|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
İraq Kürdüstanına Kremlin həmləsi: Rusiya ilə neft müqaviləsi region üçün böyük nəticələr doğuracaq - Təhlil
Tarix 13.06.17, 15:44 |
|
Mahmud Bozarslan
"Al-Monitor"
İraqın mərkəzi hökuməti illər boyu ölkənin şimalındakı Kürdüstan Regional Rəhbərliyi (İKRR) tərəfindən İraq neftinin satışına qarşı çıxıb. İKRR-in ən böyük neft satışı 2014-cü ildə Türkiyə ilə olub və o zaman yaranmış mübahisədə tərəflər bir-birini "İraq Konstitusiyasını düzgün anlamamaqda" ittiham edərək onu böhran səviyyəsinə çatdırdı.
Lakin az sonra İŞİD İraqın şimalındakı Mosulu işğal etdi və neft dəllalı oldu. Terror təşkilatı kürd bölgəsini təhdid etməyə başladı və neftlə bağlı mübahisə kənara qoyuldu. Bununla belə, İKRR sakitcə neft ticarətini davam etdirir.
Kürdüstan Rəhbərliyinin həm iqtisadi böhran, həm də İŞİD-lə müharibədə ciddi problemləri vardı. İndi, İŞİD təhlükəsi azaldıqda, neft ticarəti yenidən gündəmdədir və İKRR fəallaşıb. İlk böyük saziş coğrafi cəhətdən uzaq, lakin siyasi cəhətdən yaxın Rusiya ilə imzalanıb.
İyunun 1-3-də keçirilmiş Sankt-Peterburq Beynəlxalq İqtisadi Forumunda İKRR-in iştirakı sıradan bir hadisə kimi görülürdü. Amma neft sazişi barədə xəbərlər diqqəti kürdlərə yönəltdi. İKRR baş naziri Nəçirvan Bərzani Rusiyanın "Rosneft" şirkəti ilə 20 illik müqavilə imzalayıb. 2 İyun müqaviləsinə əsasən, Rusiya kürd neftini alacaq və Almaniyada satacaq. İlk addım kimi, Rusiya İKRR ərazisinə 3 milyard $ sərmayə qoyacaq.
"Rudaw" kürd xəbər saytının məlumatına görə, razılaşma qüvvəyə minib və 2017-19-cu illər üçün xam neft satışına dair fevral ayında imzalanmış sazişi möhkəmləndirir. Müqavilə "Rosneft"ə 700 min barel ötürücülük gücü ilə regional nəql kəmərinə giriş imkanı verir. Onun nəql gücü bu ilin sonuna qədər gündəlik 1 milyon barelə qədər genişləndiriləcək.
İndi Russia, ABŞ və Türkiyə ilə birlikdə, kürd neft bazarında əsas oyunçulardan biridir. Lakin bu yeni müştəri region üçün yalnız "pul gətirən" mənası verirmi?
İKRR-in sabiq baş naziri Berhan Salehin məsləhətçisi olmuş Cabbar Qədirin sözlərinə görə, ruslar kürdləri bölgənin gələcək əsas oyunçularından biri kimi görür.
"Rusiyanın fikrincə, İraq üç dövlət olmasa da, ən azı üç federal rayona bölünəcək. Mərkəzi hökuməti ilə münasibətlər buna görə zəiflədi. Rəsmi Bağdad müqaviləyə qarşı çıxsa da, İKRR və ruslar təzyiq göstərir. "Siz amerikalılarla sövdələşirsiniz. Onlar kürd bölgəsində neft kəşfiyyatı aparır. Biz də eyni işi görürük" deyirlər", – C.Qədir "Al-Monitor"a bildirib.
"Siz bunun bütün siyasi nəticələrinə məhəl qoymaya bilməzsiniz. İndiyədək Türkiyə Kürdüstanın neft işlərini idarə və bundan öz şərtlərini qəbul etdirmək üçün istifadə edirdi. Amma o, "Rosneft"lə belə rəftar edə bilməyəcək. Bu, Kürdüstanın gələcəyi üçün mühüm məsələdir. Amma istənilən halda, şəffaflıq olmalıdır. İnsanlar rusların və kürdlərin nə qədər qazanacağını bilməlidir", – deyə o əlavə edib.
ABŞ və Türkiyə "kiçik tort"dan başqasına da pay verilməsinə necə təpki göstərəcək?
C.Qədirin fikrincə, Birləşmiş Ştatlar bu müqavilə ilə xoşbəxt olmayacaq. Amma görünür, kürdlər əvvəlcədən Ankara və Vaşinqtonla məsləhətləşiblər ki, amerikalılar çox dilxor olmasın, çünki ABŞ İraq hökumətilə strateji əlaqələr saxlayır.
Keçmiş diplomat və Ərbildə Türkiyənin ilk baş konsulu olmuş Aydın Selcenin sözlərinə görə, "Rosneft"in İKRR-dən xam neft alması mühüm addımdır. O, "Al-Monitor"a bildirib ki, müqavilənin əsas aspekti "Rosneft"in İKRR kəmərindən istifadəsi və nəticədə kəmərin nəql potensialının artırılmasıdır. Selcan bunun Ankara, Bağdad və Ərbil arasında gərginlik yaradacağını düşünmür.
"Ankara müqavilə barədə əvvəlcədən məlumatlı idi. Neçirvan Bərzaninin Türkiyəyə müntəzəm səfərləri və Ərdoğanla dostluq əlaqələrinə istinadla belə demək mümkündür. İndi "Rosneft" kimi ağırçəkili oyunçu kürd neftini alacaq və Almaniyadakı müəssisələrində onu saflaşdırdıracaq. Siyasi nəticələr, təbii ki, olmalıdır. Türkiyəyə bunun necə təsir edəcəyi haqqında Ankarada bəzi adamlar artıq düşünür", – Selcan əlavə edib.
İKRR üçün müştərilərin kimliyi əsas deyil. O, bir alıcı ilə məhdudlaşmaq istəmir. Müştəri şaxələnməsi nə qədər çox olarsa, kürd iqtisadiyyatı üçün bir o qədər yaxşıdır. Rusiya ilə neft müqaviləsinin kürd administrasiyasının qollarını gücləndirdiyinə heç bir şübhə yoxdur. Sentyabrda keçiriləcək mübahisəli kürd müstəqillik referendumu "bəli" səslərinin çoxluğu ilə başa çatarsa, neft müqaviləsi tam müstəqilliyə doğru yürüşdə böyük rol oynaya bilər.
Rusiya ilə müqavilə faktiki olaraq onları mübahisəli məqsəddən yayınmağa təşviq edə bilər – Aralıq dənizi çıxmaq, neft və təbii qazı dənizlə nəql etmək…
Tərcümə: Strateq.az
Xəbərin oxunma sayı : 118
Analiz
Xəbərlər
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
-
Bakıda təhlükəli vəziyyət: 130-dan çox yaşı olan bina hər an uça bilər (VİDEO)
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü olub - FOTO
-
Deputatın tikdiyi binanın əyilməsi ilə bağlı xəbərdarlıq: Komissiya yaradılması təklif edildi
-
“NATO-nun Finlandiyadakı təlimləri təxribat xarakterlidir” - Zaxarova
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü başladı
-
Qırğızıstan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTOLAR +VİDEO
-
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb - Kadr təyinatları olub
-
Sadır Japarov Bakıya gəldi - FOTO
-
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
-
Bakıda taksilər gediş haqqı qiymətini qaldırdı - VİDEO
-
“Made in Karabakh”: Şərablarımız yenidən dünyaya ayaq açır - VİDEO
-
Sabiq deputatın qardaşı oğlunun 350 min vergi borcu var - Ramiz Mehdiyevin qohumudur
-
Hadrut yenidən qurulur - Ən son görüntülər
-
Baş nazir iclas keçirib - Holdinqin İdarə Heyətinə tapşırıqlar verilib
-
“Rusiya yaxın günlərdə Ukrayna ərazisinə hücumları gücləndirəcək“ - ABŞ institutu
-
Yağış yağıb, şimşək çaxıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Sənəd masama qoyulan kimi onu imzalayacağam” - Bayden
-
Beyləqanda dəhşətli cinayət: Ferma sahibi toyuq hinində çobanın arvadına təcavüz etdi
-
Keyfiyyətsiz gün eynəklərinin qorxunc fəsadları - VİDEO
-
Masazırda vətəndaşa məxsus torpaq sahəsi zəbt edilərək ev tikilir - İDDİA + VİDEO
-
Dünyada ABŞ-dən narazılıq artır - QLOBAL SORĞU
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
-
Sumqayıtda 28 ailənin bir qaz sayğacı var: Limit necə hesablanır?
-
“Üçüncü dünya müharibəsi artıq gedir” - Podolyak
-
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb - Külli miqdarda rüşvət görə
-
MDB-nin fond birjaları üçün yeni dövr: Azərbaycan və Özbəkistan yol açır
-
Şirkət işçilərin hüquqlarını pozdu: 20 min cərimələndi
-
“BAM-ın gücü 12 ildə 3 dəfə artıb“ - Putin
-
“Vətəndaş nikahı qanunsuzdur“ - Spiker
-
“ABŞ Ukraynaya 1 milyardlıq hərbi yardım paketi hazırlayır” – “Reuters”
-
Bu gün toyları olacaqdı - Heç biri həyatda deyil...
-
İran hakimiyyəti ölkə əhalisinə divan tutur - VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Qrunt suları Binə qəsəbəsinin sakinlərinin evlərinə doldu - VİDEO
-
Ərdoğan iqamətgahında uşaqlarla görüşdü - Fotolar
-
“Bəzi ölkələr Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar“ - Prezident
-
Rusiya-Azərbaycan münasibətləri qarşılıqlı məmnunluq doğurur
-
Azərbaycanda “Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası” dəyişdi - QƏRAR
-
Mikayıl Cabbarov səyyar vergi yoxlaması haqda qərar imzaladı - Dəyişiklik
-
“Ukrayna müharibə başlayandan yarım milyon hərbçisini itirib“ - Şoyqu
-
İcra Hakimiyyəti sabiq nazirdən 133 minə “BMW 520i” alır – Bazardakı qiymətdən 17,5 min bahadır
-
Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
-
“Türkiyədə yeni konstitusiya ilə bağlı proses başlayır” - Numan Kurtulmuş
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın sülh sazişində olmamasına razılaşıb” - Prezident
-
Xankəndi şəhərindəki tibb müəssisəsində ilk körpə dünyaya gəlib - FOTOLAR
-
Qubadlıda sərhədçilər üçün yaşayış binası istifadəyə verilib - FOTO/VİDEO
-
Xətai rayonunda səkini zəbt edərək qanunsuz parklanma yeri saldılar - VİDEO
-
Üç ayda xaricə 25 min ton alma satmışıq – Qiyməti nə qədər bahalaşıb?
-
“Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır, biz gözləyə bilmərik“ - Prezident
-
Münasibətlərimizin inkişafına yeni təkan verəcək görüş
-
Binəqədidə sürücülük məktəbi ilə bağlı ilginc iddia - “Asan“ yolla sürüclük kursu arayışı almaq olur?
-
“Nar” Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırıldı - FOTO
-
“Biz dörd kənd məsələsini heç vaxt yaddan çıxarmamışıq” - İlham Əliyev
-
“Narkotik artıq məktəblərə yol tapıb“ - Siyavuş Novruzov
-
“İndi bizim sülh sazişinin necə olması ilə bağlı ümumi anlayışımız var“ - Azərbaycan lideri
-
Ceyhun Bayramov Çexiyanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
-
Binəqədidə yol problemi: “Yağış yağanda şəhərə çıxmaq mümkün deyil”
-
Ümid edirəm ki, Ermənistan düzgün yolu seçər - Ərdoğan
-
Şimali Koreyadan nüvə əks-hücum təlimi – FOTOLAR
-
Azərbaycan-Rusiya əlaqələri daha da güclənəcək
-
Rayonlara yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
“Paşinyan dedi ki, mən gedirəm, sonra torpağın əsil sahibi İlham Əliyev özü gələcək” – Zahid Oruc
-
Serenay Sarıkaya ilk dəfə sevgilisi ilə əl-ələ görüntüləndi - FOTOLAR
-
Uşaq bağçasında mənimsəmə - Cinayət işi açıldı
-
Masallıda narkotiklərin satışı ilə məşğul olanlar saxlanılıblar - FOTO
-
Əsgərovların bankında problemli kreditlər 2 dəfədən çox artdı - TƏFƏRRÜAT
-
Tavuşda gərgin vəziyyət: “Yerkrapa” üzvləri maşını etirazçıların üzərinə sürdülər
-
Bakıda məktəblilərə siqaret satanlar cərimələniblər - FOTO/VİDEO
-
“65 yaşıma qədər işləmək istəyirəm” - Mourinyo
-
Dünyada müdafiə xərcləri tarixi rekord həddə çatıb - SİYAHI
-
Azərbaycan və Ermənistan arasında delimitasiya prosesi başladı - RƏSMİ
-
Röyal Sarıməmmədov Pirallahının icra başçısı olmaq üçün hərəkətə keçib? - İDDİA
-
Bu qaydanı pozan sürücülər 200 AZN cərimələnəcək - RƏSMİ
-
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb - Gündəlikdə 18 məsələ var
-
AMEA-nın qarşısındakı parkda oturacaqlar niyə yoxa çıxıb? - AÇIQLAMA/FOTO
-
İsrail İrana atdığı raketi özü məhv edib - “The New York Times”
-
Gürcüstan bazarında böhran - Azərbaycanda hansı avtomobillər ucuzlaşacaq?
-
Şirvan-Salyan Regional Təhsil İdarəsinin müdiri barəsində cərimə protokolu tərtib edilib - FOTO
TOP 10
ARXİV