|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Səudiyyənin varis şahzadəsi “qırmızı xətti” keçib: Amerika bu ölkədə hakimiyyəti dəyişməyə hazırlaşır?
Tarix 08.11.18, 12:42 |
|
Dmitri Bobrov, tarixçi-şərqşünas
inosmi.ru, 06.11.2018
Səudiyyə Ərəbistanı dünya ictimaiyyətinin güclənən hiddətinə baxmayaraq qonşu Yəmənə qarşı hərbi əməliyyatı genişləndirir. Səudiyyəlilərin başçılıq etdikləri koalisiya Hodeydaya – ölkənin ən böyük limanına növbəti hücuma başlayıb. Nəticə misli görünməmiş humanitar fəlakət ola bilər, amma bu, Səudiyyə rəhbərliyini durdurmur. Hodeydaya həmlə ər-Riyad üçün çətin zamanda genişlənir: Səudiyyə jurnalisti Camal Xaşuqçi İstanbulda vəhşicəsinə qətlə yetirildikdən sonra faktiki ölkəni yönəldən gənc varis şahzadə Muhəmməd bin Salmanın avantürist siyasətindən qəzəb artır. Səudiyyə rəhbərliyi dünya birliyi və Qərb ölkələrinin çağırışlarına hələlik məhəl qoymur, amma çox şey ər-Riyadın xarici siyasətdə “qırımızı cızığı” keçdiyi və nəticələrin lap ciddi olacağına işarə edir.
Hodeydanın götürülməsi üzrə aparılan əməliyyatın məqsədi üsyançı husilərə – şimali Yəmənin üsyançı şiələrinə silah və ərzaq tədarükünü tam bağlamaqdır. Koalisiya 600 mindən atıq əhalisi olan şəhərə qarşı aviasiya və artilleriyadan istifadə edir, dinc əhali praktik olaraq mühasirəyə alınıb. Hodeyda strateji baxımdan bütün şimali Yəmənin ərzaq təchizatının həyata keçirildiyi önəmli limandır, onun mühasirəsi görünmməmiş miqyasda humanitar fəlakət demək olacaq. Şəhərdə döyüşlərin başlanacağı halda əsas zərbələr dinc sakinlərə dəyəcək. Husilər Hodeydanın BMT nəzarətinə verilməsini nəzərdə tutan güzəştli variant təklif ediblər, lakin Səudiyyə koalisiyası qəbuledilməz şərtlər irəli sürüb: husi birləşmələrinin Qırmızı dənizin bütün sahillərindən çəkilməsi.
Yəməndə uzanan münaqişə dünya ictimaiyyətinin getdikcə daha çox narahatlığını doğurur. BMT baş katibi Antoniu Quterreş Yəməndəki durumu dünyada ən ağır humanitar böhran adlandıraraq zorakılığı bir anda dayandırmağa çağırıb. BMT-nin məlumatına görə, Yəmən əhalisinin dörddə biri (haradasa 7 milyon adam) aclıq çəkir, ölkədə vəba tüğyan edir, cəmi 22 milyondan çox adamın isə təcili humanitar yardıma ehtiyacı var. Qadın və uşaqların taleyi özəl təşviş doğurur. Bu yaxınlarda taleyini dünya ictimaiyyətinin izlədiyi 7 yaşlı qız Amal Hüseyn yarıac-yarıtoxluqdan ölüb və bu ölüm qeyri-adi rezonans doğurub. Amma barışa çağırışlara baxmayaraq, Səudiyyə Ərəbistanının başçılıq etdiyi koalisiya hərbi əməliyyatı sürdürür. BMT-nin ekspert qrupu bu günlərdə koalisiyanın mülki hədəflərə aviazərbələrinin, habelə Yəmənin dənizdən və qurudan mühasirəsinin beynəlxalq humanitar hüququn pozulduğundan danışan məruzə dərc edib.
Yəmənə müdaxilə artıq üç il yarım davam edir, təkcə döyüş əməliyyatları nəticəsində 30 minə yaxın adam həlak olub. Səudiyyə HHQ Bəhreyn, Qətər, Küveyt və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri aviasiyalarının dəstəyi ilə 2015-ci il martın sonunda Yəmən ərazisinin önəmli qismi üzərində nəzarət quran husilərin (şiələrin) “Ənsari Allah” birləşmələrinə qarşı “Qətiyyət tufanı” kod adlı əməliyyata başlayıb. Husiləri bölgədə İranın əlinə oynamaqda ittiham edirlər. Səudiyyəlilər Qərbin aparıcı ölkələrinin – ABŞ, Böyük Britaniya və Fransanın dəstəyini əldə edərək sünni ərəb dövlətlərindən koalisiya düzəltməyə nail olublar. Yəmənin “qanuni” prezidenti Əbdürrəbbi Mənsur Hadinin müdafiəsi üzrə əməliyyatda Səudiyyə Ərəbistanının tərəfində cəmi doqquz ölkə, o cümlədən Fars körfəzi ölkələri və Misir iştirak edib. Amma əməliyyatın genişliyinə və nəhəng məsrəflərə baxmayaraq, liman şəhəri Ədəni saymasaq, koalisiyanın uğurları cüzidir.
Təcavüzkar xarici siyasət kursunu kralın oğlu – müdafiə naziri və vəliəhd Muhəmməd bin Salman aparır. Qoca və əldən düşmüş kral Salman deyil, məhz 33 yaşlı Muhəmməd krallığın siyasətini müəyyən edir. O, Yəməndə savaş başlayıb, Qətərlə münaqişə törədib, Suriya və İraqda islamçılara fəal əl tutub. Muhəmməd yenilməz savaşla hakim rəhbərliyi və xalqı birləşdirməyə ümid edirdi. Amma səudiyyəlilər duzağa düşüblər: Yəməndə perspektivsiz savaşa dolaşıblar, qonşu Qətəri dizüstə qoymağı bacarmayıblar. Bu siyasətin iflası krallıqdakı duruma qarışdırıcı təsir göstərir, çünki hakimiyyət uğrunda çapışmanı kəskinləşdirir. Axı qoca kral Salman öz doğma oğlunu qabağa çəkmək naminə vəliəhdlik qanunu pozub – bu qanuna əsasən, kral ailəsinin əsas qanadları böyüklük üzrə hakimiyyətdə təmsil olunub. O, başqa şahzadələri qıraqda qoyaraq Muhəmməd bin Salmanı öz varisi edib. Bu qərar – bərkimiş ənənənin radikalcasına sındırılması kral ailəsinin bir çox üzvlərinin etirazını doğurub.
Vəliəhd Muhəmməd dünyadakı etirazlara məhəl qoymadan öz avantürist siyasətini bundan sonra da davam etdirə bilərdi. Lakin “Xaşuqçi işi” – səudiyyəli jurnalistin İstanbulda xaincəsinə öldürülməsi – durumu kökündən dəyişib. Qərb, nəhayət, praktik olaraq bütün əməlləri – Yəməndə savaş, Qətərin mühasirəsi, Səudiyyə müxaliflərinə divan tutulması – cəzasız qalmış Muhəmməd bin Salmanın ipini çəkməyi qət edib. Qərb xeyi qabaq reaksiya verərdi, amma neft fövqəldövləti və silah alıcısı kimi Səudiyyə Ərəbistanının önəmi bütün əxlaqi dəlilləri üstələyib. Lakin Qərb dövlətləri Yəmənin dinc sakinlərinin soyqırımına çevrilən savaşın üç il yarımından sonra hərəkətlənmək qərarına gəlib. ABŞ müdafiə naziri Ceyms Mettis Yəməndə barışığı bir ay ərzində yoluna qoymağı tələb edib, Böyük Britaniya rəhbərliyi onu dəstəkləyib. Qətərlə bağlı münaqişəli durum narazılığın əlavə amilinə çevrilib. Səudiyyə Ərəbistanı tərəfindən bu olduqca varlı əmirliyin mühasirəyə alınması, demək olar, artıq bir ildir sürür və dalandan çıxış yolu görünmür. Qətəri dəstəkləyən və Yaxın Şərqdə öz geopolitik rəqibinin mövqeyini zəiflətməyə çalışan Türkiyənin də mövqeyi təsir edir. Məhz Türkiyə “Xaşuqçi işi”nə belə geniş rezonans verib.
Bu arada indiki kral və oğlunun “qırağa itələdiyi” kral ailəsi üzvləri də kral ehramının xəlvətlərində öz saatlarını gözləyirlər. Avropalı müşahidəçilər qeyd edirlər ki, indiki kralın doğma qardaşı Əhməd xarici sürgündən Səudiyyə Ərəbistanına qayıdır. Qərb ölkələri ona təhlükəsizlik zəmanəti verib. Hamı bilir ki, Əhməd həmişə vəliəhd Muhəmmədin namizədliyinə qarşı çıxış edib. Ola bilər ki, ABŞ-ın basqısı altında kral ailəsi daxilində qalaqurma hazırlanır? Bu zaman nəzərə almaq gərəkdir ki, tez özündən çıxan və məkrli Muhəmməd hakimiyyəti saxlamaq naminə ən ifrat tədbirlərə əl ata bilər – hətta “Xaşuqçi işi”ndən sonra da.(Strateq.az)
Xəbərin oxunma sayı : 148
Analiz
Xəbərlər
-
Ətin qiyməti 25 manat olacaq? - AÇIQLAMA
-
Prezidentlər Ağdamda orta məktəbin təməlqoyma mərasimində - FOTOLAR
-
Yusif Mustafayev borc verdiyi 100 mindən çox pulunu geri ala bilmir - VİDEO
-
Tayvandan Azərbaycana gətirilən meyvə suyu yararsız çıxıb - FOTO
-
İlham Əliyev Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə etdi - FOTO
-
Mənimsəmədə təqsirləndirilən vəkilin cinayət işinin bəzi detalları məlum olub - İTTİHAM AKTI
-
Xaricdən gətirilən kartof ölkə daxilində 2 dəfə baha satılır – Rəqəmlər
-
Prezidentlərin Ağdama səfərindən - Maraqlı fotolar
-
İki naziri yola salan Heydər Yaqubov... – Direktor öz gücünü kimdən alır?
-
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır - Zaxarova
-
“TikTok“la bağlı sorğu keçirilib - 74,9% məhdudiyyət tətbiqini istəyib
-
Binə qəsəbəsində qanunsuz elektrik xətləri çəkilir? - VİDEO
-
Xocalıda insan qalıqları aşkar edildi - FOTO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Ağdam Konfrans Mərkəzi ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
HƏMAS silahı yerə qoyacağına söz verdi: Amma bir şərtlə
-
“Füzuli tam şəkildə yenidən qurulur” - Hikmət Hacıyev
-
Ağdam Cümə məscidinin bərpadan sonra açılışı olub - FOTOLAR
-
Naxçıvanın yeni baş naziri kimdir? - DOSYE
-
Bakıda kişi qardaşını qətlə yetirib: “Hamımızın başına oyun açırdı”
-
Prezidentlər Pənahəli xanın sarayı və İmarət kompleksində görülən işlərlə tanış olublar - FOTO
-
Deputatdan parlament seçkilərinin vaxtı ilə bağlı iddia
-
Bakının məşhur məktəbi təmirə bağlanır: Şagirdlər digər təhsil ocağına köçürülürlər
-
Avtomobili yay rejiminə necə keçirək? - AÇIQLAMA + VİDEO
-
Naxçıvanın yeni baş naziri vəzifəsindən azad olundu - Yerinə Cəlilov təyin edildi
-
“Zəngəzur dəhlizinin adını eşitdikcə sanki ağıllarını itirirlər...“ - “Bu, çox qəribədir“
-
Bakıda 6 istiqamət üzrə istirahət zonaları yaradılacaq - TƏFƏRRÜAT + VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Füzulinin Baş planı ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
Nəsib Quliyev qadına görə intihar edib - SENSASİYALI İDDİA
-
“Dövlət sərhədimizin 12 kilometri artıq delimitasiya olunmuş hesab edilir” - Prezident İlham Əliyev
-
Bölmələrimiz həyəcan siqnalı ilə ayağa qaldırıldı - Zakir Həsənov prosesi izlədi
-
Taliban İŞİD-ə qarşı mübarizə üçün xüsusi bölmə yaradır: İşsizlərin siyahısı hazırlanır
-
Azərbaycanda balıq ovu qadağan edilir - Bu tarixdə
-
“NATO Polşada nüvə obyektləri yerləşdirərsə, hədəfimiz olacaq“ - Rusiya XİN
-
Cəfər Cabbarlı haqqında məxfi həqiqətlər - ARAŞDIRMA + VİDEO
-
Azərbaycanda niyə qeysəriyyə əməliyyatlarına üstünlük verilir? - ARAŞDIRMA
-
Bayden qanun imzaladı - Üç ölkəyə hərbi yardım haqqında
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
-
Bakıda təhlükəli vəziyyət: 130-dan çox yaşı olan bina hər an uça bilər (VİDEO)
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü olub - FOTO
-
Deputatın tikdiyi binanın əyilməsi ilə bağlı xəbərdarlıq: Komissiya yaradılması təklif edildi
-
“NATO-nun Finlandiyadakı təlimləri təxribat xarakterlidir” - Zaxarova
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü başladı
-
Qırğızıstan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTOLAR +VİDEO
-
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb - Kadr təyinatları olub
-
Sadır Japarov Bakıya gəldi - FOTO
-
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
-
Bakıda taksilər gediş haqqı qiymətini qaldırdı - VİDEO
-
“Made in Karabakh”: Şərablarımız yenidən dünyaya ayaq açır - VİDEO
-
Sabiq deputatın qardaşı oğlunun 350 min vergi borcu var - Ramiz Mehdiyevin qohumudur
-
Hadrut yenidən qurulur - Ən son görüntülər
-
Baş nazir iclas keçirib - Holdinqin İdarə Heyətinə tapşırıqlar verilib
-
“Rusiya yaxın günlərdə Ukrayna ərazisinə hücumları gücləndirəcək“ - ABŞ institutu
-
Yağış yağıb, şimşək çaxıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Sənəd masama qoyulan kimi onu imzalayacağam” - Bayden
-
Beyləqanda dəhşətli cinayət: Ferma sahibi toyuq hinində çobanın arvadına təcavüz etdi
-
Keyfiyyətsiz gün eynəklərinin qorxunc fəsadları - VİDEO
-
Masazırda vətəndaşa məxsus torpaq sahəsi zəbt edilərək ev tikilir - İDDİA + VİDEO
-
Dünyada ABŞ-dən narazılıq artır - QLOBAL SORĞU
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
-
Sumqayıtda 28 ailənin bir qaz sayğacı var: Limit necə hesablanır?
-
“Üçüncü dünya müharibəsi artıq gedir” - Podolyak
-
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb - Külli miqdarda rüşvət görə
-
MDB-nin fond birjaları üçün yeni dövr: Azərbaycan və Özbəkistan yol açır
-
Şirkət işçilərin hüquqlarını pozdu: 20 min cərimələndi
-
“BAM-ın gücü 12 ildə 3 dəfə artıb“ - Putin
-
“Vətəndaş nikahı qanunsuzdur“ - Spiker
-
“ABŞ Ukraynaya 1 milyardlıq hərbi yardım paketi hazırlayır” – “Reuters”
-
Bu gün toyları olacaqdı - Heç biri həyatda deyil...
-
İran hakimiyyəti ölkə əhalisinə divan tutur - VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Qrunt suları Binə qəsəbəsinin sakinlərinin evlərinə doldu - VİDEO
-
Ərdoğan iqamətgahında uşaqlarla görüşdü - Fotolar
-
“Bəzi ölkələr Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar“ - Prezident
-
Rusiya-Azərbaycan münasibətləri qarşılıqlı məmnunluq doğurur
-
Azərbaycanda “Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası” dəyişdi - QƏRAR
-
Mikayıl Cabbarov səyyar vergi yoxlaması haqda qərar imzaladı - Dəyişiklik
-
“Ukrayna müharibə başlayandan yarım milyon hərbçisini itirib“ - Şoyqu
-
İcra Hakimiyyəti sabiq nazirdən 133 minə “BMW 520i” alır – Bazardakı qiymətdən 17,5 min bahadır
-
Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
-
“Türkiyədə yeni konstitusiya ilə bağlı proses başlayır” - Numan Kurtulmuş
TOP 10
ARXİV