|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Pakistan-Hindistan hərbi qarşıdurması:Kimin silah cəbbəxanası daha üstündür – Araşdırma
Tarix 28.02.19, 14:21 |
|
Aleksandr Şarkovski
Nezavisimaya gazeta, 27.02.2019
Pakistan Silahlı Qüvvələrinin təmsilçisi İslam Respublikasının döyüş aviasiysası ilə Hindistan ərazisindəki hədəflərə hücumdan və Hindistan HHQ-nin Kəşmir səmasında vurulan iki təyyarəsindən danışıb. Dehli məlumat verir ki, Pakistanın “F-16”-sı məhv edilib, qabaqlar ona məxsus pilotsuz vurulub. Habelə Hindistan HHQ helikopterinin fəlakəti haqda xəbər verilir. İslamabad və Dehli hava məkanını bağlayıb. Tərəflərin qoşunları Kəşmirdə və bütün sərhəd boyu hər an hərbi əməliyyata başlamağa hazırdır. Kəşmirdə məhdudlaşdırma xəttində atışma baş verib, tərəflər itkiyə düçar olub.
Pakistan Müdafiə Nazirliyi və Hindistan tərəfi düşmənin döyüş təyyarələrinin məhvi haqda məlumat verir. İslamabaddan İslam Respublikası aviasiyasının Hindistan ərazisindəki obyektlərə altı zərbə vurduğu, Hindistan HHQ-nin vurulmuş iki təyyarəsi və ələ keçirilmiş iki pilot barədə məlumat veriblər. Dehli Pakistan hava qüvvələrinin məhv edilmiş bir “F-16”-sı və öz tərəfindən bir “Mi-17” helikopterinin itirilməsi haqda məlumat verir. Kəşmirdə məhdudlaşdırma xəttində hərbi əməliyyatlar fəallaşıb. Pakistan tərəfi çərşənbə günü gündüz düşmənə atıcı silahdan və 15 yaşayış məntəqəsinə artilleriyadan atəş açıb. Hindlilər borclu qalmayıblar. Həlak olan və yaralılar haqda məlumatlar var. İndiyədək hər iki tərəfin yalnız aviasiyası sərhədi keçib, bu zaman quru bölmələri qeydə alınmayıb. Münaqişə iştirakıçılarının qoşunları təkcə Kəşmirdə deyil, həm də bütün Hindistan-Pakistan sərhədi boyu yüksək döyüş hazırlığına gətirilib. Amma hələlik atəş ancaq məhdudlaşdırma (nəzarət) xəttində və yaxınlığındakı Cammu və Kəşmirdə açılır. İslamabad öz hava məkanını mülki aviasiyanın tranzit uçuşları üçün bağlayıb. Hindistan ancaq özünün şimal torpaqlarında hava məkanından istifadəyə məhdudiyyət qoyub. Münaqişənin sonrakı yayılması olduqca mümkündür. Lakin tərəflər əsas qüvvələrini və ordularının vasitələrini ölkənin dərinliyindən sərhədə sarı hərəkətləndirməyə başlamayıb və səfərbərlik aparmırlar. Bu bildirir ki, İslamabad və Dehli hələlik ciddi vuruşmaq niyyətində deyil.
Tərəflərin hərbi imkanları belədir.
Hindistan hərbi ehtiyaclara 47 milyard dollar, halbuki Pakistan yalnız 7 milyard dollar itirir. İslamabadın sərəncamında 140-150, Hindistanın 130-140 nüvə döyüş başlığı var, burada bərabərlik müşahidə olunur. Hindistan silahlı qüvvələrində nizami şəxsi heyətin sayı 1 362 500, ehtiyatda olanlar 2 844 750, tanklar 4426, zirehli döyüş maşınları (ZDM) 3147, özüyeriyən artilleriya qurğuları (ÖAQ) 190, yedəklənən silahları 4158, reaktiv yaylım atəşi sistemləri (RYAS), taktiki və əməliyyat-taktiki raket kompleksləri (TRS və ƏTRS) 266-dır. Təyyarələr cəmi 2185-dir, bunun 590-ı qırıcı, 804-2 cəbhə bombardmançısı, 708-i nəqliyyat, 251-i təlim-döyüş təyyarəsidir. Ümumi helikopter parkı 720 ədəddir, bunun yalnız 15-i hücum üçündür. Hindistan HDQ-nin tərkibində 1 aviadaşıyıcı (keçmiş “Sovet İttifaqının donanma admiralı Qorşkov” AADK), 14 freqat, 11 esmines, 22 keçikçi gəmi, 16 sualtı qayıq, 4 minatutan və 139 gözətçi gəmi var.
Pakistan Silahlı Qüvvələrinə gəlincə, orada nizami bölmələrin şəxsi heyəti və birləşmələr düşməninkindən iki dəfə az – 637 min, ehtiyatdakılar 282 mindir. Amma məlum olduğu kimi, sayla deyil, bacarıqla vuruşurlar. Tanklar 2182, ZDM-lər 2604, ÖAQ 307, yedəklənən artilleriya 1240 lülə, reaktiv sistem və raket kompleksləri 1281, o cümlədən qırıcılar 320, cəbhə bombardmançısı 410, nəqliyyat təyyarəsi 296, təlim-döyüş təyyarələri 486-dır. Helikopter parkı 328 maşından ibarətdir, bunun 49-u hücum üçündür. İslam Respublikasının donanamsı düşməninkindən zəifdir. Onun döyüş heyətində yalnız 11-i freqat olan 197 gəmi, 5 sualtı qayıq, 3 minatutan və 11 patrul gəmisi var. Tərəflərin silahlanma keyfiyyəti və hərbi texnikasının durumunu tutuşdurmaq çətindir. Burada ədalətli hakim yalnız döyüş meydanı olacaq. Məsələn, Pakistanın zirehli texnikası əsasən Çin istehsalıdır (Çinlə birgə). Ukraynanın T-80 tankları var (çox ehtimal ki, aşağı keyfiyyətli). “Ortayaşlı” HHQ parkı Çin, Amerika və Fransa nümunələrindən ibarətdir. Amma, misalçün, “F-16” döyüşdə özünü pis göstərməöyib.
Hindistanın tank parkında özünün köhnə “Arcun”u (124 ədəd aşağı keyfiyyətli), ən azı, 1250 T-90-ı, 2414 ədəd T-72-i birləşdirir və bir xeyli köhnəsi saxlanmaqdadır. Sualtı donanmanın iki atom sualtı qayığı var – biri – “Arxant” özünündür, o biri Rusiyadan lizinqə götürülüb (layihə 971İ). Döyüş təyyarələri Fransanın “Mirage”-ları, Rusiyanın MiQ və Su-ları (o cümlədən 250 ədəd Su-30 MKİ-dir), həmçinin Britaniya, Fransa, İsrail və Rusiya (SSRİ) ilə ortaq yaradılmış müxtəlif lisenziya örnəkləridir.
Ümumiyyətlə, Hindistan Silahlı Qüvvələri düşməninkindən daha yaxşı görünür. Amma, tarixin göstərdiyi kimi, həm bu, həm də o biri tərəf hətta I dünya savaşı dönəminin Avropa orduları səviyyəsində döyüş əməliyyatları aparmaq bacarığına yiyələnməyib. Deyək ki, Hindistanın düzənlik əyalətləri – Pəncab, Racastan və Pakistanın bunlara bitişik Bahavalpur və Pəncab əyalətləri zirehli tank qüvvələrini və atəşə basmağın bütün spektrini bir nöqtəyə işlətməklə geniş cəbhədə manevrli savaş aparmaq üçün yararlıdır. Amma Hindistan və Pakistann qoşunları hərbi qarşıdurmanın heç birində bu imkandan yararlanmayıb. Və onlar indiki anda Cammu və Kəşmirin zirehli texnika işlətməyin çətinləşdiyi və artilleriyanın da imkanlarının sıxışdığı dağ massivlərində yerində saymağa üstünlük verirlər. Kiçik atıcı bölmələrlə piyada qaydasınca vuruşmaq lazım gəlir.
Qeyd etmək gərəkdir ki, cari münaqiaşədə tərəflərdən heç biri elan etməyib ki, təyyarələr HHM vasitələriylə vurulub. Təkcə aviasiya döyüşür, amma yüksəkliklərdə atəş mövqeyi tutmaqla dağlarda vadilər üzərində alçaqdan uçan təyyarələrə qarşı SZRK-dən effektli istifadə etmək olar. Hindistan və Pakistanın qarşıdurmasında hərbi əməliyyatların aparılmasında qəribədən də qəribə stereotiplər formalaşıb. Hər iki tərəfdə düşmənin ərazisinə praktik olaraq istənilən nöqtəyə nüvə döyüş başlığı çatdırmağa qabil raketlər var. Məsələn, Hindistanın 5 mindən 5,5 min km-ədək uçuş mənzili olan “Agni-5” BR-ə (BR-ballistik raket-red.) malikdir (Finlandiyanı vurar). “Agni” ailəsindən başqa BR-lər 700-3,5 min km məsafədə hədəfi vurur. Pakistanın “Hatf V” BR-i 1,3 min km maksimal hərəkət radiusuna malikdir (Hindistana bəs edər). “Babur” QR isə (QR-qanadlı raket-red.) 300 kq-lıq döyüş başlığını 700 km məsafəyə atmağa qabildir. Amma silahlanmanın bu seqmentində bərabərliyə görə yaranmış durumun nüvə zərbələri mübadiləsinə keçməsi ehtimalı azdır.
Buna da diqqət yetirməyinə dəyər ki, ABŞ-ın bu yaxınlarda İslam Respublikasının ərazisinə hava zərbələri endirərək etdiyi kimi Hindistan da Pakistana münasibətdə özünü belə nəzakətsiz aparıb. Ola bilsin, bu aksiyanın hazırlanmasına Vaşinqtondan müşavirlər qatılıb və Hindistan Balakot bölgəsində (Pakistan Kəşmirinin başqa hissəsində) terrorçuların düşərgəsinə hücuma başlamamışdan qabaq ABŞ-ın dəstəyini əldə edib. Buna görə də durumun kəskinləşdiyinə baxmayaraq, yenə də əminlik var ki, İslamabad və Dehlinin cari silahlı qarşıdurması sərhəd münaqişəsi səviyyəsində qalar və tammiqyaslı savaşa keçməz.
Tərcümə Strateq.az-ındır.
Xəbərin oxunma sayı : 235
Analiz
Xəbərlər
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
-
Bakıda təhlükəli vəziyyət: 130-dan çox yaşı olan bina hər an uça bilər (VİDEO)
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü olub - FOTO
-
Deputatın tikdiyi binanın əyilməsi ilə bağlı xəbərdarlıq: Komissiya yaradılması təklif edildi
-
“NATO-nun Finlandiyadakı təlimləri təxribat xarakterlidir” - Zaxarova
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü başladı
-
Qırğızıstan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTOLAR +VİDEO
-
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb - Kadr təyinatları olub
-
Sadır Japarov Bakıya gəldi - FOTO
-
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
-
Bakıda taksilər gediş haqqı qiymətini qaldırdı - VİDEO
-
“Made in Karabakh”: Şərablarımız yenidən dünyaya ayaq açır - VİDEO
-
Sabiq deputatın qardaşı oğlunun 350 min vergi borcu var - Ramiz Mehdiyevin qohumudur
-
Hadrut yenidən qurulur - Ən son görüntülər
-
Baş nazir iclas keçirib - Holdinqin İdarə Heyətinə tapşırıqlar verilib
-
“Rusiya yaxın günlərdə Ukrayna ərazisinə hücumları gücləndirəcək“ - ABŞ institutu
-
Yağış yağıb, şimşək çaxıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Sənəd masama qoyulan kimi onu imzalayacağam” - Bayden
-
Beyləqanda dəhşətli cinayət: Ferma sahibi toyuq hinində çobanın arvadına təcavüz etdi
-
Keyfiyyətsiz gün eynəklərinin qorxunc fəsadları - VİDEO
-
Masazırda vətəndaşa məxsus torpaq sahəsi zəbt edilərək ev tikilir - İDDİA + VİDEO
-
Dünyada ABŞ-dən narazılıq artır - QLOBAL SORĞU
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
-
Sumqayıtda 28 ailənin bir qaz sayğacı var: Limit necə hesablanır?
-
“Üçüncü dünya müharibəsi artıq gedir” - Podolyak
-
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb - Külli miqdarda rüşvət görə
-
MDB-nin fond birjaları üçün yeni dövr: Azərbaycan və Özbəkistan yol açır
-
Şirkət işçilərin hüquqlarını pozdu: 20 min cərimələndi
-
“BAM-ın gücü 12 ildə 3 dəfə artıb“ - Putin
-
“Vətəndaş nikahı qanunsuzdur“ - Spiker
-
“ABŞ Ukraynaya 1 milyardlıq hərbi yardım paketi hazırlayır” – “Reuters”
-
Bu gün toyları olacaqdı - Heç biri həyatda deyil...
-
İran hakimiyyəti ölkə əhalisinə divan tutur - VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Qrunt suları Binə qəsəbəsinin sakinlərinin evlərinə doldu - VİDEO
-
Ərdoğan iqamətgahında uşaqlarla görüşdü - Fotolar
-
“Bəzi ölkələr Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar“ - Prezident
-
Rusiya-Azərbaycan münasibətləri qarşılıqlı məmnunluq doğurur
-
Azərbaycanda “Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası” dəyişdi - QƏRAR
-
Mikayıl Cabbarov səyyar vergi yoxlaması haqda qərar imzaladı - Dəyişiklik
-
“Ukrayna müharibə başlayandan yarım milyon hərbçisini itirib“ - Şoyqu
-
İcra Hakimiyyəti sabiq nazirdən 133 minə “BMW 520i” alır – Bazardakı qiymətdən 17,5 min bahadır
-
Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
-
“Türkiyədə yeni konstitusiya ilə bağlı proses başlayır” - Numan Kurtulmuş
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın sülh sazişində olmamasına razılaşıb” - Prezident
-
Xankəndi şəhərindəki tibb müəssisəsində ilk körpə dünyaya gəlib - FOTOLAR
-
Qubadlıda sərhədçilər üçün yaşayış binası istifadəyə verilib - FOTO/VİDEO
-
Xətai rayonunda səkini zəbt edərək qanunsuz parklanma yeri saldılar - VİDEO
-
Üç ayda xaricə 25 min ton alma satmışıq – Qiyməti nə qədər bahalaşıb?
-
“Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır, biz gözləyə bilmərik“ - Prezident
-
Münasibətlərimizin inkişafına yeni təkan verəcək görüş
-
Binəqədidə sürücülük məktəbi ilə bağlı ilginc iddia - “Asan“ yolla sürüclük kursu arayışı almaq olur?
-
“Nar” Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırıldı - FOTO
-
“Biz dörd kənd məsələsini heç vaxt yaddan çıxarmamışıq” - İlham Əliyev
-
“Narkotik artıq məktəblərə yol tapıb“ - Siyavuş Novruzov
-
“İndi bizim sülh sazişinin necə olması ilə bağlı ümumi anlayışımız var“ - Azərbaycan lideri
-
Ceyhun Bayramov Çexiyanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
-
Binəqədidə yol problemi: “Yağış yağanda şəhərə çıxmaq mümkün deyil”
-
Ümid edirəm ki, Ermənistan düzgün yolu seçər - Ərdoğan
-
Şimali Koreyadan nüvə əks-hücum təlimi – FOTOLAR
-
Azərbaycan-Rusiya əlaqələri daha da güclənəcək
-
Rayonlara yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
“Paşinyan dedi ki, mən gedirəm, sonra torpağın əsil sahibi İlham Əliyev özü gələcək” – Zahid Oruc
-
Serenay Sarıkaya ilk dəfə sevgilisi ilə əl-ələ görüntüləndi - FOTOLAR
-
Uşaq bağçasında mənimsəmə - Cinayət işi açıldı
-
Masallıda narkotiklərin satışı ilə məşğul olanlar saxlanılıblar - FOTO
-
Əsgərovların bankında problemli kreditlər 2 dəfədən çox artdı - TƏFƏRRÜAT
-
Tavuşda gərgin vəziyyət: “Yerkrapa” üzvləri maşını etirazçıların üzərinə sürdülər
-
Bakıda məktəblilərə siqaret satanlar cərimələniblər - FOTO/VİDEO
-
“65 yaşıma qədər işləmək istəyirəm” - Mourinyo
-
Dünyada müdafiə xərcləri tarixi rekord həddə çatıb - SİYAHI
-
Azərbaycan və Ermənistan arasında delimitasiya prosesi başladı - RƏSMİ
-
Röyal Sarıməmmədov Pirallahının icra başçısı olmaq üçün hərəkətə keçib? - İDDİA
-
Bu qaydanı pozan sürücülər 200 AZN cərimələnəcək - RƏSMİ
-
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb - Gündəlikdə 18 məsələ var
-
AMEA-nın qarşısındakı parkda oturacaqlar niyə yoxa çıxıb? - AÇIQLAMA/FOTO
-
İsrail İrana atdığı raketi özü məhv edib - “The New York Times”
-
Gürcüstan bazarında böhran - Azərbaycanda hansı avtomobillər ucuzlaşacaq?
-
Şirvan-Salyan Regional Təhsil İdarəsinin müdiri barəsində cərimə protokolu tərtib edilib - FOTO
TOP 10
ARXİV