![]() |
|














”Rusiya iki ölkəni NATO-ya sürükləyir” - “Sanki çağdaş dövrün vikinqləridir onlar...“
Tarix 13.01.22, 12:52 |
|

ABŞ-ın “Bloomberg” agentliyi “Rusiya Finlandiya və İsveçi NATO-ya sürükləyir” başlıqlı məqalə yayıb. Məqalənin müəllifi 40 il ABŞ Silahlı Qüvvələrində xidmət keçmiş, son illərdə adı ABŞ-ın vitse-prezidenti, dövlət katibi postlarına namizədlər cərgəsində hallanmış Ceyms Stavridisdir.
ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin istefada olan admiralı, beynəlxalq münasibətlər üzrə fəlsəfə doktoru Ceyms Stavridis 1990-cı illərdə minadaşıyan gəmi kapitanı, mindaşıyan gəmi eskadrasının komandanı, 2002-2004-cü illərdə atom gəmisi kapitanı, 2006-2009-cu illərdə ABŞ Silahlı Qüvvələrinin Cənub Komandanlığının baş komandanı, 2009-2013-cü illərdə NATO-nun Avropada Birləşmiş Hərbi Qüvvələrinin ali baş komandanı olub. İstefaya çıxandan sonra bir müddət Tafts Universitetinin Fletçer adına Hüquq və Diplomatiya Məktəbinin dekanı işləmiş Ceyms Stavridis hazırda da mühüm postlar tutur. O, Rokfeller Fondunun İdarə Heyətinin sədri və ABŞ-ın ən nəhəng investisiya fondlarından olan, 150 milyard dollar dəyərində səhmləri idarə edən “Carlyle Group” fondunun beynəlxalq məsələlər üzrə sədr müavinidir. Ceyms Stavridis həmçinin “Bloomberg”in icmalçısıdır. Onun sonuncu kitabı “2034: Növbəti dünya müharibəsi haqqında roman” adlanır.
Novator.az saytı Ceyms Stavridisin “Bloomberg”də dərc olunan məqaləsini ingiliscədən çevirib. Məqaləni təqdim edirik:
Hazırda bütün diqqət Rusiya Prezidenti Vladimir Putinə, onun Ukrayna sərhədinə yüz minlik qoşun yığaraq, sərhəddə gərginlik yaradaraq irəli sürdüyü tələblərə yönəlib.
Putin Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatından (NATO) Ukraynanın heç vaxt bu alyansa qəbul edilməyəcəyi barədə zəmanət istəyir. Faktiki olaraq o, NATO-da cəmlənmiş 30 ölkənin başı üzərindən alyansa üzvlük məsələsində veto hüququna yiyələnməyə iddia edir.
Avropanın şimalındakı iki güclü və müstəqil demokratik dövlət – İsveç və Finlandiya isə diqqətdən kənarda qalıb. Hər iki ölkə uzun müddətdir NATO ilə sıx əlaqədədir, amma heç biri alyansın üzvü deyil.
Ötən ilin sonunda Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi bu ölkələrlə bağlı verdiyi bəyanatda İsveçlə Finlandiyanın NATO-ya qoşulması ideyasından narazılığını ifadə edib.
Amma bu cür yanaşma Rusiyanın özünün əleyhinə işləyə və sözügedən iki Skandinaviya ölkəsinin NATO-ya üzv olmaq niyyətini daha da ciddiləşdirə bilər.
Finlandiyanın, İsveçin coğrafi mövqeyini, hərbi potensialını nəzərə alsaq, bu, NATO üçün yeni imkanların açılması demək olardı.
Gəlin görək, ABŞ və NATO məsələyə necə reaksiya verməlidir.
Mən NATO-nun Avropada Birləşmiş Hərbi Qüvvələrinin ali baş komandanı olanda İsveç və Finlandiya qoşunları ilə çox əlaqə saxlamışam, neçə dəfə hər iki ölkəyə səfər edib danışıqlar aparmışam. Hər dəfə mən qarşımda aslan kimi döyüşməyə qadir hərbçilər görürdüm. Mən İsveç əsgərlərini Balkan ölkələrində qarovula göndərirdim. Ucaboy İsveç əsgərlərini. Sanki çağdaş dövrün vikinqləridir onlar.
Finlandiyada Qış Müharibəsi Muzeyində olmuşam. Bu muzey 1939-40-cı illərdə Rusiya (SSRİ) ilə Finlandiya arasında baş vermiş, tarixə "Qış müharibəsi" kimi düşmüş savaşın xatirəsini yaşadır. Baxdıqca qürur duyurdum.
Hər iki ölkənin ordusu yüksək texnologiyalı döyüş vasitələri ilə təchiz olunub. Burada İsveç Hərbi Hava Qüvvələrini xüsusi qeyd etmək istərdim: onun arsenalında yerli istehsal olan “Saab Gripen” qırıcıları var. 2011-ci ildə mənim komandanlığım altında Liviyada gedən döyüşlərdə həmin qırıcılar nəyə qadir olduğunu çox yaxşı sübuta yetirib.
Finlandiya bu yaxınlarda dünyanın ən müasir döyüş təyyarəsi sayılan “Lockheed Martin F-35” qırıcıları sifariş edib, özü də 64 ədəd.
Həm Finlandiya, həm də İsveç Əfqanıstana və Balkan dövlətlərinə qoşun çıxarmış ölkələrdəndir. Hər iki ölkədə həqiqi hərbi xidmətə çağırış sistemi qüvvədədir. Finlandiyada da, İsveçdə də mülki əhaliyə hərbi hazırlıq keçilməsi kimi ənənə hökm sürür.
Soyuq müharibə dövründə – on illər boyu Finlandiya və İsveç neytral mövqe tutub və bu hər yerdə hörmətlə qarşılanıb. O dövrdə bu ölkələr istər Qərblə, istərsə də Sovet İttifaqı ilə diplomatik münasibətləri və ticarət əlaqələrini qoruyub saxlaya bilib.
Həmin illərdə aparılmış istimai rəy sorğuları İsveç və Finlandiya vətəndaşlarının böyük əksəriyyətinin bu müstəqil kursu – heç bir tərəfə calanmamaq kursunu həmişə ən düzgün yol kimi qiymətləndirdiyini göstərib.
Amma son illərdə, daha dəqiqi, 2008-ci ildə Rusiya Gürcüstana, 2014-cü ildə isə Ukraynaya hərbi müdaxilə edəndən bəri məsələyə münasibət dəyişməkdədir.
2022-ci ilin gəlişi münasibətilə çıxış edərkən Finlandiya Prezidenti Sauli Niinistö ölkəsinin NATO-ya üzv olmaq məsələsini nəzərdən keçirəcəyini bəyan edib. Baxmayaraq ki, rəy sorğuları cəmiyyətdə NATO-ya üzvlük məsələsində hələ də fikir ayrılığının olduğunu göstərir.
NATO finlandiyalıları və isveçliləri böyük məmnuniyyətlə qarşılamalıdır, amma onları alyansa qoşulmağa təhrik də etməməli, buna nail olmaq üçün kənardan heç bir təzyiq göstərməməlidir.
Stokholmda və Helsinkidə (İsveç və Finlandiyanın paytaxtları) hərbi rəhbərlikdə təmsil olunan yüksək rütbəli şəxslərlə söhbətlərimdən belə qənaətə gəlmişəm ki, ən yaxşısı bu ölkələrə heç bir öhdəlik götürmədən NATO-ya üzv ola biləcəklərini hiss etdirməkdir. Yəni biz sizi bunsuz da canla-başla alyansa qəbul etməyə hazırıq.
Mən tez-tez onlara deyirdim: “Əgər siz nə vaxtsa NATO-ya qoşulmaq istəsəniz, bunu çərşənbə günü bizə xəbər edin ki, cümə günü sizi alyansa qəbul edə bilək”.
Bu, NATO-ya üzv olmaq üçün digər ölkələrin, o cümlədən Makedoniya və Monteneqronun keçdiyi uzun və keşməkeşli yolla ziddiyət təşkil edir. Mən hələ Ukrayna və Gürcüstanın üzvlüyə qəbulu üçün irəli sürülmüş, sonu görünməyən Fəaliyyət Planını demirəm.
Hələliksə NATO sakitcə Finlandiya və İsveçə bildirməlidir ki, alyansın qapıları onların üzünə həmişə açıqdır. Eyni zamanda bu dövlətlərlə hərbi təlimlər davam etdirilməli, finlandiyalıların və isveçlilərin NATO-nun hərbi əməliyyatlarında iştirakı alqışlanmalıdır.
ABŞ İsveç və Finlandiya ilə alyans vasitəsilə iş aparmaqla yanaşı, məsələnin Avropa İttifaqında da həllinə nail olmalıdır. Çünki hər iki dövlət Avropa İttifaqının bir parçasıdır.
Bu iki qüdrətli ölkənin NATO-ya üzv olması ABŞ-a böyük fayda verə bilər. Onda Putin də başa düşər ki, demokratik alyansın genişləndirilməsi məsələsi duran yerdə onun veto qoymağa heç bir haqqı-hüququ yoxdur.
Xəbərin oxunma sayı : 586
Dünya
Xəbərlər
-
Çoxmərtəbəli binalarda səs izolyasiyasına niyə diqqət edilmir? - VİDEO
-
Bağçalara qəbul başlayır - Proses necə keçiriləcək?
-
Abortla bağlı yeni qanun qəbul edilə bilər - VİDEO
-
Qərb Ukraynaya silah tədarükünü bərpa edib - Zelenski
-
Xocalı girovlarının ifadələri: Dəhşətli faktlar ortaya çıxdı
-
Mingəçevir sakinlərin nəzərinə: Bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq
-
“Yadıma düşmür ki, nəvaxtsa mən onu söyüm...“ - Zülfüqarov Məmmədyarova cavab verdi
-
Kolumbiya üsyançılarının sayı artır - hökumət narahatdır
-
Masallıda 24 yaşlı oğlan xalası qızı ilə münasibətdə oldu: anası və atasına isə... - TƏFƏRRÜAT
-
“Azəriqaz”da absurd təyinat…- Nəqliyyat mühəndisi maliyyə sektorunda
-
15 mini icra başçısının sürücüsünə vermək adı ilə aldı - Sahibkarın başına iş gəldi
-
Baş prokuror Nərimanovda vətəndaşları qəbul etdi - Fotolar
-
“Qaçqınkom“un tenderi şübhələr yaratdı: “SS-İnşaat“ kimindir?
-
Əli Əsədov İqtisadi Şuranın üzvlərini topladı - Müzakirə
-
Natiq Cəfərli quru sərhədlərinin bağlı qalmasını tənqid etdi - “Belə də iş olar?!”
-
“Stomatoloq.Mehemmed” necə pasiyentləri implant edir? - Araşdırma
-
Dövlət Miqrasiya Xidməti əməkdaşlarının geyim forması dəyişdi - Fərman
-
Biləcəridə şəhid ailəsinin evini dağıtdılar - FOTOLAR
-
Serftifikasiyadan kəsildi, məktəbə texniki işçi kimi düzəlmək istədi - Dələduzluğun qurbanı oldu
-
Pekin düşmənlərinə qarşı “kiber-arılar“ yaradır - SENSASİNON DETALLAR
-
Əhalinin banklardakı əmanətləri 15 milyard manatı keçib - Statistika
-
Bakıda avtomobil ehtiyat hissələri mağazasının faəliyyəti dayandırıldı - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
-
Nikahların sayı artıb, boşanmalar azalıb - Doğulanların və ölənlərin sayı isə...
-
Mənzil qiymətləri niyə sürətlə artır? - Bazara təsir edən amillər
-
Dənizçi pasportu almaq istəyən 181 nəfəri belə aldadıblar - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
“Putin Ukraynada uzunmüddətli müharibəyə hazırlaşır“ - “Financial Times“
-
Növbəti dörd gündə havanın maksimal temperaturu 41 dərəcə olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
“Veysəloğlu“ Şirkətlər Qrupunun elan etdiyi “Qida Təhlükəsizliyi Ayı”na yekun vuruldu - FOTOLAR
-
Sosial yardım məbləğində artımlar olacaq? - Deputat
-
PKK silahları təhvil verməyə başladı - FOTOLAR/VİDEO
-
Xocalıda girov götürülmüş qadın: Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı
-
Bosniyalı müsəlmanların qətli - Srebrenitsa soyqırımından 30 il ötür
-
Azərbaycanda orta aylıq əmək haqqı 9 % artıb - Rəsmi
-
Prezident daha bir fərman imzalayıb - Şübhəli əməliyyatlarla bağlı
-
Lisey və gimnaziyalara qəbul - 200 şagirdin nəticəsinin əlavə araşdırılmasına zərurət yaranıb
-
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib - Fərman
-
Magistraturanı bitirənlər bu qədər maaş alacaq - SİYAHI
-
“Bakinski raboçi”, “Respublika” və “Xalq qəzeti”... - Prezident bu nəşrlərlə bağlı fərman verdi
-
İlham Əliyev Mariam Kvrivişvilini qəbul etdi - FOTO
-
Pakistanda avtobusa silahlı hücum olub - 9 nəfər öldürülüb
-
Milli Onkologiya Mərkəzinə 650 min manat ayrılıb - SƏRƏNCAM
-
Bakıda dəfn mərasimində DƏHŞƏT: Oraqla qardaşının BAŞINI KƏSDİ
-
20 avtobus marşrutu müsabiqəyə çıxarılır - SİYAHI
-
Köhnədir, oturacaqları sınıqdır - 50 nömrəli avtobusdan ŞİKAYƏT
-
Bakı zənginlərinin qumar oynadığı məkan: “Ağ klub“un aqibəti necə oldu? (VİDEO)
-
ABŞ-nin NATO müttəfiqləri Amerika silahlarının Ukrayna üçün əvəzini ödəyəcəklər - Tramp
-
Sumqayıtda əliliyi olan şəxslər üçün quraşdırılan panduslar yarımçıq qaldı - VİDEO
-
İsrail yaxın vaxtlarda bir neçə ərəb dövləti ilə sülh sazişi imzalaya bilər - Netanyahu
-
Azərbaycan 103 ölkəyə ixrac, 153 ölkədən idxal edib - Statistika
-
Bazarlarda satılan şaftalıların üzərinə boya vurulur? - VİDEO
-
Azərbaycanda əhalinin yanacaq xərclərinin nə ilə bağlıdır? - VİDEO
-
“Ciyər axşamı”ndakı qanlı davanın səbəbi bilindi - Məclis sahibi də etiraz edib
-
Prezident İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başa çatıb - FOTOLAR
-
Vətən müharibəsinin iştirakçısı arvadını öldürüb? - Valideynlər danışdı
-
Metroda ən çox sərnişin bu stansiyalardan istifadə edir - SİYAHI
-
“AtaSığorta” kibertəhlükəsizlik tələblərini pozub - AMB xəbərdarlıq etdi
-
Bakının ən bahalı və ucuz mənzilləri - Sotu 350 min AZN olan torpaq sahəsi
-
Sərxoş sürücü polisə tabe olmadı - İçkili maşın sürməsini belə izah etdi
-
Romada Ukrayna toplantısı: Zelenski Marşall Planı təklif edir
-
“Dedi ki, qardaşı Kürdəxanıda rəisdir” - Restoranda ağlayan qadın aldadılıb
-
Fərid Əhmədov pakistanlı həmkarı ilə görüşdü - Fotolar
-
Bu imtahanın keçirilmə qaydaları dəyişdirildi - Keçid balı artırılıb
-
Kiyevə göndərilən dron səfirliyimizin yaxınlığına düşüb - Fotolar
-
DİN-də kollegiya iclası: Vilayət Eyvazov yeni tələblər qoydu - FOTO
-
Ən çox şikayət edilən sığorta şirkətlərinin - Siyahısı
-
Lavrov və Rubio arasında görüş olub - Nə müzakirə edilib?
-
Bakı metrosunda ən çox hansı stansiyadan istifadə edilir? - SİYAHI
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Nar” tədbirdə rəsmi telekommunikasiya tərəfdaşı kimi iştirak etdi - Fotolar
-
Azərbaycanlı “Vaqner”çilər həbs olundu - DTX-dən əməliyyat
-
Məhşur blogerin “Papağ” restoranları “Cart to card” sistemi işləyir? - Vergidən yayınma……
-
İlham Əliyevlə Paşinyan nələri müzakirə ediblər? - Rəsmi açıqlama
-
Cərrah Elçin Bayramov qonşularına təzyiq göstərir - “Heç kimdən qorxmuram...“
-
Azərbaycan kənd təsərrüfatında fəlakət göstəriciləri: Əkin sahələrinin zərəri 90% artdı
-
İşdən çıxarılan məktəb direktorlarının 20 faizi vəzifəsinə bərpa olunub - Nazir
-
Özünü “vəkil“ kimi təqdim edən Səbiyyə Panəliyevanın dələduzluğu davam edir - ŞİKAYƏT
-
Azərbaycanla Ermənistan bu məsələlərdə razılığa gəldi - Görüşün nəticələri
-
Yağış yağacaq, külək əsəcək - Sabahın havası
-
Xocalıda yaralanan şəxs: Bacımın meyitini üç gün sonra götürə bildim, qardaşım isə...
-
Generalın nömrəsini axtaran müəllimin başına oyun açdılar - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
İlham Əliyevlə Nikol Paşinyan arasındakı görüş başa çatdı - FOTO
-
“Bakı və İrəvanın sülh sazişi imzalaması regiona sabitlik gətirəcək“ - Peskov
-
Miras üstündə mübahisələrə son qoyulur? - Qanun dəyişdi, qaydalar yeniləndi
-
“Polisləri görüb qışqırmağa başladım” - Qız qaçıran 3 nəfər niyə azadlığa buraxıldı?
-
Bahalaşan və ucuzlaşan məhsullar açıqlandı - SİYAHI
-
“Atlant” sahibi ilə kürəkəni məhkəmədə üz-üzə - 14 milyon kimin cibindədir?
-
“Təxminən 20 min uşaq bağçadan kənarda qalacaq“ - Nazir
-
Zelenskidən Rusiyaya xəbərdarlıq: “Sərt reaksiya olacaq!”
-
I və IV ixtisas qrupları üzrə imtahan keçiriləcək - DİM-dən xəbərdarlıq
-
Arvadını öldürmək istəmişdi - 15 il həbs verildi
-
Məhbus ailələrinin Tolikə qarşı şikayətinə baxılır - Məhkəmə qapalı keçirilir
-
Trampdan daha bir qalmaqallı qərar - Braziliyaya 50% rüsum tətbiq etdi
-
Azərbaycan məktəblərində rus bölmələri bağlanır? - Rəsmi cavab
-
Kamran Əliyev Zaqatalada vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
Bağ evi almaq müşkülə çevrilib: Hansı ərazilərdə qiymətlər od tutub yanır?
-
Yol polisindən yağışlı hava ilə bağlı - Müraciət
-
Bakıda iş adamının 2 villasını soydular - Yarım milyon manat oğurlandı
-
Kredit borcu olanların NƏZƏRİNƏ - Manatın məzənnəsi dəyişərsə...
-
Ağdərədə mina partladı - Xəsarət alan var
-
İlham Əliyevlə Paşinyanın görüşü başladı - FOTO/VİDEO
-
Fahreddin Altun vəzifəsindən azad edildi - Yeni TƏYİNAT
-
Direktor və müavinlər... - Daha bir kollecdə yeni təyinatlar olub
-
Əhali Prezidentin fəaliyyətini yüksək qiymətləndirir - SORĞU
-
Böyük Britaniya və Fransa bəyannamə imzalayacaq - Nüvə sahəsində
-
Klublararası Dünya Çempionatı: PSJ "Real"ı darmadağın edərək finala çıxdı
-
Qeydiyyatdan keçmədən də Qarabağa gedə bilərsiz - Bu dəfə 5 gün
-
Abşeronda şok hadisə:Oğul anasını yandıraraq öldürdü - VİDEO
-
“İplik“ fabrikindən 10 minlik oğurluq - Gözətçilər saxlanıldı
-
Sabah bu ərazilərdə 4 saat işıq olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
“Bu müharibədə diplomatiya tükənib” - Merts məyusdur
-
Azərbaycanda neçə nikah müqaviləsi bağlanıb?
-
Usta Natiq birdən-birə necə “vəzifəli şəxs” olub? - TƏFƏRRÜAT
-
Sabah bəzi rayonlarda şimşək çaxacaq, dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
-
“Türkiyədə prezident seçkiləri 2028-ci ildə keçiriləcək“ - Ərdoğan
-
Bakıda ŞOK cinayət - 13 yaşlı qızın intim videolarını yaydı, həbs edildi
-
Prezident İlham Əliyev BƏƏ lideri ilə görüşdü - Fotolar
-
Avropada on gündə 2300 nəfər dünyasını dəyişib - İstilərə görə
-
Bu kəndlərdəki evlər təmir olunacaq - 30 milyona yaxın vəsait ayrıldı
-
Ərdoğandan İmamoğlu ilə bağlı təklifə reaksiya - “Xeyirli olar...”
TOP 10
ARXİV