![]() |
|














Pilotsuz təyyarə ideyası ilə bağlı üç əngəl - Siyasət, sığorta, maaşlar...
Tarix 12.10.19, 23:21 |
|
16.jpg)
Hazırda dünyada hava nəqliyyatı ilə səyahətlərə tələbat durmadan artır, mülki aviasiya pilotlarının sayı isə məhduddur. Dünyanın iki nəhəng təyyarə istehsalçısı – “Boeing” və “Airbus” nəzəri cəhətdən pilotsuz təyyarə hazırlaya bilsə də, onların geniş istehsalı hələlik mümkün deyil.
Azərtac BBC telekanalının reportajına istinadla xəbər verir ki, pilotsuz uçuşlarla bağlı ideyanı bu il Parisdə keçirilən aviasalon vaxtı “Airbus” irəli sürüb. Qeyd olunur ki, onun əsas rəqibi – “Boeing” də bu ideyanın həyata keçirilməsi üzərində işləyir. Bu planın hazırlanması heç də təsadüfi deyil. Hesablamalara görə, qarşıdakı 20 ildə mülki aviasiyada bütün dünya üzrə 800 min yeni pilota ehtiyac olacaq. “Boeing” bəyan edib ki, bu problem ildən-ilə daha aktuallaşır. Yeganə çıxış yolu – pilotsuz avialaynerlərin hazırlanması isə aşağıdakı üç əsas səbəbdən mümkün görünmür.
Siyasət
Hər bir təşəbbüsün həyata keçirilməsində udan və uduzanların olması labüddür. Avtomobilin icad edilməsi qatarlara tələbatı azaltdı, eyni zamanda, yeni iş yerlərinin açılması ilə yanaşı, bir çox insan da işini itirdi. Hava nəqliyyatı da, öz növbəsində, avtomobil nəqliyyatı ilə səyahətə tələbatı minimuma endirdi. Ekspertlər bildirirlər ki, pilotsuz təyyarə istehsalı arxalarında güclü həmkarlar konfederasiyalarının olduğu pilotların işsiz qalması ilə nəticələnə bilər. Məsələn, Beynəlxalq Pilotlar Assosiasiyası (ALPA) bütün dünya üzrə 63 min aviatorun maraqlarını müdafiə edir. Bundan əvvəl də, texnoloji tərəqqi nəticəsində, təyyarənin ekipajına daxil olan və cihazlara nəzarət edən bortmühəndis ştatı təxirə salınmışdı. İndi ALPA pilotsuz təyyarə ideyasının həyata keçirilməsinin qarşısını almaq üçün özünün bütün imkanlarından istifadə edir. Bu məsələdə hökumətlər də ona dəstək verir.
Sığorta
Məlum olduğu kimi, avialaynerlər çox bahalıdır. Məsələn, bir dəhlizi olan kiçik “Boeing-737” təyyarəsi 100 milyon dollardır. İkikeçidli geniş füzelyajlı “Boenig-777” isə 300 milyon dollardan bahadır. “American Airlines” şirkəti 2011-ci ildə təyyarə parkının yenilənməsinə 30 milyard dollar xərcləyib. Bu xərcləri doğrultmaq üçün aviaşirkətlər çoxlu uçuşlar həyata keçirməlidirlər ki, bu da müəyyən risklər yaradır. Elə bu vaxt sığorta şirkətləri dairəyə girirlər. Onların xidmətləri də aviaşirkətlərə milyardlarla dollara başa gəlir. Digər tərəfdən, sığorta şirkətləri bildirirlər ki, pilotsuz təyyarələrin qəza ehtimalı da çoxdur və bu, onları müflis edə bilər.
Aviaşirkətlərin daha bir risk amili proqram təminatı ilə bağlıdır. İndi haker hücumlarına qarşı kodlar o dərəcədə mürəkkəbdir ki, onları tez-tez yoxlamaq daha çətinləşib. 2008-ci ildə ABŞ-ın dövlət nəzarət orqanları xəbərdarlıq ediblər ki, təyyarənin multimedia əyləncə sistemi vasitəsilə hakerlər pilotların komandasını asanlıqla ləğv edə bilirlər. Bu il isə, peşəkarlardan ibarət qrup radiodalğalardan istifadə edərək məsafədən “Boeing-757” təyyarəsinin sisteminə girə biliblər.
Maaşlar
Aviaşirkətlərin gəlirlərinin böyük bir hissəsi pilotların maaşlarının verilməsinə sərf olunur. Reaktiv avialayneri idarə edən və ən azı beş il stajı olan pilot ildə 147 min dollar maaş alır. Daha təcrübəli pilotlar, hava gəmisinin kapitanları isə ildə 300 min dollaradək əməkhaqqı alırlar. Bu rəqəmlər reallığı əks etdirir, pilot çatışmazlığı var və bu çətin peşəyə yiyələnmək də ağır və bahalıdır. Bu səbəbdən aviaşirkətlər pilotsuz avialaynerlər ideyasını ortaya atıblar. İsveçrənin UBS bankının analitiklərinin hesablamalarına görə, pilotların ləğvi hər il 35 milyard dollar vəsaitə qənaət etməyə imkan verər. Bunun ən yaxın müddətdə mümkün olmayacağını başa düşən iqtisadçılar təyyarə ekipajının sayını iki pilotdan cəmi bir pilota endirməyi təklif edirlər. Onların sözlərinə görə, bu addım 15 milyard dollar qənaət etməyə imkan verəcək.
UBS-in analitiki Selin Fornaro bildirib ki, avialaynerlərin bir pilotla uçması ideyası artıq 2022-ci ildə reallaşa bilər. Lakin bu təklif də risklidir. Avtomatikanın səhv etməsi və ya tək pilotun səhhətinin pisləşməsi şəraitində ciddi problem yarana bilər. Lakin birpilotlu təyyarələr istehsal edəcək “Boeing” və “Airbus” şirkətləri bu problemi məsafədən idarəetmə ilə həll edə biləcəklər. Yəni, ikinci pilot avialayneri Yerdən idarə edəcək.
Xəbərin oxunma sayı : 367
Maraqlı
Xəbərlər
-
Çoxmərtəbəli binalarda səs izolyasiyasına niyə diqqət edilmir? - VİDEO
-
Bağçalara qəbul başlayır - Proses necə keçiriləcək?
-
Abortla bağlı yeni qanun qəbul edilə bilər - VİDEO
-
Qərb Ukraynaya silah tədarükünü bərpa edib - Zelenski
-
Xocalı girovlarının ifadələri: Dəhşətli faktlar ortaya çıxdı
-
Mingəçevir sakinlərin nəzərinə: Bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq
-
“Yadıma düşmür ki, nəvaxtsa mən onu söyüm...“ - Zülfüqarov Məmmədyarova cavab verdi
-
Kolumbiya üsyançılarının sayı artır - hökumət narahatdır
-
Masallıda 24 yaşlı oğlan xalası qızı ilə münasibətdə oldu: anası və atasına isə... - TƏFƏRRÜAT
-
“Azəriqaz”da absurd təyinat…- Nəqliyyat mühəndisi maliyyə sektorunda
-
15 mini icra başçısının sürücüsünə vermək adı ilə aldı - Sahibkarın başına iş gəldi
-
Baş prokuror Nərimanovda vətəndaşları qəbul etdi - Fotolar
-
“Qaçqınkom“un tenderi şübhələr yaratdı: “SS-İnşaat“ kimindir?
-
Əli Əsədov İqtisadi Şuranın üzvlərini topladı - Müzakirə
-
Natiq Cəfərli quru sərhədlərinin bağlı qalmasını tənqid etdi - “Belə də iş olar?!”
-
“Stomatoloq.Mehemmed” necə pasiyentləri implant edir? - Araşdırma
-
Dövlət Miqrasiya Xidməti əməkdaşlarının geyim forması dəyişdi - Fərman
-
Biləcəridə şəhid ailəsinin evini dağıtdılar - FOTOLAR
-
Serftifikasiyadan kəsildi, məktəbə texniki işçi kimi düzəlmək istədi - Dələduzluğun qurbanı oldu
-
Pekin düşmənlərinə qarşı “kiber-arılar“ yaradır - SENSASİNON DETALLAR
-
Əhalinin banklardakı əmanətləri 15 milyard manatı keçib - Statistika
-
Bakıda avtomobil ehtiyat hissələri mağazasının faəliyyəti dayandırıldı - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
-
Nikahların sayı artıb, boşanmalar azalıb - Doğulanların və ölənlərin sayı isə...
-
Mənzil qiymətləri niyə sürətlə artır? - Bazara təsir edən amillər
-
Dənizçi pasportu almaq istəyən 181 nəfəri belə aldadıblar - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
“Putin Ukraynada uzunmüddətli müharibəyə hazırlaşır“ - “Financial Times“
-
Növbəti dörd gündə havanın maksimal temperaturu 41 dərəcə olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
“Veysəloğlu“ Şirkətlər Qrupunun elan etdiyi “Qida Təhlükəsizliyi Ayı”na yekun vuruldu - FOTOLAR
-
Sosial yardım məbləğində artımlar olacaq? - Deputat
-
PKK silahları təhvil verməyə başladı - FOTOLAR/VİDEO
-
Xocalıda girov götürülmüş qadın: Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı
-
Bosniyalı müsəlmanların qətli - Srebrenitsa soyqırımından 30 il ötür
-
Azərbaycanda orta aylıq əmək haqqı 9 % artıb - Rəsmi
-
Prezident daha bir fərman imzalayıb - Şübhəli əməliyyatlarla bağlı
-
Lisey və gimnaziyalara qəbul - 200 şagirdin nəticəsinin əlavə araşdırılmasına zərurət yaranıb
-
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib - Fərman
-
Magistraturanı bitirənlər bu qədər maaş alacaq - SİYAHI
-
“Bakinski raboçi”, “Respublika” və “Xalq qəzeti”... - Prezident bu nəşrlərlə bağlı fərman verdi
-
İlham Əliyev Mariam Kvrivişvilini qəbul etdi - FOTO
-
Pakistanda avtobusa silahlı hücum olub - 9 nəfər öldürülüb
-
Milli Onkologiya Mərkəzinə 650 min manat ayrılıb - SƏRƏNCAM
-
Bakıda dəfn mərasimində DƏHŞƏT: Oraqla qardaşının BAŞINI KƏSDİ
-
20 avtobus marşrutu müsabiqəyə çıxarılır - SİYAHI
-
Köhnədir, oturacaqları sınıqdır - 50 nömrəli avtobusdan ŞİKAYƏT
-
Bakı zənginlərinin qumar oynadığı məkan: “Ağ klub“un aqibəti necə oldu? (VİDEO)
-
ABŞ-nin NATO müttəfiqləri Amerika silahlarının Ukrayna üçün əvəzini ödəyəcəklər - Tramp
-
Sumqayıtda əliliyi olan şəxslər üçün quraşdırılan panduslar yarımçıq qaldı - VİDEO
-
İsrail yaxın vaxtlarda bir neçə ərəb dövləti ilə sülh sazişi imzalaya bilər - Netanyahu
-
Azərbaycan 103 ölkəyə ixrac, 153 ölkədən idxal edib - Statistika
-
Bazarlarda satılan şaftalıların üzərinə boya vurulur? - VİDEO
-
Azərbaycanda əhalinin yanacaq xərclərinin nə ilə bağlıdır? - VİDEO
-
“Ciyər axşamı”ndakı qanlı davanın səbəbi bilindi - Məclis sahibi də etiraz edib
-
Prezident İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başa çatıb - FOTOLAR
-
Vətən müharibəsinin iştirakçısı arvadını öldürüb? - Valideynlər danışdı
-
Metroda ən çox sərnişin bu stansiyalardan istifadə edir - SİYAHI
-
“AtaSığorta” kibertəhlükəsizlik tələblərini pozub - AMB xəbərdarlıq etdi
-
Bakının ən bahalı və ucuz mənzilləri - Sotu 350 min AZN olan torpaq sahəsi
-
Sərxoş sürücü polisə tabe olmadı - İçkili maşın sürməsini belə izah etdi
-
Romada Ukrayna toplantısı: Zelenski Marşall Planı təklif edir
-
“Dedi ki, qardaşı Kürdəxanıda rəisdir” - Restoranda ağlayan qadın aldadılıb
-
Fərid Əhmədov pakistanlı həmkarı ilə görüşdü - Fotolar
-
Bu imtahanın keçirilmə qaydaları dəyişdirildi - Keçid balı artırılıb
-
Kiyevə göndərilən dron səfirliyimizin yaxınlığına düşüb - Fotolar
-
DİN-də kollegiya iclası: Vilayət Eyvazov yeni tələblər qoydu - FOTO
-
Ən çox şikayət edilən sığorta şirkətlərinin - Siyahısı
-
Lavrov və Rubio arasında görüş olub - Nə müzakirə edilib?
-
Bakı metrosunda ən çox hansı stansiyadan istifadə edilir? - SİYAHI
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Nar” tədbirdə rəsmi telekommunikasiya tərəfdaşı kimi iştirak etdi - Fotolar
-
Azərbaycanlı “Vaqner”çilər həbs olundu - DTX-dən əməliyyat
-
Məhşur blogerin “Papağ” restoranları “Cart to card” sistemi işləyir? - Vergidən yayınma……
-
İlham Əliyevlə Paşinyan nələri müzakirə ediblər? - Rəsmi açıqlama
-
Cərrah Elçin Bayramov qonşularına təzyiq göstərir - “Heç kimdən qorxmuram...“
-
Azərbaycan kənd təsərrüfatında fəlakət göstəriciləri: Əkin sahələrinin zərəri 90% artdı
-
İşdən çıxarılan məktəb direktorlarının 20 faizi vəzifəsinə bərpa olunub - Nazir
-
Özünü “vəkil“ kimi təqdim edən Səbiyyə Panəliyevanın dələduzluğu davam edir - ŞİKAYƏT
-
Azərbaycanla Ermənistan bu məsələlərdə razılığa gəldi - Görüşün nəticələri
-
Yağış yağacaq, külək əsəcək - Sabahın havası
-
Xocalıda yaralanan şəxs: Bacımın meyitini üç gün sonra götürə bildim, qardaşım isə...
-
Generalın nömrəsini axtaran müəllimin başına oyun açdılar - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
İlham Əliyevlə Nikol Paşinyan arasındakı görüş başa çatdı - FOTO
-
“Bakı və İrəvanın sülh sazişi imzalaması regiona sabitlik gətirəcək“ - Peskov
-
Miras üstündə mübahisələrə son qoyulur? - Qanun dəyişdi, qaydalar yeniləndi
-
“Polisləri görüb qışqırmağa başladım” - Qız qaçıran 3 nəfər niyə azadlığa buraxıldı?
-
Bahalaşan və ucuzlaşan məhsullar açıqlandı - SİYAHI
-
“Atlant” sahibi ilə kürəkəni məhkəmədə üz-üzə - 14 milyon kimin cibindədir?
-
“Təxminən 20 min uşaq bağçadan kənarda qalacaq“ - Nazir
-
Zelenskidən Rusiyaya xəbərdarlıq: “Sərt reaksiya olacaq!”
-
I və IV ixtisas qrupları üzrə imtahan keçiriləcək - DİM-dən xəbərdarlıq
-
Arvadını öldürmək istəmişdi - 15 il həbs verildi
-
Məhbus ailələrinin Tolikə qarşı şikayətinə baxılır - Məhkəmə qapalı keçirilir
-
Trampdan daha bir qalmaqallı qərar - Braziliyaya 50% rüsum tətbiq etdi
-
Azərbaycan məktəblərində rus bölmələri bağlanır? - Rəsmi cavab
-
Kamran Əliyev Zaqatalada vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
Bağ evi almaq müşkülə çevrilib: Hansı ərazilərdə qiymətlər od tutub yanır?
-
Yol polisindən yağışlı hava ilə bağlı - Müraciət
-
Bakıda iş adamının 2 villasını soydular - Yarım milyon manat oğurlandı
-
Kredit borcu olanların NƏZƏRİNƏ - Manatın məzənnəsi dəyişərsə...
-
Ağdərədə mina partladı - Xəsarət alan var
-
İlham Əliyevlə Paşinyanın görüşü başladı - FOTO/VİDEO
-
Fahreddin Altun vəzifəsindən azad edildi - Yeni TƏYİNAT
-
Direktor və müavinlər... - Daha bir kollecdə yeni təyinatlar olub
-
Əhali Prezidentin fəaliyyətini yüksək qiymətləndirir - SORĞU
-
Böyük Britaniya və Fransa bəyannamə imzalayacaq - Nüvə sahəsində
-
Klublararası Dünya Çempionatı: PSJ "Real"ı darmadağın edərək finala çıxdı
-
Qeydiyyatdan keçmədən də Qarabağa gedə bilərsiz - Bu dəfə 5 gün
-
Abşeronda şok hadisə:Oğul anasını yandıraraq öldürdü - VİDEO
-
“İplik“ fabrikindən 10 minlik oğurluq - Gözətçilər saxlanıldı
-
Sabah bu ərazilərdə 4 saat işıq olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
“Bu müharibədə diplomatiya tükənib” - Merts məyusdur
-
Azərbaycanda neçə nikah müqaviləsi bağlanıb?
-
Usta Natiq birdən-birə necə “vəzifəli şəxs” olub? - TƏFƏRRÜAT
-
Sabah bəzi rayonlarda şimşək çaxacaq, dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
-
“Türkiyədə prezident seçkiləri 2028-ci ildə keçiriləcək“ - Ərdoğan
-
Bakıda ŞOK cinayət - 13 yaşlı qızın intim videolarını yaydı, həbs edildi
-
Prezident İlham Əliyev BƏƏ lideri ilə görüşdü - Fotolar
-
Avropada on gündə 2300 nəfər dünyasını dəyişib - İstilərə görə
-
Bu kəndlərdəki evlər təmir olunacaq - 30 milyona yaxın vəsait ayrıldı
-
Ərdoğandan İmamoğlu ilə bağlı təklifə reaksiya - “Xeyirli olar...”
TOP 10
ARXİV