İqtisadçı-alim, ADR Hərəkatının rəhbəri Qubad İbadoğlu isə fərqli fikirdədir. O bildirir ki, yalnız mart ayının 17 günündə valyuta bazarında 1,85 milyard dollaradək vəsait satışa çıxarılıb: “Azərbaycan neftinin qiyməti 28 dollaradək ucuzlaşdı. Bu ilin ilk 2 ayında Azərbaycan neftinin orta qiyməti 60 dollar olub. Hazırkı qiymət əvvəlki iki ayın orta göstəricisindən 2 dəfədən də çox aşağıdır. Görünür ki, bu da son hədd deyil, çox güman ki, koronavirusun aktiv olduğu yaxın gələcəkdə də xammal bazarında ucuzlaşma, səhm bazarında isə dəyərsizləşmə davamlı olacaq.

Hesablamalar göstərir ki, Azərbaycan neftinin orta qiyməti 40 dollardan aşağı olarsa tədiyə balansının cari hesabında kəsir yaranır. Bu o deməkdir ki, manatın məzənnəsini sabit saxlamaq üçün Dövlət Neft Fondunun bu il üçün satışını proqnozlaşdırdığı 6,8 milyard dollar bazarın tələbini ödəməyəcək. Çünki yalnız bu ayın 17 günündə hər iki mənbədən valyuta bazarına 1,85 milyard dollar satışa çıxarılıb. Bu isə o deməkdir ki, həm Mərkəzi Bankın, həm də Neft Fonunun aktivləri azalmağa başlayıb".

Ekspertin fikrincə, hələ bundan sonra da ay ərzində Mərkəzi Bankın valyuta ehtiyatları hesabına bazara əlavə valyuta çıxarılmalıdır ki, manat ABŞ dollarına nəzərən hazırkı məzənnəsində sabit qalsın: “Valyuta bazarında artan tələbatın Neft Fondunun aktivləri və Mərkəzi Bankın ehtiyatları hesabına ödəmək yetərli deyil. Hazırda valyuta və depozit bazarlarında baş verənlər pul-kredit siyasətinə bütün parametrlər üzrə mənfi təsir göstərir. Hələ ki baş verənlərdən qazanan yoxdur, yeganə uduş odur ki, manatını dollara çevirənlər yığımlarının dəyərsizləşməsi riskindən sığortalana biliblər. Banklardakı manatla əmanətlərini geri çəkib bu əməliyyatı aparanların isə əksinə, ziyanları yaranır. Çünki belələri bundan sonra əvvəlki kimi əmanətlərə görə sabit və yüksək faiz gəlirlərinə malik olmayacaqlar. Eyni zamanda bu dəyişikliklər bəzi bankların bağlanmasına da gətirib çıxara bilər”.

Onun fikirlərindən belə aydın olur ki, gələcəkdə devalvasiyanın baş verməsi də mümkündür, odur ki, manatın qorunması ilə bağlı adekvat, daha ciddi addımlar atılması gərəkir.

Milli Məclisin üzvü Vahid Əhmədov isə hesab edir ki, hökumətin bazara xarici valyuta ilə intervensiya etmək qərarı düzgün addımdır: “Düzdür, yaranmış vəziyyətdə itkilər çoxdur, çünki bütün dünyada iqtisadi əlaqələr dondurulub, neftin qiyməti kəskin aşağı düşüb. Lakin hesab edirəm ki, indiki şəraitdə hökumətin tutduğu yol doğru yoldur. Manatın devalvasiyaya uğraması indiki halda heç kimə xeyir gətirməyəcək, o cümlədən də hökumətə. Koronavirusla bağlı proseslər nə zaman başa çatacaq, neftin qiyməti nə zaman artacaq bilinmir. Bu şəraitdə hesab edirəm ki, hökumət düzgün qərar verib, devalvasiyaya imkan vermir”.

Millət vəkili bildirir ki, hökumətin əsas tələbat mallarını çıxmaq şərti ilə, dollara tələbin artmasına imkan verməmək üçün bəzi idxal fəaliyyətlərini məhdudlaşdırması mümkündür: “Onsuz da koronavirusla bağlı idxal əməliyyatları da məhdudlaşıb. Yəni əsas ərzaq məhsulları, bir də qapalı tsikli olan bəzi məhsulların idxalı davam edir. Elə məhsullar var ki, 2-3 aylığına onların idxalının dayanması böyük zərər yaratmayacaq. Hökumət istənilən vaxt ehtiyac yaranarsa, belə məhdudiyyət tətbiq edə bilər”.

Azərbaycan Banklar Assosiasiyasının sədri Zakir Nuriyevin sözlərinə görə, artıq xarici valyuta satışında müşahidə olunan gərginlik tamamilə aradan qalxıb: “Banklar hazırda tam adi bir rejimdə işləyirlər. Yəni banklarda və əhali arasında hər hansı ajiotaj müşahidə olunmur. Bu isə bir neçə gün davam edən gərginliyin tamamilə aradan qalxdığını göstərir”. ABA sədri əhaliyə və biznesə təşəkkür etdiyini bildirdi: “Banklara olan bir neçə günlük axın zamanı biz koronavirus təhlükəsinə görə bəzi addımlar atmalı olduq. Növbəyə duranlar arasında 1 metrlik məsafə saxlanması, sanitar-gigiyenik qaydalara əməl olunması və sair. Müştərilərimiz bu tələblərin hər birinə həvəslə əməl edərək, banklar qarşısında hər hansı gərginlik yaratmadılar. Biz bu anlayışa görə onların hər birinə təşəkkür edirik”.

“Yeni Müsavat”