![]() |
|














Əli Xamneyi Əli Sistaniyə niyə salam göndərmədi? - Qərb mediası
Tarix 14.03.21, 19:55 |
|

Vəhhabilər Səddam Hüseyni əvəz edir
2019-cü il. Martın 13-də ayətullah əl-üzma Seyid Əli Sistani həzrətləri İran prezidenti Həsən Ruhani və xarici işlər naziri Məhəmməd Cavad Zərifi İraqın Nəcəf şəhərində qəbul etdi. Qərb mediası bu görüşə xüsusi maraq göstərirdi. Əlbəttə, bu, təsadüfi deyildi. Belə ki, mərkəzi Nəcəfdə olan "Alul-Bayt" elmi müəssisəsinin rəhbəri Əli Sistani ilə İranın ali dini rəhbəri ayətullah Əli Xamneyi arasındakı münasibətlər soyuqluğu ilə diqqət çəkmişdi. Elə bu səbəbdən də görüşə aşırı maraq vardı. Ekspertlər arasında qızğın mübahisələrə səbəb olan həmin görüş haqqında o vaxt “Azadlıq” radiosu yazmışdı ki, İran prezidentinin Əli Xameneyinin salamını Əli Sistaniyə çatdıracağı gözlənilirdi. Ancaq bu gözləni özünü doğrultmadı. Aydındır ki, Əli Sistani də Əli Xamneyiyə salam göndərmədi.
Qərb mediası vurğulayır ki, şiələr arasında qabarıq nüfuzu ilə seçilən bu iki böyük dini rəhbər arasında münasibətlərin bu qədər soyuq olması onların şəxsi münasibətlərindən qaynaqlanmır. Ortada daha dərin səbəblər var.
O da aydındır ki, bu iki şəxsiyyət arasındakı münasibətlərin bir salama belə dəyməməsi şiə inancında olan müsəlmanlar arasında narahatlıq yaradır.
Bəhs etdiyimiz soyuqluğun konkret səbəbi nədir? Cavaba keçməzdən öncə onu qeyd edək ki, biz bu məsələyə daha çox Qərbin baxışını təqdim edirik. Onların baxış prizmasına istinad edirik. Yəni, Qərbin nəzərində bu münasibətlər necədir və necə qiymətləndirilir? İran və İraqda isə bu məsələyə münasibət tam fərqlidir. Əsasən hər iki tərəf bu problemin üstündən sükutla keçməyə çalışır.

Qərb mənbələrinə görə, problemin kökündə dayanan əsas məsələ şiəliyin fərqli təfsiri ilə bağlıdır. Qeyd olunur ki, şiələr üçün Məkkə və Mədinədən sonra ən müqəddəs məkan Nəcəf şəhəri hesab olunur. Ərəbcə “təpə” anlamını verən və hazırda 1 milyon insanın yaşadığı Nəcəf şəhərinin şiələr üçün bu qədər önəmli olması da tarixə bağlıdır. Belə ki, şiələrin ilk imamı həzrət Əlinin qəbri bu şəhərdə yerləşir. Həzrət Əlinin adını daşıyan məscid də bu şəhərdə ucaldılıb.
Nəcəf dini məktəbinin yaşı min ili çoxdan arxada qoyub. Qum məktəbinin yaşı isə heç yüz il də deyil. Ancaq o da faktdır ki, İran İslam İnqilabından sonra Qum şəhərinin şiələr arasında nüfuzu ciddi şəkildə yüksəldi. Ayətullah əl-üzma Ruhullah Xomeyninin 1979-cü ildə İran şahı Məhəmməd Rza Pəhləvini devirməsi və siyasi dəyişikliyə təkan verdiyi şiəliyə söykənən dövlət idarəçiliyi sisteminin bərqərar olması Qum şəhərini cazibə mərkəzinə çevirdi. Nəticədə şiəliyin tarixində ilk dəfə dini liderin rəhbərlik etdiyi dövlət modeli ortaya çıxdı.
Əslən azərbaycanlı olan ayətullah əl-üzma Seyid Əbülqasim Xoyi (1899-1992) Əli Sistaninin müəllimi olub. O da Əli Sistani kimi dini təhsilini Nəcəfdə almaq üçün İrandan İraqa gəlib və orada yaşayıb. Maraqlıdır ki, Əbdülqasım Xoyi (Xoy şəhərində doğulub) Məhəmməd Rza Pəhləvini açıq şəkildə tənqid edirdi. Ancaq o, islam inqilabına və Ruhullah Xomeyniyə birmənalı şəkildə dəstək vermədi. Hətta o, qələbə ilə başa çatan inqilaba görə Ruhullah Xomeyniyə təbrik məktubu yazmağı belə lazım bilmədi. O, hesab edirdi ki, din xadimləri siyasətdən kənarda qalmalıdır. O, həmçinin İran-İraq müharibəsində (1980-1988) hər hansı dövlətin tərəfin tutmadı. 1990-1991-ci illərdə İraq diktatoru Səddam Hüseyn Küveyti işğal etmək üçün müharibəyə başladı. Qərb ölkələri diktatoru Küveytdən qovdu. Uzun müddətli müharibələrdən əziyyət çəkən İraq səfalətlə üzləşdi. Belə bir vaxtda İraqda yaşayan şiələr islam inqilabına cəhd göstərdi. Uğursuz olan bu cəhddən sonra Əbdülqasın Xoyi ev dustağına məhkum edildi. Az sonra isə o, dünyasını dəyişdi. Səddam Hüseyn ayətullahın dəfn mərasiminin izdihamlı keçməsinə imkan vermədi. Ancaq onun vəfatı ilə əlaqəli İraq və İranda 3 günlük matəm elan olundu.
Qərb mətbuatı yazır ki, Seyid Əbülqasim Xoyi ömrü boyu siyasətdən kənarda qalmağa çalışsa da siyasətçilərə yalnız onların istəyi ilə dövlət idarəçiliyi ilə bağlı məsləhətlər verərdi.
Eyni zamanda, o, şiəliyin siyasiləşməsindən çəkinərdi. Bu ideoloji yanaşma Seyid Əbülqasim Xoyi ilə Ruhullah Xomeyni arasında fərqlilik yaradırdı. İndi onların davamçıları da eyni yolu gedirlər. Yəni, Nəcəf dini mərkəzi daha çox şiəliyin siyasətdən kənarda qalmasında təkid edir, Qum dini mərkəzi isə əksinə, şiəliyin siyasi proseslərdən dominant xarakter almasına can atır. Ancaq bu, həmişə belə olmayıb. İraqda da şiəliyin siyasiləşməsinin nüfuzlu tərəfdarları olub. Bu sırada ilk yeri şübhəsiz ki, ayətullah əl-üzma Məhəmməd Baqir əs-Sədr tutur. O, Səddam Hüseynə müxalif idi. İraqda da İslam İnqilabının baş tutmasını arzu edirdi. O, İran-İraq müharibəsi zamanı İranın dini lideri ayətullah Xomeynini dəstəkləyirdi. Elə bu səbəbdən də o, 1980-cı ildə Səddam Hüseyn tərəfindən terror yolu ilə aradan götürüldü.
İki dəfə Nobel sülh mükafatına namizədliyi irəli sürülən Əli Sistani həzrətlərinin bütün səylərinə baxmayaraq islam dini getdikcə daha çox siyasi faktora çevrilməkdədir. Hazırda bu proses intensivləşib.
2003-cü ildə ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi koalisiya İranın əsas düşməni İraq lideri sünni-ərəb Səddam Hüseyni iqtidardan kənarlaşdırdı. Bu, İranın regionda nüfuzunun birə beş artmasına gətirib çıxardı. Əhalisinin 65 faizi şiə olan İraq az sonra İranın təsiri altına düşdü.
2011-ci ildə regionda etiraz dalğası baş qaldırdı. “Ərəb Baharı”ndan istifadə etməyə çalışan İran təşəbbüsü ələ aldı. İraqın boş qalmış yerini tutmağa çalışan Səudiyyə Ərəbistanı getdikcə daha çox İranın bölgədə nüfuzuna qarşı boy göstərdi. Qərb ölkələri də bölgədə sünni-şiə ayrımçılığından doğan bu rəqabətdə Səudiyyə Ərəbistanına dəstək verməyə başladı. Tehranla ər-Riyad arasındakı nüfuz müharibəsi Suriya, Bəhreyn və Yəmənə ciddi sarsıntılar yaşatdı. Səudiyyə Ərəbistanının faktiki rəhbərinə çevrilmiş gənc şahzadə Məhəmməd ibn Salman xaricdə və daxildə şiələrə qarşı kəskin mövqe sərgilədi. Səudiyyə Ərəbistanı İran tərəfindən dəstəklənən şiə təşkilatı “Hizbullah”ın nəzarətində olan Livanı zəiflətmək üçün ölkənin baş naziri Saad Haririni istefa verməyə təhrik etdi.
Bir önəmli məqamı da vurğulayaq. 2015-ci ildə İranın nüvə proqramının məhdudlaşması ilə bağlı əldə olunmuş beynəlxalq razılığa İsraildən daha çox Səudiyyə Ərəbistanı etiraz edirdi.
Faktiki olaraq hazırda Yaxın Şərq iki yerə bölünüb. Suriya, İraq, Yəmən, əhəmiyyətli şəkildə Livan İranın təsir dairəsindədir. BƏƏ, Küveyt, Bəhreyn, Misir, İordaniya isə Səudiyyə Ərəbistanının yanında yer alır. Bir şeyi də xatırlatmaqda fayda var: Suriyada əhalinin 80 faizi sünnilərdən ibarətdir, iqtidarda olanlar isə ələvilədir. Bəhreyndə isə əhalinin böyük əksəriyyəti şiələrdir, ancaq iqtidar sünnilərin əlindədir.
Düzdür, İran və Səudiyyə Ərəbistanı bir-biri ilə açıq şəkildə müharibə etmirlər. Ancaq hər iki ölkənin dəstəklədiyi silahlı qruplar savaş içindədir.
Onu da deyək ki, əvvəllər gizli olan İsrail-Səudiyyə Ərəbistanı münasibətləri son illərdə açıq şəkildə müttəfiqlik müstəvisinə keçib. Şübhəsiz ki, bu, İsrailə İrana qarşı daha radikal mövqedən çıxış etməyə əlavə imkanlar yaradır.
İranda az sayda olsa da sünnilər yaşayır. Səudiyyə Ərəbistanında şiələr (10-25 faiz arası olduğu ehtimal olunur. E.H) az deyil. Hər iki ölkə bir birinə qarşı bu amildən (etnik və dini azlıqlardan) istifadə etməyə çalışır. Nəticədə İranın sünnilər yaşayan ərazilərində tez-tez terror hadisələri törədilir, İran isə Səudiyyə Ərəbistanında olan şiələri taxtda olan Səud tayfasına qarşı qaldırmağa çalışır. Səudiyyə Ərəbistanının nüfuzlu şiə lideri şeyx Baqir Nimr İranın ali dini lideri ayətullah Əli Xameneyiyə yaxınlığı ilə seçilirdi. O, Səudiyyə Ərəbistanında hakim tayfanı iqtidardan qovmağa çalışırdı. Elə buna görə də o, edam olundu. Baqir Nimrin lideri olduğu “Müdərrisiyyə” təşkilatındakı Əhli-beyt (ə) aşiqlərinə hazırda Məhəmməd Həsən əl-Həbib rəhbərlik edir. Maraqlıdır ki, Səudiyyə Ərəbistanında Əli Sistaniyə bağlı şiələr də var. Onlar Həsən əs-Səffarın liderliyi altında fəaliyyət göstərirlər.
Daha bir önəmli məqam: 2008-ci ildə sələfi və vəhhabi dini mərkəzləri İnternet üzərindən şiələrə məxsus yüzlərlə veb-sayta qarşı iri miqyaslı haker hücumu təşkil etdi. Azərbaycanda da xeyli tərəfdarı olan Əli Sistaniyə məxsus informasiya mərkəzi də sıradan çıxarıldı. Yerinə isə dünyanın ən intellektual 30 insanı arasında yer alan Əli Sistanini ələ salan kadrlar yerləşdirildi. Şiələr arasında ciddi təpki ilə qarşılanan bu olay beynəlxalq rezonans doğurdu və sünni veb-saytlara qarşı oxşar haker hücumlarına səbəb oldu.
Din siyasətə müdaxilə etməlidirmi? Xristian dünyası bu suala birmənalı şəkildə “yox” cavabı verib. İslam dünyası isə başqa fikirdədir...
Elbəyi Həsənli
Xəbərin oxunma sayı : 841
Analiz
Xəbərlər
-
Aygün Kazımova bu dəfə misirli xanım obrazında - FOTO
-
Klublarımızın yay planları: Kim gəlir, kim gedir?
-
Bu sahələrdə çox sayda işçiyə ehtiyac var - VİDEO
-
Putin və Tramp telefonda danışdılar - Ukrayna, Suriya, İran məsələləri müzakirə edilib
-
Azərbaycan, Özbəkistan və Qırğızıstan prezidentləri Şahbulaq qalasında olublar - FOTO
-
Moskvada 2 azərbaycanlı “qanuni oğru“ saxlanıldı - VİDEO
-
Fərid Əsgərov yeni vəzifəsində ilk dəfə görüntüləndi - VİDEO
-
Əsir və girovlarımızın başına nələr gətirilib? - Məhkəmə
-
Kurskda Rusiya generalı öldürüldü - Ukrayna ordusundan uğurlu əməliyyat
-
Səhiyyə nazirinin məhkəməyə verildiyi iş üzrə - QƏRAR
-
Vüqar Səfərlinin şikayəti rədd edildi - Ali Məhkəmədən qərar
-
“Razılaşdıq ki, birlikdə gələcəyik” - İlham Əliyev
-
Alatavadakı qalmaqallı mülk söküldü - Razılığa gəldilər
-
“18-ci sanksiyalar paketi Rusiya iqtisadiyyatının ürəyinə zərbə vuracaq“ - Leyen
-
Prezidentlər Xıdırlı kəndinin 1-ci mərhələsinin açılışında iştirak etdi - Fotolar
-
“Sputnik-Azərbaycan“ işi: beş nəfər polis nəzarətinə verildi
-
İki dost dövlət arasında münasibətlər yüksək səviyyədə inkişaf etdirilir
-
Məktəbli qızları təqib etdi, həbs olundu - Məhkəmədə özünü belə müdafiə etdi
-
Zirvə görüşünün iştirakçıları “Zəfər“ şousunu izlədi - FOTOLAR
-
Bakıda bu yollarda təmirlə bağlı hərəkət məhdudlaşdırıldı - Siyahı
-
Abituriyentlərin şikayətləri araşdırılıb, bəzilərinin imtahan balları artırılıb - DİM-dən açıqlama
-
27 il hakimlikdən sonra Konstitusiya Məhkəməsindən getdi - Yerinə oğlu gəlir
-
Əl yükündə ölkəyə 547 karat brilyant keçirmək istədi - Fotolar
-
Azərbaycanda heyvanların sığorta xərci açıqlandı: Qoyunlar 7-11 manat, inəklər isə...
-
Masazır qəsəbəsində sənədsiz evlərin tikintisi davam edir - FOTO/VİDEO
-
Nazirlikdən küləkli hava ilə bağlı - Müraciət
-
ABŞ Azərbaycana yeni diplomat göndərir - Emi Karlo kimdi?
-
Bakıdakı yeni park belə olacaq - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Azərbaycan və Özbəkistan həm tarix, həm də ortaq mədəni, mənəvi və dil kökləri ilə bir-birinə yaxın və bir o qədər də zəngindir
-
Xankəndidən Şuşaya kanatla gedəcəyik - 13 dəqiqəyə...
-
Bakıda inanılmaz hadisə: Həkim vətəndaşı QİÇS-ə yoluxma təhlükəsi ilə üz-üzə qoydu
-
Şahbaz Şərifin Azərbaycana səfəri başlayıb - FOTO
-
Azərbaycanda manata olan inam dolları üstələdi - 10 ilin statistikası
-
Əfqanıstanın Baş nazirinin müavini Füzulidə - FOTO
-
Konstitusiya Məhkəməsində 4 yeni hakim - ADLAR
-
Sadir Japarov Azərbaycana səfərə gəlib - FOTOLAR
-
Prezident “Xankəndi” Biznes Mərkəzinin açılışında - FOTOLAR
-
“Qala Sığorta”nın işçisinə “dümbələk” deyən şəxs cəzalandırıldı - TƏFƏRRÜAT
-
İlham Əliyev Xankəndidə qəbul keçirdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanın bu saytları Rusiyada bloklandı - SİYAHI
-
Prezident Xankəndidə Zəfər parkında görülən tikinti işləri ilə tanış oldu - FOTOLAR
-
Kamaləddin Qafarov “Siyəzən Broyler” ASC-nin idarəçiliyini katibəsinin yoldaşına verib? - İDDİA
-
Agentlik sədri onu departament müdiri təyin etdi - FOTO
-
Futbol dünyası şokda - Ulduz futbolçu qəzada öldü
-
Xankəndi Dəmir Yolu və Avtovağzal Kompleksinin təməli qoyuldu - Fotolar
-
Bu yolda 2 aydır ki, “həyat donub“ - Təmir nə vaxt bitəcək?
-
Polisə işə düzəldəcəyini vəd etdi, külli miqdarda pul aldı - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
"Adil Kərimli mənə dedi ki, artıq heç kəsə fəxri ad verilmir“ - Zemfira Sadıxova
-
Rusiya Poltavaya dron zərbələri endirib - Ölənlər var
-
Təhlükəsizlik qaydalarını pozan obyektin fəaliyyəti məhdudlaşdırıldı - Video
-
II və III ixtisas qrupları üzrə qəbul imtahanı.. - DİM-dən xəbərdarlıq
-
Prezident Əhmədbəyli-Füzuli-Şuşa yolunun açılışında - Fotolar
-
Microsoft 9000 əməkdaşını ixtisar edir - SƏBƏB
-
Saxta çantalar necə tanınır? - Satıcıların fırıldaq üsulları
-
İlham Əliyevlə Paşinyanın görüşü planlaşdırılır - Dubayda
-
“Golden Beach“də faciə: Cəryan vurub öldürdü
-
AZAL təyyarəsinin vurulması ilə bağlı - Yeni detallar
-
Xırdalanda Heydər Əliyev parkında ağaclar qurudulur - Çay evlərindən şikayət
-
Kərə yağı sağlamlığa necə təsir edir: hər gün yemək olarmı?
-
ABŞ bütün dünyaya silah paylaya bilməz - Pentaqon
-
Bakıda nəqliyyatın intensiv hərəkət etdiyi körpü qəzalı vəziyyətdədir? - VİDEO
-
İnstaqramda kimlər nələr paylaşdı? - FOTOLAR
-
Klublarımızın yay planları: Kim gəlir, kim gedir?
-
“Lavrov İsa Məsihin vaxtından xarici işlər naziridir...“ - NATO BAŞ KATİBİ
-
Aşurada bu ünvanlarda qan vermək mümkün olacaq - Siyahı
-
“Bütün layihələri yığışdırın, atam bu yeri qardaş ölkəyə verib” - İlham Əliyev
-
“Nə təcili yardım, nə də xəstəxana harayımıza çatır“ - ŞİKAYƏT/VİDEO
-
Araz Ağalarov da hədəfə alındı - Barəsində icraat başladıldı
-
Öldürdüyü müdirinin axtarışlarında iştirak edibmiş - Füzulidəki cinayətin ŞOK TƏFƏRRÜATI
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - FOTOLAR
-
Leyla Əliyevanın poetik dünyası” kitabının təqdimatı keçirilib - "VƏHDƏT" nümayəndəsidə iştirak etdi
-
Nəsimi rayonunda obyektlər piyada səkisini zəbt edib - VİDEO
-
Prezidentlər “Sea Breeze” istirahət mərkəzində olublar - FOTOLAR
-
Azərbaycanda şəxsiyyət vəsiqəsinin forması DƏYİŞDİRİLİR
-
Köçkünlərin yaşadığı 185 mənzil əsl sahiblərinə qaytarıldı - RƏSMİ
-
Makronun arvadının kişi olması iddiasına Trampdan REAKSİYA: “Mən Bricitə yaxından baxmışam“
-
Azərbaycan və Özbəkistan artıq bir ilə yaxındır ki, rəsmi müttəfiqlərdir - İlham Əliyev
-
Vəzifəli şəxs cəzalandırıldı - 1400 manata sürücülük vəsiqəsi alacaqmış...
-
Bakıda Özbəkistan səfirliyinin yeni binası açıldı - FOTOLAR
-
Azər Qasımlı barəsində cinayət işi məhkəmə baxışına verilib - Vəkilin vəsatəti təmin edilməyib
-
Şəxsiyyəti müəyyənləşdirilən daha üç itkin şəhid dəfn olunacaq - ADLAR + FOTO
-
Binəqədi rayonunda qanunsuz tikintiləri Hacıbaba Babayev himayə edir? - VİDEO
-
“Telefonda oyun oynamaq istəyib, anası vermədiyi üçün bıçaqlayıb” - Video
-
Ağ Şəhərdə “Özbəkistan” parkının təməli qoyuldu - Fotolar
-
Əli Əsədov Əfqanıstanın Baş nazirinin müavini ilə görüşdü - FOTO
-
Rusiya səfiri Azərbaycan XİN-ə çağırıldı - Rəsmi Bakıdan moskvaya etiraz
-
İyulun ilk ongünlüyündə ölkə ərazisində hava mülayim keçəcək - PROQNOZ
-
Azərbaycanla Özbəkistan arasında imzalanmış sənədlər mübadilə edildi - Fotolar
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Binəqədidə partlayışda ölənlərin yaxınlarına 30 min manat təklif edilib - MƏHKƏMƏ
-
Peterburqda azərbaycanlı iş adamının evinə basqın - VİDEO
-
Ötən il tikinti şirkətlərinə 288 mln. manat ödənilib - “Kirayə mənzillərə“ görə
-
Beyləqanda Azərbaycan Polisi Günü qeyd olundu - Fotolar
-
140 manatlıq müavinət: Kimlər faydalana biləcək?
-
“Mor-mor” suları bu antisanitar vəziyyətdə hazırlanır? - VİDEO
-
Prezidentlər iclasda iştirak etdilər - FOTOLAR
-
ABŞ bir müddət Ukraynaya sursat tədarük etməyəcək - “The New York Times”
-
Dr.Ella necə estetik əməliyyatlar icra edir? - Araşdırma
-
Şavkat Mirziyoyevin rəsmi qarşılanma mərasimi oldu - FOTO
-
Nazir Qubada vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
Külək, yağış, 33° isti... - Sabahın havası
-
DİN-in Polis Akademiyasında “Məzun Günü” keçirilib - VİDEO
-
İnformasiya agentliklərinə dair tələblər sərtləşdirilir - Nələr olacaq?
-
Rusiya mediasında Azərbaycana qarşı kampaniya başladılıb - RƏSMİ
-
Ersin Tatar Azərbaycana səfərə gəlib - FOTOLAR
-
Konstitusiya Məhkəməsinin 3 hakimi yola salınır - ONLAR KİMDİR?
-
Azərbaycanlıların ölümündə əli olduğu deyilən rus polislər - FOTO
-
Mirziyoyev Azərbaycana səfərə gəlib - FOTO
-
Şahin Şıxlinskini saxlayanlar ondan nə soruşublar? - Özü danışdı
-
PKK yaxın günlərdə silahları təhvil verəcək - Hakim partiya sözçüsü açıqladı
-
Abşeron rayon Qobu qəsəbəsində qanunsuz tikintiyə icazə verib? - VİDEO
-
“Ziyəddin Səfərov evdən aparılarkən tam sağlam olub“ - Baş Prokurorluq
-
Media Reyestrində olmayan media subyektləri - Onları cərimələr gözləyir
-
Bəzi qadınlar üçün pensiya yaşı azaldıla bilər - VİDEO
-
“Azərbaycan və Rusiya üçün dostluq münasibətləri olduqca vacibdir“ - Zaxarova
-
Hakan Çalhanoğlu “od püskürdü“: “İnter“in prezidenti və kapitanı cavabını aldı
-
Qohum evlilikləri ilə bağlı qadağa əvvəlcədən nişanlı olanlara da aiddir? - VİDEO
-
Avronun manata qarşı bahalaşması davam edir - Rəsmi məzənnələr açıqlandı
-
“Mənə təxribatçı suallar verdilər” - Rusiyada hücuma məruz qalan azərbaycanlı qadın
TOP 10
ARXİV