AzFakt

“Azərbaycanda qırıcıların sayı Ermənistandan 10 dəfə çoxdur” - “Forbes”

Azərbaycanın Çindəki ticarət nümayəndəsi milyonluq obyekt tikdirib - SƏNƏD

DTX-dən xüsusi əməliyyat əməliyyat - Bu şəxslər həbs edildi + VİDEO

“Bizimlə bu gün hesablaşmayan sabah peşman olur” -İlham Əliyev

Mehdiyevin bankından sabiq nazirin qardaşının yarım milyonu oğurlanıb - CİNAYƏT DOSYESİ

Britaniya səfirindən fransızsayağı addım - Ermənistandakı ingilis diplomat Gorusa niyə gedib?

Binəqədi rayonunda qanunsuz yaşayış binası inşa edlib - FOTOLAR

Azərbaycanda dövlət çevrilişi etmək istəyənlər kimlər idi? - Prezident açıqladı+Video

Çin, Rusiya və İrandan Trampa güc nümayişi - Birgə təlimlərin İrana faydası varmı?

Şəhid anasından Aydanadək... - Prezidentdən paylaşım+Video

Turizm Agentliyində qalmaqal - Sədrin qaynanasının badına Aparat rəhbəri işdən çıxarıldı

Zaqatalada qanunsuz ağac budaması - Akif Məmmədov saxta rəy verib

Anar Quliyev dilemma qarşısında - Ya Prezidentin etimadı, ya da qanunsuz tikintilərə davam...

Fransa rəsmiləri Azərbaycanda istintaqa cəlb olunub - Şok faktların üstü açıldı + FOTO

Pomidor yenə birinci, xurma ikincidir... – Azərbaycan ötən il xaricə hansı məhsulları satıb?


Tarix 30.01.23, 14:49	Font ölçüsü : - / +

2022-ci ildə Azərbaycanın ixracının 92.01 faizi neft-qazdan, 7.99 faizi neftdənkənar sektordan qaynaqlanıb. Rəqəmlə ifadə etsək, 38 milyard dollarlıq ixracatının 3 milyardı neftdənkənar sektorun payına düşüb. Xatırladaq ki, 2021-ci ildə həmin rəqəm 2 milyard 713 milyon dollar olub. Deməli, bir il ərzində Azərbaycanın qeyri-neft ixracı təxminən 300 milyon dollar və ya 12 faizə yaxın artıb.

AzFakt.com “Azadlıq” radiosuna istinadla xəbər verir ki, ixracın 912 milyon dolları - təxminən 30 faizi aqrar və aqrar-sənaye məhsullarıdır.

Qeyd edək ki, ixracın 2 milyard 846 milyon dollarlıq hissəsi yerli mənşəli mallardır. Bu baxımdan, ölkəyə ən çox gəlir gətirən sahə meyvə və tərəvəz ixracı olub. Ötən il Azərbaycan 667 milyon dollarlıq meyvə və tərəvəz satıb.

Bu, Azərbaycan mənşəli məhsulların ixracından əldə edilən gəlirin 23.45 faizi deməkdir. Meyvə-tərəvəz məhsulları arasında ölkəyə ən çox pomidor gəlir qazandırıb (168 milyon dollar). Maraqlıdır ki, Azərbaycan 2021-ci illə müqayisədə təxminən dörd min ton az pomidor ixrac etsə də, həmin ilə nisbətdə 8 milyon dollar çox qazanıb. Bu göstərici qeyri-neft sektorunda qeydə alınan və elə çox olmayan artımın bahalaşmadan da qaynaqlandığını təsdiqləyir.

Pomidordan sonra Azərbaycana ən çox gəlir gətirən məhsul xurmadır. Ölkə ötən il xurma ixracından 113 milyon dollar qazanıb. 2021-ci illə müqayisədə Azərbaycanın xurma ixracı həcmcə 27 min ton, dəyər olaraq 12 milyon dollar azalıb. Ölkənin 2022-ci ildə ən çox gəlir əldə etdiyi üçüncü məhsul fındıqdır. İl ərzində Azərbaycanın xaricə fındıq satışından əldə etdiyi vəsait 111 milyon dollar olub. Bu gəlir təxminən 2021-ci il səviyyəsindədir.

Meyvə-tərəvəz ixracından sonra Azərbaycanın neftdənkənar sektorda ən çox gəlir əldə etdiyi sahə kimya sənayesi məhsullarıdır. Belə məhsullar il ərzində Azərbaycana 387 milyon dollar qazandırıb. Bunun 210 milyon dolları azot gübrəsi ixracı hesabına təmin edilib. Daha 132 milyon dollarlıq ixracsa metanoldan ibarət olub.

Azərbaycan 2021-ci ildə kimyə sənayesi məhsulları ixracından 245 milyon dollar qazanmışdı. Deməli, ötən il belə məhsul ixracı 142 milyon dollar və ya 60 faiz artıq gəlir gətirib. Bu artımın da əsas səbəblərindən biri ixrac edilən məhsulların bahalaşmasıdır.

Plastmas və ondan hazırlanan məhsulların ixracından əldə edilən gəlir də, demək olar, kimyə sənayesi məhsulları ixracından qazanılan gəlir qədərdir. Bu çeşid məhsulların ixracı ötən il Azərbaycana 386 milyon dollar gəlir qazandırıb.

Pambıq lifi və iplik pambıq ixracındansa 208 milyon dollar gəlir əldə edilib. 2021-ci ildə həmin göstərici 268 milyon dollar idisə, deməli, ötən il Azərbaycanın pambıq ixracından əldə etdiyi gəlir 60 milyon dollar azalıb. Gəlirin azalmasına səbəb pambıq ixracının aşağı düşməsidir. Azərbaycan 2021-ci ildə xaricə 145 min ton pambıq lifi və iplik pambıq satmışdısa, ötən il həmin rəqəm 86 min tona enib. Ölkə 2022-ci ildə qara metal, alüminium və onlardan hazırlanan məhsullardan 216 milyon dollar qazanıb.

Azərbaycanın qeyri-neft məhsullarının əsas ixrac istiqaməti ötən il də dəyişməyib. İlboyu Rusiyaya 929 milyon dollarlıq qeyri-neft sektoru məhsulları ixrac edilib. Bu o deməkdir ki, Azərbaycanın neftdənkənar ixracında Rusiyanın payı 30.47 faizdir.

Ötən il bu ixrac 51 milyon dollarlıq artsa da, Rusiyanın toplam ixracda payı nisbətən azalıb. 2021-ci ildə Azərbaycanın qeyri-neft ixracında Rusiyanın payı daha çox – 32.35 faiz idi. Bu azalmanın səbəbi digər ölkələrə olan ixracın Rusiyaya nisbətdə daha çox artmasıdır.

Ötən il AzərbaycandanTürkiyəyə 713 milyondollardəyərində qeyri-neftməhsulları göndərilibvə Türkiyə Azərbaycanınneftdənkənarməhsulixracında 23.40 faizlik payla ikinci yerdə qərarlaşıb. Bununla belə, 2021-ci illə müqayisədə Türkiyənin də ixracdakı payı azalıb.

Həmin il Türkiyənin ixracdakı payı 25 faizə yaxın idi. Toplam götürülsə, Azərbaycanın qeyri-neft ixracının yarısından çoxu yalnız iki ölkənin –Rusiya və Türkiyənin payına düşür. Bu, ölkənin qeyri-neft sektoru məhsullarının ixrac coğrafiyasının məhdudluğunun göstəricisidir. Gürcüstan (7.5 faiz), İsveçrə (6.51 faiz) və Qazaxıstan (3.37 faiz) da Azərbaycanın neftdənkənar ixracında ilk beş yerdə olan ölkələr arasındadır.

Xəbərin oxunma sayı : 883