![]() |
|














Məktəblər rəqəmsallaşır: Müəllimlər buna hazırdırmı?
Tarix 17.09.23, 21:44 |
|

Ölkə məktəblərinin müxtəlif proqramlar çərçivəsində kompüter avadanlığı ilə təchiz edilməsi prosesi artıq bir neçə ildir davam edir. Yeni nəsil texniki vasitələr hazırda tədris prosesinə fəal şəkildə daxil olur.
Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev bu günlərdə bildirib ki, yaxın üç il ərzində Azərbaycan məktəblərinə 150 min kompüter veriləcək, son nəticədə hər altı şagirdə bir kompüter düşəcək.
Maraqlıdır, nazirin qeyd etdiyi kimi, rəqəmsallaşma sahəsində bundan sonra məzmun baxımından görüləcək işlərə məktəb mühiti, uşaqların qavrayış səviyyəsi, öyrənmə bacarıqları və ən başlıcası, ixtisas müəllimlərinin bilgiləri adekvatdırmı? Rəqəmsallıqdan istifadənin digər müəllimlər arasındakı təbliği hansı səviyyədədir?
“Kaspi” qəzeti mövzu ilə bağlı məqalə dərc edib.
Ekspertlərin fikirləri bu istiqamətdə o qədər də haçalanmır, amma problem yaradacaq nüanslar da yox deyil.
40-50 kompüter olan sinif otaqları
Elm və Təhsil Nazirliyi yanında İctimai Şuranın üzvü Rüfət Əsədzadənın fikrincə, rəqəmsallıq ilk növbədə dərsdə interaktivliyi təmin etməyə imkan verir:
“Hazırda müəyyən tədris alətləri var ki, onların vasitəsilə əyləncəli dərsləri təşkil etmək olur. Məktəblərin kompüterləşməsi bu baxımdan böyük əhəmiyyət daşıyır. Bir çox məktəblərimiz də bu prosesə hazırdır. Yeni yetişən müəllimlərin çoxunun kompüter bilikləri kifayət qədər yaxşıdır və onlar rəqəmsallığı təmin edə bilirlər. Belə bilgilər nə qədər çox olsa, uşaqların da o qədər rəqəmsal alətlərdən düzgün istifadəsinə gətirib çıxaracaq. Eyni zamanda, rəqəmsal vətəndaşlığın təşviqi istiqamətində dünyada, o cümlədən ölkəmizdə də bır sıra addımlar atılır. Bu da şagirdlərin rəqəmsal istiqamətdə yetişməsində böyük rol oynayacaq”.
Ekspert hər şagirdə bir kompüterin düşəcəyi günün gələcəyinə də ümidlidir:
“Mən oxuduğum dövrdə məktəblərdə 1-2 kompüter vardı. İndi məktəblərin böyük əksəriyyətində 40-50 kompüter olan otaqlar var. Yəqin ki, bir müddət sonra ya məktəb özü bunu təmin edəcək, ya da dövlətin bu istiqamətdə sosial layihələri olacaq. Ailələrin özlərinin də artıq bu alətlərə çıxışı yaranacaq”.
Müəllimlərin səviyyəsi yetərlidirmi?
R.Əsədzadə rəqəmsal məzmuna müəllimlərin bilgisinin adekvat olub-olmamasına da münasibət bildirib:
“Bizdə adətən “rəqəmsallıq” anlayışı düzgün qarşılanmır. Rəqəmsallıq tək informatika müəllimləri ilə bağlı deyil. İnformatika bir peşə, ixtisasdır. Bizim informatika müəllimləri son 5-6 ildə təkmilləşməyə başlayıblar. Bunun da səbəbi informatikaya ehtiyacın yaranması ilə bağlıdır. Əvvəllər informatika və ya riyaziyyat-informatika seçimi olanda sadəcə riyaziyyatı seçirdilər. İndi əksinədir, daha çox informatikanı seçməyə başlayıblar. Bu o deməkdir ki, informatika müəllimləri təkmilləşir. Rəqəmsallıqdan istifadənin digər müəllimlər arasındakı təbliği təbii ki, zamanla inkişaf edir. Ancaq rəqəmsal inkişaf digər sahələrdən daha sürətli inkişaf etdiyinə görə, ona çatmaq üçün daim təkmilləşmək lazımdır. Məsələn, Google şirkəti müəllimlər üçün “birinci səviyyə öyrədənlər” adlı bir proqram həyata keçirir. Proqramı başa vuranlara sertifikat üç illik verilir. Buna görə də müəllimlərin davamlı olaraq özlərini inkişaf etdirmələri vacibdir”.
Dövrün tələbinə tam uyğun deyilik
Astara rayon Deqədi kənd ümumi orta məktəbinin informatika müəllimi Nemət Tarverdiyev rayon məktəblərinin də tədricən kompüterləşdiyini bildirib:
“Artıq bizim məktəbə və qonşu məktəblərə də bir neçə kompüter verilib. Bu, ilk növbədə şagirdlərin informasiya axtarışı üçün vacibdir. Xüsusən kənd məktəbində bəzən uşaqların mobil telefonu olmur və onlar lazımı məlumatları axtara bilmirlər. Kompüterin olması onlara informasiyanı düzgün axtarmağı öyrədir. Məktəblər də internetləşməni sürətləndiriblər. Qonşu məktəblərə fiber optik kabel çəkilir”.
N.Tarverdiyev rəqəmsallaşma ilə ayaqlaşmaq üçün informatika müəllimlərinin bilgilərinin bir qədər aşağı olduğunu etiraf edir:
“Bunu özümdə də hiss edirəm. Dövrün tələbinə tam uyğun deyilik. Düzdür, nazirlik tərəfindən müəllimlərin İKT bacarıqlarının artırılması üçün təlimlər keçirilir, bu istiqamətdə ciddi layihələr təşkil olunur. Təcrübəli müəllimlər də az deyil, sadəcə, bu sahə bizdə yenidir”.
Hər şagirdə bir kompüter
İKT üzrə ekspert Tural Mustafayev hesab edir ki, məktəblərin kompüterləşməsi şagirdlərin praktik biliklərinin artmasına müsbət təsir göstərəcək. Belə ki, Elm və Təhsil Nazirliyində İKT üzrə həyata keçirilən STEAM, Robotiks, Scratch, mobil proqramlaşdırma və alqoritm qurulması kimi yeni layihələr aktiv biliklər tələb edir:
“Müəllim bu sahələr üzrə dərsi keçəndən sonra şagirdi mütləq şəkildə test etməlidir. Müəyyən valideynlərin övladları üçün kompüter almaq və onların praktiki biliklərini yoxlamaq imkanı var. Amma bəzi valideynlərin belə imkanı yoxdur. Bu baxımdan, kompüterləşmə şagirdlərə müsbət təsirini göstərəcək”.
Ekspertin fikrincə, altı şagirdə bir kompüterin düşməsi vəziyyəti keçən illərə nisbətən yaxşılaşdıracaq, amma uşaq sayı çox olan siniflərdə problem yaradacaq:
“45 dəqiqə ərzində müəllim həm yeni dərsi izah etməli, həm köhnə tapşırığı yoxlamalıdır. Şagirdlər də növbə ilə tapşırığı etməlidirlər. Mütləq şəkildə hər dərsdə hər bir şagirdin qarşısında bir kompüter olmalıdır ki, onlar dərs vaxtından faydalı istifadə etsinlər və informatika dərsindən nəsə əldə etmiş olsunlar. Gələcəkdə də hansısa şagird inkişaf edib özünü İKT sahəsində görürsə, bu, onun inkişafına təkan verəcək”.
Xəbərin oxunma sayı : 901
Sosial
Xəbərlər
-
DOST işçiləri arasında dava: Süpürkəçi həmkarını vurdu
-
“Vaxt olur, Səmiyyəyə yemək almağa imkanım çatmır, kömək edin” - MÜRACİƏT
-
Prezidentlərin Şuşada geniş tərkibdə görüşü oldu - FOTOLAR
-
Leysan yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
BƏƏ Prezidentinin Şuşada rəsmi qarşılanma mərasimi oldu - FOTOLAR
-
Azərbaycan gələn il nə qədər borc alacaq və nə qədər qaytaracaq? - MƏBLƏĞ
-
Vəkil olmaq istəyənlərin nəzərinə - Qanun dəyişir
-
Maliyyə Nazirliyinin işçiləri “gecələr niyə yatmırlar?” - Təfərrüat
-
Bir evdən məktəbə yola düşən 6 uşaq... - FOTO
-
İlham Əliyev BƏƏ Prezidentini Füzulidə qarşıladı - Fotolar
-
“Buraxılış imtahanında yeni test modeli tətbiq ediləcək“ - Məleykə Abbaszadə
-
Tanınmış idmançı vəkilinin pulunu vermədi - Məhkəmədə uduzdu
-
Faiq Ağayev canlı efirdə aparıcı Zümrüdü tənqid etdi - VİDEO
-
Bakının mərkəzindəki gecə klubu bağlandı - VİDEO
-
Gələn il Azərbaycanda inflyasiya azalacaq - RƏSMİ
-
Uğursuz göz əməliyyatından sonra əlil oldu - TƏFƏRRÜAT
-
Azyaşlı övladı Fransada əllərindən alınan azərbaycanlı qadından açıqlama - VİDEO
-
Bu iki səfirliyin Azərbaycanda vergi borcları var - 250 min manat
-
Yasamal rayon 286 saylı məktəbdə summativ pulu yığılır? - İDDİA
-
Qafqaz İslam Ordusu Bakını necə xilas etdi? - 107 il öncənin tarixi həqiqəti
-
Feldşer Müdafiə Nazirliyini məhkəməyə verdi - Əvvəl uddu, sonra uduzdu
-
Avro yenidən 2 manatı keçdi - Rəsmi məzənnələr
-
İsrail genişmiqyaslı hücuma başladı - Qəzzanı ələ keçirmək istəyir
-
Bakıda böyük dəyişiklik başlayır: Hansı ərazilər yenidən qurulacaq? (VİDEO)
-
Yarıçılpaq libası ilə diqqət çəkdi - Fotolar
-
“Benfika“ya qarşı çəkinmədən oynayacağıq“ - Qurban Qurbanov
-
Prezident o evlə bağlı tapşırıq verdi - VİDEO
-
“İlon Mask “Tesla” səhmlərini 1 milyard dollara aldı” - “Bloomberg”
-
Keyfiyyətli təhsil ucuz başa gələ bilməz - NAZİR
-
Bu ərazilərdə qaz kəsiləcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Bu ərazilərdə qaz kəsiləcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Türk əsilli Sinan Selen gizli xidmətin rəhbəri oldu - Almaniyada tarixi ilk
-
“Qəzzada öldürülən fələstinlilərin sayı 680 min nəfərdir” - BMT dəhşətli rəqəm AÇIQLADI
-
Aeroportdan şəhər istiqamətinə yeni taksi qiymətləti - VİDEO
-
Boşanmaların səbəbi nədir və ya kimdir günahkar - AÇIQLAMA
-
Gələn ilin dövlət büdcəsi əsasən hara xərclənəcək? - VİDEO
-
Sabirabadda tükürpədən qətl: Söyüşə görə başını kəsib bədənindən ayırdı
-
1988-1992-ci illərdə ermənilərin cinayətlər ilə bağlı sənədlər tədqiq edilib - FOTOLAR
-
Azərbaycan futbolunda son 10 ilin rekordu təkrarlandı - 12:0
-
“Qızıl Ulduz 2001”də səyyar vergi yoxlaması - 400 min manat əlavə vergi, 200 min manat sanksiya
-
Milyarderlərin münaqişəsi: Mask Sorosu insanlığa qarşı cinayətdə ittiham etdi
-
Azadlığa çıxmaq istədi, 30 min manat pulu batdı - Dələduzluq cinayəti
-
Sel körpünü dağıtdı, əhali çarəsiz qaldı: “Uşaqları məktəbə necə göndərək?“ (VİDEO)
-
Bilik günü: 288 nömrəli məktəbdə “birinci“lərin duyğuları - VİDEO
-
“İsraillə danışıqlar aparmağın mənası yoxdur“ - Qətər Əmiri
-
Şuşada külli miqdarda silah-sursat aşkarlandı - Video
-
Bakıda və rayonlarda leysan yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
7 ay ərzində Azərbaycana 675 min smartfon gətirilib - Ölkələr və qiymətlər
-
Prezident Şuşada Bayraktaroğlunu qəbul etdi - Fotolar
-
Baş nazirdən sərəncam - Bakının bəzi əraziləri yenidən qurulacaq
-
19 milyon ayrılıb, amma... - Nərimanov Tibb Mərkəzində yenidənqurma niyə bitmir?
-
“Antiterror əməliyyatı hamıya dərs oldu“ - “Separatçıların kökünü kəsdik...“
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Vüsal 300“ kimi tanınan iş adamı həbs edildi - Əlavə ittiham verilib
-
Prezident Şuşada ICESCO-nun Baş direktorunu qəbul etdi - FOTOLAR
-
AYNA rəhbəri ABŞ-da gizlənən İlqar Hacıyevin milyonluq villasını alır: dənizə mənzərə + FOTOLAR
-
Yerdə son üç ayın ən güclü maqnit qasırğası başlayıb - Xəbərdarlıq
-
Prezident Xocalı sakinləri ilə görüşdü - FOTOLAR
-
“Ermənistan milli təhlükəsizlik strategiyasını təkmilləşdirməlidir“ - Qriqoryan
-
Şirvanda korrupsiya yoxlaması - Həbslər ola bilər
-
26 yaşlı Ləman skuterlə adam vurub: “Məndən 15 min istədilər”
-
“NATO “de-fakto“ Rusiya ilə müharibə aparır“ - Kreml
-
Leysan yağış, dolu yağacaq - Sabahın havası
-
Avtomobillər üçün vergi güzəşti - Dövlət Proqramında nə yazılıb?
-
Bakıda məktəb direktoru məhkəməyə verildi - SƏBƏB
-
Məhbusların da tibbi xərcləri İTS ilə qarşılanacaq - Qanun dəyişir
-
“Rusiya PUA-larının Ukrayna üzərində vurulması NATO ilə müharibə demək olacaq“ - Medvedev
-
Azərbaycan Türkiyə hərbi əməkdaşlığı müzakirə olundu - FOTOLAR
-
Elxan Məmmədov nazir təyin olunacaq? - Maraqlı iddia yayıldı
-
Məhəmməd Mirzəliyə qiyabi hökm oxunub - 6 il 6 ay həbs cəzası
-
Avropanın Rusiyaya qarşı sanksiyaları yetərincə sərt deyil - Tramp
-
Prezident Xocalı sakinləri ilə görüşdü - Fotolar
-
Ədliyyə Nazirliyi bu şəxslərə pul verəcək - SİYAHI
-
Terrora cəhd edən erməni bir il əvvəl nə deyirdi? - Müsahibə veribmiş... + VİDEO
-
Bakıda bu yollarda “yaşıl işıq”dır - SİYAHI
-
Prezident İlham Əliyev Xocalıda tut bağında - FOTOLAR
-
Azərbaycanda 9 ildir fəaliyyət göstərən məşhur layihə satılır - QİYMƏT
-
Xırdalanda yerləşən 9 nömrəli məktəbdə valideynlərdən pul yığılır - VİDEO
-
Prezident Xocalının 3 kəndində oldu - FOTOLAR
-
İsrailin Fələstindəki hərəkətləri regional ekspansionizmə çevrilib - Fidan
-
Qohum evliliyi qadağasından sonra nikahların sayı azaldı - STATİSTİKA
-
Zelenski-Putin görüşü daha tez baş tutacaq - Tramp
-
Yol polisindən sürücülərə - Müraciət
-
Bakının erməni-bolşevik işğalından azad olunmasından 107 il ötür
-
Kəlbəcərə növbəti köç yola düşdü - Fotolar
-
Azərbaycanda Bilik Günüdür - 2,2 milyon şagird təhsil alacaq
-
“Formula-1“ə görə Bakıya nə qədər turist gələcək? - VİDEO
-
Yağış yenə Sabunçuda yenə çətin vəziyyət yaratdı... - VİDEO
-
“Özünə hörmət edən insan orada yaşamazdı” - Prezident
-
Mağaza sahibini torpaq mübahisəsinə görə öldürmüşdü - Ali Məhkəmə qərar verdi
-
Separatçılığın kitabı bağlandı - İlham Əliyev
-
Polşa hava məkanına girən PUA-larda partlayıcı olmayıb - Sikorski
-
Çoxmərtəbəli tikililərdə gizli qüsurlar: Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir
-
“Son beş ilin tarixi Zəfər tarixidir“ - Prezident İlham Əliyev
-
Dohada ərəb və İslam ölkələrinin görüşü keçirilir - İsrailin hücumu ilə bağlı
-
Türkiyə XİN Yunanıstana etiraz edib - “Belə təşəbbüslərdən çəkinməyə çağırırıq“
-
Gəncədə 40 yaşlı kişi bıçaqlandı - Şübhəli qardaşıdır
-
Prezident Xankəndidə açılışda iştirak etdi - Fotolar
-
Azərbaycan kərə yağını hansı ölkələrdən və neçəyə alır? - Tam siyahı
-
20 min cərimələnən məşhur şirkətdən maraqlı izah:“500 manat hədiyyə vermişdik“
-
Prezident Xocalı rayonunun Şuşakənd kəndində olub - FOTOLAR
-
Erməni əsilli şəxs Xankəndidə terror cəhdi etdi - Polisə atəş açıb, yaralanan var
-
Prezident Qırmızı Bazar qəsəbəsində olub - FOTO
-
QHT-lərin medal “yarış“ları - Satılan saxtakarlıq
-
Azərbaycan 4 ölkəyə 1 200 baş ətlik diri at satıb - Siyahı
-
Prezident Xocavənd rayonunun Sos kəndində olub - Fotolar
-
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını yayıb - VİDEO
-
Hadrutda inşa edilmiş məscidin açılışı oldu - Fotolar
-
Erkən nikahlar hansı faciələrə yol açır? - VİDEO
-
Musiqi məktəbərində təhsil haqqının 2 dəfə artırıldığı bildirilir - Narazılıq
-
İlham Əliyev Hadrut sakininin evində oldu - Fotolar
-
Qubada 15 yaşlı qızı 35 yaşlı kişiyə ərə vermək istədilər - Polis işə qarışdı
-
Prezident Qaraxanbəyli kəndinin təməlini qoydu - Fotolar
-
Azərbaycanda ən yüksək və ən aşağı əməkhaqqı bu sahələrdə verilir - Siyahı
-
Xəzər dənizi üzərində qorxulu təbiət hadisəsi baş verib - VİDEO
-
Ukrayna PUA texnologiyasında ABŞ-ı geridə qoyub - Kelloq
-
Bir sıra ərazilərə leysan, dağlıq ərazilərə qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Culfa“ gömrük postunda 63 kiloqram narkotik aşkarlandı - VİDEO
-
Avtomobil sevgimiz azalmır: Pozulan tarazlıq, artan tıxac
-
Zidan təyinatı ilə bağlı razılığa gəldi: Hansı komandanın baş məşqçisi olacaq?
TOP 10
ARXİV