|
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Yüz milyon büdcəsi olan Dövlət Fondunu kimlər idarə edir? - Araşdırma
MSK növbədənkənar prezident seçkilərinə yekun vurdu - İlham Əliyev 92,12 % səslə qalib oldu
Bir qərinəlik sədrin müəmması - Vahid Novruzovun Auditorlar Palatasında baş verənlərdən xəbəri yoxdur?
İrəvan bu istiqamətdən savaşa başlayacaq - Fransanın Azərbaycanla bağlı sensasiyalı planı (VİDEO)
Peyvənd xofu nədən qaynaqlanır? - SƏBƏBLƏR
Tarix 05.02.23, 10:22 |
|
Övladları dünyaya gəldikdən sonra peyvənd vurdurmamaq üçün dava edən valideynlər də var. Peyvənd xofunun nə qədər kəskin olduğunu pandemiya dönəmində də gördük. “Bizə çip taxırlar”, “Vaksinlərlə əhalinin sayını azaldacaqlar”, “Vaksin sonsuzluğa aparır”, “Qəsdən kökümüzü kəsirlər”, “Peyvənd yaxşı olsaydı, pulsuz olmazdı” kimi fikirlərlə çarpışmağımızdan çox vaxt keçməyib.
Ətrafımızda peyvəndə qarşı çıxan, ondan qorxan insanlar az deyil. Xüsusilə hər il qış mövsümündə, hər hansı xəstəlik yayılan zaman peyvənd mövzusu gündəmə gəlir, inananlarla inanmayanlar arasında “mübarizə” başlayır. Övladları dünyaya gəldikdən sonra peyvənd vurdurmamaq üçün dava edən valideynlər də var. Peyvənd xofunun nə qədər kəskin olduğunu pandemiya dönəmində də gördük. “Bizə çip taxırlar”, “Vaksinlərlə əhalinin sayını azaldacaqlar”, “Vaksin sonsuzluğa aparır”, “Qəsdən kökümüzü kəsirlər”, “Peyvənd yaxşı olsaydı, pulsuz olmazdı” kimi fikirlərlə çarpışmağımızdan çox vaxt keçməyib. Onlar düşünürlər ki, sanki bütün dünya xəstəliyin qarşısını almaq üçün deyil, xəstəlik yaymaq, yaxud insanları öldürmək üçün vaksinasiyanı kəşf edib.
Bəs peyvənd xofunun səbəbi nədir? Ümumiyyətlə, peyvənd qorxusunun əsası varmı?
“Kaspi” qəzeti bu və digər suallara cavab axtarmağa çalışıb:
Peyvənd xofunun 3 səbəbi
Almaniyada çalışan azərbaycanlı həkim Elvin Hüseynov deyir ki, peyvənd xofunun yaranmasının 3 səbəbi var. Əsas səbəb isə məlumatsızlıqdır: “Təkcə, Azərbaycanda deyil, bütün dünyada peyvənd xofunun 3 əsas faktoru var. İlkin səbəb məlumatsızlıqdır. Azərbaycanda peyvəndləşdirmə istiqamətində maarifləndirmə işləri kifayət qədər aparılmır. İkinci səbəb səhiyyə sisteminə inam və gətirilən peyvəndlərin tərkibinə şübhə edilməsi ilə bağlıdır. Sistemə inam olmadığı üçün bunu həyata keçirən həkimin də savadına şübhə edirlər. Üçüncü səbəb isə əhalinin ümumi təhsil və intellekt səviyyəsi ilə əlaqəlidir. Təcrübə göstərir ki, daha çox ali təhsilli, akademik kütləsi çox olan ölkələrdə peyvəndləmə faizi də çox olur”.
“Vətəndaşımız hansısa “rus mütəxəssisin” sözlərinə inanır”
Mütəxəssis deyir ki, bütün dünyada “peyvənd əleyhdarları” deyilən xüsusi bir cərəyan mövcuddur. Bu cərəyanın aparıcı olduğu ölkələrdən biri də Rusiyadır: “Bizə Rusiyanın sosial şəbəkələr üzərindən təsiri çoxdur. İstənilən bir insan elmi faktları olmadan video çəkir və sosial şəbəkədə yerləşdirir. Bunu dinləyən vətəndaşımız hansısa “rus mütəxəssisin” sözlərinə inanır və peyvəndə inamı itir. Çünki dinlədiyini fakt hesab edir”.
Tibdə mövcud olan heç bir dərman vasitəsi təhlükəsiz deyil
Peyvənd əleyhdarlarının gətirdikləri əsas odur ki, peyvəndin yan təsirləri var və ciddi xəstəliklərə səbəb olur. Mütəxəssis isə deyir ki, istifadə etdiyimiz hər dərman preparatının yan təsirləri mövcuddur: “2 qızım var. Hətta biri vaxtından əvvəl dünyaya gəlmişdi. Biz bütün peyvəndlərini etdirdik. Əgər peyvənd təhlükəli idisə, həkim olaraq, bunu kütlədən öncə bilərdim və əlbəttə, qızlarımın peyvənd olunmasına icazə verməzdim. Yan təsirlərinə gəldikdə isə, təbii ki, peyvəndlərin özlərinin də növləri var. İnaktivləşdirilmiş törədicilərlə olan peyvəndlər və tərkibində aktiv viruslar olan peyvəndlər. Uşağın orqanizmi yoxlanılır, əgər uşaq immun sistemini zəiflədən dərman qəbul edir, kəskin infeksiyası varsa, peyvənd vurulmur. Göstəriş yanlış olsa, peyvəndin təsirindən uzunmüddətli zədələr əmələ gələ bilər. Amma bu yan təsirlər sırf peyvəndlə bağlı deyil, qəbul edilən istənilən preparatdan ola bilər. Tibdə mövcud olan heç bir dərman vasitəsi tam təhlükəsiz deyil. Peyvənd orqanizmi xəstəliyi keçirmədən o xəstəliklə mübarizəyə hazırlayır və təsir mexanizmi də tam məntiqə dayanır. Üstəlik, peyvəndlərin lisenziya alması üçün yoxlamaları dərman preparatlarından daha ciddi şəkildə gedir. Buna görə də əgər xof varsa, bu bütün preparatlara olmalıdır”.
Peyvənd inqilabi yenilikdir
Pediatr Vaqif Qarayev deyir ki, peyvənd yoluxucu xəstəliklərdən qorunmaq üçün təbabətin bu günə fikirləşdiyi ən yaxşı inqilabi yenilikdir: “Sovet dövründə “təbii çiçək” xəstəliyi var idi, milyonlarla insanın həyatını məhv etmişdi. Tibb peyvəndlə bu xəstəliyə qalib gəldi. Hər il mütləq şəkildə peyvənd olunmalıyıq. Çünki bütün dünyada peyvənd olunub xəstələnməyənlərin sayı kifayət qədərdir. Uşaqlarla işlədiyimə görə, mən öz təcrübəmdə də peyvəndin faydasını kifayət qədər görmüşəm. 1993-cü ildə Azərbaycanda uşaqlar arasında difteriya deyilən çox təhlükəli xəstəlik yayılmışdı. O qədər dəhşətli idi ki, mən o vaxta qədər onun haqqında ancaq kitabda oxumuşdum. Amma müharibə dövrü olduğu üçün peyvənd unudulmuşdu və bu, epidemiyaya səbəb oldu. Peyvənd əleyhdarlarına ən birinci arqumentim budur. Qızılca elə belə xəstəlik deyil. Onun koronovirusdan da ağır pnevmoniyası var. Koronavirusdan öncə bizdə qızılca yayılmışdı. Çünki peyvənd olunmurdular. Sovet dövründə hamı məcburi peyvənd olunmalı idi. Ona görə də difteriya, qızılca, göy öskürək, qulaqdibi kimi xəstəliklərə demək olar ki, rast gəlinmirdi. Peyvəndlərlə bağlı demokratiya bizə gələndən sonra valideynlər nə övladlarını peyvənd etdirdilər, nə özləri peyvənd olundular. Valideyn peyvənddən könüllü imtina edir. Mən 40 ildən çoxdur işləyirəm, 15 ildir davamlı olaraq peyvənd etmişəm, hələ peyvəndin 1 ağırlaşmasına rast gəlməmişəm”.
Axı dünyada milyardlarla uşaq peyvəndlə xilas olub
Peyvəndlərlə bağlı dünyada ortaya atılan ən böyük iddialardan biri, autizmin peyvənd vasitəsilə yaranmasıdır. Lakin bununla bağlı elmi heç bir sübut yoxdur. Həmsöhbətimiz bildirir ki, antivaksinator ordusu internetdən tapdığı yanlış məlumatlarla insanları səhv yönləndirirlər: “Hamı peyvəndlərlə bağlı internetdən əsassız məlumatlar oxuyub ona inanır, mütəxəssisə qulaq asmır. İnsanlar daha çox mənfi düşüncələrə meyillidirlər. Daha dəhşətlisi isə bəzi həkimlərin peyvəndlə bağlı əks təbliğatıdır. Bu, artıq dünyanın sonudur. Kiminsə uşağında hansısa xəstəlik varsa, bunu peyvəndə bağlamaq olmaz. Axı dünyada milyardlarla uşaq peyvəndlə xilas olub”.
Əhalini dezinformasiyaya inanmamağa çağırırıq
Respublika Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzindən bizə verilən məlumatda bildirilir ki, peyvənd xofunun yaranmasının səbəbi internet saytlarda aparılan əks-təbliğat kampaniyaları və səhv məlumatlardır: “Peyvəndlərin vacibliyi və təhlükəsizliyi barədə əhalinin maarifləndirilməsi peyvəndə qarşı qorxunun dəf edilməsində böyük rol oynayır. Yalnız aidiyyəti qurumların verdiyi məlumatlar bu sahədə aparılan ən son elmi işlərə əsaslandığından əhalini dezinformasiyaya inanmamağa çağırırıq”.
Xəbərin oxunma sayı : 556
Sosial
Xəbərlər
-
Həbsxanada evlənən müğənni: “Heç kimin bacarmadığını etmişəm“
-
Arda Güler üçün rəsmi təklif gəldi:“Sevilya”nın heyətində oynayacaq?
-
“NATO ölkələri Ukraynanı altı “Patriot” sistemi ilə təmin edə bilər” - Şolts
-
Qobustanın problemlərlə dolu kəndi: “Burada beş-altı adam qalmışıq”
-
Bakıda məmur olmaq istəyən qadına qarşı DƏLƏDUZLUQ
-
“Yaxın Şərqdə genişmiqyaslı münaqişə təhlükəsi mövcuddur” - Quterreş
-
Binə sakini: “Elə bil Somalidə yaşayırıq”
-
Keçmiş məmur 43 milyon manat dəyərindəki əmlaklarını geri almaq istəyir - MƏHKƏMƏ
-
Röya Ayxan ailə quracaq - Toya hazırlaşır (VİDEO)
-
Dövlət məktəblərində servis xidməti yaradılır? - RƏSMİ + VİDEO
-
Rusiya sülhməramlılarına vida: Ermənistan yeni şəraiti necə dəyərləndirəcək? - FOTO
-
“ABŞ və müttəfiqləri İrana qarşı sanksiyalar tətbiq edir“ - Bayden
-
“Dönər bıçağı ilə atamın ayağını kəsəcəyini dedi” - TƏFƏRRÜAT
-
Uşaqlar neçə yaşdan sonra idmanla məşğul olmalıdırlar? - VİDEO
-
Azərbaycana minik avtomobilləri hansı ölkələrdən və neçəyə gətirilir? – Siyahı
-
“Rabitəbank” kiçilir: 70 milyon geri çəkilib
-
Vergi ödəyicilərinin nəzərinə - VİDEO
-
Türkiyənin 14 əyalətində FETÖ əməliyyatı - 60 şübhəli şəxs saxlanıldı
-
Bakıda narkokuryerdən beş kiloqram narkotik götürülüb - VİDEO
-
Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradıldı, direktoru təyin edildi - FOTOLAR
-
Üç rayonda ağaclar qanunsuz kəsilib - Təbiətə 13 min manatdan çox ziyan dəyib
-
Əfv olunanlar arasında niyə qadınlar azdır? - Komissiya üzvündən açıqlama
-
Rəqsanə İsmayılovanın əmlaklarına həbs qoyulub? - AÇIQLAMA + VİDEO
-
Qubad İbadoğluya yekun ittiham elan edildi - İstintaq bitir
-
“Azərbaycan satıcısı hələ də əlini lazımi şəkildə yuya bilmir” - Qoşqar Təhməzli
-
“Xalq Bank”ın kapitalı 8%-dən çox azalıb - Kredit və depozit portfeli kiçilib
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Qərb Cənubi Qafqazı hərbiləşdirməyə davam edir“ - Rusiya XİN
-
8 min manatlıq spirtli içki oğurladı, saxlanıldı - VİDEO
-
Avtomobillərin şüşəsini tündləşdirmək neçəyə başa gəlir? - VİDEO
-
Regionların inkişafı dövlətimizin iqtisadi siyasətinin əsasıdır
-
Keçid balları qaldırılır? - VİDEO
-
Baş nazirdən motosikletlərlə bağlı QƏRAR
-
“Azərbaycanlıların Ermənistana qaytarılması üçün böyük həcmdə işlər görülməlidir“ - Zaxarova
-
Polis qanunsuz miqrasiyaya qarşı keçirilən tədbirlərlə 21 əcnəbini saxlayıb - VİDEO
-
Bakının Türkan qəsəbəsindəki məhəllədə 30 ildir qaz yoxdur - VİDEO
-
Şirvan kanalının əhəmiyyəti göz önündə olacaq
-
Təhsil Nazirliyi tender keçirmədən 2 milyonu Ramiz Mehdiyevin oğlunun şirkətinə verdi – Təfərrüat
-
“Ermənistana yalnız Qərbin əlində alət rolu verilir” - Zaxarova
-
345 məktəbdə yoxlama aparıldı - 55 nəfər işdən çıxarıldı
-
İcra Hakimiyyətindən narazı qalan fermer söyüş söydü - Həbs edildi
-
Türkiyə-Rusiya Monitorinq Mərkəzi də bağlanır - Türkiyə Milli Müdafiə Nazirliyi
-
Azərbaycan “Laçın” hücum təyyarələrini havaya qaldırdı - VİDEO
-
Bu il I siniflərə qəbulda tətbiq olunacaq YENİLİKLƏR - RƏSMİ
-
Sabah Bakıda 27 dərəcə isti olacaq - PROQNOZ
-
40-a yaxın bağça müdiri işdən çıxarılıb: 200-nə töhmət verilib
-
“Victory Construction Group“ MMC məhkəməyə verildi - Öhdəliyi yerinə yetirmədiyinə görə
-
“Amaras monastırında monitorinqlər aparılıb” - Dövlət Xidməti
-
Bakıda viza fırıldağı - Şirkət rəhbərlərinə cinayət işi açıldı
-
Prezident yeni nazir müavini təyin etdi - Foto + DOSYE
-
Şəxsiyyət vəsiqələri ilə bağlı yenilik - VİDEO
-
Azərbaycanlı aktrisa yeni sevgilisi ilə görüntüləndi - FOTO/VİDEO
-
Rusiyada işləyən azərbaycanlıların nəzərinə: Rus dili imtahanında dəyişikliklər olacaq
-
“Başlıbel sakinləri kütləvi şəkildə qətlə yetirilib, bəziləri diri-diri yandırılıb“ - Ombudsman
-
Aytən Səfərovanın keçirdiyi qəza ilə bağlı yeni detallar - Günah kimdə olub? + VİDEO
-
“Rusiya qalib gələrsə, Üçüncü Dünya müharibəsi başlayacaq“ - Ukraynanın Baş naziri
-
Bakıda bu ərazini də sökürlər - Mülkiyyət sahibləri narazıdır + VİDEO
-
Antarktidanın sirləri üzə çıxdı: İnanılmaz kəşf
-
Lənkəranda məktəbli qıza atasının dostu təcavüz etdi: “Anana oxşayırsan...”
-
“Çin ABŞ-ni məğlub etmək üçün ordu yaradır“ - Amerikalı nazir
-
Təlim zamanı sürücüyə yazılan cəriməni kim ödəməlidir? - VİDEO
-
İsrail Pasxa bayramından əvvəl İrana cavab verməyəcək - ABC
-
Bakı-Quba yolunda bildirişsiz dairə təhlükə mənbəyinə çevrilib - VİDEO
-
Yenidən qurulan Qarabağdan son görüntülər - VİDEO
-
Başlıbel qətliamından 31 il ötür
-
Bu gün instaqramda olanlar - Fotolar
-
“Real“dan zəng gələndə iki dəfə fikirləşmədim“ - Cud Bellingem
-
“Türkiyə olaraq üçüncü ölkələrin öz münaqişələrini bölgəyə gətirməsini istəmirik” - Hakan Fidan
-
Paytaxt sakinini həkim yox, texniki işçi əməliyyat edib? - Ağılasığmaz İDDİA
-
Bayden Trampı geridə qoydu - SORĞU
-
Urmiya gölünün son peyk görüntüsü - FOTO
-
Sosial şəbəkələrdə satılan soyuq silahlarla bağlı DİN-dən açıqlama - VİDEO
-
Pakistanda güclü yağışlar: Ölənlərin sayı 65-ə çatıb
-
Rusiyadan gətirilən dondurulmuş toyuq məhsulunda salmonella aşkarlandı - AQTA
-
Bir, üç və beş qəpiklərdən istifadə hansı səviyyədədir? - SORĞU + VİDEO
-
Azərbaycanda ucuzlaşan ərzaq məhsulları hansılardır? - VİDEO
-
MN-dəki doqquz milyonluq mənimsəmə ilə bağlı növbəti MƏHKƏMƏ
-
Rusiya parlamentinin komitə sədrinin müavini: “Hazırda Qarabağda sülhməramlılar lazım deyil”
-
İran vətəndaşı tərəfindən narkokuryerliyə cəlb olunan dəstə üzvü ələ keçdi - VİDEO
-
Bu halda Rusiyaya qalib gəlmək şansımız yoxdur - Zelenski
-
Vüqar Qurbanov işdən çıxardığı müavinə yeni vəzifə verdi - FOTO
-
Xiyarın qiyməti dəyişməyib, pomidorun qiyməti 4,3% bahalaşıb – Rəsmi
-
Ceyhun Bayramov AQEM-in baş katibi ilə görüşüb - FOTO
-
“Dövlətin yürütdüyü siyasətə güvənməliyik” - Ramin Əhmədov
-
Avropa Komissiyasının rəhbəri: “Rusiyaya görə hərbi büdcə xərclərimizi 20 faiz artırmışıq”
-
Yer kürəsində güclü maqnit qasırğası müşahidə olunacaq - Xəbərdarlıq
-
Sülhməramlıların Qarabağdan çıxmasının yeni görüntüləri – VİDEO
-
“Bank Avrasiya”nın xalis mənfəəti 23% azalıb - Kredit portfeli kiçilib
-
Azərbaycanda bu futbol oyununa külli miqdarda pul qoyulub - UEFA
-
Prezident İlham Əliyev Şuşa ilə bağlı sərəncam imzalayıb
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Əfv Komissiyası toplandı: daha 100-dən artıq müraciətə baxılıb
-
Zeytun yağını xaricə 9,5 manata, özümüzə 16 manata satırıq
-
Əri ilə boşanan qadın qızını başqa kişiyə təhvil verdi - İDDİA + FOTO
-
“16 milyon seçicinin səsverməyə getməməsi seçkinin nəticələrinə təsirsiz ötüşməyib“ - Ərdoğan
-
“Aİ-nin rəhbərliyi dəyişməlidir” - Viktor Orban
-
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
-
“Qadınların pensiya yaşı kişilərlə müqayisədə aşağı salınsın” - Əli Məsimlidən təklif
-
Azərbaycanda film kimi olay: Kişi evli ola-ola başqası ilə nigaha girib
-
“Hər iki ölkənin ali rəhbərliyi qərar qəbul edib“ - Hikmət Hacıyev sülhməramlıların çıxarılmasından danışdı
-
Jurnalist Cəmil Məmmədliyə hökm oxundu - FOTO
-
Rusiya qoşunları Çerniqova raket zərbəsi endirib: Ölənlər və yaralananlar var
-
Çovdarovun 30 milyonluq əmlakı əlindən çıxdı - Son qərar
-
Sülhməramlılar Qarabağdan çıxır - Kreml təsdiqlədi
-
Yaşı 30-dan aşağı olan milyarderlər -Siyahı
-
Müştərilər “AFB Bank”dan pullarını geri götürür – Bank zərərlə işləyir
-
Sabah 28 dərəcə isti olacaq - Hava
-
Aşağı Güzdəkdə təhlükə: “Göl zəhərli ilanlar, vəhşi heyvanlarla doludur”
-
“İsrailin İrana ən kiçik hücumu belə olsa, şiddətli qarşıdurma yaşanacaq“ - İbrahim Rəisi
-
Rusiyanın üç hava limanında uçuşlar dayandırıldı - SƏBƏB
-
Deputat cərimələrin artırılmasını istəyir: “Cərimənin məbləği elədir ki...“
-
Bayden Yaxın Şərqdə münaqişənin genişlənməsini istəmir - Con Kirbi
-
İlham Əliyev Kayrat Sarıbayı qəbul etdi - YENİLƏNİB
-
Azərbaycanda banklar son 3 ayda nə qədər pul qazanıblar? – Tam siyahı
-
Bu klinikalar sertifikasiyadan keçməyən həkimlərlə işləyir? - SİYAHI
-
Əsgəran avtomobil yolunun inşasına başlanıldı - FOTOLAR
-
Dövlət İnvestisiya Şirkəti pulları belə batırıb... - Hesablama Palatasının ŞOK HESABATI
-
Azərbaycan XİN Fransaya xəbərdarlıq etdi:“Heç bir nəticə verməyəcək”
-
Ermənistana məxsus kvadrokopter zərərsizləşdirildi - RƏSMİ
-
Deputatlığa namizəd olan iş adamının ölkədən çıxışına qadağa qoyula bilər
TOP 10
ARXİV