![]() |
|














Sınaq imtahanları magistraturaya qəbul nəticələrinə necə təsir edəcək? - Açıqlama
Tarix 11.01.25, 17:04 |
|

Təhsilin bütün pillələrində qəbul imtahanlarına hazırlıq məqsədilə həmin imtahanlara bənzər, eyni tipdə olan sınaq imtahanları keçirilir. Bu imtahanları kimisi maddi cəhətdən yük adlandırır, kimisi isə faydalı olduğunu düşünüb müsbət hal kimi baxır.
Belə imtahanlarda biri də magistraturaya hazırlaşan tələbələr üçün keçiriləcək. Bəs bu sınaqlar namizədlərə nə qazandırır?
AzFakt.com bildirir ki, bunu Trend-ə danışan Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Təhsildə Təhlil və Kommunikasiyalar Mərkəzinin rəhbəri Kamran Əsədov bildirib ki, magistraturaya qəbul imtahanlarından əvvəl keçirilən sınaq imtahanları tələbələrin həm bilik səviyyəsinin qiymətləndirilməsi, həm də imtahan psixologiyasına hazırlığı baxımından əhəmiyyətli rol oynayır.
"Bu kimi imtahanların təşkil edilməsi təhsil prosesində daha ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Azərbaycanda magistratura təhsilinin məzmunu, qəbul proseduru və bu prosesin nəticələrinə təsir edən amillər isə geniş müzakirə mövzusudur. Bu kontekstdə magistratura imtahanlarının keyfiyyəti, təhsilin ümumi səviyyəsi və dünya təcrübəsi ilə müqayisə aparmaq vacibdir.
Azərbaycan qanunvericiliyi təhsilin əlçatanlığını və bərabərliyini təmin etmək üçün magistratura qəbul prosesinə xüsusi diqqət yetirir. "Təhsil haqqında" Qanunun 5-ci maddəsi milli maraqlara xidmət edən təhsil sisteminin qurulmasını nəzərdə tutur. Eyni zamanda, Dövlət İmtahan Mərkəzi qəbul imtahanlarının şəffaflığı və obyektivliyini təmin etməyə çalışır. Lakin təhsil sahəsindəki qlobal rəqabət bu prosesin daha yüksək səviyyəyə qaldırılmasını tələb edir.
Statistikaya əsasən, Azərbaycanda magistraturaya qəbul olan tələbələrin sayı son illərdə artmaqdadır. 2023-cü ildə bu rəqəm 14.500 nəfərə yaxın olub, lakin həmin ilin sınaq imtahanlarında iştirak edənlərin təxminən 25%-i aşağı nəticə göstərib. Bu, tələbələrin imtahana hazırlıq səviyyəsində problemlərin olduğunu göstərir. Eyni zamanda, qəbul olunan tələbələrin arasında xarici dillərdə bilik səviyyəsi kifayət qədər aşağı qalır. Bu göstərici yalnız 40%-ə çatır, halbuki dünya səviyyəsində magistratura təhsilində xarici dillərin əhəmiyyəti çox yüksəkdir", - deyə o qeyd edib.
Ekspert əlavə edib ki, maliyyə baxımından magistratura təhsili həm dövlət, həm də tələbə üçün ciddi yükdür:
"2023-cü ildə dövlət büdcəsindən ali təhsil sahəsinə ayrılan vəsaitin təxminən 15%-i magistratura təhsilinin maliyyələşdirilməsinə yönəlib. Bu vəsaitlə yanaşı, ödənişli təhsil alan tələbələrin ödədikləri məbləğ də nəzərə alınarsa, magistratura təhsilinə ayrılan ümumi vəsaitin 100 milyon manatı keçdiyi ehtimal olunur. Lakin bu xərclər magistr təhsilinin keyfiyyəti ilə tam adekvat deyil.
Dünya təcrübəsi göstərir ki, magistratura qəbul imtahanlarında tətbiq olunan yanaşmalar fərqli ola bilər. Məsələn, Almaniyada magistratura qəbulunda bakalavr təhsili zamanı toplanan kreditlər əsas götürülür və imtahanlar tələb olunmur. ABŞ-də isə GRE (Graduate Record Examination) kimi beynəlxalq səviyyəli testlər tələb olunur.
Bu testlər tələbələrin analitik və tənqidi düşüncə bacarıqlarını, dil biliklərini və akademik hazırlığını qiymətləndirir. Qonşu Türkiyədə isə ALES (Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı) vasitəsilə qəbul aparılır. Hər iki model Azərbaycan üçün maraqlı ola bilər, çünki həm təhsil keyfiyyətini yüksəldir, həm də tələbələrin beynəlxalq bazarda rəqabət qabiliyyətini artırır".
K.Əsədov bildirib ki, Azərbaycanda sınaq imtahanlarının təşkil edilməsi tələbələrin imtahan təcrübəsini artırmaqla yanaşı, qəbul prosesinə daha yaxşı hazırlaşmağı təmin edir:
"Psixoloji olaraq imtahan mühitinə alışmaq real imtahan zamanı nəticələrin yaxşılaşmasına səbəb ola bilər. Eyni zamanda, sınaq imtahanları tələbələrin zəif tərəflərini müəyyən etmək və həmin boşluqları doldurmaq üçün bir fürsətdir. Lakin hazırda keçirilən sınaq imtahanlarının bir çoxunda sualların keyfiyyəti və real imtahanlarla uyğunluğu məsələsində problemlər var. Bu da tələbələrin hazırlıq səviyyəsinə mənfi təsir göstərə bilər.
Magistraturaya qəbul olan tələbələrin sayında artım müşahidə olunsa da, keyfiyyət məsələsi daha ciddi bir problem olaraq qalır. Statistikaya əsasən, magistratura proqramlarını bitirənlərin yalnız 60%-i iş bazarında öz ixtisasına uyğun iş tapır. Bu göstərici təhsil sistemində proqramların məzmununun yenilənməsi və iş bazarının tələblərinə uyğunlaşdırılması zərurətini ortaya qoyur.
Məsələn, süni intellekt, data analitikası və yaşıl texnologiyalar kimi yeni ixtisasların əlavə edilməsi tələb olunur. Bu sahələrdə dünyanın bir çox qabaqcıl universitetləri artıq xüsusi magistr proqramları təklif edir. Azərbaycanın da bu istiqamətdə addımlar atması həm ölkə daxilindəki təhsil keyfiyyətini artırar, həm də qlobal əmək bazarında rəqabət qabiliyyətini təmin edər".
Ekspert vurğulayıb ki, sınaq imtahanlarının tələbələr üçün maliyyə yükü də nəzərə alınmalıdır:
"Sınaq imtahanlarında iştirak etmək üçün tələbələrdən alınan məbləğ orta hesabla 20-30 manat təşkil edir. Bu, bəzi ailələr üçün əlavə maliyyə çətinliyi yarada bilər. Dövlət tərəfindən sınaq imtahanlarının daha əlçatan və ya pulsuz olması təmin edilərsə, tələbələrin iştirak səviyyəsi artar və nəticələrə müsbət təsir göstərər.
Mənfi tərəflərə baxdıqda, qəbul imtahanlarında yüksək rəqabət tələbələr arasında stress səviyyəsini artırır və bəzi hallarda aşağı nəticələrə səbəb olur. Eyni zamanda, bəzi ixtisasların lazımsız dərəcədə yüksək tələblər qoyması tələbələrin seçim imkanlarını məhdudlaşdırır. Bu da məzunların iş bazarında uyğunsuzluqlarına gətirib çıxarır.
Nəticə etibarilə, sınaq imtahanlarının və qəbul prosesinin təkmilləşdirilməsi magistratura təhsilində keyfiyyət artımına töhfə verə bilər. Təhsilin məzmununun yenilənməsi, yeni ixtisasların əlavə edilməsi və maliyyə şəffaflığının təmin edilməsi təhsil sistemində daha yüksək nəticələrə nail olmaq üçün əsas amillərdir. Bu istiqamətdə atılacaq addımlar həm tələbələrin uğurunu artıracaq, həm də Azərbaycanın təhsil sisteminin beynəlxalq səviyyədə tanınmasına imkan yaradacaq".
Qeyd edək ki, Dövlət İmtahan Mərkəzi tərəfindən 19 yanvar tarixində ali təhsil müəssisələrinin magistraturalarına qəbul olmaq istəyənlər üçün elektron formada sınaq imtahanı keçiriləcək. İmtahan Bakı şəhərində DİM-in elektron imtahanlar korpusunda və Mərkəzin Naxçıvan, Gəncə, Şəki, Şəmkir, Göyçay, Şirvan, Bərdə, Lənkəran, Xaçmaz şəhərlərində yerləşən regional bölmələrinin inzibati binalarında təşkil olunacaq. Sınaq imtahanında iştirak etmək istəyənlər 12 yanvar saat 23:59-dək DİM-in internet saytında qeydiyyatdan keçərək imtahana yazıla bilərlər.
Xəbərin oxunma sayı : 826
Sosial
Xəbərlər
-
Qeydiyyatdan keçmədən də Qarabağa gedə bilərsiz - Bu dəfə 5 gün
-
Abşeronda şok hadisə:Oğul anasını yandıraraq öldürdü - VİDEO
-
“İplik“ fabrikindən 10 minlik oğurluq - Gözətçilər saxlanıldı
-
Sabah bu ərazilərdə 4 saat işıq olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
“Bu müharibədə diplomatiya tükənib” - Merts məyusdur
-
Azərbaycanda neçə nikah müqaviləsi bağlanıb?
-
Usta Natiq birdən-birə necə “vəzifəli şəxs” olub? - TƏFƏRRÜAT
-
Sabah bəzi rayonlarda şimşək çaxacaq, dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
-
“Türkiyədə prezident seçkiləri 2028-ci ildə keçiriləcək“ - Ərdoğan
-
Bakıda ŞOK cinayət - 13 yaşlı qızın intim videolarını yaydı, həbs edildi
-
Prezident İlham Əliyev BƏƏ lideri ilə görüşdü - Fotolar
-
Avropada on gündə 2300 nəfər dünyasını dəyişib - İstilərə görə
-
Bu kəndlərdəki evlər təmir olunacaq - 30 milyona yaxın vəsait ayrıldı
-
Ərdoğandan İmamoğlu ilə bağlı təklifə reaksiya - “Xeyirli olar...”
-
Xətai MKTB-nin rəisi Fəxrəddin Məmmədov xidmətçilərin maaşını kəsir? - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Bu şəhərin bir hissəsi qazsız qalacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Həmin mikroavtobus qeyri-qanuni sərnişindaşıma ilə məşğul olub - AYNA
-
“Nar” regionlarda təhsilə dəstəyini davam etdirir - FOTOLAR
-
Bakıda kuryerlər qiymətlərdən narazıdır - VİDEO
-
“Saxlanılan Rusiya vətəndaşları ilə bağlı Bakı ilə təmasdayıq“ - Zaxarova
-
“Pakistan Hindistan Hərbi Hava Qüvvələrinin imicini məhv edib“ - HHQ komandanı
-
“Mado”da uşağıma yemək aldım, içindən çıxana baxın” - FOTO
-
Sabah dəhşətli isti olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başladı - FOTO
-
Beyləqanda müasir ət kəsim məntəqəsinin açılışı oldu - Fotolar
-
“Öz tantuni”də hadisə - Xadimə aşpazın qızılını oğurladı
-
AzTV-nin tender ləğv olundu - 440 min manatlıq...
-
Rəsmi Bakıdan İranın Ermənistandakı səfirinə sərt CAVAB
-
Qazax İcra Hakimiyyətində yoxlama: Pozuntular aşkarlandı
-
Tramp Moskva və Pekini bomalaqla hədələyib - Səs yazısı yayılıb + VİDEO
-
Azərbaycanda ən çox boşanma halları bu rayondadır - STATİSTİKA
-
İstehlak kreditləri bazarı - böyük məbləğlər, yüksək faizlər
-
Öcalandan 26 il sonra ilk videomüraciət: “Silahı yerə qoyun“
-
Azərbaycanda yeni SES-lər tikiləcək - 55,2 milyon xərclənəcək
-
“Bu, qiymət artımı deyil, xərcləri əhali arasında düzgün bölməkdir” - VİDEO
-
Sabah İlham Əliyevlə Paşinyan arasında görüş keçiriləcək - Əbu-Dabidə
-
Yol polisi bu sürücülərə xəbərdarlıq etdi - VİDEO
-
Pensiyalar ayın neçəsi veriləcək? - DSMF-dən açıqlama
-
Azərbaycanla Qazaxıstan birgə PUA təlimi keçir - VİDEO
-
Əczaçılıq məhsulları üzrə xərclərimizdə kəskin artım nə ilə bağlıdır? - Açıqlama
-
Mərkəzdən kənarda 1400 manata kirayə mənzillər... - Qiymətlər niyə bahadır?
-
Azərbaycanda onkoloji xəstələrinin sayı kəskin artıb - RƏSMİ
-
Torpaq üzərindəki hüquqların qeydiyyat qaydaları DƏYİŞİR
-
Skuter, moped və velosiped sürücülərinə xəbərdarlıq
-
Milli Məclisin növbəti iclasının gündəliyi: 13 məsələ müzakirə olunacaq
-
Daha 28 azərbaycanlı Almaniyadan geri qaytarıldı - Açıqlama
-
Paraşütlə qayaya çırpılaraq həlak olan Nuranə ilə bağlı daha bir fakt - VİDEO
-
Ağdam-Füzuli yolunda mikroavtobus aşdı - 20 yaralı var
-
Qarpızlar sahələrdə qaldı - Yerində 5- 10 qəpiyə təklif olunur (VİDEO)
-
ABŞ Ukraynaya dəstəyini davam etdirəcək - Dövlət Departamenti
-
Çempionlar Liqasında yeni mövsüm başladı - NƏTİCƏLƏR
-
Nizami rayonunda uşaqların oyun meydançasını parkinqə çeviriblər - VİDEO
-
Monika Belluççi məşhur jurnalın üz qabığında - Fotolar
-
Azərbaycan klublarının yay transferləri: Kim gəlir, kim gedir?
-
Ceyhun Bayramovla Pakistanlı həmkarı arasında telefonla danışığı olub - Müzakirə
-
“Demişdi ki, şah damarıma bıçaq soxaraq məni öldürəcək” - Namus, yoxsa mülk davası?
-
Həbsxanada atalığının zorladığı azyaşlı sığınacağa yerləşdirilib - Dövlət Komitəsi
-
Avropa 1940-cı illərdən bəri ən böyük təhdidlərlə üz-üzədir - Danimarka Baş naziri
-
Sabiq deputat Fəzail Ağamalı dələduzluqda ittiham olunur - Özü isə deyir ki...
-
Boşananlar niyə sistemdə evli kimi görünür? - AÇIQLAMA
-
Azərbaycan və Rusiya Fövqəladə Hallar nazirlikləri arasında fəaliyyət planı imzalanıb - FOTO
-
Zərərçəkənlər danışdı - Vardanyanın məhkəməsi
-
Pərvin barmağındakı üzükdən danışdı: “Bitən bitdi, gedən getdi”
-
Əli Əsədov Pakistan Milli Assambleyasının sədri ilə görüşdü - FOTO
-
Bakıda qadının evindən 10 kq narkotik aşkarlandı - VİDEO
-
“Xəbər bizi son dərəcə sarsıtdı“ - İlham Əliyev Trampa başsağlığı verdi
-
Nəsimi rayonu “Köhnə Təzə Bazar” da qanunsuz tikinti aparılır? - VİDEO
-
Müharibə vaxtı qonşu ölkələrin İsraillə hərbi əməkdaşlığı təsdiqlənməyib - Pezeşkian
-
Prezident İldırım Vəliyevə ali xüsusi rütbə verdi - Sərəncam
-
Ərdoğan Nəriman Cəlal və ailəsi ilə görüşdü - Fotolar
-
Bu şəxslərə diplomatik rütbələr verildi - SİYAHI
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Əməliyyat zamanı canlı yayım açan həkim barəsində araşdırma başlanılacaq - RƏSMİ
-
Bu rayonda 20 mindən artıq abonent qazsız qalacaq - Xəbərdarlıq
-
“Qapalı Mədəniyyət Evi, açıq bazar: Fəridə Babayeva işəgötürmə adıyla kimləri aldadıb?
-
Azərbaycanda suçiçəyinə yoluxma sayı artıb - RƏSMİ
-
14 il “iş“ almış şəxsi “azad etdirmək“ istədi, özü 2 il “iş“ aldı - Dələduzluq
-
Borclunun qazı nə vaxt dayandırıla bilər? - Yeni qanun hazırlanır
-
“Medianın inkişafında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rolu” adlı konfrans keçirilib - FOTOLAR
-
Yuyucu toz yerinə duz satılır? - Azad İstehlakçılar Birliyi araşdırma tələb edir
-
Trampdan Almaniyaya təklif: “Ukraynaya “Patriot” göndərin“
-
Bu şagirdlərə pulsuz məktəbli formaları veriləcək - Müqavilə
-
“Eurohome”da yerləşən “Keşlə” bazarında yararsız balıq məhsulları satılırmış - FOTOLAR
-
“Rusiya hazırdır, Ukraynanın cavabını gözləyirik” - Hakan Fidan
-
Vaxtından əvvəl pensiyaya çıxmaq istəyən rəisin başına iş gəldi - 14 300 manat vermişdi
-
Qarabağa səfərlərlə bağlı icazə prosedurları sadələşdirilir - Müddət 5 gün oldu
-
Texasda ştatında daşqın - Ölənlərin sayı 100-ü ötüb
-
Yeni şəxsiyyət vəsiqəsini almaq məcburidir? - Deputatlar açıqladı
-
Sabah yağış yağacaq - Çimərliklərdə temperatur necə olacaq?
-
Evimiz və ofislərimiz xaricdən izlənirmiş - DTX mühüm əməliyyat keçirdi
-
“Mən ləyaqətli ölümdən və ya şəhidlikdən qorxmuram“ - Məsud Pezeşkian
-
Azərbaycanda qaz və işıqla bağlı aylıq sabit tariflər - 1 manatı aşmayacaq
-
Bakıda magistral kəmər yenilənir - Su kəsiləcək
-
Parlament Naxçıvan Konstitusiyasına dəyişiklikləri QƏBUL EDİB
-
Tanınmış azərbaycanlı bəstəkar Türkiyədə buna görə ölübmüş - TƏFƏRRÜAT
-
Erməni kilsəsinin “azad edilməsinə“ şəxsən rəhbərlik edəcəm - Paşinyan
-
“Kiyevə silah tədarükünün dayandırılmasına görə məsuliyyət daşımıram“ - Tramp
-
Milli Məclisin iclası keçirilir - Gündəlikdə 15 məsələ var
-
“Bəzən diplomatik şəkildə və zarafatla deyirik ki...“ - Hikmət Hacıyev
-
Tanınmış iş adamının oğlu binadan yıxılaraq öldü - FOTO
-
Kredit faizləri bahalaşıb - Səbəb nədir? VİDEO
-
Hamilə qadınlar bu xidmətlərdən pulsuz yararlana bilərlər - TƏBİB
-
Albalı və gilas paytaxtda bahalaşıb - Qiymətlər
-
Bakıda avtobusla yük maşını toqquşub - VİDEO
-
Kəlbəcərdə hərbçilər qəzaya düşdü - Yaralılar var
-
“İranla bağlı sanksiyaları ləğv etmək istəyərdim” - Tramp
-
Bakının kirayə mənzil bazarında vəziyyət necədir? - VİDEO
-
Ebrunun mahnısının Nuridən oğurlandığı iddia edildi - VİDEO
-
Bakıda qadını öldürüb gölün sahilinə atdılar - Əri saxlanıldı
-
Hakan Fidan Lavrovla görüşdü - BRİCS sammitində
-
“İşğaldan əvvəl zəng vurub bizi təhqir edirdilər” - Məhkəmə+Fotolar
-
“MedEra Hospital”da falçı otağı: Elnur Əli həkimdirmi?
-
Abşeronda yaşayış binasında partlayış, xəsarət alanlar var - VİDEO
-
Rektor təyin olunan Nazim Pənahov kmdir? - DOSYE
-
Sabah bu ərazidə qaz təchizatı müvəqqəti dayandırılacaq - Xəbərdarlıq
-
`“Aztelekom“un sabiq sədrinin oğlu Alışanovun səsini gizli yazıbmış - Məhkəmədə üzə çıxdı
-
Ərdoğan DEM Partiyasının nümayəndələri ilə görüşdü - FOTO
-
“Xamenei inanır ki, amerikalı investorlar İrana gələ bilər“ - Pezeşkian
-
Deputata məxsus olduğu deyilən şirkətə 124 minlik sifariş - TENDER
TOP 10
ARXİV