![]() |
|














Çörək sevgisi sağlamlığımıza meydan oxuyur: Mütəxəssislərdən həyəcan siqnalı
Tarix 30.09.24, 12:43 |
|

Azərbaycan xalqı üçün çörək yalnız qida deyil, həm də mədəni dəyər daşıyan müqəddəs bir nemətdir. Uzun illərdir, hər evin süfrəsində çörək əsas yer tutur. Xalq arasında "Çörək varsa, bərəkət var" deyimi çörəyin nə qədər əhəmiyyətli olduğunu bir daha göstərir. Bu, azərbaycanlıların çörəyə olan xüsusi sevgisindən qaynaqlanır. Təsadüfi deyil ki, azərbaycanlıları adətən "çox çörək yeyən toplum" kimi xarakterizə edirlər. Lakin, görünür, dövr dəyişdikcə, çörək yeməyə olan sevgimiz də azalır. Belə ki, 2023-cü ildə Azərbaycanda adambaşına 116.6 kiloqram çörək istehlak edilib. Bu isə 2022-ci illə müqayisədə 5.9 kiloqram azdır.
Görəsən, həqiqətənmi, çörək yeməyi azaltmışıq? Çörəyi rasionumuzda azaltmağın müsbət və mənfi tərəfləri nələrdir?
AzFakt.com "Kaspi" qəzetinin mövzuya dair məqaləsini təqdim edir.
İqtisadçı Akif Nəsirlinin sözlərinə görə, çörəyin rasionumuzda azalmasının əsas səbəblərindən biri aparılan təşviqatdır. Təbliğat nəticəsində insanlar maariflənirlər: "Əhalinin bir hissəsi pəhriz saxlayır və çörəkdən maksimum dərəcədə az istifadə edir. Hazırda ekspertlər də sağlam qidalanmanı təbliğ edirlər. 10-15 il əvvəl əhalinin qida rasionunun əsas hissəsini çörək tuturdu. Amma yavaş-yavaş durum dəyişir".
Qida təhlükəsizliyi üzrə ekspert İlkin Şirinov bildirdi ki, hazırda satışda olan çörəkləri yemək sağlamlığımız üçün təhlükəlidir: "Çörəkdən istifadə qidalanmanın ayrılmaz bir hissəsinə çevrilib. Yemək yeyərkən süfrədə çörək olması sanki bir qanundur. Amma istifadə etdiyimiz çörəklərin, un məmulatlarının nə dərəcədə faydalı olduğunu düşünməliyik. Buradakı əsas təhlükə çörək və un məmulatları hazırlanarkən istifadə olunan kimyəvi maddələrdir. Onlardan istifadə edərək çörəklərin rəf ömrünü uzadırlar. Mağazalarda çörəklər 2-3, hətta 5 gün saxlanılır".
İ. Şirinovun fikrincə, mağazada satılan həm ağ, həm də qara çörəklərin tərkibində kimyəvi qatqılar olur.
"Həmçinin, bu gün çörəklərin rənginin daha ağ olması və həcminin böyüklüyü üçün xüsusi peroksidlərdən istifadə olunur. Buğdadan hazırlanan çörəyin özünün rəngi ağ olsa da, qatqılar da vurularaq satış üçün həcm, forma və rəng verilir. Amma həmin maddələr insan sağlamlığı üçün bilavasitə təhlükə mənbəyidir. Tək buğda çörəyi yox, qara çörək dediyimiz diyetik çörəklərin də tərkibi ilə oynanılır. Əslində, onların tərkibi sadəcə çovdar, ikinci növ qara un və ədviyyatlardan ibarət olmalıdır. Lakin rəngini tündləşdirmək üçün xəmirinə xüsusi kimyəvi maddələr qatılır. Tərkibində kimyəvi maddələr istifadə olunan çörəklərin bir gün saxlanma şəraitinə əməl olunmadıqda onlarda yapışqanlıq və xoşagəlməz qoxu əmələ gəlir".
Ekspert çörəksiz yaşaya bilməyənlərə çıxış yollarını da göstərib: "Çörəkdən əl çəkə bilməyənlər kobud üyüdülmüş, aşağı sort unlardan hazırlanan çörəklərə üstünlük versələr, daha yaxşı olar. Çörəkdən tamamilə imtina etməsək də, çalışmalıyıq ki, istifadəsini bacardığımız qədər azaldaq. Bəzi insanlar unu özləri üyüdüb çörək hazırlamağı seçir. Çörəkdən imtina edə bilməyən şəxslər də özləri evdə çörək bişirməyi sınayaraq daha sağlam qidalana bilərlər. Çünki istehsalçılar istehlakçıların sağlamlığı, onların keyfiyyətli məhsul əldə etməsini yox, yalnız satışı və qazanclarını düşünürlər".
Həkim-diyetoloq Leyla Zülfüqarlı isə dedi ki, tam taxıllı çörəklərdən istifadə edərək özümüzü və sağlamlığımızı xəstəliklərdən qoruya bilərik: "İki il ərzində çörək istehlakının adambaşına altı kiloqram azalması gözəl göstəricidir. Çünki çörək yeməyi azaltmaqla şəkərli diabet riskini, piylənməni, ürək-damar xəstəliklərini azalda bilərik. Doğru çörək seçərək ehtiyacımızı bir və ya yarım dilimlə ödəmək mümkündür. Doğru çörək taxıllı çörəklərdir. Onları normasında yedikdə onun ziyanı yoxdur".
Qida eksperti Fərid Səfərov da insanların yemək rasionlarında çörəyi azaltdığını təsdiqlədi: "Ümid edirik ki, statistikada azalmanı bir az daha görərik. Mən ətrafımdakı insanların timsalında da təsdiq edirəm ki, hətta çoxlu çörək yeyənlər belə, əvvəlki dövrlərə nisbətən indiki dövrdə bunu minimuma endiriblər. İnsanların əksəriyyəti ya ümumiyyətlə çörək yemir və bunu alternativ karbohidratlarla əvəz edir, ya da daha sağlam çörəklərə üstünlük verirlər. Məsələn, mərcidən, qarabaşaqdan, yulafdan, əsasən, kompleks karbohidratlardan hazırlanan çörəkləri seçirlər".
F. Səfərovun fikrincə, çörəyin orqanizmimizə ziyanı faydasından qat-qat çoxdur: "Hazırkı vəziyyətdə çörək yeməyi azaltmağın, əsasən, müsbət tərəfləri var. Çünki çörək hazırlanarkən un çox cilalanır. Ən əsas məsələ, nəzərə almaq lazımdır ki, çörək karbohidratdır. Rasionumuzda karbohidrat nə qədər az olarsa, bizim üçün o qədər xeyirlidir. Həmçinin, çörək daha gec həzm olunur. Hər kəs onu rahatlıqla həzm edə bilmir. Onu orqanizm üçün daha faydalı kompleks karbohidratlarla əvəz etmək olar".
Xəbərin oxunma sayı : 655
Sosial
Xəbərlər
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
İranlı milyonçu qadın Bakıda aldadılıb - “3 milyonumu mənimsəyiblər“
-
“Şimali Koreya Rusiyanın texnoloji dəstəyi ilə yeni qitələrarası raket hazırlayıb“ - Xarici KİV
-
Zakir Qaralov “Akkordu“ dirçəldir? - 15 milyonluq borc sıfırlandı
-
Bu avtomobillər kəskin ucuzlaşacaq - Yeni qərar
-
40 min ölüm, 64 min doğum, 2152 əkiz, 78 üçəm... - Bu ilin statistikası
-
ATƏT sədrinin Azərbaycana səfəri təxirə salındı - Səbəb açıqlandı
-
MSK sabah toplanır: bu deputatın mandatına xitam veriləcək
-
Dövlət Gömrük Komitəsində kürsü savaşı - Müavin və idarə rəisi Şahin Bağırovun yerinə göz dikib
-
Yağış yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
Mərkəzi Bank Adil Əliyevi cərimə etdi - Federasiyasına görə...
-
Bakıda taksilərin sayına limit qoyuldu - Dəyişiklik
-
“Tomaqawk”lar Ukraynada vəziyyəti nüvə müharibəsi həddinə çatdıracaq - Lukaşenko
-
Şuşakənd və Təzəbinəyə növbəti köç yola düşdü - FOTOLAR
-
Bakıda şirkətdən 7 min manatlıq oğurluq - 2 mühafizəçi saxlanıldı
-
“Azərbaycan Mərkəzi Bankı uçot dərəcəsini 6,25%-dək endirəcək“ - Fitch Solutions
-
Yolu piyadalar üçün nəzərdə tutulmayan yerdən keçən qadını MAŞIN VURDU
-
Beyləqanda Ümumdünya Statistika Günü qeyd olundu - Fotolar
-
Azərbaycan-Pakistan-Türkiyə spikerlərinin görüşü - İslamabad Bəyannaməsi qəbul edildi
-
Kərə yağı Azərbaycana hansı ölkələrdən və neçəyə gətirilir? – Qiymət 35% bahalanıb
-
Ordumuz payız-qış mövsümünə keçir - VİDEO
-
Makron və Tramp arasında maraqlı anlar - VİDEO
-
Prezident Yaxın Şərq Sülh Sammitində iştirakı ilə bağlı paylaşım edib - VİDEO
-
“Hər il təhsilə 5 milyard manat ayrılır” - Nazir müav
-
Bakıda yeni pulsuz parklanma yerləri təşkil edilib - ÜNVANLAR
-
Əli Əsədov bu Agentliyə yeni səlahiyyət verdi - QƏRAR
-
Kürdəmirdə qadın bıçaqlandı - Əri saxlanıldı
-
Abşeronda evli kişi sevgilisini bıçaqladı:10 illik münasibətin sonu faciə ilə bitdi
-
Marketlərdə 40, köşklərdə 80 qəpik - Fərqin səbəbi nədir?
-
Bakıda bu binalarda mənzillər bahalaşacaq - VİDEO
-
Azərbaycanda Hindistandan gətirilən ətlər satılır? - VİDEO
-
“Ərdoğan Rusiya-Ukrayna müharibəsinin həllinə kömək edə bilər“ - Tramp
-
Sabunçu sakinləri üfunət içində - Kanalizasiya problemi niyə həll olunmur?
-
Moped idarə etmək üçün sürücülük vəsiqəsi tələb olunacaq - VİDEO
-
Prezidentin açılışını etdiyi Hövsan stadionunda Ticarət Mərkəzi tikilir - İcazə sənədi yoxdur?
-
Dostluğun təntənəsi: Azərbaycan - Tacikistan əlaqələri
-
İnstaqramda kimlər nələr paylaşdı? - FOTOLAR
-
Bu gün bütün Yaxın Şərq üçün yeni başlanğıc olacaq - Tramp
-
Sabah bu ərazilərdə qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
16 yaşlı qızın ana olması faktı üzrə istintaq başladı - Atanın kimliyi araşdırılır
-
MDB Məkanında Əməkdaşlıq və Qarşılıqlı Hörmətin Yeni Mərhələsi: Azərbaycanın Strateji Vizyonu
-
“Azərbaycan regional diplomatiyada ön sıralardadır“ - Hikmət Hacıyev
-
Bakıda 276 min manatlıq qızıl oğurluğu: Aysel və Vüsal Zeynalovların məhkəməsi başladı
-
"Sədərək”də sahibkarlarla Agentlik əməkdaşları arasında gərginlik - VİDEO
-
Azərbaycan və tacik xalqları arasında tarixi, mədəni və dini bağlılıqlar iki ölkə arasındakı əlaqələrin əsasını təşkil edir
-
İlham Əliyev Şarm əl-Şeyxdə Donald Trampla görüşüb - VİDEO
-
MDB məkanında əməkdaşlıq və qarşılıqlı hörmətin yeni mərhələsi
-
Ağdam-Hindarx yolunun tozu sakinləri çətin vəziyyətə salıb - VİDEO
-
Ərdoğan Meloniyə siqareti tərgirməyi tövsiyə edib - VİDEO
-
Enerji pasportu olan binalarda mənzillər bahalaşacaq - VİDEO
-
Keçmiş qayınatasını öldürüb, avtomobillə üstündən keçdi, qayınanasını bıçaqladı - TƏFƏRRÜAT
-
Ən çox şikayət olunan sığorta şirkətləri açıqlanıb - SİYAHI
-
Bakıda 276 min manatlıq qızıl oğurluğu: Aysel və Vüsal Zeynalovların məhkəməsi başladı
-
63 milyon manatlıq sifariş alan “universal“ şirkət: “Vest-LTD“nun sahibi kimdir?
-
Vitkoff və Putin arasında görüş 5 saat çəkibmiş - Tramp təfərrüatları açıqladı
-
“TikTok“ mübahisəsi qanla bitdi - TƏFƏRRÜAT
-
Dövlət Komitəsi dəbdəbəli ziyafətə 200 min xərcləyəcək - Pop müğənnisi, steyk..
-
Qarşılıqlı hörmətə əsaslanan münasibətlər
-
“Yelo Bank” qırmızı zolaqdan çıxa bilmir - Müştərilərin ən çox şikayət etdiyi bankdır
-
SDU-ya 40 əcnəbi tələbə axtarılır - Bunu təşkil edənə isə 103 min manat veriləcək
-
“ABŞ ordusunda heç kimin xəyalına belə gəlməyən silahlar var“ - Tramp
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Vəzifəli şəxsin oğlu hoteldə öldü - Mingəçevirdə
-
Xanlar Ağalarov “Green Flag Award“ı necə əldə edib? - Milli Parka verilən mükafatın izi ilə
-
Azərbaycanda insanlar televiziyada ən çox nələrə baxırlar? - Siyahı
-
Benzin və dizelin bahalaşması əhalinin “cibinə” necə təsir edib? - Rəqəmlər
-
Maaşlarına görə 102-yə şikayət etdilər: “Zəfər-44 Construction“ 20 min cərimələndi
-
Prezident Misirdə Paşinyanla söhbətləşdi - FOTO
-
Azərbaycanda işlədiyi yeri əxlaqsızxana adlandıran qadına - Bu cəza verildi
-
Məhkəmə-Hüquq Şurasına yeni səlahiyyət verilir - Dəyişiklik
-
Bakıda satışa çıxarılan 9 milyonluq mənzilin 350 kv. eyvanı var - Fotolar
-
Prezident Yaxın Şərq Sülh Sammitində iştirak edir - FOTOLAR
-
70 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılacaq - Bu tarixdə
-
Bakıda üçtərəfli görüş keçirildi - FOTOLAR
-
“Müharibə bitdi, HAMAS razılaşmaya əməl edəcək“ - Tramp
-
Deputat partiyasından uzaqlaşdırıldı - Qüdrət Həsənquliyevdən açıqlama
-
Xocavənddə əməliyyat: Silah-sursat satmaq istəyən saxlanılıb
-
Prezident bu şəxsləri təltif etdi - SƏRƏNCAM
-
“Türkiyə fantastik idi, Ərdoğan da möhtəşəm işlər gördü“ - Tramp
-
Naftalan neftinin çıxarılması, emalı, saxlanılması qaydaları təsdiqlənib - Qərar
-
Azərbaycanda yenilik - Əlilliyin alınması asanlaşır
-
İsrail və HƏMAS arasında əsir mübadiləsi başladı - VİDEO
-
Xankəndi, Ağdərə və Xocalıda bu qədər əhali yaşayır - Açıqlama
-
Nazirlikdən xəbərdarlıq - Bu ərazilərdə partlayışlar olacaq
-
Qarabağa daha 980 ailə köçürülür - Bir ailənin daşınmasına 978 manat
-
“Vüsal 300“ ev dustaqlığına buraxıldı - Məhkəmədən qərar
-
“Pakistanla sülhün tərəfdarıyıq“ - Əfqanıstan XİN
-
Boşanma sonrası qətllərin sayı niyə artıb? - VİDEO
-
Yer kürəsində maqnit qasırğası başladı - XƏBƏRDARLIQ
-
“Putin Ukrayna ilə münaqişəni həll etməsə bu, onun üçün pis olacaq“ - Tramp
-
Azərbaycanda Çin avtomobilləri ucuzlaşdı - VİDEO
-
Məşhur müğənni keçmiş baş nazirlə öpüşərkən görüntüləndi - FOTO
-
Hövsanda kanalizasiya sularının dənizə axıdıldığı iddia edilir - VİDEO
-
Ev tikmək üçün payız-qış mövsümündə torpaq almaq daha sərfəlidir - VİDEO
-
Rəsul Quliyevin ailəsi 30 ildən sonra Bakıda - FOTOLAR
-
Nizami rayonunda ağacı hasarlayaraq MİS-ə anbar tikilib - VİDEO
-
Şərurlu İsfəndiyardan rəzil addım: “Gizli çəkiliş edib...” - VİDEO
-
Bakıdakı unikal limanda hansı işlər görülür? - Proseslə bağlı detallar
-
Madaqaskarda etirazçılar böyüyür - Hərbçilər də nümayişçilərə qoşuldu
-
“Taliban“dan fərqli olaraq, müki əhalini hədəfə almırıq“ - Pakistan XİN
-
Bakıda gömrük idarəsinin sabiq əməkdaşı qətlə yetirildi - Obyektinin qarşısında bıçaqlandı
-
“Azərbaycanda hüquqi dövlət quruculuğu dövlət siyasətimizin strateji prioritetlərindən biridir“ - Prezident
-
“Türkiyə Suriya ilə bütün sahələrdə əməkdaşlığı davam etdirir“ - Hakan Fidan
-
Yollarda görünüş məsafəsi məhdudlaşacaq - Xəbərdarlıq
-
Nazirlər və generallar beynəlxalq assambleyada - FOTOLAR
-
“Qarabağ“ dünya reytinqində: 14 pillə irəlilədi
-
Prezident İlham Əliyev Misirdə işgüzar səfərə getdi - FOTO
-
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını təqdim edib - VİDEO
-
“Rusiyada vurulacaq hədəfləri ABŞ müəyyən edir“ - “Financial Times“
-
“Ölkəmizin təhlükəsizliyini qorumaqda qərarlıyıq“ - Pakistan Prezidenti
-
Azərbaycanlı müğənni özünə saxta toy edib? - “Rəsmi nikahımız yoxdur!“ - VİDEO
-
“Tomahawk“ların mümkün tədarükü mövzusu narahatlıq doğurur“ - Peskov
-
Lənkəranda vəzifəli şəxs jurnalistə hücum etdi: “Taleh Qaraşovdan...”
-
“Pilgrim Education“ dələduzluğunun qurbanları - Dövlətin hüquqi tədbirlərinə ehtiyac var...
-
Bu məhsullar kəskin bahalaşacaq - Yeni rüsumlar...
-
Köməksiz vəziyyətdə qalanlar belə xilas edildi - VİDEO
-
Yağış yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
Ərəb dövlətləri illərdir İsraillə gizli əməkdaşlıq edirlər - “Washington Post“
-
Bəzi rayonlarda heyvanlar arasında yayılan xəstəlik nədir? - VİDEO
-
Tufan Sadıqov büdcədən 30 milyard mənimsəyib? - Yeni detallar
TOP 10
ARXİV