|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Türkiyə Kərkükü qaytara bilər - Ankara sazişi/Tam mətn
Tarix 19.09.17, 16:30 |
|
İraq Kürd Muxtar Vilayətində müstəqillik referendumunun keçirilməsinin planlaşdırılması 1926-cı ildə imzalanan Ankara anlaşmasının gündəmə gəlməsinə səbəb olub. Bu anlaşmaya əsasən, İraqın Mosul və Kərkük şəhərləri Türkiyənin “Misaki-milli” sərhədləri elan edilib, onun tabeliyinin İraqdan başqa üçüncü dövlətə verilməsi qadağan olunub. Şimali İraqda müstəqil kürd dövlətinin yaradılması cəhdi isə Ankaranın yenidən bu torpaqları özünə birləşdirməsi üçün imkan yaradıb. Türkiyə Təhlükəsizlik Şurası artıq bu müqavilənin tətbiqi üçün sentyabrın 22-də iclas keçirməyi planlaşdırır.
Axar.az 91 il öncə imzalanan müqaviləni tam şəkildə təqdim edir:
Maddə 1: Türkiyə ilə İraq arasındakı sərhəd Millətlər Liqasının 29 oktyabr 1924-cü il tarixli iclasında qərarlaşdırdığı şəkildə (Brüssel sərhəd xətti) müəyyənləşdirilmişdi.
Maddə 2: Son bəndi gizli qalmaq şərti ilə 1-ci maddədə müəyyən edilən sərhəd bu razılaşmaya bağlı olan 1:250000 miqyaslı xəritə üzərində göstərilmişdi. Mətnlə xəritə arasında fərq olacağı təqdirdə mətn etibarlı olacaqdır.
Maddə 3: 1-ci maddədə göstərilən sərhəd xəttini ərazi üzərində müəyyənləşdirmək üçün “Sərhəd Komissiyası” qurulacaq, bu komissiya Türkiyə hökuməti tərəfindən təyin olan iki nümayəndə və İngiltərə ilə İraq hökumətləri tərəfindən bərabər şəkildə təyin edilən iki təmsilçi, İsveçrə prezidentinin uyğun görəcəyi təqdirdə İsveçrə vətəndaşları arasından seçiləcək bir rəhbərdən formalaşacaq. Komissiya ən qısa zamanda və ən gec bu anlaşmanın qüvvəyə minməsindən başlayaraq altı ay içində toplanacaq və çoxluğun alacağı qərara bütün tərəflərin əməl etməsi məcburi olacaqdır.
Təhdidi Hüdud Komissiyası hər vəziyyətdə bu anlaşmadakı istiqamətləri yaxından izləməyə çalışacaq, komissiyanın məsrəfləri Türkiyə ilə İraq arasında bərabər şəkildə qarşılanacaqdır.
Sözügedən dövlətlər komissiya triangulyasiya nöqtələrinə, sərhəd işarələrinə əməl etməlidirlər. Sərhəd işarələri birindən digəri görülə biləcək şəkildə yerləşdiriləcək və üzərlərinə nömrə qoyulacaqdır. Bunların mövqeləri ilə nömrələri xəritə üzərində göstəriləcəkdir.
Sərhədin müəyyən edilməsi haqqında yekun protokol və buna uyğun xəritə üç nüsxə şəklində müəyyən ediləcək və bunlardan ikisi həmsərhəd dövlətlərin hökumətlərinə və üçüncüsü, əslinə uyğun təsdiqlənmiş surətləri Lozanna anlaşmasına imza qoyan dövlətlərə təbliğ edilməsi üçün Fransa hökumətinə veriləcək.
Maddə 4: 1-ci maddə gərəyincə, İraqa verilən ərazidəki əhalinin vətəndaşlığı Lozanna anlaşmasının 30-36 maddələrinə istinad edilərək, həll ediləcəkdir. Tərəflər Lozanna anlaşmasının 31, 32 və 34 maddələrində qeyd olunan seçmə haqqının bu anlaşmanın qüvvəyə mindiyi tarixdən başlayaraq 12 il müddətində qüvvədə ola biləcəyini qərarlaşdırıblar.
Maddə 5: Tərəflərdən hər biri 1-ci maddədə müəyyən edilən sərhəd xəttinin dəqiq və pozulmaz olduğunu qəbul edərək, bunu dəyişdirməyə səbəb olan hər cür təşəbbüsdən yayınmağı təəhhüd edər.
Maddə 6: Tərəflər bir və ya bir neçə silahlı şəxsin sərhəd məntəqəsində quldurluq etmək məqsədiylə atacaqları addımlara, sahib olduqları bütün vasitələrlə mane olmağı və bunların sərhəddən keçmələrinə mane olmağı qarşılıqlı şəkildə öhdələrinə götürürlər.
Maddə 7: 11-ci maddədə göstərilən məsul məmurlar sərhəd məntəqəsində quldurluq etmək üçün bir və ya bir neçə silahlı şəxsin hazırlıq gördüyü xəbərini aldıqda bir-birini xəbər edəcəklər.
Maddə 8: 11-ci maddədə müəyyən məsul məmurlar olduqları yerlərdəki ola biləcək quldurluq fəaliyyətlərindən bir-birilərini qarşılıqlı şəkildə xəbərdar edəcəklər.
Xəbərdar ediləcək məmurlar əllərindəki bütün vasitələrlə qeyd olunan cinayətkarların sərhəddən keçmələrinə mane olmağa cəhd edəcəklər.
Maddə 9: Silahlı bir və ya bir neçə şəxs sərhəd məntəqəsində bir cinayət törətdikdən sonra digər sərhəd məntəqəsinə keçərsə, oranın bu şəxsləri silahları və oğurladıqları əşya ilə birgə qarşı tərəfə verməsi məcburidir.
Maddə 10: Anlaşmanın bu fəslinin tətbiqat məntəqəsi Türkiyəni İraqdan ayıran bütün sərhəd ilə bu sərhədin hər iki tərəfində 75 kilometr dərinliyində yerləşən məntəqədir.
Maddə 11: Anlaşmanın bu fəslini tətbiq etmək üçün məsul olan məmurlar bunlardır: Ümumi iş birliyini tənzim edəcək və görüləcək tədbirlərin məsuliyyətini öz üzərinə götürmək şərti ilə; Türkiyə tərəfindən hərbi sərhəd komandanı, İraq tərəfindən Mosul və Ərbil mütəsərrifləri; məhəlli bilgilərin və təcili təbliğatın mübadiləsi üçün Türkiyə tərəfindən valilərin uyğun gördüyü məmurlar; İraq tərəfindən isə Zaho, İmadiyə, Zibar və Revanduz valiləridir.
Maddə 12: Türkiyə ilə İraq məmurları digər tərəfin vətəndaşlığından olan, öz torpaqları üzərində olan tayfa bəyləri, şeyx və ya digərləri ilə rəsmi və ya siyasi mahiyyətə sahib hər cür xəbərləşmədən yayınacaqlar. Tərəflər sərhəd məntəqəsində digər dövlət əleyhinə yönələn heç bir təbliğat təşkilatına və quruluşuna icazə verməyəcəklər.
Maddə 13: Anlaşmanın bu fəslinin hökmlərinin icrasını asanlaşdırmaq və sərhəd üzərində yaxşı qonşuluq münasibətlərini davam etdirmək üçün zamanla Türkiyə və İraq hökumətləri tərəfindən qarşılıqlı olaraq təyin ediləcək bərabər sayda məmurlardan mürəkkəb bir Daimi Hüdud Komissiyası qurulacaq və ən az altı ayda bir dəfə və vəziyyət tələb edəcəyi təqdirdə daha sıx şəkildə toplanacaqdır. Sıra ilə Türkiyə və İraqda toplanacaq bu komissiya anlaşmanın hər cür sərhəd məsələlərini dostca həll etmək vəzifəsi ilə mükəlləf olacaqdır. Komissiya bu anlaşmanın qüvvəyə mindiyi tarixdən iki ay sonra ilk olaraq Zahoda toplanacaqdır.
Maddə 14: Hər iki ölkə arasında ortaq maraqlar sahəsini genişlətmək məqsədi ilə İraq hökuməti bu anlaşmanın qüvvəyə mindiyi gündən etibarən 25 il boyunca, 14 mart 1925-ci il tarixli İmtiyaz Müqaviləsinin 30-cu maddəsi gərəyincə “Turkish Petroleum Kompanyası”ndan, neft ixrac edə biləcək olan şirkətlərdən və ya şəxslərdən təşkil ediləcək olan müavin şirkətlərdən gələn gəlirlərin 10%-ni Türkiyə hökumətinə ödəyəcəkdir.
Maddə 15: Türkiyə və İraq, dost dövlətlər arasında keçərli bir “cinayətkarların iadəsi” anlaşması imzalamaq üçün açıq müzakirələrə başlamağa qərar veriblər.
Maddə 16: İraq hökuməti öz ölkəsində olan şəxsləri bu anlaşmasına imzalanmasına qədər Türkiyə lehindəki düşüncə və siyasi hərəkətlərindən dolayı tədirgin etməməyi və onlara ən geniş mənada ümumi əfv elan etməyi öhdəliyinə götürür.
Bu mövzuda verilmiş məhkəmə qərarlarının hamısı yararsız qəbul ediləcək və davam etdirilən bütün proseslər dayandırılacaqdır.
Maddə 17: Bu anlaşmanın ikinci fəsli qüvvəyə mindikdən sonra 10 il boyunca qüvvədə qalacaq.
Maddə 18: Bu anlaşmanı təsdiq edəcək, anlaşmanın təsdiqlənmiş sürətləri Lozanna anlaşmasını imzalayan dövlətlərə göndəriləcəkdir.
Xəbərin oxunma sayı : 526
Dünya
Xəbərlər
-
Sosial sahəyə ayrılan vəsait artırılacaq? - AÇIQLAMA
-
“Həbsdə olmağımın səbəbini bilirəm” - Bəkir Orucovun məhkəməsi
-
Azərbaycanda 3 aya 51 milyon 36 min manatlıq narkotik ələ keçirib - HESABAT
-
NATO qoşunları Rusiya sərhədlərinə yaxınlaşır - Şoyqu
-
“COP29 bizə imkan verəcək ki, Qlobal Cənub ölkələri ilə təmasları gücləndirək” - İlham Əliyev
-
Polisin “saxla“ əmrinə tabe olmadı, hadisə yerindən qaçdı - VİDEO
-
Hansı ölkə uşaq böyütmək üçün daha əlverişlidir? – Azərbaycan son onluqdadır
-
Bakıda özəl klinikada əməliyyat olunan yeniyetmə öldü - Araşdırma aparılır
-
“Neft-qaz sahəsində uzun illər xüsusilə də Avropa bazarlarına nəql ediləcək resurslarımız var” - Prezident
-
Əhalinin nəzərinə! Tibbi arayışlarla bağlı yenilik, mayın 1-dən...
-
Bakıda 21 yaşlı model faciəli şəkildə öldü - FOTO
-
“COP29-a ev sahibliyi edəcək ölkə kimi Azərbaycan fəal hazırlıq prosesindədir” - İlham Əliyev
-
Ağdamdakı Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzi bağlandı - FOTO/VİDEO
-
Baydenin siyasətinə etiraz etdi – İstefa verdi
-
Tikilməkdə olan Laçın aeroportundan son görüntülər - VİDEO
-
NİİM əhaliyə müraciət etdi - VİDEO
-
“Fikirləşdim ki, ata-bala ikimizi də öldürəcək“ - “Cümü“yə 18 il həbs verildi
-
Hərbi gəmilər, kater və vertolyotlar Xəzərdə hərəkətə gətirildi: Möhtəşəm təlimlərdən FOTO/VİDEO
-
Xocavənddə partlayıcı vasitələr aşkar edilib: Saxlanılan var - FOTO
-
Qubada illərdir hökm sürən kanalizasiya problemi nə zaman həllini tapacaq? - VİDEO
-
Amerikalılar kütləvi şəkildə “iPhone” almaqdan imtina edirlər - SƏBƏB
-
Şəxs hansı halda orqanını başqasına verə bilər? - ARAŞDIRMA
-
Binəqədinin keçilməz yolları - VİDEO
-
Könül Kərimova estetik əməliyyat etdirib - FOTO
-
Xavi qərarını niyə dəyişdiyinin səbəbini dedi: “Üç dəqiqə söhbətləşdik və...“
-
Çörək və un məmulatlarına tələbatın azalması qiymətlərə təsir edəcək? - VİDEO
-
Azərbaycanda uşaqlar arasında yeni virus YAYILDI
-
Şadlıq saraylarında hansı menyular daha çox bahalaşıb? - QİYMƏTLƏR
-
Anar Ələkbərov o videonu Prezidentlərə göstərdi - VİDEO
-
Prezident İlham Əliyev Almaniyada işgüzar səfərdədir - FOTO/VİDEO
-
NATO baş katibi qırıcı təyyarədə ikinci pilot oldu - FOTO
-
Avtobuslarda gigiyenik qaydalara əməl olunmur - VİDEO
-
Lukaşenko nüvə başlığını qucaqladığını bildirib - VİDEO
-
Milli Məclisdən Avropa Parlamentinin qətnaməsinə ETİRAZ
-
Türkiyədə İŞİD-ə qarşı əməliyyat - 23 bəfər saxlanıldı
-
İlham Əliyev Füzulidən Berlinə getdi - Tarixi uçuş
-
Hansı rayonda nə qədər özəl uşaq bağçası var? – Tam siyahı
-
Azərbaycan-Qazaxıstan hərbi əməkdaşlığı müzakirə edilib - VİDEO
-
Keçmiş nazir müvininə 7 il iş kəsildi - 125 milyon mənimsəyib
-
Vətəndaş Qəbulu Mərkəzində may ayında qəbul cədvəli açıqlanıb - SİYAHI
-
Ətin qiyməti 25 manat olacaq? - AÇIQLAMA
-
Prezidentlər Ağdamda orta məktəbin təməlqoyma mərasimində - FOTOLAR
-
Yusif Mustafayev borc verdiyi 100 mindən çox pulunu geri ala bilmir - VİDEO
-
Tayvandan Azərbaycana gətirilən meyvə suyu yararsız çıxıb - FOTO
-
İlham Əliyev Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə etdi - FOTO
-
Mənimsəmədə təqsirləndirilən vəkilin cinayət işinin bəzi detalları məlum olub - İTTİHAM AKTI
-
COP29 Azərbaycanın malik olduğu imkanlarıntəqdimatı olacaq
-
Xaricdən gətirilən kartof ölkə daxilində 2 dəfə baha satılır – Rəqəmlər
-
Prezidentlərin Ağdama səfərindən - Maraqlı fotolar
-
İki naziri yola salan Heydər Yaqubov... – Direktor öz gücünü kimdən alır?
-
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır - Zaxarova
-
“TikTok“la bağlı sorğu keçirilib - 74,9% məhdudiyyət tətbiqini istəyib
-
Binə qəsəbəsində qanunsuz elektrik xətləri çəkilir? - VİDEO
-
Xocalıda insan qalıqları aşkar edildi - FOTO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Ağdam Konfrans Mərkəzi ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
HƏMAS silahı yerə qoyacağına söz verdi: Amma bir şərtlə
-
“Füzuli tam şəkildə yenidən qurulur” - Hikmət Hacıyev
-
Ağdam Cümə məscidinin bərpadan sonra açılışı olub - FOTOLAR
-
Naxçıvanın yeni baş naziri kimdir? - DOSYE
-
Bakıda kişi qardaşını qətlə yetirib: “Hamımızın başına oyun açırdı”
-
Prezidentlər Pənahəli xanın sarayı və İmarət kompleksində görülən işlərlə tanış olublar - FOTO
-
Deputatdan parlament seçkilərinin vaxtı ilə bağlı iddia
-
Bakının məşhur məktəbi təmirə bağlanır: Şagirdlər digər təhsil ocağına köçürülürlər
-
Avtomobili yay rejiminə necə keçirək? - AÇIQLAMA + VİDEO
-
Naxçıvanın yeni baş naziri vəzifəsindən azad olundu - Yerinə Cəlilov təyin edildi
-
“Zəngəzur dəhlizinin adını eşitdikcə sanki ağıllarını itirirlər...“ - “Bu, çox qəribədir“
-
Azərbaycandan dünyaya Yaşıl Baxış
-
Bakıda 6 istiqamət üzrə istirahət zonaları yaradılacaq - TƏFƏRRÜAT + VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Füzulinin Baş planı ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
Nəsib Quliyev qadına görə intihar edib - SENSASİYALI İDDİA
-
“Dövlət sərhədimizin 12 kilometri artıq delimitasiya olunmuş hesab edilir” - Prezident İlham Əliyev
-
Bölmələrimiz həyəcan siqnalı ilə ayağa qaldırıldı - Zakir Həsənov prosesi izlədi
-
Taliban İŞİD-ə qarşı mübarizə üçün xüsusi bölmə yaradır: İşsizlərin siyahısı hazırlanır
-
Azərbaycanda balıq ovu qadağan edilir - Bu tarixdə
-
“NATO Polşada nüvə obyektləri yerləşdirərsə, hədəfimiz olacaq“ - Rusiya XİN
-
Cəfər Cabbarlı haqqında məxfi həqiqətlər - ARAŞDIRMA + VİDEO
-
Azərbaycanda niyə qeysəriyyə əməliyyatlarına üstünlük verilir? - ARAŞDIRMA
-
Bayden qanun imzaladı - Üç ölkəyə hərbi yardım haqqında
-
ADA Universitetində keçirilən forumdan mühüm məqamlar
-
İqlim dəyişmələrinin fəsadlarına qarşı mübarizəyə böyük töhfə
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
TOP 10
ARXİV