|
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Yüz milyon büdcəsi olan Dövlət Fondunu kimlər idarə edir? - Araşdırma
MSK növbədənkənar prezident seçkilərinə yekun vurdu - İlham Əliyev 92,12 % səslə qalib oldu
Bir qərinəlik sədrin müəmması - Vahid Novruzovun Auditorlar Palatasında baş verənlərdən xəbəri yoxdur?
İrəvan bu istiqamətdən savaşa başlayacaq - Fransanın Azərbaycanla bağlı sensasiyalı planı (VİDEO)
Utanc və korrupsiya tablosu: Bakı küçələrinə ayrılan 2.300 ton duzu kimlər “yeyib“?
Avropa İttifaqında daxili ziddiyyətlər artır - TƏHLİL
Tarix elmləri namizədi olan Prezident – İlham Əliyev hansı mövzuda elmi işi müdafiə edib?
Güləddin Dadaşovu korrupsiya və çoxsaylı şikayətlər bitirir: “Azərkontrakt” ASC sədri kim olacaq?
Prezident nöqtəni qoydu - “Dediyim marşrut açılmasa, biz Ermənistanla...”
Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı alan alman əsgəri – Hitler onun başını pul kəsmişdi
Tarix 09.11.18, 17:54 |
|
17 fevral 1942-ci ildə “Faşizmə ölüm” partizan dəstəsinin üzvləri Smolensk yaxınlığındakı Kurqanovo kəndində yaşayış olmayan kənd evlərinin birindən heç bir müqavimətlə üzləşmədən Alman ordusunun əsgərini ələ keçiriblər. Rus dilində çox çətinliklə danışa bilən alman əsgəri partizanlara başa salıb ki, o, iki aydan artıqdır ki, xidmət etdiyi hissədən qaçaraq işğal olunmuş kəndlərdə gizlənir. Vermaxt əsgəri könüllü olaraq sovet qoşunlarının tərkibində almanlara qarşı döyüşmək istəyində olduğunu da söyləyib. Sözüz ki, onun bu dedikləri partizanlar üçün inandırıcı olmayıb və onlar alman əsgərini qərərgaha aparıblar.
Qərargahda tərcüməçi vasitəsilə alman əsgəri hər şeyi daha aydın izah edib.
Tam adı Frits Qans Verner Şmenkel olan alman əsgəri 14 fevral 1916-cı ildə Almaniyada anadan olub. Almaniya Kommunist partiyasının üzvü olan atası 1932-ci ildə nasistlərin partiya yığıncağına hücumu zamanı öldürülüb. Həmin ərəfədə Şmenkel kommunistlərin gənclər təşkilatına qoşulub və elə həmin vaxtdan da atasının qisasını alacağını özünə söz verib.
Şmenkel kərpic zavodunda işləyib. 1938-ci ildə hərbi xidmətə çağrılanda xəstəlik adı ilə xidmətdən yayınıb. Amma növbəti dəfə həkim komissiyasından keçəndə onun sağlam olduğu və xidmətdən qəsdən yayındığı aşkar olub. Şmenkeli buna görə cəzalandıraraq iki il müddətinə həbsxanaya göndəriblər.
Almaniyanın SSRİ-yə hücumu başlayanda Şmenkel qisas almağın əsl məqamı olduğunu düşünüb və könüllü olaraq hərbi xidmətə yollanıb. Bir neçə aylıq hərbi kurs keçdikdən sonra vermaxtın 186-cı diviziyasının tərkibində qərb cəbhəsinə göndərilib.
Şmenkelin planı döyüş ərazisində sovet qoşunlarının tərəfinə tərəf keçmək və almanlara qarşı döyüşmək olub. Bu planı həyata keçirməkdə isə müəyyən problemlər yaranıb. Rus dilində mükəmməl danışa bilməyən, əynində vermaxt forması olan Şmenkel yaxşı dərk edib ki, təmas xəttini keçəndə heç bir sorğu sualsız güllələrə tuş gələcək. Bütün bunları göz önünə gətirən alman əsgəri fikrindən dönməyib. Gecədən xeyli keçmiş o öz möqeyini tərk edərək meşənin sıx olduğu tərəfə istiqamət alıb. Smolensk ətrafındakı kəndlərə çatana qədər Şmenkel iki gün meşələrdə gecələməli olub. Nəhayət, Podmoşye kəndinə yetişən alman əsgəri kiçik bir müşahidə apardıqdan sonra müəyyənləşdirib ki, hədəf seçdiyi evdə yaşlı qadından başqa heç kim yaşamır.
Beləliklə Şmenkel “hədəf”inin qapısını döyüb. Yaşlı rus qadın qapını açanda uzun-uzadı izahata ehtiyac qalmasın deyə o, bir neçə dəfə “Lenin, Stalin, Telman” deyərək fikrini qısa ifadə edib. Məsələni təxmini də olsa anlayan rus qadın Şmenkeli evinə buraxıb.
İki ay mərhəmətli rus qadınının evində gizli yaşayan Şmenkel buradan partizan dəstələrinə qoşulmağın yollarını axtarıb, bunun üçün gecələr kəndin ətrafına çıxıb, partizanların yerini axtarıb. Amma sonda partizanlarla yox, “özününkülərlə” rastlaşıb. Fevralın 16-da iki alman zabiti onu tutaraq nəzarətləri altında olan Kurqanovo kəndinə gətiriblər ki, səhərisi gün mühakimə olunmaq üçün hərbi tribunala göndərsinlər. Səhərisi gün isə partizanlar onu ələ keçirərək qərərgahlarına gətiriblər.
Partizanlar bir müddət Şmenkeli öz yanlarında saxlayıblar. Ona inanmayıblar. Alman əsgərinin öz fürerinə xəyanət etməsi inandırıcı görünməyib. Hələ ki, ona silah da etibar edilməyib. Qəfil baş verən döyüşlərin birində Şmenkel öldürülmüş partizanın silahını ələ keçirərək alman pulemyotçusunu elə ilk atəşdən məhv edib. Düşmənin arxasında qalan partizan dəstəsinin üzvlərini xilas etməyə nail olub.
Beləliklə, Şmenkel sovet əsgərinin formasını geyinib, ona silah verilib.
Şmenkel növbəti əməliyyatların birində yenidən öz köhnə formasını geyinib, almanların mövqe tutduğu yerə yaxın bir ərazidə 11 alman zabitini əsir götürərək partizanlara təhvil verib.
Alman qoşunlarının kəndlərə tankla hücumu zamanı o, müxtəlif peşə sahibləri olan, heş bir hərbi biliyə malik olmayan partizanlara alman tanklarında yanacağın harada yerləşməsini izah edib, başa salıb ki, həmin yanacaq tutumlarını hədəf seçmək lazımdır. Və beləlikllə də bir əməliyyatda 5 alman tankı sıradan çıxarılıb.
Güclü şaxtaların olmasından partizan dəstəsində ərzaq qıtlığı yarananda Şmenkel yenə hərəkətə keçib. O, yenidən köhnə libasını geyinərək almanlara ərzaq daşıyan yük maşınını partizanların ixtiyarına göndərib.
Şmenkelin bir-birinin ardınca almanlara vurduğu zərbə vermaxtda müzakirəyə çevrilib. Alman əsgərinin törətdiyi əməllər haqqında Hitlerə də məruzə edilib. Fürer Şmenkelin istər dirisini, istərsə də ölüsünü gətirənə böyük məbləğdə pul mükafatı vəd edib.
Bundan xəbərdar olan Şmenkel isə öz fəaliyyətini davam etdirib. O, partizanlar arasında nüfuza, hörmətə sahib olub.
1943-cü ildə hərbi müxbir vəzifəsində çalışan Boris Polevoy (“Əsl insan haqqında povest” əsərinin müəllifi) Şmenkeldən müsahibə alıb. Sonralar Boris Polevoy öz xatirələrində Şmenkel haqqında fikirlərini belə bölüşüb:
“Şmenkel partizan dəstəsinin ən fəal üzvlərindən biri idi. Ruslar və digər millətlərdən olan partizanlar ona böyük hörmətlə, dostcasına yanaşırdılar. Ona ad da qoymuşdular – İvan İvaanoviç. Dəstənin başçısı deyirdi ki, belə yaxşı adamın adı Şmenkel ola bilməz. Rus dilində tam başa düşməsə də, yaxşı danışmağı öyrənmişdi...”
1943-cü ildə partizan dəstəsi sovet qoşunlarının tərkibinə daxil olanda Şmenkel hərbi kəşfiyyat məktəbində kurslar bitirərək “Pole” kəçfiyyat qrupunun komandir müavini təyin olunub. Bu ərəfədə o, "Qırmızı Bayraq" ordeni ilə təltif edilib.
1944-cü ilin yanvar ayında Minsk ətrafında almanların hazırladığı çox böyük bir əməliyyat nəticəsində Şmenkel ələ keçirilib. Fevralın 22-də tribunalın çıxardığı hökmdən sonra güllələnib.
Müharibədən sonrakı illərdə Şmenkelin qəhrəmanlığı unudulub. Yalnız 60-cı illərin əvvələrində arxiv sənədlərinin araşdırılması zamanı Şmenkelin döyüş fəaliyyəti, partizan hərəkatındakı fəallığı, göstərdiyi qəhrəmanlıqlar yenidən gündəmə gəlib.
SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 6 oktyabr 1964-cü il tarixli fərmanı ilə Şmenkel ölümündən sonra Sovet İttifaqı Qəhrəmanı və “Lenin” ordeni ilə təltif edilib.
Musavat.com
Xəbərin oxunma sayı : 244
Maraqlı
Xəbərlər
-
Bakıda 17, bölgələrdə 20 dərəcə isti olacaq - Sabahın havası
-
Diri atı 340 manata Qazaxıstana satıb, kiloqramı 2,9 manata Qazaxıstandan at əti alırıq – RƏSMİ
-
“Azneft”in baş direktoru vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
-
Mərkəzi Bank dollara tələbin artmasının səbəblərini AÇIQLADI
-
“İrəvan bizim işimizdə iştirak etmir“ - KTMT-nin Baş katibi
-
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
-
YAP qarşıdakı seçkidə bu deputatlardan imtina edəcək? - SİYAHI
-
Uşaq bağçalarında müdir vəzifəsinə qəbulun test mərhələsinin vaxtı AÇIQLANDI
-
Daşaltıda itkin düşmüş daha 73 nəfərin adı açıqlanacaq - Əli Nağıyev
-
Azərbaycanda işığın qiyməti ucuzlaşa bilər - VİDEO
-
Cəhri-Buzqov avtomobil yolunda qaya uçqunu baş verdi - VİDEO
-
DTX 27 dövlətə xəyanət işinin ibtidai istintaqını aparıb - Əli Nağıyev açıqladı
-
Dövlət Xidmətindən xəbərdarlıq - Bu mesajlar telefonunuza gəlirsə...
-
Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanları 105 yaşında - VİDEO
-
“Rusiya “Crocus”da terrorun hazırlandığını hələ fevraldan bilirdi“ - Budanov
-
Qadın sevgilisinə yazdığı mesajı oğluna göndərdi - Ucar rayonunda dəhşətli cinayət
-
Fransada həyəcan təbili: Silah ehtiyatı azalır
-
Boşanma zamanı əmlakın bölünməsi ilə bağlı yenilik: Qeydiyyatsız tikililərlə bağlı qərar - VİDEO
-
Canlı yayım açıb dərman tövsiyə edən əczaçıları hansı cəza gözləyir? - VİDEO
-
Lalə Məmmədovadan cazibədar - Fotosessiya
-
“Yəqin ki, yığmadan gedəcəkdim“ - Messi açıqladı
-
Hikmət Hacıyev NATO-nun eks-baş katibi barədə: “Hesabatına ödənişi əlavə etməyi unudub”
-
Tikinti materialları bazarında son vəziyyət: Hansı məhsullar ucuzlaşdı?
-
Bakıda və üç rayonda qazın verilişində məhdudiyyət olacaq - Xəbərdarlıq
-
Rusiya Xarkovun yaşayış massivinə zərbə endirib - Ölən və yaralananlar var
-
Həcc üçün ayrılan kvotanın yarısından çoxu dolub - RƏSMİ
-
Sabiq milli təhlükəsizlik naziri VƏFAT ETDİ
-
“55 min manat ver, övladının maddəsini dəyişdirib azadlığa buraxdırım” - Məhkəmə
-
“ABŞ-ni yenidən dua oxumağa məcbur etməliyik” - Tramp
-
“Fransa Azərbaycanla Ermənistan arasında razılaşmaların həyata keçirilməsinə mane olur” - Zaxarova
-
Ramazan ayının 18-cı günü - İmsak və iftar vaxtı
-
“Qərbi ərköyün övladına qarşı təzyiqləri artırmaq lazımdır” - Ərdoğan
-
Azərbaycan hotelləri Novruz bayramından necə çıxıblar? - ARAŞDIRMA
-
Şəhid bacısı sektor müdiri TƏYİN EDİLDİ
-
Xristianlıqla İslamı üz-üzə qoymaq istəyirlər - Kirill
-
Yüzə yaxın ailə təhlükədə: Zaqataladakı qəzalı körpü niyə təmir edilmir? - VİDEO
-
“Düzəltdiyim dəmiri silah üçün istifadə ediblər“ - “Bravo“da silahlı hücumla bağlı məhkəmə
-
2024-cü ildə bu rektorların səlahiyyət müddəti bitir - SİYAHI
-
Samuxun ötən əsrdən qalma keçilməz yolları - VİDEO
-
Prorektorun qətlini sifariş etməkdə təqsirləndirilənlərə ağır cəza istənildi - MƏHKƏMƏ
-
Bahalaşmanın növbəti dalğası gəlir: Evlərin qiyməti yenə artacaq
-
Məşhur vəkilə qarşı ittiham: 7 min manat pul alıb
-
Qanunsuz evlər yaxın vaxtlarda sənədləşdiriləcək? - AÇIQLAMA
-
Ağalarovun “Crocus City Hall” konsert zalı bankda girov imiş - Yeni DETALLAR
-
“Bahalaşmanı müsbət qarşılamaq lazımdır“ - Deputat
-
“Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh sazişinin prinsipləri razılaşdırılıb“ - Paşinyan
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Ukraynada rusiyalı agentlər ifşa edildilər - FOTO
-
Onlayn satılan saç serumları hansı xəstəliklərə səbəb olur? - VİDEO
-
Mərkəzi Bank Hökumət Ödəniş Portalını niyə ləğv edib? – “Ən çox zərbə mikrosahibkarlara dəyir...”
-
“Rusiyada baş verən terror aktını hər gün Türkiyədə törətmək istəyənlər var“ - Ərdoğan
-
Jurnalistlərin bitirdiyi gömrük polkovniki – Onu Bakıdan qardaşları ilə birlikdə aparıblar
-
Kolleclərə qəbul olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
-
Dəmiryol Vağzalının qarşısında bir sutka parkinqin qiyməti 30 manat olacaq – Tariflər
-
Bakıda qəribə hadisə: Özünün xəbəri olmadan işə götürüldü - VİDEO
-
“Gənclik Mall”da autizmli gəncin döyülməsini ört-basdır etməyə çalışıblar? – FOTO
-
“Dünyanın gələcəyi Çin-ABŞ münasibətlərindən asılıdır“ - Si Cinpin
-
Elçin Babayev yenidən BDU-nun rektoru təyin edildi - Sərəncam
-
“Traktor” komandasının azarkeşləri yeni şüar təqdim ediblər - VİDEO
-
Bakıda 18 dərəcə isti, dağlarda 7 dərəcə şaxta olacaq - Sabahın havası
-
Arıqlamaq üçün istifadə edilən toxumların faydası və zərəri nələrdir? - ARAŞDIRMA
-
Xocalıda kütləvi məzarlıqda qalıqları tapılan şəhid dəfn olundu - FOTO
-
Bakıda qəbiristanlıqda çayxana tikmək istədilər-VİDEO
-
Yeraltı dayanacaqlarda kəskin qiymət artımının səbəbi nədir? - AÇIQLAMA
-
“Azərbaycanda varlıların işğal etdikləri torpaqlar var”: Komitə sədrindən açıqlama
-
Binəqədidə binanın zirzəmisi su ilə dolub: Təhlükəli vəziyyət yaranıb - VİDEO
-
Mərkəzi Bank növbəti faiz qərarını açıqlayacaq - Tarix bəlli oldu
-
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola düşüb - FOTOLAR + VİDEO
-
Bakıda evə neft axır - VİDEO
-
Mənzil alışında yeniliklər - Nələr dəyişəcək?
-
“Serbiya tezliklə çox böyük təhlükə ilə üzləşəcək“ - Vuçiç
-
Qəbiristanlıqlar hasarlanır və zəbt edilir - VİDEO
-
Bayram günlərində yüzlərlə şəxs xəstəxanaya yerləşdirilib - RƏSMİ
-
Müdafiə Nazirliyindən 30 yaşınadək hərbi vəzifəlilərə müraciət - VİDEO
-
Pakistanda terror hücumu nəticəsində çinlilər həlak oldular - FOTO
-
Bəzi yerlərə yağış və qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
Sumqayıtda Musiqi Kolleci köçürülür: Valideynlər nədən narazıdırlar? - VİDEO
-
Qırğızıstanın sabiq vəzifəli şəxsi Azərbaycanda həbs edildi - VİDEO
-
“Aİ və ABŞ-nin açıqlamaları qərəzli xarakter daşıyır” - Azərbaycan XİN
-
Güney Azərbaycanın incisindən yeni görüntülər - VİDEO
-
Bərdədə müəllimin xəbəri olmadan maaş kartından pul çıxarılıb - VİDEO
-
Əkin sahələrinə dəymiş ziyan qarşılığında sığorta ödənişi edilirmi? - VİDEO
-
Enerjidən yata bilmirəm... - Müğənni Aygün Ağayeva
-
“Real“ “Santyaqo Bernabeu“nun inşasına nə qədər xərcləyib? - İnanılmaz məbləğ
-
Solovyovun böhtanları erməni diasporunun sifarişidir - ŞƏRH
-
Bakıda taksi sayının azaldılması təklifi dəstəklənmir - VİDEO
-
Cəlilabadda çay kənarında sürüşmə fəallaşıb: Evlər təhlükə altındadır
-
Elektron siqaret çəkənlərə ciddi xəbərdarlıq – Təhlükəlidir
-
Azərbaycanda saxlanılan Qırğız Respublikasının 4 vətəndaşı ölkələrinə təhvil verilib - DİN
-
Bayram tətili başa çatdı: Avtovağzallarda sıxlıq yarandı - VİDEO
-
Ramazan ayının 17-cı günü - İmsak və iftar vaxtı
-
Maskın “Starlink” terminalları qaçaqmalçıların əlinə keçib - Bloomberg
-
Türkiyədə mütəşəkkil cinayətkar qruplaşma çökdürüldü - VİDEO
-
Rusiyaya işləməyə gedənlərə yeni QADAĞA
-
Gədəbəyə qar yağdı - Maşınlar yolda qaldı
-
Şabranda dəhşətli hadisə: sevdiyi qız elə ki “hə“ dedi... – Şok təfərrüat
-
Talıbovun oğlu qəfil Ali Məclisdə peyda oldu – Fuad Nəcəfli Rza Talıbovu qapıdan geri qaytarıb
-
Azərbaycanda hər media orqanı özü-özünü dolandıra bilərmi? - VİDEO
-
“Miqrasiya sahəsində vəziyyət nəzarət altında olmalıdır“ - Vladimir Putin
-
Bu cür bəyanatlar dünya müharibəsini yaxınlaşdırır - Macarıstan XİN rəhbəri
-
“Xoşbəxtəm ki, boşandıq” - Dilarədən etiraf
-
Tacikistanda Moskva konsert zalına hücum edənlərin qohumları SAXLANIR
-
Alternativ enerji istehsalı artır: elektrik qiymətləri enəcək?
-
Bakının bir qəsəbəsində kanalizasiya problemini həll etmək üçün bəzi tikililər sökülməlidir - VİDEO
-
İş adamı ilə Ədliyyə Nazirliyi arasında nə baş verir? - 3 milyonluq kredit mübahisəsi...
-
“Crocus“ terrorunun arxasında ABŞ, Britaniya və Ukrayna dayanır“ - Rusiya FTX
-
HƏMAS lideri İran XİN başçısı ilə görüşdü - FOTO
-
Bakıda bəzi yerlərdə yeni parklanma tarifləri müəyyən edilib – Qiymətlər iki dəfədən çox artıb + FOTO
-
Türkiyədə İŞİD-lə əlaqəsi olan 150-yə yaxın şəxs saxlanılıb - VİDEO
-
Damla Türkiyədə belə qarşılandı - VİDEO
-
Biləsuvarda qadın qətlə yetirildi- Əri polisə təslim oldu
-
“Rusiya Federasiyasında terror təhlükəsi qalmaqdadır“ - FTX direktoru
-
UEFA “Qarabağ“ı cərimələyib - Bu səbəbdən
-
Azad edilmiş ərazilərdə son bir həftədə daha 33 mina aşkarlanıb - FOTO
-
DİN-dən “Narkotələ“ əməliyyatı: 157 kq narkotik ələ keçdi, 28 nəfər tutuldu (VİDEO)
-
Əmək bazarında hansı ixtisaslara ehtiyac var? – Yeni SİYAHI
-
Qarabağda ermənilərin dayaq məntəqəsi aşkarlandı - VİDEO
-
Asiyanın ən zəngin insanları bu bölgədə yaşayır - Milyarderlərin ən çox olduğu şəhərlər açıqlanıb
-
“Rusiya ABŞ ilə dialoqa açıqdır“ - Kreml
-
Ən çox hansı ölkələrlə ticarət edirik? - SİYAHI
TOP 10
ARXİV