|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
“İşğal edilən ərazilərdə status-kvonu saxlamağın heç bir prespektivi yoxdur“ – Elmar Məmmədyarov Qarabağ münaqişəsindən yazır
Tarix 29.05.19, 22:46 |
|
Elmar Məmmədyarov
Nezavisimaya gazeta, 27.05.2019
Azərbaycan Respublikası hələ 1918-ci il mayın 28-də elan edilmiş dövlət müstəqilliyini, demək olar, 30 il əvvəl bərpa edib. Lakin qonşu Ermənistanın Qarabağın – Azərbaycanın tarixi və mədəni beşiyinin işğalına gətirən silahlı təcavüzü öz taleyini həll etməyə yenidən hüquq əldə edən millətin təntənəsinə kölgə salıb. Təcavüzün nəticəsi on minlərlə günahsız insanın həlakı və bir milyondan çox azərbaycanlının qovulması olub.
Bu necə baş verib
Bu, respublikamız üçün çətin illər idi. Amma hərbi təcavüzün ağır nəticələri və etnik təmizləmə Azərbaycan xalqının ruhunu qırmayıb. Azərbaycanlılar birləşmək və irəli getmək üçün özlərində güc tapıblar. Azərbaycan 1994-cü ildən Ermənistanla atəşkəs anından keçən 25 il boyunca daha güclü və uğurlu dövlət, dünya xalqları birliyinin hörmətli iştirakçısı olub.
Ermənistanda isə başqa bir durum formalaşıb. Sosial-iqtisadi göstəricilərin pisləşməsi, təcrid və aydın perspektivsizlik 1980-ci illərin sonundakı erməni millətçilərinin macəralarının nəticəsidir. Onlar sovetsonrası xaosdan yararlanaraq məhz o zaman Azərbaycanın çoxdankı ərazilərini zorla qopartmağa girişiblər. Onların iddiaları Azərbaycanın təkcə Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti (DQMV) ilə məhdudlaşmayıb, Naxçıvan Muxtar Respublikasını, Gücüstan və Türkiyə ərazilərinin bir qismini də Ermənistanın tərkibinə birləşdirməyi tələb ediblər.
Ərazilərin silahla qəsbindən qabaq Azərbaycana qarşı siyasi təcavüz olub. Ermənistan Ali Soveti SSRİ Konstitusiyasına qarşı çıxmaqla “Ermənistan SSR və Dağlıq Qarabağın yenidən birləşməsi haqda” qərar qəbul edib. Bu, sonralar Ermənistanın 1990-cı il tarixli Müstəqillik Bəyannaməsinin əsasında durub, buna istinad Ermənistan Respublikasının qüvvədə olan Konstitusiyasında əks olunub. Qarabağ bölgəsini Ermənistana birləşdirmək tələbinə əsaslanan “miatsum” (“yenidən birləşmə”) çağırışı onun ideoloji təməli kimi möhkəm təsbit olunub.
Beynəlxalq hüquqa qarşı
Ermənistan təkcə Dağlıq Qqarabağı deyil, həm də Azərbaycanın ona bitişik yeddi başqa rayonunu işğal edərək qəsb edilmiş ərazilərdə cəzasız olaraq göstəriş verir. Onun rəhbərliyinin Azərbaycanla danışıqlarda Dağlıq Qarabağ erməniləri adından çıxış etmək hüququnun olmadığı haqda bəyanatı İrəvanın özününcə konkret əməlləri ilə təkzib olunur. Əgər Ermənistan və Dağlıq Qarabağ ermənilərini bir-birindən ayırır və sonuncuları danışıqlarda təmsil etməkdən imtina edirsinizsə, onda öz çağırışçılarınızı niyə Qarabağa hərbi xidmətə göndərirsiniz? Niyə Ermənistanın büdcəsindən hər il separatçı rejimə ciddi pul vəsaiti ayrılır? Qarabağ ermənilərinə niyə Ermənsitan Respublikası vətəndaşlarının hüquqları verilir və ümumvətəndaş kimliyi və pasportu alırlar?
Yeri gəlmişkən, bütün bu suallar İnsan Haqları üzrə Avropa Məhkəməsinin (İHAM) 2015-ci il 16 iyun tarixli 13216/05 saylı qərarında (Çıraqov və başqaları Ermənistana qarşı) birmənalı cavab alıb. İHAM təsdiq edib ki, Ermənistan Respublikasının hərbi dəstəyi ərazilərin qəsbi və üzərində faktiki nəzarətin həyata keçirilməsində həlledici olub və qalmaqdadır. Məhkəmə separatçı qurumun Errmənistandan siyasi, maliyyə və başqa asılılığından xəbər verən sübutlar əsasında nəticəyə gəlib ki, “Ermənistan Respublikası Dağlıq Qarabağa həlledici təsirə malikdir və bu durum indiki anadək davam edir” və “Dağlıq Qarabağın və administrasiyasının varlığı uyğun olaraq Dağlıq Qarabağ və bitişik rayonlarda effektli nəzarət həyata keçirən Ermənistanın hərbi, siyasi, maliyyə və başqa dəstəyindən asılıdır”.
Münaqişənin nəticələrini aradan qaldırmaq
Azərbaycan 25 əvvəl atəşkəs rejiminin müəyyən edilməsilə ümid edirdi ki, Ermənistan işğal olunmuş ərazilərin azad edilməsi hadqa beynəlxalq qurumların qərarlarını icra etmək yolunda duracaq. Atəşkəs haqda razılşama 1994-cü il 6 dekabr tarixli Budapeşt sammitinin qərarı ilə dəstəklənib.
İştirakçı ölkə və dövlətlərin başçıları “silahlı münaqişənin dayandırılması haqda siyasi saziş bağlamaq məqsədilə – bunu gerçəkləşdirmək münaqişənin bütün tərəfləri üçün nəticələrini aradan qaldırar və Minsk konfransını çağırmaq imaknı verər – danışıqlar aparmaq”dan ötrü təcili addımlar atmağı Minsk konfransının həmsədrlərinə elə o zaman tapşırıblar.
Bu qayda ilə münaqişənin birinci növbədə Azərbaycan ərazilərinin işğalı və Azərbaycan əhalisinin oradan qovulması daxil olmaqla birinci mərhələdə aradan qaldırılmalı olan əsas nəticələrinin tənzimlənməsini mərhələli gerçəkləşdirmək haqda həmsədrlərə tapşırıq verilib ki, bu da Minsk konfransını çağırmaq üçün əlverişli şərait yaratmağa imkan verəcək.
Qaçqınların qayıdışı
Ermənistan tərəfinin Budapeşt qərarından çıxış etməklə Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərindəki separatçı rejimi münaqişənin üçüncü tərəfi kimi göstərmək cəhdləri heç bir tənqidə tab gətirmir. Məlumdur ki, atəşin kəsilməsi münaqişə iştirakçıları kimi Azərbaycan və Ermənistanın razılığı ilə əldə olunub. Bu yanaşma ATƏŞ Nazirlər Sovetinin münaqişə tərəflərinin statusunu müəyyən edən yeganə ümumi qərar olan 1992-cil 24 mart tarixli Helsinki qərarının müddəasına tam uyğun gəlir.
ATƏT Minsk Qrupu həmsədrlərinin 1995-ci il 23 mart tarixli mandatının əsasına da bu çıxış nöqtəsi qoyulub. O, müəyyən edir ki, “həmsədrlər öz fəaliyyətlərində ATƏT-in prinsip və normaları, BMT Nizamnaməsi, Nazirlər Sovetinin 1992-cil 24 mart tarixli qərarı daxil olmaqla ATƏT-in qərarlarını, habelə BMT Təhlükəsizlik Şurasının uyğun qətnamələrini əsas tutacaq”.
Dərin təəssüf doğurur ki, Ermənistan tərəfi doğma diyarın cari ictimai sistemi və gələcəyini müəyyən etməkdə səsdən məhrum olan on minlərlə Dağlıq Qarabağ azərbaycanlısının etnik təmizləmə faktına məruz qaldığını inadla inkar edir. Bu gün dünya birliyi bu fikirdə həmrəydir ki, məcburi azərbaycanlı köçkünlər Azərbaycanın beynəlxalq sərhədləri çərçivəsində suverenlik və ərazi bütövlüyünün bərpası ilə öz doğma evlərinə qayıtmaq imkanı əldə edəcəklər.
Ermənistanda özlərinə hesabat verməkləri lazımdır ki, dünya birliyi hərbi təcavüz və işğalın nəticələrini heç vaxt legitim saymayacaq. Buna görə də guya xalqların öz müqəddəratını təyin etmək hüququnun gerçəkləşdirilməsi çağırışı altında işğal edilmuiş ərazilərdə status-kvonu saxlamaq kursunun heç bir perspektivi yoxdur. Yeri gəlmişkən, bu prinsip Helsinki aktının 1975-ci il yekun aktında sıradakı redaksiyada yazılıb: “İştirakçı dövlətlər dövlətlərin ərazi bütövlüyünə aid olanlar daxil olmaqla daim beynəlxalq hüququn və BMT-nin uyğun prinsip və hədəflərinə müvafiq hərəkət edərək xalqların öz taleyini idarə etməkdə bərabər hüquq və haqqına hörmət edəcək”.
Bu, aydınca xəbər verir ki, göstərilən prinsip yalnız dövlətin ərazi bütövlüyü çərçivəsində tətbiq edilə biləndir.
İmitasiya deyil, gerçək danışıqlar
Azərbaycanın praktikada dəfələrlə təsdiqlədiyi mövqeyi bundan ibarətdir ki, BMT TŞ qətnamələrinin icrası vasitəsilə respublikanın suverenliyi və ərazi bütövlüyü onun beynəlxalq sərhədləri çərçivəsində bərpa edilsin. Bu, Dağlıq Qarabağın azərbaycanlı və erməni icmasının dinc və təhlükəsiz yanaşı yaşayışını təmin etmək imkanı verər.
Hər iki icma sülh, tərəqqi və işbirliyi şəraitində öz diyarının cari və gələcək binasını birgə həll edə bilər, bu da Ermənistan və Azərbaycan arasında xeyirxah qonşuluq münasibətlərinin və bölgədə çoxdan gözlənilən sülh və təhlükəsizliyin etibarlı təməlinin bərpasını qoyar.
Bakıda Azərbaycanla münaqişəni daha sürətlə tənzimləmək üçün Ermənistanın yeni rəhbərliyindən məsuliyyətli hərəkətlər gözləyirlər. Azərbaycan Respublikasının prezidenti İlham Əliyev Ermənistanın yeni rəhbərliyindən gözləntilərə işarə edib ki, o, “keçmiş hakimiyyətin səhvini təkrar etməyəcək, münaqişənin tezliklə həlli üçün ciddi iş görəcək və bununla da imitasiya xatirinə deyil, gerçək danışıqlar prosesinə start veriləcək”.
Tərcümə Strateq.az-ındır.
Xəbərin oxunma sayı : 265
Analiz
Xəbərlər
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
-
Bakıda təhlükəli vəziyyət: 130-dan çox yaşı olan bina hər an uça bilər (VİDEO)
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü olub - FOTO
-
Deputatın tikdiyi binanın əyilməsi ilə bağlı xəbərdarlıq: Komissiya yaradılması təklif edildi
-
“NATO-nun Finlandiyadakı təlimləri təxribat xarakterlidir” - Zaxarova
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü başladı
-
Qırğızıstan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTOLAR +VİDEO
-
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb - Kadr təyinatları olub
-
Sadır Japarov Bakıya gəldi - FOTO
-
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
-
Bakıda taksilər gediş haqqı qiymətini qaldırdı - VİDEO
-
“Made in Karabakh”: Şərablarımız yenidən dünyaya ayaq açır - VİDEO
-
Sabiq deputatın qardaşı oğlunun 350 min vergi borcu var - Ramiz Mehdiyevin qohumudur
-
Hadrut yenidən qurulur - Ən son görüntülər
-
Baş nazir iclas keçirib - Holdinqin İdarə Heyətinə tapşırıqlar verilib
-
“Rusiya yaxın günlərdə Ukrayna ərazisinə hücumları gücləndirəcək“ - ABŞ institutu
-
Yağış yağıb, şimşək çaxıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Sənəd masama qoyulan kimi onu imzalayacağam” - Bayden
-
Beyləqanda dəhşətli cinayət: Ferma sahibi toyuq hinində çobanın arvadına təcavüz etdi
-
Keyfiyyətsiz gün eynəklərinin qorxunc fəsadları - VİDEO
-
Masazırda vətəndaşa məxsus torpaq sahəsi zəbt edilərək ev tikilir - İDDİA + VİDEO
-
Dünyada ABŞ-dən narazılıq artır - QLOBAL SORĞU
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
-
Sumqayıtda 28 ailənin bir qaz sayğacı var: Limit necə hesablanır?
-
“Üçüncü dünya müharibəsi artıq gedir” - Podolyak
-
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb - Külli miqdarda rüşvət görə
-
MDB-nin fond birjaları üçün yeni dövr: Azərbaycan və Özbəkistan yol açır
-
Şirkət işçilərin hüquqlarını pozdu: 20 min cərimələndi
-
“BAM-ın gücü 12 ildə 3 dəfə artıb“ - Putin
-
“Vətəndaş nikahı qanunsuzdur“ - Spiker
-
“ABŞ Ukraynaya 1 milyardlıq hərbi yardım paketi hazırlayır” – “Reuters”
-
Bu gün toyları olacaqdı - Heç biri həyatda deyil...
-
İran hakimiyyəti ölkə əhalisinə divan tutur - VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Qrunt suları Binə qəsəbəsinin sakinlərinin evlərinə doldu - VİDEO
-
Ərdoğan iqamətgahında uşaqlarla görüşdü - Fotolar
-
“Bəzi ölkələr Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar“ - Prezident
-
Rusiya-Azərbaycan münasibətləri qarşılıqlı məmnunluq doğurur
-
Azərbaycanda “Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası” dəyişdi - QƏRAR
-
Mikayıl Cabbarov səyyar vergi yoxlaması haqda qərar imzaladı - Dəyişiklik
-
“Ukrayna müharibə başlayandan yarım milyon hərbçisini itirib“ - Şoyqu
-
İcra Hakimiyyəti sabiq nazirdən 133 minə “BMW 520i” alır – Bazardakı qiymətdən 17,5 min bahadır
-
Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
-
“Türkiyədə yeni konstitusiya ilə bağlı proses başlayır” - Numan Kurtulmuş
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın sülh sazişində olmamasına razılaşıb” - Prezident
-
Xankəndi şəhərindəki tibb müəssisəsində ilk körpə dünyaya gəlib - FOTOLAR
-
Qubadlıda sərhədçilər üçün yaşayış binası istifadəyə verilib - FOTO/VİDEO
-
Xətai rayonunda səkini zəbt edərək qanunsuz parklanma yeri saldılar - VİDEO
-
Üç ayda xaricə 25 min ton alma satmışıq – Qiyməti nə qədər bahalaşıb?
-
“Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır, biz gözləyə bilmərik“ - Prezident
-
Münasibətlərimizin inkişafına yeni təkan verəcək görüş
-
Binəqədidə sürücülük məktəbi ilə bağlı ilginc iddia - “Asan“ yolla sürüclük kursu arayışı almaq olur?
-
“Nar” Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırıldı - FOTO
-
“Biz dörd kənd məsələsini heç vaxt yaddan çıxarmamışıq” - İlham Əliyev
-
“Narkotik artıq məktəblərə yol tapıb“ - Siyavuş Novruzov
-
“İndi bizim sülh sazişinin necə olması ilə bağlı ümumi anlayışımız var“ - Azərbaycan lideri
-
Ceyhun Bayramov Çexiyanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
-
Binəqədidə yol problemi: “Yağış yağanda şəhərə çıxmaq mümkün deyil”
-
Ümid edirəm ki, Ermənistan düzgün yolu seçər - Ərdoğan
-
Şimali Koreyadan nüvə əks-hücum təlimi – FOTOLAR
-
Azərbaycan-Rusiya əlaqələri daha da güclənəcək
-
Rayonlara yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
“Paşinyan dedi ki, mən gedirəm, sonra torpağın əsil sahibi İlham Əliyev özü gələcək” – Zahid Oruc
-
Serenay Sarıkaya ilk dəfə sevgilisi ilə əl-ələ görüntüləndi - FOTOLAR
-
Uşaq bağçasında mənimsəmə - Cinayət işi açıldı
-
Masallıda narkotiklərin satışı ilə məşğul olanlar saxlanılıblar - FOTO
-
Əsgərovların bankında problemli kreditlər 2 dəfədən çox artdı - TƏFƏRRÜAT
-
Tavuşda gərgin vəziyyət: “Yerkrapa” üzvləri maşını etirazçıların üzərinə sürdülər
-
Bakıda məktəblilərə siqaret satanlar cərimələniblər - FOTO/VİDEO
-
“65 yaşıma qədər işləmək istəyirəm” - Mourinyo
-
Dünyada müdafiə xərcləri tarixi rekord həddə çatıb - SİYAHI
-
Azərbaycan və Ermənistan arasında delimitasiya prosesi başladı - RƏSMİ
-
Röyal Sarıməmmədov Pirallahının icra başçısı olmaq üçün hərəkətə keçib? - İDDİA
-
Bu qaydanı pozan sürücülər 200 AZN cərimələnəcək - RƏSMİ
-
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb - Gündəlikdə 18 məsələ var
-
AMEA-nın qarşısındakı parkda oturacaqlar niyə yoxa çıxıb? - AÇIQLAMA/FOTO
-
İsrail İrana atdığı raketi özü məhv edib - “The New York Times”
-
Gürcüstan bazarında böhran - Azərbaycanda hansı avtomobillər ucuzlaşacaq?
-
Şirvan-Salyan Regional Təhsil İdarəsinin müdiri barəsində cərimə protokolu tərtib edilib - FOTO
TOP 10
ARXİV