Bildirilib ki, Qara dənizdə Rusiya və Ukrayna taxılının əvəzləyicisi yoxdur.

Qeyd olunub ki, “Taxıl sazişi”nin dayanması dünya bazarında taxılın qiymətlərinin artmasına səbəb ola bilər. Bunun isə Rusiyaya sanksiyalardan dəyən ziyanı kompensasiya etmə fürsətinin yaradacağı vurğulanıb.

Bəs “Taxıl sazişi”nin uzadılmamasının Azərbaycana hansı təsirləri olacaq?

AzFakt.com-un məlumatına görə, mövzu ilə bağlı Cebhe.info-ya açıqlama verən iqtisadçı-alim Fuad İbrahimov bildirib ki, əslində “Taxıl sazişi”nin uzadılmaması məsələsi ötən il də gündəmə gəlmişdi:

“Lakin qardaş Türkiyəyə bu prosesə müdaxilə edəndən sonra “Taxıl sazişi”nin müddəti uzadıldı. Burada məqsəd Ukraynanın öz məhsullarını bazara çıxara bilməsi idi. Müharibədən öncə dünyanın birinci taxıl ixracatçısı Rusiya, beşinci ixracatçısı isə Ukrayna idi.

Əlbəttə ki, birdən-birə oyundan birinci və beşinci ixaracatçı çıxanda bu təlatüm yaşanmalı idi. Keçən il dünya bazarları buna dərhal reaksiya verdi və qiymətlər kəskin bahalaşdı. Həmçinin, digər ixracatçılar da panikaya düşərək, dərhal kvotalar tətbiq etdilər.

Bunun da nəticəsində qiymətlər bahalaşdı. O cümlədən Azərbaycan kimi, taxıl idxal edən ölkələrdə də çörəyin qiyməti cüzi artdı. Lakin növbəti ildə dünya bu prosesə kəskin incəliklə yaxınlaşdı. Hətta BMT-nin hesabatlarına görə, bu il əkin prosesləri də 1-2% artdığını göstərdi. Artıq hər bir ölkə ehtiyatlarını bərqərar etdi və istehsal prosesi artdı”.

Ekspert qeyd edib ki, bu gün Odessa və digər limanların bağlanması Ukraynanın taxıl istehsalına təsir etməməlidir:

“Xarkov bölgəsində müharibənin getdiyini başa düşürük. Amma Vinnitsa və Çerniqov Rumıniya ilə sərhəddə yerləşir. Orada da kommunikasiyalar var. Hazırda Odessa limanına daşınan taxıl Rumıniyanın Konstanta limanına da daşına bilər. Rusiyanın Rumıniyanın limanlarını da vura biləcəyini düşünmürəm. Çünki bunun baş verməsi açıq-aşkar Üçüncü Dünya müharibəsinə gətirib çıxarar.

Görünür, Afrika ölkələrinin də gözündən Rusiyanı salmaq üçün spekulyasiya edirlər. Ağlı başında olan insan xəritəyə diqqət yetirəndə görür ki, taxılı digər limanlardan daşımaq mümkündür. Bunu qabardaraq dünya bazarlarında taxılın qiymətini süni şəkildə bahalaşdırmaq nə dərəcədə vacibdir? Amma Qərb bu müharibədə həmin yola əl atır”.

Fuad İbrahimov bildirib ki, “Taxıl sazişi”nin uzadılmaması dünya və Azərbaycan bazarlarında ciddi bahalaşmaya səbəb olmayacaq:

“Azərbaycan strateji məhsulların ehtiyatlarının saxlanılması nöqteyi-nəzərdən bölgədəki ən tədbirli ölkələrdən biridir. Yəni anbarlarımızda kifayət qədər taxıl var.

Bundan başqa, əkin sahələrimizdə də bu il kifayət qədər məhsuldarlıq mövcuddur. Əgər hansısa bir problem belə baş versə, Azərbaycanın maliyyə dayanıqlılığı cəhətdən və yaxud da barter vasitəsi ilə bunu aradan qaldırmaq imkanları var.

Yəni bu nöqteyi-nəzərdən ölkəmizdə hər hansısa problem gözlənilmir. Xatırladım ki, bu yaxınlarda dünya bazarlarında taxılın qiymətinin aşağı düşməsi ilə Azərbaycanda çörəyin qiyməti 5 qəpik ucuzlaşmışdı. Lap çıxılmaz vəziyyətdə qalsaq, çörəyin qiymətində yenidən 5 qəpiklik bahalaşmanı görə bilərik. O isə faiz dərəcəsi çox az olan proqnozlardan biridir”.