![]() |
|














Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli - ŞƏRH
Tarix 14.02.25, 18:06 |
|

Siyasi liderin ideal obraz və modeli məsələsi bütün dövrlərdə elmi və populyar diskussiyaların əsas mövzularından biri olub. Fəlsəfə, sosiologiya, psixologiya, tarix, politologiya və digər elmlərin tədqiqat predmeti olan “siyasi lider” məfhumuna həsr edilmiş yüzlərlə, bəlkə də minlərlə dissertasiya yazılıb. Təsadüfi deyil ki, sözügedən məfhumla bağlı müxtəlif elmi yanaşma və nəzəriyyələr mövcuddur. “İdeal lider hansı keyfiyyətlərə cavab verməlidir?” sualı hər zaman mütəfəkkirləri düşündürüb.
Əlbəttə ki, bu cür axtarışlar heç də səbəbsiz olmayıb. Tarixən istisnasız olaraq hər bir cəmiyyət güvənə biləcək lider axtarışındadır. Elə bir lider ki, ilk növbədə, ölkəsinin daxilində təhlükəsizliyi, dayanıqlı inkişafı və sabitliyi təmin edə bilsin, beynəlxalq münasibətlər müstəvisində isə dövlət maraqlarını mütləq prioritet kimi bəyan edə biləcək qədər nüfuz və siyasi iradəyə malik olsun. Cəmiyyət, millət və dövlət olaraq sabaha ümidlə baxmaq üçün fundamental hesab olunan əsaslar məhz bunlardır. Bəli, sözügedən mürəkkəb mövzu bəlkə də bir köşə yazısı üçün uğurlu sayıla bilməz, ancaq müasir reallıqlar onu diktə edir ki, köşə yazı formatı siyasi maarifçilik üçün ən optimal variantlardandır.
Mövzuya müraciət etməyə vadar edən əsas səbəb Prezident İlham Əliyevin yanvarın 20-də Davosda Çinin CGTN (China Global Television Network) telekanalına verdiyi müsahibəsində səsləndirdiyi fikirlər oldu. Bilavasitə mövzuya keçməzdən öncə kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd etməliyəm ki, ölkə başçısının səsləndirdiyi bu cür fikirlərin elmi, peşəkar və geniş ictimai müzakirələrin predmeti olmadığına çox təəccübləndim. Görəsən, görmürlər, fərqində deyillər, yoxsa görmək istəmirlər?
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirlər politoloq Asif Adilin “Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli” sərlövhəli məqaləsində yer alıb.
Politoloq bildirib ki, həmin müsahibədə dövlətimizin başçısı cəmi bir neçə sual ətrafında müasir siyasi lider məfhumunun əsas fəlsəfi kateqoriyalarını müəyyən etməklə dünya mütəfəkkirlərini düşündürən sualları cavablandırdı. Sitat: “Liderlik, əlbəttə ki, böyük bir məsuliyyətdir...”. Beləliklə, ideal siyasi lider modelinin əsas keyfiyyət göstəricilərindən biri məhz məsuliyyətdir. Odur ki, xəstə ambisiyalı demaqoqlar apriori olaraq ideal siyasi lider obrazına uyğun gəlmirlər. Məhz elə bu səbəbdən də bu cür siyasətciklərin “triumflarının” ömrü kiçik qalmaqal qədər çox qısa olur.
Onun sözlərinə görə, mövcud kontekstin inkişafında dövlət başçısının növbəti fikirləri də kifayət qədər maraqlı və məzmunludur: “Bəzən müəyyən siyasi səbəblər üzündən hakimiyyətə can atan liderlər çoxlu vədlər verir və sonra onları yerinə yetirmir və bu da məyusluğa, inamsızlığa gətirib çıxarır. Bu, dünyanın müxtəlif yerlərində siyasi böhrana gətirib çıxarır”. Beləliklə, Prezident bu cür fikirlərlə siyasətdə “məsuliyyət” amilini bilavasitə “peşəkarlıq” və “effektiv fəaliyyət” kimi məfhumlarla əlaqələndirmiş oldu. Siyasətçinin məsuliyyətsiz və yalan bəyanatları cəmiyyətdə apatiya və sosial böhrana gətirib çıxara biləcəyini dolayısı ilə bildirən dövlət başçısı, əslində, radikal təfəkkürün müasir cəmiyyətlər üçün nə qədər zərərli və təhlükəli olduğunu xatırlatmış oldu.
Siyasətin əxlaq kodeksini müəyyən etmək iqtidarında olan, habelə müasir cəmiyyətlərin siyasət sahəsinə etibar və ümidini artıra biləcək bu cür fikirlər bütün aidiyyəti elmi və ali təhsil ocaqlarının baş stendlərində əks olunmalıdır. Bu gün müxtəlif təhsil ocaqlarında oxuyan sabahın siyasətçi və menecerlərinin təfəkkürü məhz bu cür yanaşma və fikirlərin təsiri altında formalaşdırılmalıdır. Milli siyasi fikir və nəzəri məktəblər də məhz bu cür ifadələr ətrafında aparılan peşəkar diskussiya və yazılan elmi məqalələr vasitəsilə formalaşdırılır.
Yuxarıda qeyd olunan müsahibədə öz əksini tapmış Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirlərini də burada prinsipial olaraq vurğulamaq istərdik: “Bizim mövqeyimiz ondan ibarətdir ki, əgər hər bir ölkə diqqətini, sadəcə, öz gündəminə yönəltsə, başqa ölkənin işlərinə müdaxilə etməyə çalışmasa, münaqişələr, narazılıqlar, müharibələr olmaz. Bütün dünyada hələ də qeyri-sabit vəziyyətin olmasının və qan tökülməsinin yeganə səbəbi ondan ibarətdir ki, imperialist keçmişi olan ölkələr, sadəcə olaraq, müdaxilə etməyə, dominantlıq etməyə, diktə etməyə davam etmək istəyir və bu, təbii olaraq, müqavimətə gətirib çıxarır”.
Razılaşın ki, dünyada baş verən proseslər və müşahidə olunan tendensiyalar fonunda dövlətin birinci şəxsi tərəfindən bu cür fikirlərin açıq şəkildə səsləndirilməsi üçün böyük inam, güc və iradə tələb olunur. Bunlardır ideal siyasi lideri xarakterizə edən prinsipial keyfiyyətlər. Keçmiş dövrlər haqqında oxuduğumuz tarixi kitablarda bizlərə qəhrəman kimi təqdim olunanlar məhz o şəxslərdir ki, kimi bu cür ritorikaya və iradəyə sahib olub. Axı niyə biz bu həqiqətləri görməməliyik? Əks halda sosial şəbəkələrin “qəhrəmanları” və demaqoq siyasətcikləri öz populist və məsuliyyətsiz şou xarakterli ritorika ilə gənclərimiz üçün yanlış örnəklərə çevrilə bilərlər.
“Bu mənada Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirləri də əlamətdar məna daşıyır: “Beləliklə, ictimaiyyətin dəstəyini əldə etmək istəyən liderlərə məsləhətim o olardı ki, həmişə həqiqəti söyləyin və beynəlxalq təzyiqdən, beynəlxalq mediadan asılı olmayaraq, haqqınızda nə dediklərindən, sizi necə adlandırdıqlarından, sizi necə təhqir etmələrindən asılı olmayaraq, ölkəniz üçün doğru olanı edin”. Beləliklə, “prinsipial mövqe” və “ali dəyərlərə sadiqlik” də ideal siyasi lider modelinin əsas göstəricilərinə daxil olunur. Bu inamın, bu gücün mənbəyi ilk növbədə Azərbaycanın haqlı mövqeyidir. Burada bir daha kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd edək ki, “prinsipiallıq” əsla radikal təfəkkürə və demaqogiyaya məxsus olan keyfiyyət sayıla bilməz. Burada prinsipiallığı əvəz edən keyfiyyət qərəzdir”, - deyə A.Adil vurğulayıb.
Onun sözlərinə görə, mövzu ilə bağlı qeyd olunmalı önəmli məqamlardan biri Qərbdə artıq uzun illərdir ki, “nüfuzlu və xarizmalı siyasi lider” defisitinin yaşanmasıdır. Sözügedən amil Qərbin bəzi manipulyativ və spekulyasiya xarakterli bəyanatlarının əsas səbəblərindən biridir.
“Gübrə” və “dopinqlə” yetişdirilən Qərbin siyasi liderləri apriori olaraq xarizmatik lider ola bilməz. Məhz elə bu səbəbdən də onları xilas etmək naminə siyasi texnologiyalardan geniş istifadə olunur, habelə siyasi dövriyyəyə ənənəvi dəyərlər sistemini təhrif edən ultra liberal və amorf məzmunlu psevdodəyərlər salınır. Onlardan fərqli olaraq Azərbaycanda Prezident İlham Əliyevə siyasi texnologiyaların “sehrləri” arxasında gizlənməyə ehtiyac yoxdur. Biz bu obyektiv həqiqəti anlamalı, ifadə etməkdən çəkinməməli, bununla fəxr etməliyik.
“Dünya tarixində baş vermiş müharibələrə diqqət yetirsək açıq şəkildə görə bilərik ki, yalnız əsl Lideri olan xalqlar bu müharibələrdə qalib ola biliblər. Demaqogiya ilə lider olmaq mümkünsüzdür. Ucuz və məsuliyyətsiz demaqogiyalar cəmiyyəti yalnız uçuruma, daha dərin böhranlara sürükləyə bilər. Siyasəti şoudan, peşəkarlığı təlxəklikdən, prinsipiallığı manipulyasiyalardan, həqiqəti də ucuz demaqogiyadan ayırd etməyi bacarmalıyıq”, - deyə politoloq əlavə edib.
Xəbərin oxunma sayı : 1483
Analiz
Xəbərlər
-
Gəncədə arvadından şübhələnən kişi onu izlətdi: “Qonşunun oğlu ilə gəzirsən“
-
“Hindistan Rusiya neftindən imtina etməsi üçün şərtini açıqlayıb“ - “Bloomberg“
-
Bədən şəkilləndirmədən sonra bədəni çürüyür - “Əslində həkim yox, aşpaz imiş“ - VİDEO
-
Prezidentdən Xəzərlə bağlı mühüm mesaj - “Vəziyyət pisdir”
-
“Biz həm müharibədə, həm də sülhdə qələbə qazandıq“ - Azərbaycan Prezidenti
-
Manvel Qriqoryanın etirafları məhkəmədə... - Fotolar
-
Azərbaycanda atalıq məzuniyyətinə nə qədər pul ödəniləcək? - VİDEO
-
E-Polis mobil tətbiqində yenilik - VİDEO
-
“Münaqişənin dondurulmasına çalışdılar” - İlham Əliyev
-
Hibrid avtomobillər Azərbaycana neçəyə gətirilir? - Tam saiyahı
-
“Türkiyə ABŞ-dən “F-16“ və “F-35“ qırıcıları almaq istəyir“ - “İstədiyini alacaq...“
-
Prezident BMT-dən dünyaya səsləndi - VİDEO
-
Mesajlar tərcümə ediləcək − “WhatsApp”dan yenilik
-
Ebru Gündeş boşanmaq qərarına gəlib - Dördüncü dəfə
-
Ağsu RİH-də 14 minlik cari təmir - İşləri həyata keçirən şirkət kimindir?
-
Bakıda gecə klubunda soyğunçuluq edən şəxslər saxlanılıblar - VİDEO
-
Əli Həsənovun kürəkəni Avropanı “satın alır“ - Yaxta şirkəti,klinika, pansionat, otellər...
-
“Xahiş edirəm, azadlığa buraxın, evlənək...” - 8 il həbs verildi
-
“HAMAS-ın gələcəyi yoxdur, silahı yerə qoymalıdırlar“ - Mahmud Abbas
-
Prezident İlham Əliyev BMT Baş katibi ilə görüşüb - FOTOLAR
-
Kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqlarla bağlı yeni qərar verildi - Nələr olacaq?
-
“Müharibə bitdikdən sonra istefa verməyə hazıram” - Zelenski
-
“Tikintini aparanların məsuliyyətsizliyidir, cəzalarını almalıdırlar” - Deputat
-
Parlamentin payız sessiyası başlayır - Gündəlikdə 12 məsələ var
-
“Qarabağ” bilet qiymətlərini xeyli artırdı - QİYMƏTLƏR
-
Azərbaycanlılara qarşı cinayətlərlə bağlı etiraf: Onları terrora məruz qoyurduq
-
Tanınmış türk iş adamından azərbaycanlı assistentinə ittihamlar - “Pulumu sevgilisinə xərclədi”
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Prokurorluq Ülviyyə İlyasovanın həbsini tələb etdi - İş məhkəməyə getdi
-
Temperatur 8 dərəcə enəcək: Leysan, şimşək, sulu qar...
-
“Amerikalılar bunu yadda saxlamalıdırlar” - Medvedev hədələdi
-
Prezident bu hərbçiləri təltif etdi - SİYAHI
-
Əli Əsədov nazirləri iclasa çağırdı: nələr müzakirə olunub?
-
Eks-məmurun oğlu gəlir yerini gizlədir - Hamının qarşısında danışmadı
-
Son 6 ildə restoranlarda nə qədər xərcləmişik? - CƏDVƏL
-
“Avant Group“un 3 əməkdaşı saxlanıldı - SƏBƏB/VİDEO
-
Yağış yağacaq, güclü külək əsəcək - Sabahın havası
-
Müğənninin bağ evindən 20-30 min manatlıq qızılları oğurlandı - VİDEO
-
Kanalizasiya suları içində qalan Sulutəpə sakinləri - Problem niyə həll olunmur?
-
Netanyahunun ABŞ səfəri kabusa çevrildi - Fransa hava məkanına buraxmadı
-
Bakıdan Ağdama avtobusla da gedə biləcəyik - Cəmi 13,90 AZN-ə...
-
Adnan Əhmədzadənin Dubayda 67 milyonluq dəbdəbəli mənzili - FOTO
-
Nazirlik Xankəndidəki regional bölmənin binasını 820 minə təmir etdirir - Müqavilə
-
“İran kəşfiyyatı İsrailin hərbi mərkəzlərinə dair gizli məlumatlar əldə edib“ - Nazir
-
Tiktoker fahişəliyə cəlb etməkdə təqsirli bilindi - Hökm
-
Bakıda daha 5 stansiya tikiləcək - Ünvanlar
-
Onların bazarlarda fəaliyyətinə qadağa qoyulacaq - VİDEO
-
Küçələrdə satılan 5 manatlıq qoz hansı ölkələrdən və neçəyə gətirilir? - Siyahı
-
“Bakı Metropoliteni“ndə daha iki nəfərə vəzifə verildi - Dəyişiklik
-
80 yaşlı kişilər arasında zarafata yer yoxdur - Braziliya prezidenti
-
“Eurolux”un rəhbəri evini satdı - 289 min manatı işçisi ələ keçirdi
-
Sakinləri kirayələrdə süründürən tikinti şirkəti: Bina beş ildir təhvil verilmir
-
Fəxri Kazımov nə qədər pul qazanıb? - Rəqəmlər
-
“Putini dayandırmaq indi daha ucuzdur” - Zelenski
-
Beyləqanda şəhid Munis Abbaslı küçəsində asfaltlanma işləri yekunlaşdı - Fotolar
-
“Netanyahunun İordan çayının qərb sahilini ilhaq etməsinə icazə verməyəcəm“ - Tramp
-
Azərbaycan və Maldiv arasında viza rejimi ləğv edilir - Saziş imzalandı
-
Xırdalan 5 saylı tam orta məktəbdə Müəllimlər Günü ilə bağlı pul yığılır? - VİDEO
-
Mehriban Əliyeva qızları ilə Nyu-Yorkda xüsusi sessiyada - Fotolar
-
“Fənərbaxça” Avroliqaya məğlubiyyətlə başladı - Gecənin nəticələri
-
Bu gün instaqramda kimlər nələr paylaşdı? - FOTOLAR
-
Torpaq sahəsi almaq istəyənlərin nəzərinə: Hərrac keçiriləcək
-
İmişlidə toyda zəhərlənənlərin sayı 53 nəfərə çatdı - Araşdırma aparılır
-
AzTV Adnan Əhmədzadədən süjet hazırladı - VİDEO
-
Sabah bu ərazilərdə qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
İlham Əliyev Nyu-Yorkda görüşlər keçirir - FOTOLAR
-
Pulunu ödəyiblər, lakin mənzilləri təhvil verilmir - “Şərq İnşaat“dan şikayət
-
Qusarda sel ilə gələn lil yollara dolub, hərəkət çətinləşib - VİDEO
-
“İran nüvə silahı əldə etməyi qarşısına məqsəd qoymayıb“ - Pezeşkian
-
Paytaxtın 280 saylı məktəbdə təmir üçün pul yığılır? - VİDEO
-
“Tesla”da robot işçiyə xəsarət yetirib - 51 milyon dollar təzminat istəyir
-
Laçın və Qubadlıda 40 min hektar ərazidə park salınacaq - Vüqar Kərimov
-
Azərbaycanda orta aylıq əməkhaqqı 2030-cu ilə kimi artacaq - Proqnoz
-
Türkiyə -““Böyük İsrail” savaşı - Azərbaycan nə etməlidir?
-
Kredit ödənişi ilə bağlı başqa ölkələrin təcrübəsi Azərbaycanda niyə tətbiq edilmir? - VİDEO
-
Nazirlik Arenanı 3 günlük icarəyə götürür - 127 min ödəyəcək
-
“Aeroportda taksi xidmətinin təşkili ilə bağlı aidiyyəti qurumlarla görüşlər keçirilib“ - Antiinhisar Agentliyi
-
“Şoşo“ klubda səs-küy saldı - Cərimə edildi
-
Bakıda maaşlar 90 qəpik artıb - Rəsmi məlumat
-
“İranın bir vaxtlar Livana etdiyini, Rusiya indi Moldovaya etmək istəyir“ - Zelenski
-
Sumqayıtda şok olay: 15 yaşlı uşaq 51 yaşlı kişini bıçaqlayıb
-
“Azərbaycanda orta aylıq əməkhaqqı 2030-cu ilə kimi artmaqda davam edəcək“ - “The Economist“
-
Lerikdə 400 minlik təmir - Layihəni vergi borcu olan şirkət icra edəcək
-
Moldova rusiyalı müşahidəçiləri seçkiyə buraxmadı - Kreml etiraz edir
-
Naxçıvanda Arzuya çevrilən koreyalı şagird Kim Samonq: “Buraları sevirəm“
-
Ucardan Bakıya gəldi, “Marani“nin qapısını sındırdı: Çaxır içdi, restoranda yatdı
-
“Sizinlə, həqiqətən, fəxr edirəm, çox gözəl insansınız“ - Trampdan İlham Əliyevə
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Prezident Trampın adından təşkil olunan rəsmi qəbulda - Fotolar
-
Maaşlar növbəti ildən artacaq? - AÇIQLAMA
-
Siqaret çəkmək adı ilə məhkəmədən qaçdı - Meyiti tualetdə tapıldı
-
Nənəsinə görə bu xəstəxanada dava saldı - Həbs edildi
-
Ən çox hansı ölkələr avtomobil istehsal edir? - SİYAHI
-
Kafedə müğənni ilə ofisiantın əlbəyaxa davası - Bəraət verildi
-
Bu ərazidə avtomobil saxlayan sürücülərin NƏZƏRİNƏ - 40 manat cərimə oluna bilərsiniz
-
İrandan Rusiyaya kahı aparan yük maşınında 29 kq marixuana aşkarlanıb - VİDEO
-
Mansur Piriyevə yeni vəzifə verildi - Yerinə də İlkin Kərimov gətirildi
-
Canlı efirdə gərgin anlar: Arzu Qarabağlı ilə Manaf Ağayev üz-üzə gəldi (VİDEO)
-
“İran heç vaxt bizim tərəfimizdə olmayacaq“ - Zelenski
-
Bazarlarla bağlı qanunvericiliyə dəyişiklik edilir - Sahibkarları nə gözləyir?
-
Aeroportda taksilərə qoyulan qadağa Konstitusiyaya ziddir - Ombudsmandan açıqlama
-
Kamran Əliyev Laosun baş prokuroru ilə görüşdü - Fotolar
-
Nazirlik vədini yerinə yetirmədi: “Dedilər ki, 67 yaşın var, nə iş?“
-
Azərbaycanda vergi güzəştləri uzadılacaq? - AÇIQLAMA
-
Minaya düşərək həlak olan “Gizir Xanı“ dəfn edildi - FOTOLAR
-
Vasif Talıbovun oğlu satdığı oteli yenidən aldı - 8.6 milyona
-
Baytarlıq damğası məcburi olacaq - QƏRAR
-
“Zeytun Pharma” apteklər şəbəkəsi cərimələnə bilər - SƏBƏB
-
Aviasiya insidentlərini onlar araşdıracaq - Baş nazirdən qərar
-
Kremldən Trampa cavab: “Rusiya əsl ayıdır”
-
Adnan Əhmədzadənin vaxtı bitdi - Həbs qərarı qüvvədə qaldı
-
Müəllimlər Günü ilə bağlı pul yığılması qadağandır - RƏSMİ
-
“Beynəlxalq Statistika Forumu universal bir platforma kimi çıxış edir“ - İlham Əliyev
-
Sevgilisinin atasının 40 minə obyekt satdığını öyrəndi, evə basqın etdi - TƏFƏRRÜAT
-
Dörd nəfər tüstüdən zəhərlənib: 44 sakin təxliyə edildi - VİDEO
-
Yığılan pulu ödəmədiyi üçün övladı məktəbdən uzaqlaşdırıldı - İDDİA
-
“ABŞ vətəndaşları Ukraynaya silah satışından qazanc əldə edirlər“ - Ağ Ev
-
Səhiyyə müəssisələrində niyə növbə xaosu yaşanır? - VİDEO
-
Gədəbəydə müəllimləri daşıyan mikroavtobus aşdı: 20-yə yaxın yaralı var
-
Mehriban Əliyeva İlham Əliyevlə Trampın dialoqunu paylaşdı - VİDEO
TOP 10
ARXİV