|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Baydenlə Ərdoğan qarşıdurmaya necə son qoya bilər? – “Bloomberg”
Tarix 11.06.21, 23:32 |
|
ABŞ-ın “Bloomberg” agentliyinin internet səhifəsində “Baydenlə Ərdoğan ABŞ-Türkiyə qarşıdurmasına necə son qoya bilər?” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifi mərkəzi ofisi İstanbulda yerləşən İqtisadi və Xarici Siyasət Araşdırmaları Mərkəzinin (EDAM) rəhbəri, həmçinin ABŞ-ın Karneqi Fondunun Brüsseldə yerləşən Avropa ofisinin tədqiqatçısı Sinan Ülgəndir. Novator.az saytı məqaləni ingiliscədən çevirərək təqdim edir.
On illər boyu ABŞ prezidentləri Türkiyəyə mühüm strateji tərəfdaş kimi baxıblar.
Barak Obama xaricə ilk rəsmi səfəri zamanı Türkiyəyə də gedib. Donald Tramp Türkiyə prezidenti Rəcəb Teyyub Ərdoğanla daima dialoqda olub.
Amma Cozef Bayden ABŞ prezidenti postunu tutandan Türkiyə ilə münasibətlərin xarakteri dəyişib.
Bayden prezident səlahiyyətlərinin icrasına başlayandan yalnız üç ay sonra Ərdoğanla əlaqə saxladı – ona telefonla zəng etdi. Bu, ABŞ-ın dostları arasında Türkiyənin reytinqinin aşağı düşdüyünü göstərirdi.
Ərdoğanla telefon söhbətinin ertəsi günü Bayden ABŞ-a son dövrlərdə rəhbəlik edənlərin qoyduğu ənənəni pozaraq Osmanlı İmperiyası dövründə baş vermiş hadisələr zamanı ermənilərin öldürülməsini “soyqırımı” adlandırdı.
Bayden administrasiyasının başqa rəsmiləri də Türkiyəyə siqnallar göndərməyə başladılar. Dövlət katibi Entoni Blinken İsraillə “Həmas” təşkilatı arasında bu yaxınlarda baş verən müharibə zamanı ümumiyyətlə Ankaraya zəng etmədi.
Narazılıq qarşılıqlıdır. Son illər Türkiyə rəhbərliyi ABŞ-a şübhəylə yanaşır. Türkiyənin vəzifəli şəxsləri 2016-cı ilin iyulunda ölkədə dövlət çevrilişinə cəhdin arxasında ABŞ-ın durduğunu açıq söyləyirlər.
Baydenlə Ərdoğanın iyunun 14-ü NATO-nun Brüssel sammiti çərçivəsində planlaşdırdığı görüş məhz bu fonda keçiriləcək.
Ankaranın bu görüşdən gözləntisi çoxdur. Ankara ümid edir ki, Ərdoğan Baydeni iki ölkə arasında ortaq strateji maraqların olduğuna və qarşıdakı məsələləri dostluq şəraitində həll etməyin vacibliyinə inandırıb onu razılığa gətirə biləcək. Ərdoğanın ABŞ-ın mübahisə doğuran əsas məsələləri həll etməli olduğunu Baydenin diqqətinə çatdıracağı gözlənir.
Həll olunası məsələ isə çoxdur.
Türkiyənin Rusiyadan S-400 raket kompleksi alması da bu sıraya daxildir. ABŞ Ankaranın Rusiyadan raket kompleksi almasını NATO-nun təhlükəsizliyinə təhdid sayır.
Daha bir məqam ABŞ-ın Suriya demokratik qüvvələri ilə əlaqəsidir. Türkiyə bu əlaqəyə ABŞ-ın kürd terror qruplaşmalarını dəstəkləməsi kimi baxır.
ABŞ-da mühacirətdə olan, hazırda Pensilvaniya ştatında yaşayan islamçı alim Fətullah Gülənin Türkiyəyə təhvil verilməsi tələbinə ABŞ-ın məhəl qoymaması da həllini tapmamış məsələlərdəndir.
İrana qarşı sanksiyaları pozduğu iddia olunan Türkiyə bankının (“Halkbank”) Nyu-Yorkda təqiblərə məruz qalması da danışıqlar mövzusu ola bilər.
Ərdoğan Baydeni bütün bu həll olunmamış məsələlər üzrə ətraflı danışıqlara cəlb etməyi planlaşdırır.
Ancaq görünür Ağ ev başqa problemin dalınca düşüb. Baydenin qlobal dünyagörüşlü administrasiyası Çin və Rusiya kimi böyük dövlətlərlə rəqabətə köklənib, xarici siyasətin əsas hədəfi isə avtoritar rejimlərin əl-ayağını yığışdırmaqdır. Bu baxımdan Türkiyə hazırda ABŞ üçün strateji çağırışların mərkəzində dayanmır. Ona görə Ankaranın narazılıqlarına əncam çəkmək Vaşinqtonda prioritet məsələ hesab olunmur.
Qalır Ərdoğanın özü ilə bağlı məsələ. Türkiyə prezidentinin ABŞ-ın əvvəlki prezidenti Donald Trampla normal münasibətləri Ağ evin indiki administrasiyasında şübhə doğurur. Məsələni bundan da çox qəlizləşdirən odur ki, prezident kimi Amerikada və xaricdə demokratik azadlıqları inkişaf etdirmək istəyini açıqlayan Bayden əvvəllər – hələ ABŞ-ın vitse-prezidenti olduğu dövrdə Türkiyədə müxalifətə dəstək vermək niyyətini bəyan edib.
Amma bütün bu çətinliklərə baxmayaraq, ABŞ və Türkiyə prezidentləri S-400 raket kompleksi məsələsində irəliləyiş əldə edə və münasibətlərdəki soyuqluğu az da olsa aradan qaldıra bilərlər.
ABŞ Konqresi ölkənin 2021-ci il üzrə müdafiə büdcəsini qəbul edəndən sonra Vaşinqtonun Ankara ilə bağlı mövqeyi daha da sərtləşib. Çünki Konqresin qəbul etdiyi müdafiə büdcəsi haqqında qanuna görə, ABŞ Rusiyaya qarşı sanksiyaları ləğv edənə qədər Türkiyə S-400 raket kompleksinə sahiblənməyi dayandırmalıdır. Bu, S-400 kompleksinin əldə olunmasını usanmadan ölkənin iddialarının artmasına və strateji muxtariyyət qazanmasına misal göstərən Türkiyə rəhbərliyi üçün çox ağır şərtdir.
Ancaq Ankara raket sistemindən müstəsna hallarda, ölkənin milli təhlükəsizliyinə təhdid yarandığı zaman istifadə edəcəyinə dair sövdələşməyə gedə bilər. Türkiyə S-400 kompleksini ABŞ-ın da istifadə etdiyi İncirlik aviabazasında quraşdırıb. Bu, Vaşinqtona Ankaranın vədini yerinə yetirib-yetirmədiyini izləməyə imkan verə bilər.
Əsas olan bu müstəsna şərtləri Türkiyənin üzləşdiyi təhdidlərin xarakterini (terrorçuluq, yaxın qonşuluqda dövlətin çökməsi, hibrid və asimmetrik təhdidlər) nəzərə almaqla ortaq şəkildə razılaşdırmaqdır.
Ən cəlbedici diplomatik variantlardan biri S-400 sisteminin istifadəsini Şimali Atlantika müqaviləsinin 4 və 5-ci maddələri ilə müəyyən edilən şəraitə uyğunlaşdırmaqdır. Yəni Ankara S-400 sistemindən o vaxt yararlana bilər ki, NATO üzvləri Türkiyənin ərazi bütövlüyünün və təhlükəsizliyinin təhdid olunduğu, yaxud ölkənin silahlı hücuma məruz qaldığı faktını qəbul etsin. Belə bir uzlaşdırma S-400 kompleksindən istifadəni xeyli dərəcədə məhdudlaşdıra və arxayınlıq yarada bilər ki, ondan istənilən gerçək, yaxud ehtimali təhdid zamanı istifadə edilməyəcək.
Amma bu cür sövdələşmənin işə yaraması üçün Bayden Konqresi müdafiə büdcəsi haqqında qanuna düzəliş etməyə inandırmalıdır. Ərdoğan isə öz növbəsində gələcəkdə S-400 kompleksindən istifadəni tənzimləyən sərt qaydaları tam qəbul etməlidir.
Bu məsələdə irəliləyişin olub-olmayacağını, ola bilsin, ümumiyyətlə iki ölkə arasında münasibətlərin gələcək taleyini Cozef Baydenin ABŞ prezidenti kimi Türkiyə prezidenti Rəcəb Teyyub Ərdoğanla ilk görüşü müəyyən edəcək.(Novator.az)
Xəbərin oxunma sayı : 724
Analiz
Xəbərlər
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
-
Sumqayıtda 28 ailənin bir qaz sayğacı var: Limit necə hesablanır?
-
“Üçüncü dünya müharibəsi artıq gedir” - Podolyak
-
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb - Külli miqdarda rüşvət görə
-
MDB-nin fond birjaları üçün yeni dövr: Azərbaycan və Özbəkistan yol açır
-
Şirkət işçilərin hüquqlarını pozdu: 20 min cərimələndi
-
“BAM-ın gücü 12 ildə 3 dəfə artıb“ - Putin
-
“Vətəndaş nikahı qanunsuzdur“ - Spiker
-
“ABŞ Ukraynaya 1 milyardlıq hərbi yardım paketi hazırlayır” – “Reuters”
-
Bu gün toyları olacaqdı - Heç biri həyatda deyil...
-
İran hakimiyyəti ölkə əhalisinə divan tutur - VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Qrunt suları Binə qəsəbəsinin sakinlərinin evlərinə doldu - VİDEO
-
Ərdoğan iqamətgahında uşaqlarla görüşdü - Fotolar
-
“Bəzi ölkələr Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar“ - Prezident
-
Rusiya-Azərbaycan münasibətləri qarşılıqlı məmnunluq doğurur
-
Azərbaycanda “Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası” dəyişdi - QƏRAR
-
Mikayıl Cabbarov səyyar vergi yoxlaması haqda qərar imzaladı - Dəyişiklik
-
“Ukrayna müharibə başlayandan yarım milyon hərbçisini itirib“ - Şoyqu
-
İcra Hakimiyyəti sabiq nazirdən 133 minə “BMW 520i” alır – Bazardakı qiymətdən 17,5 min bahadır
-
Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
-
“Türkiyədə yeni konstitusiya ilə bağlı proses başlayır” - Numan Kurtulmuş
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın sülh sazişində olmamasına razılaşıb” - Prezident
-
Xankəndi şəhərindəki tibb müəssisəsində ilk körpə dünyaya gəlib - FOTOLAR
-
Qubadlıda sərhədçilər üçün yaşayış binası istifadəyə verilib - FOTO/VİDEO
-
Xətai rayonunda səkini zəbt edərək qanunsuz parklanma yeri saldılar - VİDEO
-
Üç ayda xaricə 25 min ton alma satmışıq – Qiyməti nə qədər bahalaşıb?
-
“Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır, biz gözləyə bilmərik“ - Prezident
-
Münasibətlərimizin inkişafına yeni təkan verəcək görüş
-
Binəqədidə sürücülük məktəbi ilə bağlı ilginc iddia - “Asan“ yolla sürüclük kursu arayışı almaq olur?
-
“Nar” Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırıldı - FOTO
-
“Biz dörd kənd məsələsini heç vaxt yaddan çıxarmamışıq” - İlham Əliyev
-
“Narkotik artıq məktəblərə yol tapıb“ - Siyavuş Novruzov
-
“İndi bizim sülh sazişinin necə olması ilə bağlı ümumi anlayışımız var“ - Azərbaycan lideri
-
Ceyhun Bayramov Çexiyanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
-
Binəqədidə yol problemi: “Yağış yağanda şəhərə çıxmaq mümkün deyil”
-
Ümid edirəm ki, Ermənistan düzgün yolu seçər - Ərdoğan
-
Şimali Koreyadan nüvə əks-hücum təlimi – FOTOLAR
-
Azərbaycan-Rusiya əlaqələri daha da güclənəcək
-
Rayonlara yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
“Paşinyan dedi ki, mən gedirəm, sonra torpağın əsil sahibi İlham Əliyev özü gələcək” – Zahid Oruc
-
Serenay Sarıkaya ilk dəfə sevgilisi ilə əl-ələ görüntüləndi - FOTOLAR
-
Uşaq bağçasında mənimsəmə - Cinayət işi açıldı
-
Masallıda narkotiklərin satışı ilə məşğul olanlar saxlanılıblar - FOTO
-
Əsgərovların bankında problemli kreditlər 2 dəfədən çox artdı - TƏFƏRRÜAT
-
Tavuşda gərgin vəziyyət: “Yerkrapa” üzvləri maşını etirazçıların üzərinə sürdülər
-
Bakıda məktəblilərə siqaret satanlar cərimələniblər - FOTO/VİDEO
-
“65 yaşıma qədər işləmək istəyirəm” - Mourinyo
-
Dünyada müdafiə xərcləri tarixi rekord həddə çatıb - SİYAHI
-
Azərbaycan və Ermənistan arasında delimitasiya prosesi başladı - RƏSMİ
-
Röyal Sarıməmmədov Pirallahının icra başçısı olmaq üçün hərəkətə keçib? - İDDİA
-
Bu qaydanı pozan sürücülər 200 AZN cərimələnəcək - RƏSMİ
-
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb - Gündəlikdə 18 məsələ var
-
AMEA-nın qarşısındakı parkda oturacaqlar niyə yoxa çıxıb? - AÇIQLAMA/FOTO
-
İsrail İrana atdığı raketi özü məhv edib - “The New York Times”
-
Gürcüstan bazarında böhran - Azərbaycanda hansı avtomobillər ucuzlaşacaq?
-
Şirvan-Salyan Regional Təhsil İdarəsinin müdiri barəsində cərimə protokolu tərtib edilib - FOTO
-
Arxektura komitəsində “göydələn biznesi“ - Ramin Abdullayev hər ay onlarla mənzilə necə sahiblənir?
-
“İranda etnik azərbaycanlılar ayrı-seçkiliyə məruz qalır“ - Dövlət Departamenti
-
Bəzi bölgələrə yağış, Şahdağa sulu qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
Qərb ölkələrində “Çin casusu” xofu: Beş nəfər həbs olundu
-
Həyət evlərinin satışında yaranan durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Ərli qadınla subay oğlanın şok hərəkəti: - “Rayona getdik, kənddə axşam...“
-
Kanalizasiya suyu aylardır küçəyə axır - ŞİKAYƏT + VİDEO
-
Son günlər turşulardan zəhərlənmə halları artıb: SƏBƏB NƏDİR?
-
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola düşdü - FOTOLAR
-
Lətifənin fərqli tərzi - Fotolar
-
Ev telefonlarına olan tələbat niyə azalıb? - VİDEO
-
Prezident İlham Əliyevin Rusiyaya işgüzar səfəri başa çatıb
-
Müdirə salam vermədi, işdən qovuldu - Azərbaycanda ilginc hadisə
-
“Heydər Əliyev əlindən gələni əsirgəmirdi” - Putin
-
Ali məktəbləri bitirən tələbələr işə təyinat ala biləcəklər? - VİDEO
-
Kanalizasiya xətlərinin tez-tez tıxanmasına səbəb nədir? - VİDEO
-
Şagirdlər daha ev tapşırığı etməyəcəklər? - Nazirlikdən açıqlama
-
“Vladimir Putin və Heydər Əliyev iki ölkə arasında dostluq münasibətlərinin əsasını qoyublar” - İlham Əliyev
-
Hakimlərə etirazı rədd edildi - İndi də prokurordan narazıdır
-
İlham Əliyev və Vladimir Putinin BAM veteranları ilə görüşü olub - FOTO/VİDEO
-
“BAM XXI əsr üçün qlobal siyasəti müəyyən edir“ - Vladimir Putin
-
Astarada xarabalıqdan betər tibb məntəqəsi - VİDEO
-
İranda Rusiyanın kredit kartları işləyəcək - FOTO
-
“Əli Kərimli, artıq kənara çəkilməlisiniz“ - Deputatdan ÇAĞIRIŞ
-
Bu universitetdə tələbələrin təhsilhaqqı mənimsənilib - TƏFƏRRÜAT
-
“AccessBank” 126 milyon manatdan çox - ZƏRƏRDƏ
-
Quşçularla deputat arasında qalmaqal: Toyuqlar dərmanla şişirdilir?
-
Peskov sülhməramlıların Qarabağdan çıxarılmasının səbəbini AÇIQLADI
-
Bərdə sakinlərini dəhşətə salan hadisə: İlanlar evlərə hücum etdi - VİDEO
-
Taksi qiymətlərində artım var: Səbəb nədir?
-
Müəllimlərin nəzərinə: Növbəti vakansiya seçimi başlayır
-
Hansı bankda əhalinin nə qədər əmanəti var? – Tam siyahı
-
Bəzi rayonlarda leysan yağıb, dolu düşüb - FAKTİKİ HAVA
-
“Rusiya ilə əlaqələrimizin inkişafından çox razıyıq” - İlham Əliyev
-
MEDİA sosial şəbəkə istifadəçilərini məsuliyyətli olmağa çağırıb - Diqqət!
-
“Heydər Əliyev BAM layihənin icrasında böyük rol oynayıb” - Putin
-
Gürcüstandan Azərbaycana xırdabuynuzlu heyvan idxalı dayandırıldı – Rəsmi
-
Konduktorluq edən qız necə millinin kapitanı oldu? - VİDEO
-
“Azərbaycanla Rusiya arasında ticarət dövriyyəsi 4 milyard dollara çatıb“ - Putin
-
Maşınların qarşısını kəsib sürücülərə silah tuşlayan şəxs kimdir? - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - VİDEO/FOTO
-
Qubad İbadoğlu ev dustaqlığına buraxılıb - Məhkəmədən qərar
-
İrana məxsus qayıq Azərbaycan sərhədini pozub - Saxlanılanlar var
-
Sülhməramlılar Xocalıdakı dislokasiya yerini tərk edir - VİDEO
-
“Birləşmiş Ştatlar 170 milyon amerikalının söz azadlığını tapdalayır” - “TikTok”
-
Tibb Universiteti Stomatoloji Klinikada müəmmalı təmir işləri aparır – Nə qalib şirkət bəllidi, nə də ayrılan vəsait
-
Azərbaycan Rusiyanın böyük dostudur - Peskov
-
Yasamalda dörd kiloqram narkotik ələ keçirilib - FOTO/VİDEO
-
Magistraturaya qəbul imtahanı keçiriləcək – Bu tarixdə
-
Rüşvət almaqda ittiham olunan sabiq hakimin cinayət işi - Beş vəkil müdafiə edir
-
Bir milyondan çox aksizsiz siqaret aşkar edilərək götürülüb - FOTO
-
Rusiya hərbi bazası Ermənistandan çıxarılır? - Kremldən açıqlama
-
Yağış yağacaq, külək əsəcək - Sabahın havası
-
Azərbaycanda bu məhsullar ucuzlaşacaq - AÇIQLAMA
-
“Bu aylarda çox şey dəyişə bilər“ - KTMT-nin baş katibi
-
Ermənistanda rusları hindular əvəz edir - ŞOK MƏLUMAT
-
Ərəblər məni pulla almışdılar - Samirə Yusifqızı
-
Rusiyadan 75 qəpiyə gətirilən “qreçka” marketlərdə 3 manata satılır – Rəsmi
-
MN-də 143 milyonluq mənimsəmə: “Pulların vaxtında ödənilməsi üçün “otkat” verirdik”
-
Bu xanıma yüksək vəzifə verildi - FOTO
TOP 10
ARXİV