Ancaq Türkiyəyə əlavə sanksiyalar tətbiq etmək üçün hər hansı bir addımın atılması Senatdakı respublikaçılar və bir demokrata görə şübhə doğurur.

Nümayəndələr Palatasının spikeri Nensi Pelosi (demokrat) bu həftə keçirdiyi mətbuat konfransında “əl-Monitor”a təsdiqləyib ki, Türkiyə əleyhinə sanksiya təklifi ilə çıxış edən respublikaçı senator Lindsi Qrahamla əlaqə saxlayır. Qraham həm də ABŞ qoşunlarının Suriyanın şimalından çıxarılması qərarının əleyhdarıdır.

Mətbuat konfransında Pelosi deyib: “Prezident Türkiyəyə yaşıl işıq yandırıb, kürdlər üçün humanitar fəlakət yaradıb və bizi etibarsız müttəfiq halına gətirib. Ardınca vəziyyətə uyğun olmayan sanksiyalara işarə edib”.

Nümayəndələr Palatasının Xarici Əlaqələr Komitəsindəki respublikaçı Mayk MakKol da sanksiyalarla irəliləməyi düşünür. O, komitənin sədri Eliot Engelin (demokrat) dəstəyi ilə Türkiyəyə qarşı ikipartiyalı sanksiya qanun layihəsini təqdim edib.

MakKolun sözçüsü Kaylin Minton deyib: “Administrasiyanın Türkiyəyə qarşı planlı hərəkətini təqdir edirik, ancaq bu, Türkiyəni Suriyadakı kobud qanun pozuntularına görə cəzalandırmaq üçün yetərli deyil. Qanunvericiliyimizdə tətbiq olunan sanksiyaların və digər iqtisadi qadağaların hamısına təkan verməyə davam edəcəyik. Qanun layihəmizin tezliklə Konqresdə qəbul ediləcəyinə dair nikbinik”.

Yalnız bu gün respublikaçı Liz Çeyni 70-dən çox respublikaçının dəstəyi ilə ayrıca sanksiya paketini təqdim edib. Kevin MakKarti, Stiv Skalis, Mak Tornbörri kimi əsas simalar onun qanun layihəsinə imza atıblar.

Bu arda Qraham və demokrat senator Kris Van Hollen hələ də yuxarı palatada öz sanksiya paketi ilə irəliləyirlər. Cümə axşamı gününə qədər qanun layihələrini ortaya qoymayacaqları halda belə, keçən həftə təklif etdikləri çərçivəyə sadiq qalmaq niyyətində olduqlarını bildiribblər.

Qraham deyib: “Bizə dəstək böyükdür. Düşünmürəm ki, əksər insanlar Türkiyənin Suriyaya hücumunun heç bir nəticəsi olmadığına dair prezident Trampın fikri ilə razılaşmırlar”.

Hər üç qanun layihəsi ABŞ-ın Ankaraya silah satışını qadağan edərək, Türkiyənin müdafiə sektorunu və enerji sənayesinin bir hissəsini dəstəkləyən hər kəsə sanksiya tətbiq edəcək. Qraham və Çeyninin qanun layihələri prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanı və daha 6 yüksək səviyyəli Türkiyə rəsmisini birbaşa sanksiya edir, halbuki MakKol və Engelin təklif etdiyi layihədə bu bənd yoxdur.

Çeyninin qanun layihəsinə imza atmayan MakKol, Engel ilə ortaq olaraq, bu gün Türkiyənin Suriyanın hücumunu qınayan qətnamə təqdim edib (Qətnamə oktyabrın 17-də 60 əleyhinə, 354 əleyhinə olmaqla qəbul olunub – tərc.).

Qanun Senatda qəbul olunsa, mümkün veto ləğv edilməsi üçün mərhələ ilə Trampın masası üstünə qoyulacaq.

Lakin Senatdakı çoxluğun lideri Mitç MakKonnell (respublikaçı) bu günə qədər ya qətnamə, ya da Türkiyəyə dair sanksiya layihəsi ilə əlaqədar səsvermə keçirməkdən imtina edib. “Biz bütün Suriya məsələsini müzakirə edirik”.

Tramp bu gün Suriyanı müzakirə etmək üçün MakKonnell və ikipartiyalı Konqres qrupu liderlərini Ağ Evdə dəvət edib. Qrupa Senatın Xarici Əlaqələr Komitəsinin sədri Ceyms Riş (respublikaçı) və Silahlı Xidmətlər Komitəsinin sədri Ceyms İnhof daxildir.

MakKonnell kimi, Riş və İnhof Konqresin Türkiyəyə tətbiq olunan qadağalara əlavə sanksiyalarla bağlı addımlardan imtina ediblər.

Qraham Trampın Ərdoğan, müdafiə və enerji nazirliklərinə sanksiyalardan məmnun olsa da, Suriyanın şimalından çəkildiyi üçün prezidentə şifahi hücumu davam etdirərək, onu “Barak Obamanın İraqda etdiyi səhvləri təkraralmaqda” suçlayıb.

Hovard Eyssenstat, “Yaxın Şərq Demokratiyası Layihəsi”nin böyük elmi işçisi Trampın Türkiyəyə tətbiq etdiyi sanksiyaları “kiçik kartof” adlandırıb.

Eyssenstat deyib: “Polad tarifi gülməlidir. Türkiyə ümumiyyətlə, bizə çox polad satmır. Müdafiə, daxili işlər və energetika nazirliklərinə tətbiq olunan cəzalar heç bir dövlətlərarası münasibətlərə mane olmur və hər halda 30 gün ərzində aktivləşdirilməyəcək”.