|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
SSRİ-ni bir-birinə vuran qəzet nüsxəsi - Tarixi faktlar
Tarix 31.10.21, 20:31 |
|
Eyni “Pravda” qəzeti, milyonlarla oxucusu olan SSRİ-nin bir nömrəli nəşri, Mərkəzi Komitənin orqanı. Eynilə başlığın üstündə “Bütün ölkələrin proletarları, birləşin”, aşağıda, sağ tərəfdə “Qiyməti 3 qəpik”, buraxılış tarixi 28 iyul, 1980-ci il. Eyni format, eyni tərtibat, eyni şriftlər. Amma qəzetdəki yazılar tam fərqli, mövcud dövr üçün ağılasığmaz, qorxulu, hətta son dərəcə təhlükəli. Buraxılış tarixi isə SSRİ üçün həssas bir vaxt, Moskvada keçirilən 22-ci Yay Olimpiya günləri...
“Pravda”nın bu “xüsusi” nömrəsi nədən və kimdən yazıb?
Qəzetin baş məqaləsi olan “Rusiya şeytanları sındırdı” yazısında Rusiya Federasiyasının SSRİ-dən ayrılması, ayrıca bir dövlət olması qeyd olunub: “Rusiya Federasiyası ayrıca bir dövlətdir. Artıq sovet sosialist respublikaları yoxdur. Müttəfiq respublikalar müstəqil dövlətlərdir. Suslovun yaratdığı diktatura ideologiyasına son qoyuldu...”
Həmin məqalədə Suslovun qurşaqdan yuxarı çılpaq şəkli və sinəsinə tatu olunmuş Stalinin əksi verilib.
Qəzet məlumat yayıb ki, azadlıq tərəfdarları olan hərbi zabitlər Ali Soveti ələ keçirib və yeni seçkilərə qədər Müvəqqəti Vətəndaş Hökuməti yaradıblar. Qəzetdə Leonid Brejnevin xarici ölkələrdən sığınacaq istəməsi haqqında da məlumat yazılıb. Baş katib Dnepropetrovska qaçmaq istəsə də, “Ukrayna Xalq Respublikası” buna müsbət cavab verməyib.
“Pravda” Olimpiya oyunları haqqında geniş məqalə dərc edib. Məqalədə göstərilib ki, sovet vətəndaşlarının sosial rifahının son dərəcə acınacaqlı olduğu bir vaxtda olimpiya oyunlarına milyonlarla vəsaitin xərclənməsi Mərkəzi Komitənin sıravi vətəndaşlara qarşı qisas kampaniyasıdır. O cümlədən “redaksiya heyəti” SSRİ-də keçirilən Yay Olimpiya Oyunlarını boykot edən ölkələri dəstəklədiklərini bildiriblər.
Qəzetdə Əfqanıstan məsələsi də işıqlandırılıb. Leonid Brejnev, Dmitri Ustinov, Yuri Andropov və digər yüksək ranqlı dövrlərin məmurları oxuculara “qatil diktatorlar” kimi təqdim edilib. Məqalədə yaxın günlərdə sovet hərbi kontingentinin Əfqanıstandan çıxarılacağı da qeyd olunub.
Qəzetdə həmçinin ərazi məsələlərinə də toxunulub. Abxaziyanın müstəqil respublika olacağı, Moldovanın Rumıniya ilə birləşməsi, Qazaxıstanın ərazi məsələsinə yenidən baxılması və bu respublikada feodal diktatura rejiminin dəyişdirilməsi və s. məsələlərdən geniş bəhs edilib.
Qəzetdə diqqət çəkən yazılardan biri də kommunist rejiminə qarşı çıxanların məcburi şəkildə psixiatriya xəstəxanalarına salınması ilə bağlı məqalə olub. Yazıda qeyd edilib ki, yaxın günlərdə onların hamısı xəstəxanalardan buraxılacaq.
Qəzet 5 min tirajla buraxılıb. “Pravda” səhər saatlarında parklarda, nəqliyyat qovşaqlarında, vağzallarda, kilsələrdə və digər əhalinin çox olduğu yerlərdə pulsuz paylanılıb. 3 qəpiyi qənimət sayan sıravi sovet vətəndaşları qəzetin bütün nüsxələrini götürüblər.
“Pravda” oxucularına çatdırıldıqdan cəmisi 20 dəqiqə sonra nüsxələrdən biri DTK sədri Yuri Andrpovun kabinetindəki iş masasının üstünə qoyulub. Andropov təcili müşavirə çağırıb. Olimpiya oyunları günlərində onsuz da gücləndirilmiş iş rejimində xidmət edən DTK əməkdaşlarına növbəti tapşırıqlar verilib. Tapşırığın birinci bəndi isə qəzetin bütün nüsxələrinin yığılması ilə bağlı olub.
Tirajın əsas hissəsi yığılsa da, əllərdə qalan qəzetlər də olub. 1990-cı illərdə “Pravda”nın həmin nüsxələrindən biri hərraca çıxarılaraq 100 min rubla satılıb.
DTK-nın keçirdiyi əməliyyatın nəticələri, kimlərin və neçə nəfərin həbs olunması, qəzetin hansı mətbəədə çıxması haqqında ictimaiyyətə məlumat verilməyib. Yalnız sonralar məlum olub ki, “Pravda”nın müəllifləri xaricdə yaşayan tanınmış qələm sahibləri, İtaliyada nəşr olunan “Zlyuko” jurnalının baş redaktoru Vinçentso Sparano, “Nemetskaya volna” radiostansiyasının əməkdaşı Artur Verner, “Azadlıq” radiostansiyasının Paris bürosunun jurnalisti Vasili Betaki, Romada fəaliyyət göstərən “Azadlıq” radistansiyasının müxbiri Savik Şuster olub. O da məlum olub ki, qəzet SSRİ-də deyil, xarici ölkədə çap olunub və gəmi vasitəsilə SSRİ ərazisinə keçirilib.
Uzun illər Moskvanın birinci katibi olan Viktor Qrişin 1991-ci ildə, son müsahibələrinin birində həmin “Pravda” haqqında fikirlərini belə açıqlayıb:
“Elə həmin gün qəzeti mənə çatdırmışdılar. Əsl “Pravda”dan fərqli olaraq mən o qəzeti birnəfəsə oxudum. Etiraf edim ki, məqalələrdə maraqlı məsələlər çox idi. Düzdür, oxucular səhifədən-səhifəyə keçdikcə anlayırdılar ki, bu bir oyundur, yalan yazılmış məqalələrdir. Çünki qəzetin yazdıqlarını kiçik bir müddətdə həyata keçirmək mümkünsüz bir məsələ idi. Amma oxucular onu da bildilər ki, əsl “Pravda” həmişə Mərkəzi Komitənin diktəsi ilə yazılıb. Bu məsələni DTK saatlar ərzində qapasa da, həmin “Pravda” Kremldə böyük narahatlıq yaratmışdı. Şəxsən Leonid İliç “Pravda”ya görə Andropova irad bildirmişdi, onu fəaliyyətsizlikdə suçlamışdı. Mən bunun şahidi olmuşam. Həmin vaxt Brejnev Andropovla telefonla danışanda mən baş katibin kabinetində idim. Brejnev çox narahat idi...”(Musavat.com)
Xəbərin oxunma sayı : 412
Maraqlı
Xəbərlər
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
-
Bakıda təhlükəli vəziyyət: 130-dan çox yaşı olan bina hər an uça bilər (VİDEO)
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü olub - FOTO
-
Deputatın tikdiyi binanın əyilməsi ilə bağlı xəbərdarlıq: Komissiya yaradılması təklif edildi
-
“NATO-nun Finlandiyadakı təlimləri təxribat xarakterlidir” - Zaxarova
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü başladı
-
Qırğızıstan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTOLAR +VİDEO
-
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb - Kadr təyinatları olub
-
Sadır Japarov Bakıya gəldi - FOTO
-
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
-
Bakıda taksilər gediş haqqı qiymətini qaldırdı - VİDEO
-
“Made in Karabakh”: Şərablarımız yenidən dünyaya ayaq açır - VİDEO
-
Sabiq deputatın qardaşı oğlunun 350 min vergi borcu var - Ramiz Mehdiyevin qohumudur
-
Hadrut yenidən qurulur - Ən son görüntülər
-
Baş nazir iclas keçirib - Holdinqin İdarə Heyətinə tapşırıqlar verilib
-
“Rusiya yaxın günlərdə Ukrayna ərazisinə hücumları gücləndirəcək“ - ABŞ institutu
-
Yağış yağıb, şimşək çaxıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Sənəd masama qoyulan kimi onu imzalayacağam” - Bayden
-
Beyləqanda dəhşətli cinayət: Ferma sahibi toyuq hinində çobanın arvadına təcavüz etdi
-
Keyfiyyətsiz gün eynəklərinin qorxunc fəsadları - VİDEO
-
Masazırda vətəndaşa məxsus torpaq sahəsi zəbt edilərək ev tikilir - İDDİA + VİDEO
-
Dünyada ABŞ-dən narazılıq artır - QLOBAL SORĞU
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
-
Sumqayıtda 28 ailənin bir qaz sayğacı var: Limit necə hesablanır?
-
“Üçüncü dünya müharibəsi artıq gedir” - Podolyak
-
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb - Külli miqdarda rüşvət görə
-
MDB-nin fond birjaları üçün yeni dövr: Azərbaycan və Özbəkistan yol açır
-
Şirkət işçilərin hüquqlarını pozdu: 20 min cərimələndi
-
“BAM-ın gücü 12 ildə 3 dəfə artıb“ - Putin
-
“Vətəndaş nikahı qanunsuzdur“ - Spiker
-
“ABŞ Ukraynaya 1 milyardlıq hərbi yardım paketi hazırlayır” – “Reuters”
-
Bu gün toyları olacaqdı - Heç biri həyatda deyil...
-
İran hakimiyyəti ölkə əhalisinə divan tutur - VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Qrunt suları Binə qəsəbəsinin sakinlərinin evlərinə doldu - VİDEO
-
Ərdoğan iqamətgahında uşaqlarla görüşdü - Fotolar
-
“Bəzi ölkələr Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar“ - Prezident
-
Rusiya-Azərbaycan münasibətləri qarşılıqlı məmnunluq doğurur
-
Azərbaycanda “Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası” dəyişdi - QƏRAR
-
Mikayıl Cabbarov səyyar vergi yoxlaması haqda qərar imzaladı - Dəyişiklik
-
“Ukrayna müharibə başlayandan yarım milyon hərbçisini itirib“ - Şoyqu
-
İcra Hakimiyyəti sabiq nazirdən 133 minə “BMW 520i” alır – Bazardakı qiymətdən 17,5 min bahadır
-
Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
-
“Türkiyədə yeni konstitusiya ilə bağlı proses başlayır” - Numan Kurtulmuş
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın sülh sazişində olmamasına razılaşıb” - Prezident
-
Xankəndi şəhərindəki tibb müəssisəsində ilk körpə dünyaya gəlib - FOTOLAR
-
Qubadlıda sərhədçilər üçün yaşayış binası istifadəyə verilib - FOTO/VİDEO
-
Xətai rayonunda səkini zəbt edərək qanunsuz parklanma yeri saldılar - VİDEO
-
Üç ayda xaricə 25 min ton alma satmışıq – Qiyməti nə qədər bahalaşıb?
-
“Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır, biz gözləyə bilmərik“ - Prezident
-
Münasibətlərimizin inkişafına yeni təkan verəcək görüş
-
Binəqədidə sürücülük məktəbi ilə bağlı ilginc iddia - “Asan“ yolla sürüclük kursu arayışı almaq olur?
-
“Nar” Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırıldı - FOTO
-
“Biz dörd kənd məsələsini heç vaxt yaddan çıxarmamışıq” - İlham Əliyev
-
“Narkotik artıq məktəblərə yol tapıb“ - Siyavuş Novruzov
-
“İndi bizim sülh sazişinin necə olması ilə bağlı ümumi anlayışımız var“ - Azərbaycan lideri
-
Ceyhun Bayramov Çexiyanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
-
Binəqədidə yol problemi: “Yağış yağanda şəhərə çıxmaq mümkün deyil”
-
Ümid edirəm ki, Ermənistan düzgün yolu seçər - Ərdoğan
-
Şimali Koreyadan nüvə əks-hücum təlimi – FOTOLAR
-
Azərbaycan-Rusiya əlaqələri daha da güclənəcək
-
Rayonlara yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
“Paşinyan dedi ki, mən gedirəm, sonra torpağın əsil sahibi İlham Əliyev özü gələcək” – Zahid Oruc
-
Serenay Sarıkaya ilk dəfə sevgilisi ilə əl-ələ görüntüləndi - FOTOLAR
-
Uşaq bağçasında mənimsəmə - Cinayət işi açıldı
-
Masallıda narkotiklərin satışı ilə məşğul olanlar saxlanılıblar - FOTO
-
Əsgərovların bankında problemli kreditlər 2 dəfədən çox artdı - TƏFƏRRÜAT
-
Tavuşda gərgin vəziyyət: “Yerkrapa” üzvləri maşını etirazçıların üzərinə sürdülər
-
Bakıda məktəblilərə siqaret satanlar cərimələniblər - FOTO/VİDEO
-
“65 yaşıma qədər işləmək istəyirəm” - Mourinyo
-
Dünyada müdafiə xərcləri tarixi rekord həddə çatıb - SİYAHI
-
Azərbaycan və Ermənistan arasında delimitasiya prosesi başladı - RƏSMİ
-
Röyal Sarıməmmədov Pirallahının icra başçısı olmaq üçün hərəkətə keçib? - İDDİA
-
Bu qaydanı pozan sürücülər 200 AZN cərimələnəcək - RƏSMİ
-
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb - Gündəlikdə 18 məsələ var
-
AMEA-nın qarşısındakı parkda oturacaqlar niyə yoxa çıxıb? - AÇIQLAMA/FOTO
-
İsrail İrana atdığı raketi özü məhv edib - “The New York Times”
-
Gürcüstan bazarında böhran - Azərbaycanda hansı avtomobillər ucuzlaşacaq?
-
Şirvan-Salyan Regional Təhsil İdarəsinin müdiri barəsində cərimə protokolu tərtib edilib - FOTO
TOP 10
ARXİV