![]() |
|














Vladimir Putinin 2024 ssenariləri: rusiyalı politoloqun proqnozları doğrulur
Tarix 16.01.20, 12:15 |
|
834.jpg)
Dünən Rusiya prezidenti bir sıra Konstitusiya dəyişikliklərinin anonsunu verdi. Dəyişikliklər ölkənin idarəçiliyində səlahiyyət bölgüsündə əksini tapacaq. “Təsnim” İnformasiya Agentliyi (İran) hələ ötən il (11 iyul 2018-ci il) bununla bağlı təhlil məqaləsində rusiyalı politoloq Kirill Roqovun gümanları hazırda doğruluğunu isbatlayır. Məqaləni təkrar diqqətinizə çatdırırıq.
Böyük Pyot, II Yekaterina, İosif Stalin və… tarixən Rusiyada hakimiyyət Moskvadakı güclü adamla təcəssüm olunub. Yəni Rusiyada iqtidar ictimai-siyasi quruluşa deyil, bu strukturun fövqündə duran fərdlərə əsaslanır.
Rusiya Federasiyasının hazırkı rəhbəri Vladimir Putin harizmatik lider səciyyəsinə malikdir. Rus cəmiyyətində Putinin rəhbərlik formasına etimad onun şəxsi keyfiyyətləri və rusların böyük əksəriyyəti üçün cəlbedici olan fərdi qabiliyyətləri ilə ölçülür.
Putin rus insanına Qorbaçov və Yeltsinin “qara günləri”ndən çox fərqli bir perspektiv verib və indi Rusiya yenidən beynəlxalq səhnədə böhranlara müdaxilə edir, Təhlükəsizlik Şurasında öz siyasi məqsədlərini qətiyyətlə müdafiə etməyi bacarır. Hətta sosial və mədəni sahədə də Putin Rusiyası əvvəlki Rusiya ilə müqayisə edilməz. Məsələn, son bir neçə ay ərzində Rusiyanın adı futbol üzrə Dünya çempionatı ilə əlaqədar gündəmi zəbt edib.
Putinin son illərdə əldə etdiyi uğurlar, əlbəttə, Rusiyada narahatlıq qaynağı ola bilər. Düşündürücü əsas suallar budur ki, Putindən sonra Rusiyanı kim idarə edə bilər? Putindən sonra ölkənin son iqtisadi və beynəlxalq inkişafının artan tendensiyasını dəstəkçisi kim olacaq?
65 yaşlı Putinin artıq iki dönəm prezident olması və prezidentlik müddətinin altı illik müddətinin sonunda 71 yaşına yetişəcəyi, şübhəsiz, nəzərə alınmalıdır. Səlahiyyətləri bitdikdən sonra yenidən prezident seçkilərində iştirak etmək istədiyi halda, o, Rusiya kimi bir ölkəni idarə etməkdə fiziki gücdən məhrum 77 yaşlı siyasətçi olacaq. Buna görə də, Putinin hazırkı prezidentliyi, böyük ehtimalla, Kremldəki mövcudluğunun son dönəmi sayıla bilər.
“NBC”yə müsahibə verən Putin deyib ki, ta 2000-ci ildən bəri özünə varis axtarır və hələ də buna müvəffəq olmayıb. Ehtimal ki, əgər kimisə xələfi kimi vurğulayarsa, bu şəxs Rusiyanın tarixində arzulanmaz bir şeyi edə bilər – hakimiyyətdəki sələfiliyin ləğvi.
Stalin Leninə müxalif idi, Brejnev Xruşşova qarşı “dövlət çevrilişi” təşkil edib, Gennadi Yanayev də Mixail Qorbaçova qarşı və nəhayət, Boris Yeltsinin vitse-prezidenti Aleksandr Rutskoy 1993-cü ildə Rusiya prezidentinin qarşı uğursuz çevriliş cəhdi törədib.
Digər tərəfdən, əgər Putin son illərdə kimisə varisi seçmək istəyirsə, onu ən yüksək siyasi səviyyəyə hazırlaşması üçün kifayət qədər vaxtı yoxdur. Bununla yanaşı, Putin Rusiyada müxalifətlə üzləşir. Qərbpərəst müxalifətin ən məşhur simalarından biri olan Aleksey Navalnı Rusiya hökumətinə qarşı başlayan etirazlara rəhbərlik edir. Navalnı kimi insanlar post-Putin dövründə mərkəzi hakimiyyətin zəifliyi fürsətindən faydalana bilərlər.
Rusiya üçün müvafiq ssenarilərdən biri 2008-ci ildə meydana gələn vəziyyətdir – prezident Vladimir Putinin baş nazir Vladimir Putin olması. O zaman Medvedev – prezident, amma Putinin yenə də əsas söz sahibi idi. 2012-ci ilin seçkilərində Putin bir daha iştirak edib və Medvedevin ikinci dəfə prezident seçilməsinə macal qoymayıb.
Ancaq belə bir ssenarinin təkrarlanması ehtimalı yoxdur. 2024-cü ildə sonra Putinin uzun prezidentlik marafonuna qoşulmasına ahıl yaşı sədd çəkəcək. Buna görə də, 2024-cü ildə belə bir ssenarinin baş vermə ehtimalı 2008-ci ildəkindən çox aşağıdır.
Bəziləri iddia edir ki, Putin Konstitusiyanı dəyişdirərək, ali icra hakimiyyəti başçılığını davam etdirə bilər, amma bu ssenari də iki səbəbə görə mümkün görünmür: artıq deyildiyi kimi, Putinin yaşına görə və mart ayında “NBC”-yə verdiyi müsahibələrdə dediyi kimi: “Konstitusiyanı heç vaxt dəyişməmişəm, xüsusilə də mənfəətim naminə və bu gün də belə bir niyyətim yoxdur”.
Moskva Karnegi Fondunun analitiki Kirill Roqov Vladimir Putinin dördüncü dəfə prezident seçilməsindən sonra bir təhlilində qeyd edir: “Bu günə qədər Putinin varis problemin düzgün bir şəkildə həll etdiyini deyə bilmərik. Əslində, Putinin bu suala aydın cavabı yoxdur. Lakin problemin həlli ilə bağlı mexanizm artıq işə salınıb. Başlıca intriqa da bundadır”.
Vladimir Putinin dördüncü prezidentlik dövrünün başlanmasından dərhal sonra, mayın 4-də Dmitri Medvedev yenidən Rusiyanın baş naziri olub. 2012-ci ildə Medvedev geri addım atmışdı. 2012-ci ildə Putin onun ikinci dəfə prezident olmasına icazə vermədikdən sonra Medvedevin, əvvəlki tandemə əsaslanaraq, Vladimir Putinin varisi olacağı xülyası dağılıb.
Bununla belə, Roqovun fikrincə, Medvedevin varislik ehtimalı hələ tam buxarlanmayıb. Üstəlik, hökumət aparatına onun adamı sayılan, baş nazir müavini Konstantin Çerniçenko rəhbərlik edir. Deməli, növbəti altı illik müddətdə Medvedev baş nazir kimi daha çox siyasi gücə sahib ola bilər.
Digər tərəfdən, Karneqi Fondu müəllifinin fikrincə, Vladimir Putin təqib edəcəyi ssenarilərin iki modelini birləşdiriləcək: varisi (Dmitri Medvedev) seçimi və partiyası (“Yedinaya Rossiya”) arasında siyasi gücün bölüşdürülməsi. Belə ki, Medvedev Putindən zəif siyasətçi hesab olunur, bu da struktur yeniliklərini asanlaşdırır. Roqovun sözlərinə görə, “birləşmiş ssenaridə prezident (Putin) varisi seçir, amma bəzi prezident səlahiyyətləri baş nazirə verilir və hakim partiya idarəçilikdə daha vacib rol oynayır”. Analitikin fikrincə, Rusiya hökuməti hakim partiyanın rəhbərlik quruluşuna daxil ola və Putin də partiyanın lideri ola bilər.
Bu ssenari halında, baş nazirin səlahiyyətlərinin artması ilə, vəzifədən azad edilməsi hüququ parlamentin ixtiyarına veriləcək və beləliklə, parlamentin səlahiyyətləri gücləndiriləcək.
Hər halda, Roqovun mülahizələri iddiadan başqa bir şey deyil. Vaxt keçdikcə və 2024-cü il yaxınlaşdıqca, Vladimir Putinin varis məsələsinin daha ciddi problem halına gələcəyini görəcəyik. Putin, Medvedev və “Yedinaya Rossiya” Partiyası ilə yanaşı, son həldə digər amillər də rol oynayacaq. Onların arasında Rusiyanın ictimai rəyi ilə bərabər, hələ də xüsusi və inkar edilməz söz sahib olan Putinin məxsusi yeri var.
Tərcümə: Strateq.az
Xəbərin oxunma sayı : 211
Analiz
Xəbərlər
-
Səhiyyə Nazirliyində BMT-nin İqtisadi və Sosial Komissiyasının İcraçı katibi ilə görüş keçirilib
-
Polis əməliyyatlar keçirdi - 35 nəfər saxlanılıb
-
Polis əməliyyatlar keçirdi - 35 nəfər saxlanılıb
-
Deputat: Ermənistan Qərbi azərbaycanlıların qayıdış hüququnu tanımalı və təmin etməlidir
-
Koronavirusun təhlükəli ştamı yayılıb
-
“İran-İsrail münaqişəsi təkrarlanmamalıdır“ - Van İ
-
Cəlilabad Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının direktoru vəzifəsindən azad edildi
-
Bakıda daha bir yol hər an ÇÖKƏ BİLƏR - VİDEO
-
Seren Serengil azərbaycanlı gənclə işbirliyi qurdu - Fotolar
-
“Dioqunun yoxluğu ilə barışmaq çox çətin olacaq“ - Məhəmməd Salah
-
Prezident Xankəndidə keçirilən Zirvə görüşündən görüntülər paylaşılıb - VİDEO
-
Tikinti materialları bazarında bahalaşma və durğunluq var - VİDEO
-
“Reo-Med Tibb Mərkəzi“də yoxlama - Pozuntular aşkarlandı
-
Amerikalıların 40-60 faizi Maskın yeni partiya ideyasını dəstəkləyir - Şok nəticələr
-
“Dedilər qaz, meyiti basdır” - Zərərçəkmişlər danışdı
-
Gənclərin qanlı hesablaşması - biri qətlə, digəri xuliqanlığa görə mühakimə olunur
-
Bakıda küçələrdə “kahinlər“ peyda oldu - VİDEO
-
Türkiyədə meşə yanğınları: 500-dən çox xəsarət alan var
-
Ən çox gəlir əldə edən türkiyəli məşhurlar - SİYAHI
-
Rusiya səfiri Ermənistan XİN-ə çağırıldı - Nota verildi
-
Gələn həftədən Azərbaycanda istilər başlayacaq - Xəbərdarlıq
-
Pezeşkianın Azərbaycan səfəri başa çatdı - FOTO
-
Müəllim olmaq istədi, 5000 manat pulu ələ keçirildi - Dələduzluq
-
Ərdoğanın Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Şuşada İlham Əliyev liderlərin şərəfinə ziyafət verdi - FOTO
-
Tramp Çinə səfər edə bilər - “Bloomberg”
-
Prezident Xankəndidə Ərdoğanla görüşdü - FOTO
-
Əliyev, Pezeşkian və Ərdoğanın ən səmimi görüntüsü - VİDEO
-
Deputatlar daha 15 məsələni müzakirəyə çıxaracaq - Siyahı
-
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb - FOTO
-
“Əcəmi Mall”da qanunsuz tikintiyə kim icazə verib? - FOTOFAKT
-
“Virus hələ də bizimlədir” - Səhiyyə Nazirliyi xəbərdarlıq edir
-
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Əliyevlə Pezeşkianın görüşü oldu - Fotolar
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 5 günlük məzənnəni açıqladı
-
İtkin düşən 3 hərbçi Kəlbəcərdə dəfn edildi - FOTOLAR
-
Almaniya ordunu ikiqat gücləndirir - Könüllü hərbi xidmət qayıdır
-
Bakının ortasında kanalizasiya “fəlakəti“ - Qurumdan açıqlama
-
Liderlər çay süfrəsi arxasında - Fotolar
-
“ABŞ-ın dəstəyi ilə İsrail Yaxın Şərqin taleyini girov altına alıb“ - Məsud Pezeşkian
-
Küçədə soyundu, qadınlar şikayət etdi - Məhkəmə qərarı
-
Xankəndidə tarixi sammit yüksək səviyyədə təşkil olunub - Şahbaz Şərif
-
Baş prokuror Yardımlıda vətəndaş qəbulu keçirdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanda şəxsiyyət vəsiqələrində dəyişiklik edilir - Milli Məclis təsdiqlədi
-
Kiçik çavuş həbs edilib - “TikTok”da tanış olduğu sevgilisini şantaj edirmiş
-
“Hindistan Pakistana qarşı sudan silah kimi istifadə edir“ - Şahbaz Şərif
-
Yağış yağacaq, külək güclənəcək - Sabahın havası
-
Avtomobil almaq istəyənlərin nəzərinə - Bu maşınlar bahalaşacaq
-
“Biz göstəriciyə görə dünyada ön sıralardayıq” - Prezident
-
“Qəbələ“ Futbol Akademiyasının fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - Açıqlama
-
“Vəsiyyətnamə yoxdursa, ögey şəxslər vərəsə ola bilməzlər“ - Ali Məhkəmə
-
“Azərbaycanın xarici valyuta ehtiyatları 74 milyard dollardan artıqdır” - Sahil Babayev
-
Naxçıvanda şok hadisə - Deputat sakini döydü
-
Xankəndidə Zirvə görüşü keçirilir - FOTO/CANLI
-
Prezident Xankəndidə qəbul keçirdi - FOTOLAR
-
Ərdoğan Azərbaycana səfərə gəlib - FOTO
-
“Tramp iyulun 7-də Qəzzada atəşkəs elan edəcək“ - İsrail mətbuatı
-
Şəxsiyyət vəsiqəsində nələr dəyişəcək? - VİDEO
-
Konstitusiya Məhkəməsinə 4 hakim təyin olundu - ADLAR
-
Merkel Trampla yaşadığı qalmaqaldan danışdı - VİDEO
-
Bu şəxslərə 6 min manat birdəfəlik müavinat veriləcək - Deputat açıqladı
-
Ceyhun Bayramov Pakistan XİN başçısı görüşdü - Xankəndidə
-
Pezeşkianın Azərbaycana səfərə gəldi - FOTO
-
Direktor yük maşınının altında qalıb öldü - TƏFƏRRÜAT
-
“Zəngəzura görə Paşinyanı devirmək istəyirlər“ - Çevriliş planının detalları + VİDEO
-
Tacikistan prezidenti Füzuli rayonunda belə qarşılandı - FOTO
-
Rusiya Ukraynaya kütləvi hava zərbəsi endirib: Kiyevdə çoxsaylı dağıntılar var
-
Məktəbdən çıxan müəllimənin başına torba keçirib qaçıranlar azadlığa çıxdı - TƏFƏRRÜAT
-
“ABŞ Ukraynaya hərbi yardım göndərməyə davam edir“ - Tramp
-
Azərbaycan-Özbəkistan əlaqələri strateji əməkdaşlıq modelinə çevrilib
-
Azərbaycan və Özbəkistan strateji tərəfdaşlıq modelini gücləndirir
-
Aygün Kazımova bu dəfə misirli xanım obrazında - FOTO
-
Klublarımızın yay planları: Kim gəlir, kim gedir?
-
Bu sahələrdə çox sayda işçiyə ehtiyac var - VİDEO
-
Putin və Tramp telefonda danışdılar - Ukrayna, Suriya, İran məsələləri müzakirə edilib
-
Azərbaycan, Özbəkistan və Qırğızıstan prezidentləri Şahbulaq qalasında olublar - FOTO
-
Moskvada 2 azərbaycanlı “qanuni oğru“ saxlanıldı - VİDEO
-
Fərid Əsgərov yeni vəzifəsində ilk dəfə görüntüləndi - VİDEO
-
Əsir və girovlarımızın başına nələr gətirilib? - Məhkəmə
-
Kurskda Rusiya generalı öldürüldü - Ukrayna ordusundan uğurlu əməliyyat
-
Səhiyyə nazirinin məhkəməyə verildiyi iş üzrə - QƏRAR
-
Vüqar Səfərlinin şikayəti rədd edildi - Ali Məhkəmədən qərar
-
“Razılaşdıq ki, birlikdə gələcəyik” - İlham Əliyev
-
Alatavadakı qalmaqallı mülk söküldü - Razılığa gəldilər
-
“18-ci sanksiyalar paketi Rusiya iqtisadiyyatının ürəyinə zərbə vuracaq“ - Leyen
-
Prezidentlər Xıdırlı kəndinin 1-ci mərhələsinin açılışında iştirak etdi - Fotolar
-
“Sputnik-Azərbaycan“ işi: beş nəfər polis nəzarətinə verildi
-
İki dost dövlət arasında münasibətlər yüksək səviyyədə inkişaf etdirilir
-
Məktəbli qızları təqib etdi, həbs olundu - Məhkəmədə özünü belə müdafiə etdi
-
Zirvə görüşünün iştirakçıları “Zəfər“ şousunu izlədi - FOTOLAR
-
Bakıda bu yollarda təmirlə bağlı hərəkət məhdudlaşdırıldı - Siyahı
-
Abituriyentlərin şikayətləri araşdırılıb, bəzilərinin imtahan balları artırılıb - DİM-dən açıqlama
-
27 il hakimlikdən sonra Konstitusiya Məhkəməsindən getdi - Yerinə oğlu gəlir
-
Əl yükündə ölkəyə 547 karat brilyant keçirmək istədi - Fotolar
-
Azərbaycanda heyvanların sığorta xərci açıqlandı: Qoyunlar 7-11 manat, inəklər isə...
-
Masazır qəsəbəsində sənədsiz evlərin tikintisi davam edir - FOTO/VİDEO
-
Nazirlikdən küləkli hava ilə bağlı - Müraciət
-
ABŞ Azərbaycana yeni diplomat göndərir - Emi Karlo kimdi?
-
Bakıdakı yeni park belə olacaq - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Azərbaycan və Özbəkistan həm tarix, həm də ortaq mədəni, mənəvi və dil kökləri ilə bir-birinə yaxın və bir o qədər də zəngindir
-
Xankəndidən Şuşaya kanatla gedəcəyik - 13 dəqiqəyə...
-
Bakıda inanılmaz hadisə: Həkim vətəndaşı QİÇS-ə yoluxma təhlükəsi ilə üz-üzə qoydu
-
Şahbaz Şərifin Azərbaycana səfəri başlayıb - FOTO
-
Azərbaycanda manata olan inam dolları üstələdi - 10 ilin statistikası
-
Əfqanıstanın Baş nazirinin müavini Füzulidə - FOTO
-
Konstitusiya Məhkəməsində 4 yeni hakim - ADLAR
-
Sadir Japarov Azərbaycana səfərə gəlib - FOTOLAR
-
Prezident “Xankəndi” Biznes Mərkəzinin açılışında - FOTOLAR
-
“Qala Sığorta”nın işçisinə “dümbələk” deyən şəxs cəzalandırıldı - TƏFƏRRÜAT
-
İlham Əliyev Xankəndidə qəbul keçirdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanın bu saytları Rusiyada bloklandı - SİYAHI
-
Prezident Xankəndidə Zəfər parkında görülən tikinti işləri ilə tanış oldu - FOTOLAR
-
Agentlik sədri onu departament müdiri təyin etdi - FOTO
-
Futbol dünyası şokda - Ulduz futbolçu qəzada öldü
-
Xankəndi Dəmir Yolu və Avtovağzal Kompleksinin təməli qoyuldu - Fotolar
-
Bu yolda 2 aydır ki, “həyat donub“ - Təmir nə vaxt bitəcək?
-
Polisə işə düzəldəcəyini vəd etdi, külli miqdarda pul aldı - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
"Adil Kərimli mənə dedi ki, artıq heç kəsə fəxri ad verilmir“ - Zemfira Sadıxova
-
Rusiya Poltavaya dron zərbələri endirib - Ölənlər var
TOP 10
ARXİV