“Deutsche Welle”, (Almaniya)

 

Cəmi bir ayın içində Kremlin Afrikanın iki ölkəsi ilə bağlı mövqeyi dəyişdi. Sudanda yoxsulluqdan, korrupsiya və diktaturadan yorulan əhali kütləvi etirazlara başladı. Ölkəni idarə edən generallar Moskvanın böyük dostunu – feldmarşal və prezident Ömər Həsən əl-Bəşiri ev dustağı etdilər. Bu biri tərəfdən isə Liviyada Kremlin digər “müştərisi”, feldmarşal Xəlifə Xaftar Tripoli uğrunda savaş başladıb və ola bilsin ki, orada BMT tərəfindən tanınan hökuməti devirdi.

Sudan məsələsində rəsmi Moskva “legitim hökumətin” devrilməsindən təşviş keçirir. Liviya məsələsində isə əksinə, legitim bir hökumətin devrilməsinə kömək edir. Bütün bu ziddiyyətlər Kremli qətiyyən narahat etmir.

Moskvanın müttəfiqi olan, özünü feldmarşal təyin edən, vətəndaş müharibəsində məğlub olub ölkənin yarısını itirən Ömər əl-Bəşir Sudana 30 il rəhbərlik edib. O həm də soyqırımda ittiham olunur. Bəşirin Darfurdakı dinc əhaliyə qarşı hücumların başında durduğu bildirilir.

Qonşu dövlət Cibutidə hərbi-dəniz bazasına sahib olmağı arzulayan Rusiya hökuməti bir müddət əvvəl bununla bağlı rədd cavabı aldı. Əl-Bəşir Kremlə həm hərbi-dəniz, həm də hərbi-hava bazası vəd etmişdi. Üstəlik Rusiyanın Sudanın təbii qaz və qızıl yataqlarının işlənməsində iştirakına razılıq vermişdi. Əvəzində isə Moskvadan silah, Su-30 təyyarələri və rus hərbçilərin Sudan ordusuna təlim keçməsini istəmişdi.

Son dönəmlərə qədər bu işi “Vaqner” qrupu yerinə yetirirdi. Bununla yanaşı, rusiyalı muzdlular həm sudanlı hərbçilərə döyüş texnikasını mənimsəməyi öyrədir, həm də etiraz mitinqlərinin qarşısının alınmasında iştirak edirdilər.

Sudanda qiymət artımı, onsuz da aşağı olan həyat səviyyəsinin daha da pisləşməsi, feldmarşal və ətrafının korrupsiyalaşması əleyhinə keçirilən etirazlar Moskvanı çətin vəziyyətə saldı. Baş verənlərə münasibət bildirərkən Rusiya Xarici İşlər Nazirinin rəsmisi Mariya Zaxarova ümumi sözlər deməklə kifayətləndi. Federasiya Şurasının üzvü Andrey Klişas isə hakimiyyətin qeyri-konstitusion yolla dəyişməsini yolverilməz adlandırdı. Maraqlıdır ki, Klişas özü bir sıra repressiv qanun layihələrinin müəllifi kimi tanınır.