Əsrlər boyu Bərzani ailəsi hazırda İraqın Bağdaddan şimalında yerləşən dağlıq bölgənin, Yaxın Şərqin muxtar Kürdüstan bölgəsinin de-fakto hökmdarları olub. Kürdüstan xəyali bir ölkə kimi mövcud olsa da, Kürdüstan Regional Hökuməti (KRH) öz qanunverici orqanına, ordusuna və xarici siyasətinə sahibdir, mahiyyətcə onu dövlət adlandırmaq mümkündür.

Bərzanilərin kürdlər arasında nüfuzu o qədər böyükdür ki, tərəfdarlar və tənqidçilər eyni dərəcədə neftlə zəngin bölgəyə “Bərzanistan” ləqəbini veriblər.

2005-ci ildən 2017-ci ilə qədər Məsud Bərzani KRH-nin prezidenti vəzifəsini icra edib, bu müddət ərzində özünü ABŞ-ın Yaxın Şərqdəki ən sədaqətli müttəfiqlərindən biri kimi tanıdıb.

Bərzaninin prezident vəzifəsini icra etmə müddəti mübahisələrə səbəb olub. Tənqidçiləri onun və ailəsinin gizli şəkildə müxtəlif ticarət müəssisələrində virtual inhisarçılıq apardıqlarını, telekommunikasiya imperiyalarından və digər səylərindən on milyardlarla gəlir götürdüklərini iddia ediblər. Bərzaninin özü ticarət müəssisələri ilə əlaqəsini rədd etsə də, yerli bir qəzet Bərzanini və Kürdüstan Demokrat Partiyasını İrana qanunsuz neft qaçaqmalçılığından böyük qazanc toplamaqda günahlandırıb.

Oğulları tərəfindən Beverli Hillsdə daşınmaz əmlakının 47 milyon dollara satın alınması isə, bir növ, korrupsiyanın sübutu kimi qiymətləndirilə bilər.

Ancaq Bərzani oğullarının geniş sərvətləri haqqında hekayətlər yeni bir şey deyil. O, açıq şəkildə rədd cavabı versə də, daşınmaz əmlak izləyiciləri Məsrur Bərzaninin Virciniya ştatındakı MakLində nəhəng malikanənin anonim alıcısı olduğuna inanır və o, bütün əyalətdəki ən böyük evlərdən biri olaraq qalır (“Chateau Noble de McLean” evi Meyson 613 və “Foothill Manor”-a bənzəyir.)

Yerli məlumatlara inanılarsa, Mənsur Bərzani bir dəfə Dubay kazinosunda qumar oynayarkən, bir dəfəyə 3.2 milyon dollar uduzub.

Meyson 613-ün dəqiq kimə məxsus olduğunu müəyyənləşdirmək üçün Beverli Hillsə qayıtmaq kifayət etmir. Bərzanilərin bu evdə görünməməsi ilə məsələ daha da mürəkkəbləşir.

Heç kim evə baş çəkmir, qapı ağzında maşın yoxdur, gecə ev qaranlığa bürünür.

Meyson 613 kimi, “Foothill Manor” da boşdur. Darvaza qarşısında yerləşdirilmiş işarələr evin əsaslı təmirinin yaxın vaxtlarda başlandığını, yerin yaşayışsız qaldığını göstərir. Lakin qonşuların dediyinə görə, nəhəng evdə son bir ildə Südabə “Sudi” Xoşdaman adlı bir İngiltərə əsilli qadın yaşayıb.

İddiaya görə, o, Məsud Bərzaninin övladlarından birinin sevgilisi və Bərzani soyadını daşıyan bir oğlanın anasıdır.

Xoşdamanın Bərzani qəbiləsi ilə faktiki əlaqələri necə olursa-olsun, o, fövqəladə maddi qazanc əldə edib. Britaniyanın torpaq reyestri 2016-cı ilin dekabr ayında Londonun zəngin Kensinqton məhəlləsində bir mülk üçün eyni cibindən  10.9 milyon funt sterlinq (14 milyon dollar) çıxdığını göstərir.

Məhəllənin digər sakinlərin arasında “Formula 1” yarışının varisi Tamara Ekklstoun, Abu Dabi şeyxi Mənsur, Roman Abromoviç və Hindistanın ən varlı adamlarından olan Lakşmi Mittal da var. Əlbəttə, Kembric hersoqu və hesoginyası da.

“Foothill Manor” kimi, xanım Xoşdamanın London iqamətgahı da hazırda boşdur, milyonlarla dollarlıq təmir və genişləndirmə işləri gedir. “BTL Property Ltd”-nin yerli təmir mütəxəssisləri evin geniş təmiri, yeni dizaynı və nəzarət üçün işə götürülüblər. Tamamlandıqda, Xoşdamanın malikanəsi, ehtimal ki, Londonun ən yaxşı ərazisindəki blok kimi ən böyük və ən geniş ev olacaq.

Virciniya, Beverli Hills və Londondakı bu evlər gündəlik dolanışıq üçün mübarizə aparan digər kürdlər üçün əlçatmazdır. İraq Kürdüstanı əhalisinin təxminən 5,5% -i ayda 80 dollardan az pul qazanır və bölgə İraqın qalan hissəsi ilə müqayisədə iqtisadi cəhətdən çiçəklənsə də, hətta kifayət qədər müvəffəqiyyətli kürd həkimləri aylıq 2 min ABŞ dollarına bərabər gəlir əldə edirlər.

Bundan başqa, geniş yayılmış siyasi iğtişaşlar var. Keçən ay prezident Tramp ABŞ qoşunlarının Suriyadan çıxarılması ilə bağlı mübahisəli qərar qəbul edib. Bərzanilər və digər tanınmış kürd siyasətçiləri tərəfindən sərt şəkildə tənqid edilən bu hərəkət “arxadan vurulan zərbə” olaraq səciyyələndirilib. Qoşun çıxarıldıqdan bəri 130.000 kürd evlərini tərk edib və yüzlərlə adamın öldürüldüyü bildirilir.

Tərcümə: Strateq.az