![]() |
|














Əsas təhdid nədir? - Çinin ABŞ-la mübarizə aparmaq planı yoxdur, amma...
Tarix 19.12.22, 17:00 |
|

SSRİ-nin dağılmasıyla “soyuq müharibə” bitdi və birqütblü dünyada Amerika Birləşmiş Ştatlarının hegemonluğu artdı. Ancaq 2000-ci illərdən başlayaraq Vaşinqtonun çətinlikləri başladı, Rusiya, Çin, Hindistan və Braziliya kimi ölkələr öz bölgələrində fəallıqlarını artdırdılar.
Buna baxmayaraq, Vaşinqton öz liderliyi uğrunda siyasi və diplomatik mübarizəsini davam etdirir. ABŞ prezidenti Co Bayden hesab edir ki, dünyada ABŞ-ın liderliyinə ehtiyac var: “Biz strateji rəqabət şəraitində dünya quruluşunun formalaşdırılması uğrunda mübarizə aparırıq. Biz çağırışlarla üz-üzəyik. Dəyərlərimizi bölüşən tərəfdaşlarımızla təhlükəsiz dünyanı formalaşdırmağa çalışırıq”.
Bu sözləri Rusiya və Çində belə qəbul edirlər ki, onlar ABŞ-ın həm də ona görə rəqibləridir ki, Vaşinqtonun dəyərlərinə zidd siyasət yürüdürlər. Vaşintonda Rusiyadan çox Çini əsas təhdid kimi qiymətləndirirlər. Pekin Vaşinqtonun strateji rəqibidir. ABŞ-ın siyasi və ekspert dairələrində belə bir fikir var ki, Çin beynəlxalq münasibətləri özü istədiyi formada formatlaşdırmağa çalışır. Vaşinqton bunun qarşısını almağa çalışır. ABŞ-ın Çinə qarşı müqavimət siyasəti Donald Trampın prezidentliyi dövründə başladı. Hazırki prezident Co Bayden bu siyasəti davam etdirir. 1970-ci illərdə Pekinlə təmaslara başlayan Vaşinqton düşünürdü ki, bu siyasət nəticəsində zaman keçdikcə Çin dəyişəcək. Ancaq bu baş vermədi və Çin Kommunist Partiyasının rəhbərliyi əksinə ölkələrinin mövqelərini beynəlxalq aləmdə möhkəmlətməyə başladılar. Çin Amerika modelini qəbul etmədi.
ABŞ Prezidenti Co Bayden Çinlə mübarizə aparmaqla yanaşı, Pekinlə dialoqdan da imtina etmir. Bayden Çin lideri Si Sinpinlə ara-sıra görüşür və müxtəlif mövzularda fikir mübadiləsi aparır. Bayden Si Sinpinə açıq deyib ki, Vaşinqton Pekinlə həm mübarizə aparacaq, həm də əməkdaşlıq edəcək. İki ölkənin əməkdaşlıq etdiyi sahələdir bunlardır: iqlimin dəyişməsi, qlobal makroiqtisadi sabitlik, səhiyyə və qlobal ərzaq təhlükəsizliyi. Bu iki ölkə arasında bu mövzular ətrafındA məhdud əməkdaşlığı şərtləndirir.
Çinin ABŞ-la mübarizə aparmaq planı yoxdur. Buna baxmayaraq, Pekin müxtəlif ölkələrlə əməkdaşlığında öz qaydalarını tətbiq etməyə çalışır. Si Sinpin Kommunist Partiyasının son qurultayında bu prinsipi belə izah edib: “Çin modernləşmiş aparıcı sosialist dövlətinə çevirməli, beynəlxalq aləmdə çəkimizi artırmalıyıq”. Ancaq bunun özünü Qərbdə təhdid kimi qiymətləndirirlər.
Vaşinqton Pekinin bir başqa siyasətindən də narahatdır. “Bloomberg” agentliyinin məlumatına görə, ABŞ Afrika ölkələrinin Çinə borclarını ödəməkdə çətinlik çəkdiyi üçün borc şərtləri ətrafında şəffaflığın artırılmasını tələb edəcək. Dövlət Departamentinin iqtisadi artım, enerji və ətraf mühit məsələləri üzrə katibi Xose Fernandes deyib ki, Vaşinqton həmçinin “bu ölkələrin xalqlarını sıxışdıran sarsıdıcı borcdan necə çıxa biləcəklərini anlamağa çalışacaq”. Fernandez bu sözləri Vaşinqtonda 40-dan çox dövlət başçısının qatıldığı ABŞ-Afrika Liderləri Sammiti çərçivəsində verdiyi müsahibədə deyib. Prezident Co Bayden ABŞ-ın Çinin milyardlarla dollarlıq sərmayə vasitəsilə nüfuz qazandığı qitə ilə əlaqələrini canlandırmaq istəyir. Çinin ABŞ-dakı səfirliyinin sözçüsü Liu Pengyu isə bildirib ki, Çin inkişaf etməkdə olan ölkələrin, o cümlədən Afrika ölkələrinin üzləşdiyi borc məsələlərinə “böyük əhəmiyyət verir” və onlara “borc təzyiqini” azaltmağa kömək etmək öhdəliyi götürüb.
Kovid Çindən dünya ölkələrinə yayılmağa başlasa da, xəstəlikdən ölənlərin sayı bu ölkə üçün faciəvi olmadı. Əksinə xəstəlik ABŞ-a çatdıqda ölənlərin sayı yüzminlərə çatdı. Xəstəlliyin mənbəyi məsələsi ABŞ-la Çin arasında hələ də fikir ayrılığıdır. Buna baxmayaraq, Pekin xəstəliklə mübarizədə kəskin addımlardan çəkinməyə başlayıb. Çinlilərin bir neçə günlük sərt etirazı Pekini geri addım atmağa məcbur etdi.
“Vaşinqton Post” qəzetinini yazdığına görə, Çin "sıfır covid" siyasətini ləğv etməyə başladıqdan cəmi bir həftə sonra, təxminən üç illik qapanmanın sona çatdığını göstərən böyük şəhərlərdə ailələr yeni tapdıqları azadlığa qovuşublar. Ancaq bu azadlıq onlara baha başa gəlib. Çinlilər qorxudan dərman ehtiyatlarını artırıb və ev müalicəsi ilə məşğul olublar. Bu da apteklərdə dərman qıtlığı yaradıb. Apteklərdə qızdırma dərmanları, eləcə də ənənəvi bitki mənşəli dərmanlar tükənib. Məqalədə bir çinliyə iatinad edilərək yazılıb ki, apteklərdən birində satıcı paket dərman onun əlinə qoyaraq “bunu da al, çünki sonra bu da tükənəcək” deyib. Müxtəlif şayiələr Çindəki supermarketlərdə ərzaq qıtlığı da yaradıb.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
Xəbərin oxunma sayı : 580
loading...
Analiz
Xəbərlər
-
Onlar vəzifəsiz qaldı - Sabiq deputatın oğlu, prorektorun qardaşı...
-
Deputat “Azərlotoreya“-dan danışdı: “Narkomaniyanın bir başqa növüdür“
-
Azərbaycanda daha 69 nəfər koronavirusa yoluxub - 4 nəfər ölüb
-
Bank sektorunun vəziyyəti açıqlandı – Son rəqəmlər
-
Lavrov Türkiyəyə gedir - Qarabağ da müzakirə olunacaq
-
Yeni qayda bu tarixdən sonra alınan maşınlara aid ediləcək - Rəsmi
-
“Dərman kralı” mandatdan necə sui-istifadə edir? - Kəmaləddin Qafarovun biznes imperiyası...
-
Prezident Mikayılovu yüksək vəzifəyə təyin etdi - Yeni agentliyin rəhbəri kimdir + DOSYE
-
Azərbaycanda yeni agentlik yaradıldı - FƏRMAN
-
Məhkəmə hakimi biznesə girişib - Şəmsəddin Abbasov avtomobil təmiri sexi açıb
-
XİN Nikol Paşinyana cavab verib - “Paşinyanın manipulyasiya cəhdləri qəbuledilməzdir“
-
Çini müharibəyə hazırlaşır - Si Cinpin açıqladı
-
Avtomobil idxalı ilə bağlı sərt qərar: bir ay vaxt
-
“Tezliklə İğdır-Naxçıvan kəmərinin Türkiyə hissəsinin tikintisinə başlanılacaq” - Pəhviz Şahbazov
-
Sabah sulu qar, qar yağacaq - Xəbərdarlıq
-
Gəncə Dövlət Universitetində “dərə xəlvət, tülkü bəy”…
-
İrana bağlı şəbəkənin daha iki üzvü saxlanıldı - Biri bu bankın əməkdaşıdır
-
Lökbatan dairəsində “əbədi” xaos: Bakı Cənub Avtostansiyası niyə açılmır?
-
Dövlət qulluqçusu olmaq istəyənlərin nəzərinə: Test imtahanı keçiriləcək
-
AMEA-da yoxlama zamanı 2 milyonluq yeyinti aşkarlandı - Tarixçi alim və həyat yoldaşının məhkəməsi
-
Bakıda şirkət rəhbəri 745 min manat ələ keçirib? - Pərviz Əliniyazzadə haqqında ŞİKAYƏT
-
1988-1992-ci illərdə 250 mindən artıq Qərbi azərbaycanlı deportasiyaya və təqibə məruz qalıb - RƏSMİ
-
Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri təlimlərə başlayıb - VİDEO
-
Rayonlarda güclü külək əsir - FAKTİKİ HAVA
-
Bakıda 5 milyondan çox insan yaşayır? – Müəmmalı statistika
-
DTX-nın İNANILMAZ “LA VİRA“ ƏMƏLİYYATI... - Erməni kəşfiyyatına necə tələ quruldu? + VİDEO
-
“Zaporojye AES-də vəziyyət getdikcə pisləşir” - Rafael Qrossi
-
Qonşu ilə xəyanət, yataq otağında DƏHŞƏT: Arvadını çəkicləyən kişinin CİNAYƏT İŞİ - FOTO
-
Azərbaycan Ordusu yeni yüksəklikləri nəzarətə götürüb - RƏSMİ
-
Bu ölkələrlə quru sərhədlərimiz açılır - Tarix bilindi
-
Xankəndi-Laçın yolunda aksiyanın 109-cu günü: Tələblər dəyişməz, şüarlar eyni
-
Putin xəbərdarlıq etdi: “Sanksiyalar Rusiya iqtisadiyyatına mənfi təsir göstərə bilər”
-
“Çox istəyirəm ki, həyatımda sevgi olsun“ - Çinarə
-
Messi 100-ü keçdi - Ronalduya çatmasına neçə top qaldı?
-
“İranın nüvə silahı əldə etməsinə imkan verilməməlidir“ - İsrailin XİN başçısı
-
Muğalı kəndinin üç mindən çox sakinin su problemi niyə həll olunmur? - VİDEO
-
“Hər hansı bir dövlətlə yaxın əlaqələrimiz digər ölkələri narahat etməməlidir“ - Ceyhun Bayramov
-
Müğənni Nəfəs məsuliyyətə cəlb olunacaq? - Açıqlama
-
Qanunsuz ev tikənlər su, qaz və işıqsız qalacaq - VİDEO
-
Ramazanın 8-ci günü - İmsak və iftar vaxtı
-
PA-nın Vətəndaş Qəbulu Mərkəzində aprel ayı üzrə qəbul cədvəli açıqlanıb - SİYAHI
-
Şəhərətrafı ərazilərdəki ucuz həyət evlərini almaq sərfəlidirmi? - ARAŞDIRMA
-
İşlənmiş batareyaları hara təhvil verməliyik? - AÇIQLAMA
-
Bu avtomobillərin Azərbaycana gətirilməsi qadağan edildi - Baş nazir qərar imzalayıb
-
İsraildə Azərbaycan səfirliyinin rəsmi açılış mərasimi keçirilib - FOTOLAR
-
Vilayət Eyvazov 6 rayonun sakinlərini qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
“Nar” ardıcıl 4 ildir, Müştəri Loyallığı İndeksində liderdir
-
Erməni faşizminin kökü
-
“Özünü “12-ci imam Mehdi“ kimi təqdim edən şəxsə 14 min manat zəkat vermişəm” - Zərərçəkmiş
-
Formula 1-lə bağlı viza prosedurları sadələşdirilir - Sərəncam
-
Ceyhun Bayramov İsrailin Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
-
Azərbaycanda daha 97 nəfər koronavirusa yoluxub - 3 nəfər ölüb
-
İşğal dövründə ermənilər Laçında qanunsuz məskunlaşma siyasəti aparmışlar
-
Bakıda valideynlərdən pul yığan lisey direktoruna şiddətli töhmət verilib - Müavini işdən çıxarılıb
-
“Polad Həşimov haqqında ifadə tələb olunurdu“ - Polkovnik yeni faktları açıqladı
-
Hava şəraiti kəskin dəyişəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
İlham Əliyev yeni qanunu imzaladı: Tranzit keçən nəqliyyat vasitələrindən yol vergisi alınacaq
-
Prezidentin köməkçisi Fazil Mustafanı ziyarət edib
-
Britaniya etnik azlıqları necə irəli çəkir? – “Financial Times”
-
Naxçıvan xəstəxanasında avadanlıqlar niyə çalışmır? - VİDEO
-
Rəşad Əliyev vəzifəsindən çıxarılır? - İdarə rəisi Adil Kərimlinin islahatlarından təşvişə düşüb...
-
“Gülləni bədənindən evdə çıxarmışdılar“ - Fazil Mustafanın xanımı DANIŞDI
-
“Bu il uşaq bağçalarının tədris proqramı vahidləşdiriləcək” - Nazirlik
-
Naxçıvanda yaranan daha 2 şirkət 8 yerə parçalandı – Təfərrüat
-
“Azərbaycanda dərmanların qiyməti 3-4 dəfə bahadır“ - Deputat
-
Ermənistanın və Qarabağdakı erməni başbilənlərinin pozuculuq fəaliyyəti və ya münaqişənin yenidən alovlandırmaq cəhdləri səmərə verməyəcək
-
“Ukrayna müdafiəçiləri Baxmutda uğurlu əməliyyat keçirib“ - Britaniya kəşfiyyatı
-
İlham İsmayılın oğlu saxlanıldı - FOTO
-
31 Mart – Azərbaycanın tarixində unudulmaz bir gündür
-
Yüzlərlə tender udurlar, amma vergiləri vaxtında ödəmirlər – Adlar
-
Son 20 gündə əməliyyatlarla 5 mütəşəkkil dəstə saxlanılıb - VİDEO
-
“Hazırda 160 bağça müdiri vəzifəsi boşdur” - Nazirlik
-
Restoranların od tutub yanan iftar və imsak qiymətləri – 120 manatlıq menyular da var…
-
2023-cü ildə laçınlılar Laçına qayıdır
-
“Ətin sümüyünü bişirirlər, özünü aparırlar” - Bakıdakı uşaq evində nələr baş verir? + VİDEO
-
Avropa İttifaqı yeni sistemə keçir: Şəxsiyyət və sürücülük vəsiqələrindən imtina ediləcək
-
“Televiziyaya zəng vurub biabırçılığı dayandırmağı tələb etdim” - Dövlət Komitəsinin sədr müavini
-
Azərbaycan və İsrail XİN rəhbərləri Yerusəlimdə görüşüb - VİDEO+FOTO
-
BİZ ARTIQ BU DOĞMA DİYARIMIZDA ƏBƏDİ YAŞAYACAĞIQ
-
Fazil Mustafa ikinci dəfə əməliyyat olunub
-
“Qaraja daxil olmağa hazırlaşanda...“ - Fazil Mustafadan terror aktı ilə bağlı ilk açıqlama
-
Kim Çen Indan yenilik: 500 metr yüksəklikdə nüvə partlayışı simulyasiyası
-
Trampın birinci həyat yoldaşı ilə bağlı məxfi araşdırma: FTB 900 səhifəlik sənəd yığıb
-
Xankəndi-Laçın yolu:Aksiyanın 108-ci günü
-
Sabirabad rayonunda 20 Yanvar şəhidləri böyük ehtiramla yad edilib
-
Separatçı rejim Sərsəng su anbarına qarşı ekoloji terror həyata keçirir - VİDEO
-
Erməni zorakılığı - Şamaxı hadisələri
-
DTX-dan Fazil Mustafa ilə bağlı açıqlama: "Terror aktı törədilib"
-
Türkiyə evdə, İspaniya səfərdə uduzdu - AVRO-2024
-
DİN-dən Fazil Mustafaya qarşı törədilən cinayətlə bağlı ÇAĞIRIŞ
-
Fazil Mustafa belə vurulub - ŞOK DETALLAR
-
İçməli su 10 gündür zirzəmiyə axır - VİDEO
-
Ramazanın 7-ci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
-
Fazil Mustafa Kliniki Tibbi Mərkəzə gətirilib, hazırda əməliyyat olunur
-
Baş prokurorun birinci müavini və Bakı şəhər prokuroru Fazil Mustafanın güllələndiyi yerə gedib
-
TƏBİB-dən Fazil Mustafanın vəziyyəti ilə bağlı AÇIQLAMA
-
“ABŞ-də defolt Çinə böyük qələbə gətirəcək” - Karin Jan-Pyer
-
Deputat Fazil Mustafaya sui-qəsd - Evinin qarşısında güllələndi
-
Rus-tatar qəbiristanlığındakı məzarları kim dağıdır? - FOTO
-
Bulvar rəhbərliyi çəkiliş qadağası ilə nəyi gizlədir? - VİDEO
-
İnterneti, xəstəxanası olmayan kəndin sakinləri etiraza qalxdılar - VİDEO
-
Parisdə iğtişaşlar: “Makron, rədd ol!” – VİDEO
-
“Bəzi dövlətlərin xüsusi xidmət orqanlarının təxribatlarının qarşısı qətiyyətlə alınır“ - DTX RƏİSİ
-
Dollara tələbin artması manat üçün risklər yaradırmı? - FOTO
-
Azərbaycanda daha 74 nəfər COVID-19-a yoluxub, dörd nəfər vəfat edib - FOTO
-
Binanın komendantı mənzil sahiblərindən pul tələb edə və ya lifti özbaşına söndürə bilər? - ARAŞDIRMA
-
DTX-də Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının yaradılmasının 104 illiyi qeyd edildi - FOTOLAR
-
Gəncədə aptekdə çaytikanı adı altında günəbaxan yağı satılırmış - FOTO
-
Sakinlər Musayalı kəndini niyə tərk edirlər? - VİDEO
-
Dostugildə məclis qurdu, onun arvadına intim mesajlar yazdı: “Mənimlə...”
-
Rusiya ordusu Ermənistanda təlimlərə başlayıb - Nə baş verir?
-
Benzin və dizellə işləyən avtomobillərin satışı qadağan ediləcək - QƏRAR
-
Kremldən sülhməramlılara təlimat: “Azərbaycan hərbçiləri ilə...”
-
Güclü külək əsəcək, yağış və qar yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Məktəbdə azyaşlı şagirdə pəncərə sildiriblər? - VİDEO
-
Oğul 58 yaşlı atasını söyüşə görə öldürüb - TƏFƏRRÜAT
-
Azərbaycan balı niyə Avropa bazarına çıxarılmır? - VİDEO
-
İqtidar siyasi dialoq prinsiplərinə sadiqdir
-
“Messi bizə rahatlıq bəxş edir“ - Rodriqo de Paul
-
Bakıda 15 milyona satışa çıxarılan villa kimindir? - FOTOLAR
TOP 10
ARXİV