![]() |
|














İran yeni düşmənlə üz-üzə – “Bloomberg”
Tarix 10.10.22, 22:31 |
|

ABŞ-ın “Bloomberg” agentliyi bir aya yaxındır İranda davam edən iğtişaşlarla bağlı məqalə yayıb. “İranın lideri yeni qorxunc düşmənlə – məktəbli qızlarla üz-üzə qalıb” başlıqlı məqalənin müəllifi “Bloomberg”in yazarı Bobbi Qoşdur.
Novator.az saytı məqaləni ingiliscədən çevirib oxuculara təqdim edir.
Bir-iki həftə əvvələdək mən narahat idim ki, həmkarlar ittifaqları və ya teokratik dövlət daxilindəki mötədil müxalif kəsim əsasən gənclərdən ibarət olan etirazçılara kömək etməz, nəticədə İranda rejim əleyhinə nümayişlər səngiyər. Düşünürdüm ki, ölkənin ali dini lideri Əli Xamneyini sərt addımlardan çəkindirəcək səviyyədə etirazçı qruplara ehtiyac var.
Orta nəslin nümayəndələri hələ özünə gəlməmiş tiran və onun teokratları gözləmədikləri bir auditoriya ilə – məktəbli qızlarla üz-üz qalıb. Müxalif fikirli insanlara qarşı daima güc tətbiq edən rejim üçün bu, yeni problem deməkdir.
Görəsən, Xamneyi öz amansız dəstələrini məktəbyaşlı uşaqların üstünə göndərməyə risk edəcəkmi?
Artıq neçə həftədir İranda gənc qadın Məsiha Əmininin ölümü ilə əlaqədar aksiyalar gedir. Sentyabrın 13-də əxlaq polisinin hicab qaydalarını pozma ittihamı ilə tutduğu Məhsa Əmini üç gün sonra dünyasını dəyişib. İran hakimiyyəti rəsmən təkzib etsə də, bir çoxları gənc qadının fiziki zorakılığın qurbanı olduğuna inanır. Sentyabrın 18-dən başlanan etiraz aksiyaları nəinki səngimir, əksinə, daha da genişlənir.
Nümayişlərdə hələ də qadınlar çoxluq təşkil edir. İndi onlar təkcə rejimin tətbiq etdiyi geyim qaydalarına simvolik itaətsizlik göstərərək hicablarını, baş ötrüklərini yandırmaqla kifayətlənmirlər, həm də dövlətin teokratik təməlini dağıtmağa çağırış edirlər.
Etirazçı qadınların cərgəsinə məktəbli qızlar da qoşulub. Onlar da rejimin devrilməsinə çağırırlar. Hökumət rabitə şəbəkəsini nə qədər məhdudlaşdırmağa səy göstərsə də, orta məktəb siniflərində müəllimlərə və məmurlara etiraz edən şagird qızların çəkib yaydığı videolar sosial mediaya çıxmaqda davam edir. Bəzi videolarda uşaqların “Diktatora ölüm!” şüarı səsləndirdiyini, rejim liderlərinin şəkillərini tapdadığını görmək mümkündür.
Hətta riyakarlıqda mahir olan bir rejimə də bu videoları xarici qüvvələrin əməli kimi təqdim etmək çətindir. Həmişə olduğu kimi, Əli Xamneyi etirazlarda ABŞ və İsraili günahlandırır. Ancaq necə olub ki, xarici qüvvələr nəzarətçilərin gözündən yayınaraq məktəblərə soxula bilib, uşaqların beynini zəhərləməyi bacarıb? Bunu izah etmək dini liderə asan olmayacaq.
Tehranın Şərif Universitetində nümayişçilərə divan tutulandan sonra vüsət almış etirazlar demək olar indi ölkənin hər universitet şəhərciyində duyulur. Tələbələri döymək rejim üçün adi haldır. İranlılar xüsusilə 1999-cu ildə tələbə şəhərciyində baş vermiş qırğını yaxşı xatırlayırlar. O vaxt dini lider İnqilab Keşikçiləri Korpusunu (SEPAH) və bu korpusun nəzdində fəaliyyət göstərən “Bəsic” təşkilatının (hökumət tərəfdarı olan könüllülər dəstəsi) üzvlərini senzuraya etiraz edən tələbələrin üstünə qaldırmışdı.
Ancaq dini lider hələ ki, heç vaxt həmin qüvvələri şagirdlərin üstünə göndərməyib. Görəsən, SEPAH və “Bəsic” öz hərəkətlərinin mobil telefon kameralarına düşəcəyi, dünyada nümayiş olunacağı riskinə göz yumub məktəbli uşaqları dəyənək altında itaətə məcbur etməyə çalışacaqmı?
İran anlamalıdır ki, dünyanın diqqət mərkəzindədir. ABŞ-da, Kanadada, Avropada, Türkiyədə iranlı nümayişçilərə dəstək aksiyaları keçirilir. Onların “Qadınlar! Həyat! Azadlıq!” şüarı hətta Əfqanıstanda da səsləndirilir.
İranda cərəyan edən proseslər dünya liderlərinin də diqqətindədir. Artıq İranın əxlaq polisinə və rejimin digər rəsmilərinə sanksiyalar elan etmiş ABŞ prezidenti Cozef Bayden etirazçılara divan tutanların üzərinə əlavə məsuliyyətlərin qoyulacağını açıqlayıb. Avropa İttifaqı Almaniya, Fransa, Danimarka, İspaniya, İtaliya və Çexiyanın İrana sanksiyalar tətbiq edilməsi barədə müraciətini nəzərdən keçirir.
Məktəblilərə qarşı istənilən addım, şübhəsiz, İranın xarici ölkələrdə çalışan diplomatlarının həmin ölkələrdən qovulması, Tehranın beynəlxalq forumlarda iştirakına qadağa qoyulması kimi daha sərt cəzalarla nəticələnəcək. Hətta belə şəraitdə İranın Çin və Rusiya kimi müttəfiqlərinə də Tehranı dəstəkləmək çətin olacaq.
Amma dini rəhbəri bəlkə də ən çox narahat edən məsələ odur ki, uşaqlara qarşı repressiyalar böyüklərin kütləvi şəkildə küçələrə axışmasına gətirib çıxara bilər. Uşaqlar – problemdir və Xamneyi üçün bu problemi həll etmək elə də asan deyil.
Xəbərin oxunma sayı : 640
Analiz
Xəbərlər
-
Çimərliklərə getmək istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
-
Naxçıvanda min bir dərdə dərman olan suyun sirri nədir? - VİDEO
-
Məktəbəhazırlıq təhsili məcburi olacaq? - Rəsmi
-
Türkiyə Ordusunda faciə: 19 əsgər zəhərləndi, 5-i şəhid oldu
-
“Ukrayna Rusiya ilə əsas məhbus mübadiləsinin səkkiz mərhələsini başa vurub“ - Zelenski
-
Xankəndi Dəmir Yolu və Avtovağzal Kompleksi belə olacaq - FOTOLAR
-
Bakının mənzil fondu yenilənir - VİDEO
-
Azərbaycanın qızıl bazarında vəziyyət necədir? - Açıqlama
-
Kəşfiyyatın məxfi məlumatı mediaya sızdı: sensasion təfərrüatlar
-
Pərvin Abıyeva şıdırğı rəqsi ilə diqqət çəkdi - VİDEO
-
Vəkilliyə qəbulla bağlı test imtahanında 196 nəfər uğur qazandı - SİYAHI
-
Nikahsız analar, sənədsiz uşaqlar: Kimdir günahkar?
-
Bulvarda dənizə düşən 57 yaşlı qadın xilas edildi - VİDEO
-
Məmmədli sakinləri acınacaqlı durumda: “Şikayətimizə baxan yoxdur“
-
Xaricdən məhsul gətirənlərin nəzərinə: Hansı qaydalar dəyişir?
-
Oğlunu 10 minə FHN-ə işə düzəldəcəkdi - Məmmədovun cinayət işi
-
“Neftçi“ dünya ulduzu ilə danışıqlar başladı - İDDİA
-
“Əcəmi Mall”da qanunsuz tikintiyə kim icazə verib? - FOTOFAKT
-
Putinlə Makron arasında telefon danışığı - Lavrov açıqladı
-
Həmin rəqəm səhvən 5000 əvəzinə 3000 göstərilib - DİM
-
Yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
Mask yeni siyasi partiyasını qurduğunu elan etdi - “Amerika“
-
Avronun bahalaşması Azərbaycanda qiymət artımına səbəb olur - VİDEO
-
Əməkdaşlıq davam edir, əlavə yüz minlərlə dron alacağıq - Zelenski
-
Kür çayında batan gənc tələbə imiş - “Üzə bilmirdin, niyə gedirdin, ay bala?”
-
Xamenei müharibədən sonra ilk dəfə üzə çıxdı - VİDEO
-
“Ermənistanla normallaşma üçün saziş layihəsinin mətni üzrə müzakirələr tamamlanıb“ - Elçin Əmirbəyov
-
Qohumlarını xilas etmək istədilər, üçü də göldə batdı - Fotolar
-
Bakıda və bölgələrdə yağış yağır, dənizdə dalğanın hündürlüyü 4,2 metrə çatıb - FAKTİKİ HAVA
-
Almaniya Patriot sistemlərinin dörddə birini Ukraynaya təhvil verib - “Bloomberg“
-
“Ermənistana yeni konstitusiya lazımdır“ - Paşinyan
-
Saray körpüsünün ətrafı genişləndirilir - VİDEO
-
Binəqədidə ağaclardan qurd tökülür - VİDEO
-
“Rusiya Ermənistandakı hərbi mövcudluğunu genişləndirir“ - Ukrayna kəşfiyyatı
-
13 yaşlı qızı zorlamaqda ittiham edilən şəxs həbs olundu - 10 min ödəyib, ailə ilə barışmışdı
-
TikTok-la bağlı sövdələşmə hazırdır: İyulun 7-8-də...
-
İslam aləmi Aşura Gününü necə qeyd edir - ARAŞDIRMA
-
Azərbaycanda ən az maaşı kim alır? - Açıqlama
-
Boşanmadan sonra kredit borcunu kim ödəməlidir? - AÇIQLAMA
-
Qarabağda milyonlar qazanan nazir müavininin qardaşının şirkəti cərimələndi - Rəfiyevlərin tender SİYAHISI
-
“Azərbaycan Suriyaya təbii qaz tədarükündə yardım etməyə hazırdır“ - Türkiyə prezidenti
-
İrəvanda məscidlərimizi də bərpa edəcəyik - Allahşükür Paşazadə
-
“Qəzza razılaşması gələn həftə bağlanıla bilər” - Tramp
-
Bir ayın kirayəsi bir günə - Bağ evləri “od tutub yanır”
-
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
-
“Ermənistan və Azərbaycanın imzalayacağı sülh regionun ab-havasını dəyişəcək“ - Ərdoğan
-
Polis əməliyyatlar keçirdi - 35 nəfər saxlanılıb
-
“İnsanlar şaiyələrə inanmayıb, təxribatlara uymasınlar“ - QMİ
-
Beş kollecin direktoru işdən çıxarılıb - Yerinə təyinatlar olub
-
Polis özünü dənizə ataraq qadını xilas edib - VİDEO
-
Bu gün Aşuradır - Qanvermə aksiyaları təşkil olunub
-
Cəlilabad Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının direktoru vəzifəsindən azad edildi
-
DTX-nın Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - VİDEO
-
“İran-İsrail münaqişəsi təkrarlanmamalıdır“ - Van İ
-
Bakıda daha bir yol hər an ÇÖKƏ BİLƏR - VİDEO
-
Seren Serengil azərbaycanlı gənclə işbirliyi qurdu - Fotolar
-
“Dioqunun yoxluğu ilə barışmaq çox çətin olacaq“ - Məhəmməd Salah
-
Prezident Xankəndidə keçirilən Zirvə görüşündən görüntülər paylaşılıb - VİDEO
-
Tikinti materialları bazarında bahalaşma və durğunluq var - VİDEO
-
“Reo-Med Tibb Mərkəzi“də yoxlama - Pozuntular aşkarlandı
-
Amerikalıların 40-60 faizi Maskın yeni partiya ideyasını dəstəkləyir - Şok nəticələr
-
“Dedilər qaz, meyiti basdır” - Zərərçəkmişlər danışdı
-
Gənclərin qanlı hesablaşması - biri qətlə, digəri xuliqanlığa görə mühakimə olunur
-
Bakıda küçələrdə “kahinlər“ peyda oldu - VİDEO
-
Türkiyədə meşə yanğınları: 500-dən çox xəsarət alan var
-
Ən çox gəlir əldə edən türkiyəli məşhurlar - SİYAHI
-
Rusiya səfiri Ermənistan XİN-ə çağırıldı - Nota verildi
-
Gələn həftədən Azərbaycanda istilər başlayacaq - Xəbərdarlıq
-
Pezeşkianın Azərbaycan səfəri başa çatdı - FOTO
-
Müəllim olmaq istədi, 5000 manat pulu ələ keçirildi - Dələduzluq
-
Ərdoğanın Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Şuşada İlham Əliyev liderlərin şərəfinə ziyafət verdi - FOTO
-
Tramp Çinə səfər edə bilər - “Bloomberg”
-
Prezident Xankəndidə Ərdoğanla görüşdü - FOTO
-
Əliyev, Pezeşkian və Ərdoğanın ən səmimi görüntüsü - VİDEO
-
Deputatlar daha 15 məsələni müzakirəyə çıxaracaq - Siyahı
-
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb - FOTO
-
“Virus hələ də bizimlədir” - Səhiyyə Nazirliyi xəbərdarlıq edir
-
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Əliyevlə Pezeşkianın görüşü oldu - Fotolar
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 5 günlük məzənnəni açıqladı
-
İtkin düşən 3 hərbçi Kəlbəcərdə dəfn edildi - FOTOLAR
-
Almaniya ordunu ikiqat gücləndirir - Könüllü hərbi xidmət qayıdır
-
Bakının ortasında kanalizasiya “fəlakəti“ - Qurumdan açıqlama
-
Liderlər çay süfrəsi arxasında - Fotolar
-
“ABŞ-ın dəstəyi ilə İsrail Yaxın Şərqin taleyini girov altına alıb“ - Məsud Pezeşkian
-
Küçədə soyundu, qadınlar şikayət etdi - Məhkəmə qərarı
-
Xankəndidə tarixi sammit yüksək səviyyədə təşkil olunub - Şahbaz Şərif
-
Baş prokuror Yardımlıda vətəndaş qəbulu keçirdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanda şəxsiyyət vəsiqələrində dəyişiklik edilir - Milli Məclis təsdiqlədi
-
Kiçik çavuş həbs edilib - “TikTok”da tanış olduğu sevgilisini şantaj edirmiş
-
“Hindistan Pakistana qarşı sudan silah kimi istifadə edir“ - Şahbaz Şərif
-
Yağış yağacaq, külək güclənəcək - Sabahın havası
-
Avtomobil almaq istəyənlərin nəzərinə - Bu maşınlar bahalaşacaq
-
“Biz göstəriciyə görə dünyada ön sıralardayıq” - Prezident
-
“Qəbələ“ Futbol Akademiyasının fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - Açıqlama
-
“Vəsiyyətnamə yoxdursa, ögey şəxslər vərəsə ola bilməzlər“ - Ali Məhkəmə
-
“Azərbaycanın xarici valyuta ehtiyatları 74 milyard dollardan artıqdır” - Sahil Babayev
-
Naxçıvanda şok hadisə - Deputat sakini döydü
-
Xankəndidə Zirvə görüşü keçirilir - FOTO/CANLI
-
Prezident Xankəndidə qəbul keçirdi - FOTOLAR
-
Ərdoğan Azərbaycana səfərə gəlib - FOTO
-
“Tramp iyulun 7-də Qəzzada atəşkəs elan edəcək“ - İsrail mətbuatı
-
Şəxsiyyət vəsiqəsində nələr dəyişəcək? - VİDEO
-
Konstitusiya Məhkəməsinə 4 hakim təyin olundu - ADLAR
-
Merkel Trampla yaşadığı qalmaqaldan danışdı - VİDEO
-
Bu şəxslərə 6 min manat birdəfəlik müavinat veriləcək - Deputat açıqladı
-
Ceyhun Bayramov Pakistan XİN başçısı görüşdü - Xankəndidə
-
Pezeşkianın Azərbaycana səfərə gəldi - FOTO
-
Direktor yük maşınının altında qalıb öldü - TƏFƏRRÜAT
-
“Zəngəzura görə Paşinyanı devirmək istəyirlər“ - Çevriliş planının detalları + VİDEO
-
Tacikistan prezidenti Füzuli rayonunda belə qarşılandı - FOTO
-
Rusiya Ukraynaya kütləvi hava zərbəsi endirib: Kiyevdə çoxsaylı dağıntılar var
-
Məktəbdən çıxan müəllimənin başına torba keçirib qaçıranlar azadlığa çıxdı - TƏFƏRRÜAT
-
“ABŞ Ukraynaya hərbi yardım göndərməyə davam edir“ - Tramp
-
Azərbaycan-Özbəkistan əlaqələri strateji əməkdaşlıq modelinə çevrilib
-
Azərbaycan və Özbəkistan strateji tərəfdaşlıq modelini gücləndirir
-
Aygün Kazımova bu dəfə misirli xanım obrazında - FOTO
-
Klublarımızın yay planları: Kim gəlir, kim gedir?
-
Bu sahələrdə çox sayda işçiyə ehtiyac var - VİDEO
TOP 10
ARXİV