tökərək yandırıb - RƏSMİ
-
20 min manat borca görə qəssab HƏBS EDİLDİ
-
Deputat nazirliyin fəaliyyətini tənqid etdi: “Özündən qanun düzəldib...”
-
Azərbaycanda marketlərdə 19 manata satılan kərə yağı Rusiyaya 9,6 manata ixrac edilir – RƏSMİ
-
Hal şahidləri əvəzinə videoçəkiliş: İXM-ə dəyişiklik edilir
-
Bakı Fransız Liseyi fəaliyyətini dayandırır - RƏSMİ
-
Megastore və Hiperstore-nin saxta rəqabət oyunları - Onları külli miqdarda cərimə gözləyir...
-
Dövlət Xidmətinin vəzifəli şəxslərinin maaşı artırılır - BU QƏDƏR
-
Saxlanılan tiktokerlər nə edirmişlər? - ARAŞDIRMA
-
Onlar pensiyaya daha tez çıxacaq - Yeni qanun
-
“Ukraynaya dəstək artırılmalıdır“ - Donald Tramp
-
Naxçıvanda 120 milyon manatdan çox maliyyə pozuntusu - Bəzi materiallar DTX-yə göndərilib
-
Bakıda evdə partlayış: Ölən var
-
Fransanın növbəti diplomatları Azərbaycandan qovulub - “Observer Online“ yazır
-
“Ən çox ciddi nöqsan sahəsi satınalmalar və tender fəaliyyətidir“ - Deputat
-
Xocavənddə fermada xeyli sayda partlayıcı qurğu və maddə aşkarlanıb - FOTO
-
“Putin indi Finlandiyaya fokuslanıb“ - Von der Leyen
-
Kəmaləddin Heydərovdan yüksək vəzifəyə təyinat - FOTO
-
Hərbi Dəniz Qüvvələri Xəzər dənizində taktiki təlimdə - VİDEO
-
Hər 100 manatdan 51 manatı ərzağa xərclənir – 3 ayda yeyib-içməyə 7 milyard xərclənib
-
Rusiyada kütləvi tədbirlər ləğv edildi - 1 mayda yürüşlər və 9 may paradı olmayacaq
-
Ağdərə-Ağdam avtomobil yolunun inşasına başlanıldı - FOTO/VİDEO
-
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb - Gündəlikdə 14 məsələ var
-
Güclü maqnit qasırğası gözlənilir: Ən təhlükəli günlər açıqlandı
-
Hansı hallarda qonşulara vurulan zərəri sığorta şirkəti ödəyir? - ARAŞDIRMA
-
Şəmkirdə yerin altından tapılan saraydan GÖRÜNTÜLƏR - VİDEO
-
Rusiya Ukraynaya aviazərbələr endirib - Ölən və yaralananlar var
-
“Bu yaxınlarda parlament seçkisi olacaq” - Deputat
-
Xocalı aeroportu Azərbaycanın nəzarətinə keçir - VİDEO
-
Orta məktəblər üçün olan dərsliklər yenilənir? - VİDEO
-
Yaylaqda vəzifəli şəxs çobanın arvadına sataşdı - Qətlin TƏFƏRRÜATI
-
Kosmik silahlara malik ölkələr - Siyahıya ABŞ başçılıq edir
-
Sülhməramlılara məxsus hərbi texnikalar qatarlarla Rusiya yolunda - VİDEO
-
Dubayda su altında qalan avtomobillər Azərbaycana gətirilə bilər - İDDİA + VİDEO
-
Qayalar yarılaraq Kəlbəcərə qaz xətti çəkilir - VİDEO
-
Verilən bütün vədlər hər zaman yerinə yetirilir
-
Həbsxanada evlənən müğənni: “Heç kimin bacarmadığını etmişəm“
-
Arda Güler üçün rəsmi təklif gəldi:“Sevilya”nın heyətində oynayacaq?
-
“NATO ölkələri Ukraynanı altı “Patriot” sistemi ilə təmin edə bilər” - Şolts
-
Qobustanın problemlərlə dolu kəndi: “Burada beş-altı adam qalmışıq”
-
Bakıda məmur olmaq istəyən qadına qarşı DƏLƏDUZLUQ
-
“Yaxın Şərqdə genişmiqyaslı münaqişə təhlükəsi mövcuddur” - Quterreş
-
Binə sakini: “Elə bil Somalidə yaşayırıq”
-
Keçmiş məmur 43 milyon manat dəyərindəki əmlaklarını geri almaq istəyir - MƏHKƏMƏ
-
Röya Ayxan ailə quracaq - Toya hazırlaşır (VİDEO)
-
Dövlət məktəblərində servis xidməti yaradılır? - RƏSMİ + VİDEO
-
Rusiya sülhməramlılarına vida: Ermənistan yeni şəraiti necə dəyərləndirəcək? - FOTO
-
“ABŞ və müttəfiqləri İrana qarşı sanksiyalar tətbiq edir“ - Bayden
-
“Dönər bıçağı ilə atamın ayağını kəsəcəyini dedi” - TƏFƏRRÜAT
-
Uşaqlar neçə yaşdan sonra idmanla məşğul olmalıdırlar? - VİDEO
-
Aqrar sektorun dayanıqlı inkişafına mühüm töhfə
-
Azərbaycana minik avtomobilləri hansı ölkələrdən və neçəyə gətirilir? – Siyahı
-
“Rabitəbank” kiçilir: 70 milyon geri çəkilib
-
Vergi ödəyicilərinin nəzərinə - VİDEO
-
Türkiyənin 14 əyalətində FETÖ əməliyyatı - 60 şübhəli şəxs saxlanıldı
-
Bakıda narkokuryerdən beş kiloqram narkotik götürülüb - VİDEO
-
Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradıldı, direktoru təyin edildi - FOTOLAR
-
Üç rayonda ağaclar qanunsuz kəsilib - Təbiətə 13 min manatdan çox ziyan dəyib
-
Əfv olunanlar arasında niyə qadınlar azdır? - Komissiya üzvündən açıqlama
-
Rəqsanə İsmayılovanın əmlaklarına həbs qoyulub? - AÇIQLAMA + VİDEO
-
Qubad İbadoğluya yekun ittiham elan edildi - İstintaq bitir
-
“Azərbaycan satıcısı hələ də əlini lazımi şəkildə yuya bilmir” - Qoşqar Təhməzli
-
“Xalq Bank”ın kapitalı 8%-dən çox azalıb - Kredit və depozit portfeli kiçilib
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Qərb Cənubi Qafqazı hərbiləşdirməyə davam edir“ - Rusiya XİN
-
8 min manatlıq spirtli içki oğurladı, saxlanıldı - VİDEO
-
Avtomobillərin şüşəsini tündləşdirmək neçəyə başa gəlir? - VİDEO
-
Regionların inkişafı dövlətimizin iqtisadi siyasətinin əsasıdır
-
Keçid balları qaldırılır? - VİDEO
-
Baş nazirdən motosikletlərlə bağlı QƏRAR
-
“Azərbaycanlıların Ermənistana qaytarılması üçün böyük həcmdə işlər görülməlidir“ - Zaxarova
-
Polis qanunsuz miqrasiyaya qarşı keçirilən tədbirlərlə 21 əcnəbini saxlayıb - VİDEO
-
Bakının Türkan qəsəbəsindəki məhəllədə 30 ildir qaz yoxdur - VİDEO
-
Şirvan kanalının əhəmiyyəti göz önündə olacaq
-
Təhsil Nazirliyi tender keçirmədən 2 milyonu Ramiz Mehdiyevin oğlunun şirkətinə verdi – Təfərrüat
-
“Ermənistana yalnız Qərbin əlində alət rolu verilir” - Zaxarova
-
345 məktəbdə yoxlama aparıldı - 55 nəfər işdən çıxarıldı
-
İcra Hakimiyyətindən narazı qalan fermer söyüş söydü - Həbs edildi
-
Türkiyə-Rusiya Monitorinq Mərkəzi də bağlanır - Türkiyə Milli Müdafiə Nazirliyi
-
Azərbaycan “Laçın” hücum təyyarələrini havaya qaldırdı - VİDEO
-
Bu il I siniflərə qəbulda tətbiq olunacaq YENİLİKLƏR - RƏSMİ
-
Sabah Bakıda 27 dərəcə isti olacaq - PROQNOZ
-
40-a yaxın bağça müdiri işdən çıxarılıb: 200-nə töhmət verilib
-
“Victory Construction Group“ MMC məhkəməyə verildi - Öhdəliyi yerinə yetirmədiyinə görə
-
“Amaras monastırında monitorinqlər aparılıb” - Dövlət Xidməti
-
Bakıda viza fırıldağı - Şirkət rəhbərlərinə cinayət işi açıldı
-
Prezident yeni nazir müavini təyin etdi - Foto + DOSYE
-
Şəxsiyyət vəsiqələri ilə bağlı yenilik - VİDEO
-
Azərbaycanlı aktrisa yeni sevgilisi ilə görüntüləndi - FOTO/VİDEO
-
Rusiyada işləyən azərbaycanlıların nəzərinə: Rus dili imtahanında dəyişikliklər olacaq
-
“Başlıbel sakinləri kütləvi şəkildə qətlə yetirilib, bəziləri diri-diri yandırılıb“ - Ombudsman
TOP 10
ARXİV