![]() |
|














Rus-Türk birgə patrulundan nə soraq var? – Suriyalı qaçqınlar bir ifratdan digərinə sığınır
Tarix 14.09.20, 23:41 |
|
884.jpg)
Həsən Ərfə
“Əl-Monitor”, 13.09.2020
2018-ci ilin sentyabrında Rusiya və Türkiyə Qara dəniz sahillərində Soçi müqaviləsini imzalayıb. Sazişin ən vacib bəndlərdən biri Suriyada rejim qüvvələri və müxalifət qruplaşmaları arasında qarşıdurmaları dayandırmaq üçün şimal-qərbdəki İdlib vilayətində hərbisizləşdirilmiş bölgə yaradılması idi.
Ancaq anlaşma uzun müddət davam etməyib. 2019-cu ilin aprelində Suriya hava qüvvələri (Rusiyanın hava örtüyü ilə) hücumu başlayıb. Rejim İdlib əyalətinin cənubundakı Məarat ən-Numana doğru irəliləməyi bacarıb və bu, müqavilənin 2-ci maddəsinin pozulmasıdır: “Rusiya Federasiyası İdlibə qarşı hərbi əməliyyatların və hücumların qarşısını almaq üçün bütün lazımi tədbirləri görəcək və mövcud status-kvonu qoruyub saxlayacaq”.
Gərginləşmə 2019-cu ilin aprel və oktyabr ayları arasında 400 mindən çox insanın köçkün olmasına səbəb olub. 2020-ci ilin mart ayına qədər bu rəqəm 1,3 milyon nəfəri ötüb.
Martın 3-də Ankara və Moskva Suriyanın şimal-qərbində atəşkəs haqqında razılığa gəlib və tərəflər martın 15-dən ortaq patrul əməliyyatları keçirməyə başlayıblar. Rus-Türk patrulları Suriyanın şimalındakı Hələb şəhərini Latakiyaya bağlayan M4 magistral yolunda aparılır. Bu magistral yol rejimin nəzarətində olan iki böyük şəhər arasında həyati marşrut olduğundan Suriya rejimi və müttəfiqləri üçün çox vacibdir.
İstanbulda yerləşən və müstəqil bir qurum olan “Jusoor” Araşdırmalar və İnkişaf Mərkəzinin tədqiqatçısı Firas Fəham “əl-Monitor”-a verdiyi açıqlamada bildirib: “Birgə patrul dəstələri, əsasən, hava hücumları ilə yaşayış məntəqələrini hədəf alan və hərbi vəziyyəti artıran eskalasiyanı dayandırıb. Türkiyə sərhədinə doğru böyük yer dəyişdirmə axınını da. Patrullar zorakılığı tədricən azaldıb”.
Müxalifətə bağlı Milli Qurtuluş Cəbhəsinin sözçüsü Naci Mustafa deyib: “Atəşkəs razılaşması başlayandan bəri rejim qüvvələri tərəfindən pozuntuların şahidi olduq. Prezident Bəşər Əsədin milisləri və Rusiya qüvvələri atəşkəsə hörmət etməyib və Cəbəl əl-Əkrəddəki Həddadə oxunda və bir sıra kəndlərə doğru irəliləmə cəhdləri müşahidə olunub”.
Mustafa qeyd edib ki, “atəşkəs bombalama tezliyini azaldıb və bombardmanların mülki şəxsləri hədəfə alması dayandırılıb”. Bununla birlikdə, hücumlar və atışmalar davam etdikcə, ortaq patrullar bölgədəki sakinlərin və müxalif qrupların etirazını doğurub.
İdlibdə çalışan media fəalı Adnan əl-İmam bu sahədəki hadisələri yaxından izləyir. “Xüsusilə Cəbəl əl-Zəviyyə, Cəbəl əl-Ərbəin, Cəbəl Şahşabu və digər azad edilmiş bölgələrdə ortaq patrulların geniş bir şəkildə rədd edildiyini görürəm. M4 yolunda patrullara qarşı bir neçə etiraz aksiyasının şahidi olmuşam”.
Bəzi sakinlər rejimin hücumlarını dayandırmadığına inandıqları üçün Rusiya-Türkiyə patrullarına etiraz edir. Nəticədə, ortaq patrullar martın sonunda dayandırılıb və yalnız iyulun 22-də onların fəaliyyətini bərpa olunub. Ancaq aralıq dövrdə M4 magistral yolunda bir qrup gəncin təşkil etdiyi oturma aksiyası rus bölmələrini İdlibin cənub-şərqindəki Tərnaba bölgəsinə geri çəkilməyə məcbur edib.
Birgə patrullar bir çox çətinliklə qarşılaşıb, sonuncusu avqustun 25-də 2 rus hərbçinin yaralanmasına səbəb olan partlayış nəticəsində bir rus konvoyunun zədələnməsi ilə baş verib. Avqustun 18-də ortaq patrul naməlum bir qrupun hücumuna məruz qalıb.
Güc tarazlığı rejimə doğru əyilmiş kimi görünür. “Jusoor Center” 2019-cu ilin yanvarında Suriya rejiminin Suriya ərazisinin 60,3%-inə nəzarət etdiyini göstərən xəritəni yayımlayıb. May ayında yayımlanan yeni xəritədə, Məarat ən-Numan da daxil olmaqla, İdlibin bir neçə bölgəsinə tam nəzarət alması, ölkə ərazisinin 63,38%-inə nəzarət etdiyi məlum olur.
Bu, razılaşmaların və patrulların Suriya rejiminin şimal-qərbdə irəliləməsinə mane olmadığına dəlildir. Türk və rus qoşunları arasında qarşıdurmaların qarşısını almasının da.
Fəham bildirib: “Ortaq patrulların Suriyanın şimal-qərbində geniş yayılan türk ordusu ilə Rusiyanın dəstəklədiyi qüvvələr arasında birbaşa toqquşmaların qarşısını almaq üçün ilkin bir addım olduğunu söyləyə bilərik. Bu günə qədər müştərək patrul xidməti silahlı qruplar tərəfindən hədəf alınmaq daxil olmaqla, maneələrə məruz qalır”.
Avqustun 18-də patrula edilən hücumdan sonra Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Mariya Zaxarova Rusiyanın silahlı təxribatlara görə M4 magistral yolunda türk qüvvələri ilə birgə patrul xidmətlərini dayandırdığını söyləyib. Ancaq patrullar avqustun 25-də yenidən başlasa da, bir daha hədəf alınıb.
Mustafa deyib ki, “Rusiyanın daima müxalif qrupların patrullara qarşı hücumuna dair yalanlar uydurduğunu görürük. Suriya rejimi tez-tez M4 magistral yoluna yaxın ərazilərə hava hücumları təşkil edir. Rusiya tərəfi müqaviləni pozmağa çalışır. Yalnız pozuntulara cavab veririk və buna haqqımız var”.
Hələlik sonuncusu avqustun 25-də baş tutan ortaq patrulların fəaliyyətində tutarlılıq yoxdur və insanların çoxu təhlükəsizliyinə tam əmin deyil.
Media fəalı İmam bildirib: “Əksər insanlar rejim qüvvələrinin bu yaxınlarda girdikləri ərazilərdən geri çəkilməsini və köçkünlərin öz evlərinə qayıtmalarını arzu edirlər. Bu olarsa, patrul yaxşı olardı, ancaq patrullar davam edərsə və rejim yeni bölgələrə nəzarəti ələ alarsa, insanlar hər zaman rejim qüvvələrinin yeni bölgələrə irəliləməyəcəyinə və köçkünlərin geri dönəcəyinə söz verən Türkiyəyə olan inamlarını itirəcək”.
Sözarası, Suriyanın şimal-qərbində minlərlə köçkün rejimin son illərdə nəzarətə götürdüyü bölgələrdən gələnlər, məsələn, Hums, Şərqi Quta və Rif Dimaşqda evlərini tərk etmək məcburiyyətində qalanlar indi radikalların məngənəsində yaşayırlar, yəni nəzarətindəki bölgələrdə azadlıqları məhdudlaşdıran “Heyət Təhrir əl-Şam”ın (HTS). Avqustun 17-də HTS İdlibdəki Mamaçılıq İnstitutunun direktoru Mustafa əl-Cəzini həbs edib. Həbs İdlibdəki vəziyyəti və münaqişə bölgələrində suriyalı qadınların və mülki şəxslərin mübarizəsini əks etdirən bir sərgidən sonra baş verib. Sərgi HTS-i hirsləndirib, amma Cəzi avqustun 22-də sərbəst buraxılıb.
Tərcümə: Strateq.az
Xəbərin oxunma sayı : 334
Analiz
Xəbərlər
-
Səhiyyə Nazirliyində BMT-nin İqtisadi və Sosial Komissiyasının İcraçı katibi ilə görüş keçirilib
-
Polis əməliyyatlar keçirdi - 35 nəfər saxlanılıb
-
Polis əməliyyatlar keçirdi - 35 nəfər saxlanılıb
-
Deputat: Ermənistan Qərbi azərbaycanlıların qayıdış hüququnu tanımalı və təmin etməlidir
-
Koronavirusun təhlükəli ştamı yayılıb
-
“İran-İsrail münaqişəsi təkrarlanmamalıdır“ - Van İ
-
Cəlilabad Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının direktoru vəzifəsindən azad edildi
-
Bakıda daha bir yol hər an ÇÖKƏ BİLƏR - VİDEO
-
Seren Serengil azərbaycanlı gənclə işbirliyi qurdu - Fotolar
-
“Dioqunun yoxluğu ilə barışmaq çox çətin olacaq“ - Məhəmməd Salah
-
Prezident Xankəndidə keçirilən Zirvə görüşündən görüntülər paylaşılıb - VİDEO
-
Tikinti materialları bazarında bahalaşma və durğunluq var - VİDEO
-
“Reo-Med Tibb Mərkəzi“də yoxlama - Pozuntular aşkarlandı
-
Amerikalıların 40-60 faizi Maskın yeni partiya ideyasını dəstəkləyir - Şok nəticələr
-
“Dedilər qaz, meyiti basdır” - Zərərçəkmişlər danışdı
-
Gənclərin qanlı hesablaşması - biri qətlə, digəri xuliqanlığa görə mühakimə olunur
-
Bakıda küçələrdə “kahinlər“ peyda oldu - VİDEO
-
Türkiyədə meşə yanğınları: 500-dən çox xəsarət alan var
-
Ən çox gəlir əldə edən türkiyəli məşhurlar - SİYAHI
-
Rusiya səfiri Ermənistan XİN-ə çağırıldı - Nota verildi
-
Gələn həftədən Azərbaycanda istilər başlayacaq - Xəbərdarlıq
-
Pezeşkianın Azərbaycan səfəri başa çatdı - FOTO
-
Müəllim olmaq istədi, 5000 manat pulu ələ keçirildi - Dələduzluq
-
Ərdoğanın Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Şuşada İlham Əliyev liderlərin şərəfinə ziyafət verdi - FOTO
-
Tramp Çinə səfər edə bilər - “Bloomberg”
-
Prezident Xankəndidə Ərdoğanla görüşdü - FOTO
-
Əliyev, Pezeşkian və Ərdoğanın ən səmimi görüntüsü - VİDEO
-
Deputatlar daha 15 məsələni müzakirəyə çıxaracaq - Siyahı
-
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb - FOTO
-
“Əcəmi Mall”da qanunsuz tikintiyə kim icazə verib? - FOTOFAKT
-
“Virus hələ də bizimlədir” - Səhiyyə Nazirliyi xəbərdarlıq edir
-
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Əliyevlə Pezeşkianın görüşü oldu - Fotolar
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 5 günlük məzənnəni açıqladı
-
İtkin düşən 3 hərbçi Kəlbəcərdə dəfn edildi - FOTOLAR
-
Almaniya ordunu ikiqat gücləndirir - Könüllü hərbi xidmət qayıdır
-
Bakının ortasında kanalizasiya “fəlakəti“ - Qurumdan açıqlama
-
Liderlər çay süfrəsi arxasında - Fotolar
-
“ABŞ-ın dəstəyi ilə İsrail Yaxın Şərqin taleyini girov altına alıb“ - Məsud Pezeşkian
-
Küçədə soyundu, qadınlar şikayət etdi - Məhkəmə qərarı
-
Xankəndidə tarixi sammit yüksək səviyyədə təşkil olunub - Şahbaz Şərif
-
Baş prokuror Yardımlıda vətəndaş qəbulu keçirdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanda şəxsiyyət vəsiqələrində dəyişiklik edilir - Milli Məclis təsdiqlədi
-
Kiçik çavuş həbs edilib - “TikTok”da tanış olduğu sevgilisini şantaj edirmiş
-
“Hindistan Pakistana qarşı sudan silah kimi istifadə edir“ - Şahbaz Şərif
-
Yağış yağacaq, külək güclənəcək - Sabahın havası
-
Avtomobil almaq istəyənlərin nəzərinə - Bu maşınlar bahalaşacaq
-
“Biz göstəriciyə görə dünyada ön sıralardayıq” - Prezident
-
“Qəbələ“ Futbol Akademiyasının fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - Açıqlama
-
“Vəsiyyətnamə yoxdursa, ögey şəxslər vərəsə ola bilməzlər“ - Ali Məhkəmə
-
“Azərbaycanın xarici valyuta ehtiyatları 74 milyard dollardan artıqdır” - Sahil Babayev
-
Naxçıvanda şok hadisə - Deputat sakini döydü
-
Xankəndidə Zirvə görüşü keçirilir - FOTO/CANLI
-
Prezident Xankəndidə qəbul keçirdi - FOTOLAR
-
Ərdoğan Azərbaycana səfərə gəlib - FOTO
-
“Tramp iyulun 7-də Qəzzada atəşkəs elan edəcək“ - İsrail mətbuatı
-
Şəxsiyyət vəsiqəsində nələr dəyişəcək? - VİDEO
-
Konstitusiya Məhkəməsinə 4 hakim təyin olundu - ADLAR
-
Merkel Trampla yaşadığı qalmaqaldan danışdı - VİDEO
-
Bu şəxslərə 6 min manat birdəfəlik müavinat veriləcək - Deputat açıqladı
-
Ceyhun Bayramov Pakistan XİN başçısı görüşdü - Xankəndidə
-
Pezeşkianın Azərbaycana səfərə gəldi - FOTO
-
Direktor yük maşınının altında qalıb öldü - TƏFƏRRÜAT
-
“Zəngəzura görə Paşinyanı devirmək istəyirlər“ - Çevriliş planının detalları + VİDEO
-
Tacikistan prezidenti Füzuli rayonunda belə qarşılandı - FOTO
-
Rusiya Ukraynaya kütləvi hava zərbəsi endirib: Kiyevdə çoxsaylı dağıntılar var
-
Məktəbdən çıxan müəllimənin başına torba keçirib qaçıranlar azadlığa çıxdı - TƏFƏRRÜAT
-
“ABŞ Ukraynaya hərbi yardım göndərməyə davam edir“ - Tramp
-
Azərbaycan-Özbəkistan əlaqələri strateji əməkdaşlıq modelinə çevrilib
-
Azərbaycan və Özbəkistan strateji tərəfdaşlıq modelini gücləndirir
-
Aygün Kazımova bu dəfə misirli xanım obrazında - FOTO
-
Klublarımızın yay planları: Kim gəlir, kim gedir?
-
Bu sahələrdə çox sayda işçiyə ehtiyac var - VİDEO
-
Putin və Tramp telefonda danışdılar - Ukrayna, Suriya, İran məsələləri müzakirə edilib
-
Azərbaycan, Özbəkistan və Qırğızıstan prezidentləri Şahbulaq qalasında olublar - FOTO
-
Moskvada 2 azərbaycanlı “qanuni oğru“ saxlanıldı - VİDEO
-
Fərid Əsgərov yeni vəzifəsində ilk dəfə görüntüləndi - VİDEO
-
Əsir və girovlarımızın başına nələr gətirilib? - Məhkəmə
-
Kurskda Rusiya generalı öldürüldü - Ukrayna ordusundan uğurlu əməliyyat
-
Səhiyyə nazirinin məhkəməyə verildiyi iş üzrə - QƏRAR
-
Vüqar Səfərlinin şikayəti rədd edildi - Ali Məhkəmədən qərar
-
“Razılaşdıq ki, birlikdə gələcəyik” - İlham Əliyev
-
Alatavadakı qalmaqallı mülk söküldü - Razılığa gəldilər
-
“18-ci sanksiyalar paketi Rusiya iqtisadiyyatının ürəyinə zərbə vuracaq“ - Leyen
-
Prezidentlər Xıdırlı kəndinin 1-ci mərhələsinin açılışında iştirak etdi - Fotolar
-
“Sputnik-Azərbaycan“ işi: beş nəfər polis nəzarətinə verildi
-
İki dost dövlət arasında münasibətlər yüksək səviyyədə inkişaf etdirilir
-
Məktəbli qızları təqib etdi, həbs olundu - Məhkəmədə özünü belə müdafiə etdi
-
Zirvə görüşünün iştirakçıları “Zəfər“ şousunu izlədi - FOTOLAR
-
Bakıda bu yollarda təmirlə bağlı hərəkət məhdudlaşdırıldı - Siyahı
-
Abituriyentlərin şikayətləri araşdırılıb, bəzilərinin imtahan balları artırılıb - DİM-dən açıqlama
-
27 il hakimlikdən sonra Konstitusiya Məhkəməsindən getdi - Yerinə oğlu gəlir
-
Əl yükündə ölkəyə 547 karat brilyant keçirmək istədi - Fotolar
-
Azərbaycanda heyvanların sığorta xərci açıqlandı: Qoyunlar 7-11 manat, inəklər isə...
-
Masazır qəsəbəsində sənədsiz evlərin tikintisi davam edir - FOTO/VİDEO
-
Nazirlikdən küləkli hava ilə bağlı - Müraciət
-
ABŞ Azərbaycana yeni diplomat göndərir - Emi Karlo kimdi?
-
Bakıdakı yeni park belə olacaq - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Azərbaycan və Özbəkistan həm tarix, həm də ortaq mədəni, mənəvi və dil kökləri ilə bir-birinə yaxın və bir o qədər də zəngindir
-
Xankəndidən Şuşaya kanatla gedəcəyik - 13 dəqiqəyə...
-
Bakıda inanılmaz hadisə: Həkim vətəndaşı QİÇS-ə yoluxma təhlükəsi ilə üz-üzə qoydu
-
Şahbaz Şərifin Azərbaycana səfəri başlayıb - FOTO
-
Azərbaycanda manata olan inam dolları üstələdi - 10 ilin statistikası
-
Əfqanıstanın Baş nazirinin müavini Füzulidə - FOTO
-
Konstitusiya Məhkəməsində 4 yeni hakim - ADLAR
-
Sadir Japarov Azərbaycana səfərə gəlib - FOTOLAR
-
Prezident “Xankəndi” Biznes Mərkəzinin açılışında - FOTOLAR
-
“Qala Sığorta”nın işçisinə “dümbələk” deyən şəxs cəzalandırıldı - TƏFƏRRÜAT
-
İlham Əliyev Xankəndidə qəbul keçirdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanın bu saytları Rusiyada bloklandı - SİYAHI
-
Prezident Xankəndidə Zəfər parkında görülən tikinti işləri ilə tanış oldu - FOTOLAR
-
Agentlik sədri onu departament müdiri təyin etdi - FOTO
-
Futbol dünyası şokda - Ulduz futbolçu qəzada öldü
-
Xankəndi Dəmir Yolu və Avtovağzal Kompleksinin təməli qoyuldu - Fotolar
-
Bu yolda 2 aydır ki, “həyat donub“ - Təmir nə vaxt bitəcək?
-
Polisə işə düzəldəcəyini vəd etdi, külli miqdarda pul aldı - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
"Adil Kərimli mənə dedi ki, artıq heç kəsə fəxri ad verilmir“ - Zemfira Sadıxova
-
Rusiya Poltavaya dron zərbələri endirib - Ölənlər var
TOP 10
ARXİV