|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Ankara Qətərdə ikinci hərbi baza açır:Yaxın Şərqdə Türkiyə-Qətər-İran-Rusiya pasyansı baş tutacaqmı?
Tarix 19.08.19, 11:54 |
|
Ankara və Doha Qətərdə ikinci hərbi bazanın tikintisini bitirir.
Türkiyənin “Hürriyet” nəşrinin xəbər verdiyi kimi, o, Türkiyənin artıq Əmirliklərdə 2015-ci ildən olan və Türkiyə quru qoşunları və HHQ bölmələrinin yerləşdiyi “Tarik bin Ziyad” bazası ilə yanaşı Dohadan güneydə yerləşəcək.
Ekspertlərin dəyərləndirdiyinə görə, bu gün onların sayı üç min hərbçiyə yaxındır. Bu rəqəm bu ilin payızına nəzərdə tutulan yeni bazanın açılışından sonra beş minədək yüksələ bilər. Bu hadisənin ixtisaslı qiyməti hesablama sistemini seçməkdən asılıdır. Fars körfəzində indiki böhran geniş mənada ABŞ və İran arasında bəzən qaynar mərhələyə keçmək qarşısında olan “tanker savaşı” deyilən qarşıdurma ilə əlaqələndirilir. Amerikalılar İran və Yəmən yaxınlığında sulara keşik çəkmək üçün beynəlxalq koalisiya qurmaq layihəsi ilə çıxış ediblər. Bu, müttəfiqlər içində dəstək almayıb, amma durum həm bölgəsəl, həm də xarici oyunçuları gərginlikdə saxlamaqla asılı vəziyyətdədir. Hətta Fars körfəzində bu günki dünyanın bir çox həlledici tendensiyalarının fokuslaşması baş verir. Bunlardan biri: Fars körfəzini əlyetən iqtisadi bölgələr sırasından çıxartmaq, təkcə “Şimal-Cənub” layihəsini deyil, həm də Çinin Hind okeanının şimal hissəsindən başlayaraq inteqrasiya proseslərinin transformasiyasına yönəlmiş yeni “İpək Yolu” layihəsinin ayrı-ayrı logistik yönlərini pozmaq. Hələ bu və başqa layihələrin yatırım cazibədarlığı amilindən danışmırıq.
Belə ki, Amerika-İran hərbi-siyasi qarşıdurması geniş mənada yenə də çoxmənalıdır. Buna görə də Türkiyənin Qətərdə ikinci bazasının meydana çıxması Ankaranın Vaşinqton, Paris və Londonla yanaşı bölgədə möhkəmlənmək və orada ya təhlükəsizliyin “ümumi” (ehtimal azdır), ya da məhəlli sistemini formalaşdırmaqda iştirak etmək səyləri kimi qavranılır. Bununla yanaşı, indi Suriya yönündə “yoxlamadan” keçən Rusiya ilə alyans Türkiyə və İran və müttəfiq Qətər üçün ən önəmli məna qazanır, halbuki ABŞ və NATO Fars körfəzi bölgəsində Türkiyə ilə qarşılıqlı fəaliyyətin səviyyəsini yüksəltmək niyyətində deyil. Sözün dar mənasında Yaxın Şərq dövlətlərinin maraqları və geopolitik iddialarının “üfüqi laylaşması” deyiləndən söz açmaq olar ki, bu da əvvəllər tarixdə görünməmiş və həm Səudiyyə Ərəbistanı, həm də bəzi ərəb ölkələri tərəfindən kəskin mənfi qarşılanan Ankara və Tehran alyansı tipində ittifaqların meydana çıxmağına aparır.
Türkiyə İranla birgə Qətəri dəstəkləyərək şiələrin tərəfində durmaqla şiələr və sünnilər arsındakı münaqişənin, az qala, göbəyində görünür. Nəticədə Yaxın Şərqdə güc bölgüsü o dərəcədə dəyişməyə başlayıb ki, hələ bu yaxınlarda belə bir şeyi təsəvvür etmək mümkün deyildi. Amma, bax, buna diqqət yetirmək gərəkdir. Türkiyə XİN başçısı Mövlud Çavuşoğlu Türkiyənin Qətərdəki hərbi bazasından danışaraq bildirib ki, Ankara “ayrıca bir ölkənin deyil, bütün Fars körfəzi bölgəsinin təhlükəsizlik təminatı ilə məşğuldur”, “biz Fars kötfəzi ölkələrini təhdid edən təhlükəni sanki bizə də qarşı yönəlmiş kimi qəbul edirik”. Yəni Türkiyə bölgədə haçansa Osmanlı imperiyasına daxil olmuş ərazilərdə özünün tarixi maraqlar zonasını açıq göstərməyə başlayıb. Hətta ABŞ HHQ-lərinin ən güclü bazasının, habelə Vaşinqtonun başçılığı altında əməliyyatların icrasına sorumlu hərbi kontingentin Mərkəzi Komandanlığı qərargahının Yaxın Şərqdə yerləşdiyinə baxmayaraq. Türkiyənin “Yeni Şafak” qəzeti bununla bağlı versiya səsləndirir ki, amerikalılar “bölgəni tezliklə tərk edə bilər” və “Türkiyə öz planını gerçəkləşdirməyə başlayar”.
Təsadüfi deyil ki, İranda nəşr edilən “Institute for Middle East Strategic Studies” hesab edir ki, Ankara və Dohanın qarşılıqlı münasibətlərində çox şey bununla izah olunur ki, “hələ XIX yüzillikdə məhz Osmanlı hökuməti Qətərə Səudiyyə Ərəbistanından fərqlənən özünəməxsusluq qazanmağa yardım edib”. Nəşrin fikrincə, Dohanın ər-Riyadı heç vaxt təkcə “böyük ərəb qardaş” deyil, həm də “sünnilərin lideri” kimi qəbul etmədiyi buradandır. Düzdür, versiya var ki, ABŞ bu kartı pərdəarxası öz maraqları üçün oynayaraq “bölgənin təhlükəsizlik problemlərini öz müttəfiqlərinin çiyninə qoyur ki, qeyri-bölgə dövlətlərini oyundan çıxarsın”. Və “Türkiyənin planı belə ssenarilər sırasındadır”. Bunu istisna etmək lazım deyil. Amma tarixi təcrübə göstərir: belə bir durum bölgədə təhlükəsizlik və sabitliyin təminatı üçün effektsiz çıxır, çünki “bölgə oyunçuları tez, ya gec bir-birini qısqaca götürür”.
Lakin hələlik gerçək bölgə liderliyi roluna iddiaçı iki bölgəsəl lider – İran və Türkiyə Qətər əməliyyat meydanında ümumi oyun aparır. Bu, Qətərin və yumşaq deyilsə, onun opponentlərinin öz maraqları olduğu Suriyadakı duruma tətbiqən Rusiya üçün mənalı ola bilər. İstənilən halda, ABŞ-ın mövqeyinin ikili və zəif göründüyü bir durumda Doha Türkiyə tərəfdən ciddi dəstək alıb. Bütünlükdə isə Yaxın Şərqdə tarixən formalaşmış son dərəcə çox ziddiyyətlər var. Burada müstəqil siyasət yürütməyə çalışan və ya aparan bütün ölkələrin bunu nəzərə almağı lazım gəlir. O cümlədən Rusiyanın.
Stanislav Tarasov
regnum.ru, 18.08.2019
Tərcümə Strateq.az-ındır.
Xəbərin oxunma sayı : 328
Analiz
Xəbərlər
-
Könül Kərimova estetik əməliyyat etdirib - FOTO
-
Xavi qərarını niyə dəyişdiyinin səbəbini dedi: “Üç dəqiqə söhbətləşdik və...“
-
Çörək və un məmulatlarına tələbatın azalması qiymətlərə təsir edəcək? - VİDEO
-
Azərbaycanda uşaqlar arasında yeni virus YAYILDI
-
Şadlıq saraylarında hansı menyular daha çox bahalaşıb? - QİYMƏTLƏR
-
Anar Ələkbərov o videonu Prezidentlərə göstərdi - VİDEO
-
Prezident İlham Əliyev Almaniyada işgüzar səfərdədir - FOTO/VİDEO
-
NATO baş katibi qırıcı təyyarədə ikinci pilot oldu - FOTO
-
Avtobuslarda gigiyenik qaydalara əməl olunmur - VİDEO
-
Lukaşenko nüvə başlığını qucaqladığını bildirib - VİDEO
-
Milli Məclisdən Avropa Parlamentinin qətnaməsinə ETİRAZ
-
Türkiyədə İŞİD-ə qarşı əməliyyat - 23 bəfər saxlanıldı
-
İlham Əliyev Füzulidən Berlinə getdi - Tarixi uçuş
-
Hansı rayonda nə qədər özəl uşaq bağçası var? – Tam siyahı
-
Azərbaycan-Qazaxıstan hərbi əməkdaşlığı müzakirə edilib - VİDEO
-
Keçmiş nazir müvininə 7 il iş kəsildi - 125 milyon mənimsəyib
-
Vətəndaş Qəbulu Mərkəzində may ayında qəbul cədvəli açıqlanıb - SİYAHI
-
Ətin qiyməti 25 manat olacaq? - AÇIQLAMA
-
Prezidentlər Ağdamda orta məktəbin təməlqoyma mərasimində - FOTOLAR
-
Yusif Mustafayev borc verdiyi 100 mindən çox pulunu geri ala bilmir - VİDEO
-
Tayvandan Azərbaycana gətirilən meyvə suyu yararsız çıxıb - FOTO
-
İlham Əliyev Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə etdi - FOTO
-
Mənimsəmədə təqsirləndirilən vəkilin cinayət işinin bəzi detalları məlum olub - İTTİHAM AKTI
-
COP29 Azərbaycanın malik olduğu imkanlarıntəqdimatı olacaq
-
Xaricdən gətirilən kartof ölkə daxilində 2 dəfə baha satılır – Rəqəmlər
-
Prezidentlərin Ağdama səfərindən - Maraqlı fotolar
-
İki naziri yola salan Heydər Yaqubov... – Direktor öz gücünü kimdən alır?
-
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır - Zaxarova
-
“TikTok“la bağlı sorğu keçirilib - 74,9% məhdudiyyət tətbiqini istəyib
-
Binə qəsəbəsində qanunsuz elektrik xətləri çəkilir? - VİDEO
-
Xocalıda insan qalıqları aşkar edildi - FOTO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Ağdam Konfrans Mərkəzi ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
HƏMAS silahı yerə qoyacağına söz verdi: Amma bir şərtlə
-
“Füzuli tam şəkildə yenidən qurulur” - Hikmət Hacıyev
-
Ağdam Cümə məscidinin bərpadan sonra açılışı olub - FOTOLAR
-
Naxçıvanın yeni baş naziri kimdir? - DOSYE
-
Bakıda kişi qardaşını qətlə yetirib: “Hamımızın başına oyun açırdı”
-
Prezidentlər Pənahəli xanın sarayı və İmarət kompleksində görülən işlərlə tanış olublar - FOTO
-
Deputatdan parlament seçkilərinin vaxtı ilə bağlı iddia
-
Bakının məşhur məktəbi təmirə bağlanır: Şagirdlər digər təhsil ocağına köçürülürlər
-
Avtomobili yay rejiminə necə keçirək? - AÇIQLAMA + VİDEO
-
Naxçıvanın yeni baş naziri vəzifəsindən azad olundu - Yerinə Cəlilov təyin edildi
-
“Zəngəzur dəhlizinin adını eşitdikcə sanki ağıllarını itirirlər...“ - “Bu, çox qəribədir“
-
Azərbaycandan dünyaya Yaşıl Baxış
-
Bakıda 6 istiqamət üzrə istirahət zonaları yaradılacaq - TƏFƏRRÜAT + VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Füzulinin Baş planı ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
Nəsib Quliyev qadına görə intihar edib - SENSASİYALI İDDİA
-
“Dövlət sərhədimizin 12 kilometri artıq delimitasiya olunmuş hesab edilir” - Prezident İlham Əliyev
-
Bölmələrimiz həyəcan siqnalı ilə ayağa qaldırıldı - Zakir Həsənov prosesi izlədi
-
Taliban İŞİD-ə qarşı mübarizə üçün xüsusi bölmə yaradır: İşsizlərin siyahısı hazırlanır
-
Azərbaycanda balıq ovu qadağan edilir - Bu tarixdə
-
“NATO Polşada nüvə obyektləri yerləşdirərsə, hədəfimiz olacaq“ - Rusiya XİN
-
Cəfər Cabbarlı haqqında məxfi həqiqətlər - ARAŞDIRMA + VİDEO
-
Azərbaycanda niyə qeysəriyyə əməliyyatlarına üstünlük verilir? - ARAŞDIRMA
-
Bayden qanun imzaladı - Üç ölkəyə hərbi yardım haqqında
-
ADA Universitetində keçirilən forumdan mühüm məqamlar
-
İqlim dəyişmələrinin fəsadlarına qarşı mübarizəyə böyük töhfə
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
-
Bakıda təhlükəli vəziyyət: 130-dan çox yaşı olan bina hər an uça bilər (VİDEO)
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü olub - FOTO
-
Deputatın tikdiyi binanın əyilməsi ilə bağlı xəbərdarlıq: Komissiya yaradılması təklif edildi
-
“NATO-nun Finlandiyadakı təlimləri təxribat xarakterlidir” - Zaxarova
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü başladı
-
Qırğızıstan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTOLAR +VİDEO
-
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb - Kadr təyinatları olub
-
Sadır Japarov Bakıya gəldi - FOTO
-
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
-
Bakıda taksilər gediş haqqı qiymətini qaldırdı - VİDEO
-
“Made in Karabakh”: Şərablarımız yenidən dünyaya ayaq açır - VİDEO
-
Sabiq deputatın qardaşı oğlunun 350 min vergi borcu var - Ramiz Mehdiyevin qohumudur
-
Hadrut yenidən qurulur - Ən son görüntülər
-
Baş nazir iclas keçirib - Holdinqin İdarə Heyətinə tapşırıqlar verilib
-
“Rusiya yaxın günlərdə Ukrayna ərazisinə hücumları gücləndirəcək“ - ABŞ institutu
-
Yağış yağıb, şimşək çaxıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Sənəd masama qoyulan kimi onu imzalayacağam” - Bayden
-
Beyləqanda dəhşətli cinayət: Ferma sahibi toyuq hinində çobanın arvadına təcavüz etdi
-
Keyfiyyətsiz gün eynəklərinin qorxunc fəsadları - VİDEO
-
Masazırda vətəndaşa məxsus torpaq sahəsi zəbt edilərək ev tikilir - İDDİA + VİDEO
-
Dünyada ABŞ-dən narazılıq artır - QLOBAL SORĞU
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
TOP 10
ARXİV