![]() |
|














İran yeni düşmənlə üz-üzə – “Bloomberg”
Tarix 10.10.22, 22:31 |
|

ABŞ-ın “Bloomberg” agentliyi bir aya yaxındır İranda davam edən iğtişaşlarla bağlı məqalə yayıb. “İranın lideri yeni qorxunc düşmənlə – məktəbli qızlarla üz-üzə qalıb” başlıqlı məqalənin müəllifi “Bloomberg”in yazarı Bobbi Qoşdur.
Novator.az saytı məqaləni ingiliscədən çevirib oxuculara təqdim edir.
Bir-iki həftə əvvələdək mən narahat idim ki, həmkarlar ittifaqları və ya teokratik dövlət daxilindəki mötədil müxalif kəsim əsasən gənclərdən ibarət olan etirazçılara kömək etməz, nəticədə İranda rejim əleyhinə nümayişlər səngiyər. Düşünürdüm ki, ölkənin ali dini lideri Əli Xamneyini sərt addımlardan çəkindirəcək səviyyədə etirazçı qruplara ehtiyac var.
Orta nəslin nümayəndələri hələ özünə gəlməmiş tiran və onun teokratları gözləmədikləri bir auditoriya ilə – məktəbli qızlarla üz-üz qalıb. Müxalif fikirli insanlara qarşı daima güc tətbiq edən rejim üçün bu, yeni problem deməkdir.
Görəsən, Xamneyi öz amansız dəstələrini məktəbyaşlı uşaqların üstünə göndərməyə risk edəcəkmi?
Artıq neçə həftədir İranda gənc qadın Məsiha Əmininin ölümü ilə əlaqədar aksiyalar gedir. Sentyabrın 13-də əxlaq polisinin hicab qaydalarını pozma ittihamı ilə tutduğu Məhsa Əmini üç gün sonra dünyasını dəyişib. İran hakimiyyəti rəsmən təkzib etsə də, bir çoxları gənc qadının fiziki zorakılığın qurbanı olduğuna inanır. Sentyabrın 18-dən başlanan etiraz aksiyaları nəinki səngimir, əksinə, daha da genişlənir.
Nümayişlərdə hələ də qadınlar çoxluq təşkil edir. İndi onlar təkcə rejimin tətbiq etdiyi geyim qaydalarına simvolik itaətsizlik göstərərək hicablarını, baş ötrüklərini yandırmaqla kifayətlənmirlər, həm də dövlətin teokratik təməlini dağıtmağa çağırış edirlər.
Etirazçı qadınların cərgəsinə məktəbli qızlar da qoşulub. Onlar da rejimin devrilməsinə çağırırlar. Hökumət rabitə şəbəkəsini nə qədər məhdudlaşdırmağa səy göstərsə də, orta məktəb siniflərində müəllimlərə və məmurlara etiraz edən şagird qızların çəkib yaydığı videolar sosial mediaya çıxmaqda davam edir. Bəzi videolarda uşaqların “Diktatora ölüm!” şüarı səsləndirdiyini, rejim liderlərinin şəkillərini tapdadığını görmək mümkündür.
Hətta riyakarlıqda mahir olan bir rejimə də bu videoları xarici qüvvələrin əməli kimi təqdim etmək çətindir. Həmişə olduğu kimi, Əli Xamneyi etirazlarda ABŞ və İsraili günahlandırır. Ancaq necə olub ki, xarici qüvvələr nəzarətçilərin gözündən yayınaraq məktəblərə soxula bilib, uşaqların beynini zəhərləməyi bacarıb? Bunu izah etmək dini liderə asan olmayacaq.
Tehranın Şərif Universitetində nümayişçilərə divan tutulandan sonra vüsət almış etirazlar demək olar indi ölkənin hər universitet şəhərciyində duyulur. Tələbələri döymək rejim üçün adi haldır. İranlılar xüsusilə 1999-cu ildə tələbə şəhərciyində baş vermiş qırğını yaxşı xatırlayırlar. O vaxt dini lider İnqilab Keşikçiləri Korpusunu (SEPAH) və bu korpusun nəzdində fəaliyyət göstərən “Bəsic” təşkilatının (hökumət tərəfdarı olan könüllülər dəstəsi) üzvlərini senzuraya etiraz edən tələbələrin üstünə qaldırmışdı.
Ancaq dini lider hələ ki, heç vaxt həmin qüvvələri şagirdlərin üstünə göndərməyib. Görəsən, SEPAH və “Bəsic” öz hərəkətlərinin mobil telefon kameralarına düşəcəyi, dünyada nümayiş olunacağı riskinə göz yumub məktəbli uşaqları dəyənək altında itaətə məcbur etməyə çalışacaqmı?
İran anlamalıdır ki, dünyanın diqqət mərkəzindədir. ABŞ-da, Kanadada, Avropada, Türkiyədə iranlı nümayişçilərə dəstək aksiyaları keçirilir. Onların “Qadınlar! Həyat! Azadlıq!” şüarı hətta Əfqanıstanda da səsləndirilir.
İranda cərəyan edən proseslər dünya liderlərinin də diqqətindədir. Artıq İranın əxlaq polisinə və rejimin digər rəsmilərinə sanksiyalar elan etmiş ABŞ prezidenti Cozef Bayden etirazçılara divan tutanların üzərinə əlavə məsuliyyətlərin qoyulacağını açıqlayıb. Avropa İttifaqı Almaniya, Fransa, Danimarka, İspaniya, İtaliya və Çexiyanın İrana sanksiyalar tətbiq edilməsi barədə müraciətini nəzərdən keçirir.
Məktəblilərə qarşı istənilən addım, şübhəsiz, İranın xarici ölkələrdə çalışan diplomatlarının həmin ölkələrdən qovulması, Tehranın beynəlxalq forumlarda iştirakına qadağa qoyulması kimi daha sərt cəzalarla nəticələnəcək. Hətta belə şəraitdə İranın Çin və Rusiya kimi müttəfiqlərinə də Tehranı dəstəkləmək çətin olacaq.
Amma dini rəhbəri bəlkə də ən çox narahat edən məsələ odur ki, uşaqlara qarşı repressiyalar böyüklərin kütləvi şəkildə küçələrə axışmasına gətirib çıxara bilər. Uşaqlar – problemdir və Xamneyi üçün bu problemi həll etmək elə də asan deyil.
Xəbərin oxunma sayı : 640
Analiz
Xəbərlər
-
Qeydiyyatdan keçmədən də Qarabağa gedə bilərsiz - Bu dəfə 5 gün
-
Abşeronda şok hadisə:Oğul anasını yandıraraq öldürdü - VİDEO
-
“İplik“ fabrikindən 10 minlik oğurluq - Gözətçilər saxlanıldı
-
Sabah bu ərazilərdə 4 saat işıq olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
“Bu müharibədə diplomatiya tükənib” - Merts məyusdur
-
Azərbaycanda neçə nikah müqaviləsi bağlanıb?
-
Usta Natiq birdən-birə necə “vəzifəli şəxs” olub? - TƏFƏRRÜAT
-
Sabah bəzi rayonlarda şimşək çaxacaq, dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
-
“Türkiyədə prezident seçkiləri 2028-ci ildə keçiriləcək“ - Ərdoğan
-
Bakıda ŞOK cinayət - 13 yaşlı qızın intim videolarını yaydı, həbs edildi
-
Prezident İlham Əliyev BƏƏ lideri ilə görüşdü - Fotolar
-
Avropada on gündə 2300 nəfər dünyasını dəyişib - İstilərə görə
-
Bu kəndlərdəki evlər təmir olunacaq - 30 milyona yaxın vəsait ayrıldı
-
Ərdoğandan İmamoğlu ilə bağlı təklifə reaksiya - “Xeyirli olar...”
-
Xətai MKTB-nin rəisi Fəxrəddin Məmmədov xidmətçilərin maaşını kəsir? - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Bu şəhərin bir hissəsi qazsız qalacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Həmin mikroavtobus qeyri-qanuni sərnişindaşıma ilə məşğul olub - AYNA
-
“Nar” regionlarda təhsilə dəstəyini davam etdirir - FOTOLAR
-
Bakıda kuryerlər qiymətlərdən narazıdır - VİDEO
-
“Saxlanılan Rusiya vətəndaşları ilə bağlı Bakı ilə təmasdayıq“ - Zaxarova
-
“Pakistan Hindistan Hərbi Hava Qüvvələrinin imicini məhv edib“ - HHQ komandanı
-
“Mado”da uşağıma yemək aldım, içindən çıxana baxın” - FOTO
-
Sabah dəhşətli isti olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başladı - FOTO
-
Beyləqanda müasir ət kəsim məntəqəsinin açılışı oldu - Fotolar
-
“Öz tantuni”də hadisə - Xadimə aşpazın qızılını oğurladı
-
AzTV-nin tender ləğv olundu - 440 min manatlıq...
-
Rəsmi Bakıdan İranın Ermənistandakı səfirinə sərt CAVAB
-
Qazax İcra Hakimiyyətində yoxlama: Pozuntular aşkarlandı
-
Tramp Moskva və Pekini bomalaqla hədələyib - Səs yazısı yayılıb + VİDEO
-
Azərbaycanda ən çox boşanma halları bu rayondadır - STATİSTİKA
-
İstehlak kreditləri bazarı - böyük məbləğlər, yüksək faizlər
-
Öcalandan 26 il sonra ilk videomüraciət: “Silahı yerə qoyun“
-
Azərbaycanda yeni SES-lər tikiləcək - 55,2 milyon xərclənəcək
-
“Bu, qiymət artımı deyil, xərcləri əhali arasında düzgün bölməkdir” - VİDEO
-
Sabah İlham Əliyevlə Paşinyan arasında görüş keçiriləcək - Əbu-Dabidə
-
Yol polisi bu sürücülərə xəbərdarlıq etdi - VİDEO
-
Pensiyalar ayın neçəsi veriləcək? - DSMF-dən açıqlama
-
Azərbaycanla Qazaxıstan birgə PUA təlimi keçir - VİDEO
-
Əczaçılıq məhsulları üzrə xərclərimizdə kəskin artım nə ilə bağlıdır? - Açıqlama
-
Mərkəzdən kənarda 1400 manata kirayə mənzillər... - Qiymətlər niyə bahadır?
-
Azərbaycanda onkoloji xəstələrinin sayı kəskin artıb - RƏSMİ
-
Torpaq üzərindəki hüquqların qeydiyyat qaydaları DƏYİŞİR
-
Skuter, moped və velosiped sürücülərinə xəbərdarlıq
-
Milli Məclisin növbəti iclasının gündəliyi: 13 məsələ müzakirə olunacaq
-
Daha 28 azərbaycanlı Almaniyadan geri qaytarıldı - Açıqlama
-
Paraşütlə qayaya çırpılaraq həlak olan Nuranə ilə bağlı daha bir fakt - VİDEO
-
Ağdam-Füzuli yolunda mikroavtobus aşdı - 20 yaralı var
-
Qarpızlar sahələrdə qaldı - Yerində 5- 10 qəpiyə təklif olunur (VİDEO)
-
ABŞ Ukraynaya dəstəyini davam etdirəcək - Dövlət Departamenti
-
Çempionlar Liqasında yeni mövsüm başladı - NƏTİCƏLƏR
-
Nizami rayonunda uşaqların oyun meydançasını parkinqə çeviriblər - VİDEO
-
Monika Belluççi məşhur jurnalın üz qabığında - Fotolar
-
Azərbaycan klublarının yay transferləri: Kim gəlir, kim gedir?
-
Ceyhun Bayramovla Pakistanlı həmkarı arasında telefonla danışığı olub - Müzakirə
-
“Demişdi ki, şah damarıma bıçaq soxaraq məni öldürəcək” - Namus, yoxsa mülk davası?
-
Həbsxanada atalığının zorladığı azyaşlı sığınacağa yerləşdirilib - Dövlət Komitəsi
-
Avropa 1940-cı illərdən bəri ən böyük təhdidlərlə üz-üzədir - Danimarka Baş naziri
-
Sabiq deputat Fəzail Ağamalı dələduzluqda ittiham olunur - Özü isə deyir ki...
-
Boşananlar niyə sistemdə evli kimi görünür? - AÇIQLAMA
-
Azərbaycan və Rusiya Fövqəladə Hallar nazirlikləri arasında fəaliyyət planı imzalanıb - FOTO
-
Zərərçəkənlər danışdı - Vardanyanın məhkəməsi
-
Pərvin barmağındakı üzükdən danışdı: “Bitən bitdi, gedən getdi”
-
Əli Əsədov Pakistan Milli Assambleyasının sədri ilə görüşdü - FOTO
-
Bakıda qadının evindən 10 kq narkotik aşkarlandı - VİDEO
-
“Xəbər bizi son dərəcə sarsıtdı“ - İlham Əliyev Trampa başsağlığı verdi
-
Nəsimi rayonu “Köhnə Təzə Bazar” da qanunsuz tikinti aparılır? - VİDEO
-
Müharibə vaxtı qonşu ölkələrin İsraillə hərbi əməkdaşlığı təsdiqlənməyib - Pezeşkian
-
Prezident İldırım Vəliyevə ali xüsusi rütbə verdi - Sərəncam
-
Ərdoğan Nəriman Cəlal və ailəsi ilə görüşdü - Fotolar
-
Bu şəxslərə diplomatik rütbələr verildi - SİYAHI
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Əməliyyat zamanı canlı yayım açan həkim barəsində araşdırma başlanılacaq - RƏSMİ
-
Bu rayonda 20 mindən artıq abonent qazsız qalacaq - Xəbərdarlıq
-
“Qapalı Mədəniyyət Evi, açıq bazar: Fəridə Babayeva işəgötürmə adıyla kimləri aldadıb?
-
Azərbaycanda suçiçəyinə yoluxma sayı artıb - RƏSMİ
-
14 il “iş“ almış şəxsi “azad etdirmək“ istədi, özü 2 il “iş“ aldı - Dələduzluq
-
Borclunun qazı nə vaxt dayandırıla bilər? - Yeni qanun hazırlanır
-
“Medianın inkişafında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rolu” adlı konfrans keçirilib - FOTOLAR
-
Yuyucu toz yerinə duz satılır? - Azad İstehlakçılar Birliyi araşdırma tələb edir
-
Trampdan Almaniyaya təklif: “Ukraynaya “Patriot” göndərin“
-
Bu şagirdlərə pulsuz məktəbli formaları veriləcək - Müqavilə
-
“Eurohome”da yerləşən “Keşlə” bazarında yararsız balıq məhsulları satılırmış - FOTOLAR
-
“Rusiya hazırdır, Ukraynanın cavabını gözləyirik” - Hakan Fidan
-
Vaxtından əvvəl pensiyaya çıxmaq istəyən rəisin başına iş gəldi - 14 300 manat vermişdi
-
Qarabağa səfərlərlə bağlı icazə prosedurları sadələşdirilir - Müddət 5 gün oldu
-
Texasda ştatında daşqın - Ölənlərin sayı 100-ü ötüb
-
Yeni şəxsiyyət vəsiqəsini almaq məcburidir? - Deputatlar açıqladı
-
Sabah yağış yağacaq - Çimərliklərdə temperatur necə olacaq?
-
Evimiz və ofislərimiz xaricdən izlənirmiş - DTX mühüm əməliyyat keçirdi
-
“Mən ləyaqətli ölümdən və ya şəhidlikdən qorxmuram“ - Məsud Pezeşkian
-
Azərbaycanda qaz və işıqla bağlı aylıq sabit tariflər - 1 manatı aşmayacaq
-
Bakıda magistral kəmər yenilənir - Su kəsiləcək
-
Parlament Naxçıvan Konstitusiyasına dəyişiklikləri QƏBUL EDİB
-
Tanınmış azərbaycanlı bəstəkar Türkiyədə buna görə ölübmüş - TƏFƏRRÜAT
-
Erməni kilsəsinin “azad edilməsinə“ şəxsən rəhbərlik edəcəm - Paşinyan
-
“Kiyevə silah tədarükünün dayandırılmasına görə məsuliyyət daşımıram“ - Tramp
-
Milli Məclisin iclası keçirilir - Gündəlikdə 15 məsələ var
-
“Bəzən diplomatik şəkildə və zarafatla deyirik ki...“ - Hikmət Hacıyev
-
Tanınmış iş adamının oğlu binadan yıxılaraq öldü - FOTO
-
Kredit faizləri bahalaşıb - Səbəb nədir? VİDEO
-
Hamilə qadınlar bu xidmətlərdən pulsuz yararlana bilərlər - TƏBİB
-
Albalı və gilas paytaxtda bahalaşıb - Qiymətlər
-
Bakıda avtobusla yük maşını toqquşub - VİDEO
-
Kəlbəcərdə hərbçilər qəzaya düşdü - Yaralılar var
-
“İranla bağlı sanksiyaları ləğv etmək istəyərdim” - Tramp
-
Bakının kirayə mənzil bazarında vəziyyət necədir? - VİDEO
-
Ebrunun mahnısının Nuridən oğurlandığı iddia edildi - VİDEO
-
Bakıda qadını öldürüb gölün sahilinə atdılar - Əri saxlanıldı
-
Hakan Fidan Lavrovla görüşdü - BRİCS sammitində
-
“İşğaldan əvvəl zəng vurub bizi təhqir edirdilər” - Məhkəmə+Fotolar
-
“MedEra Hospital”da falçı otağı: Elnur Əli həkimdirmi?
-
Abşeronda yaşayış binasında partlayış, xəsarət alanlar var - VİDEO
-
Rektor təyin olunan Nazim Pənahov kmdir? - DOSYE
-
Sabah bu ərazidə qaz təchizatı müvəqqəti dayandırılacaq - Xəbərdarlıq
-
`“Aztelekom“un sabiq sədrinin oğlu Alışanovun səsini gizli yazıbmış - Məhkəmədə üzə çıxdı
-
Ərdoğan DEM Partiyasının nümayəndələri ilə görüşdü - FOTO
-
“Xamenei inanır ki, amerikalı investorlar İrana gələ bilər“ - Pezeşkian
-
Deputata məxsus olduğu deyilən şirkətə 124 minlik sifariş - TENDER
TOP 10
ARXİV