![]() |
|














Sanksiyalar Rusiya iqtisadiyyatını çökdürür: Defoltla üzləşə bilər
Tarix 22.01.23, 18:14 |
|

2023-cü il Rusiya üçün heç də xoş olmayan xəbərlərlə başlayıb. Sanksiyalar ölkə iqtisadiyyatını çökdürməkdədir - inflyasiya və sürətli bahalaşma ilə yanaşı, ölkənin əsas gəlir mənbəyi hesab olunan neft və qazın satışında ciddi böhran yaşanır. Yanvarın əvvəlindən başlayaraq, Rusiya nefti Brent markalı neftdən təxminən iki dəfə ucuz satılır. Qərbin tətbiq etdiyi embarqo və qiymət tavanına görə Rusiya neftini əsasən Çin və Hindistana satmaq məcburiyyətindədir. Vəziyyəti onsuz da yaxşı olmayan Rusiya büdcəsi bu səbəbdən bir neçə trilyon rubl daha az əldə edəcək. Bəllidir ki, Rusiya neftinin qiymətinin düşməsinin əsas səbəbi Qərb ölkələrinin tətbiq etdiyi sanksiyalardır. Dekabrın 5-də Rusiya xam neftinin Avropa İttifaqına tankerlərlə tədarükünə embarqo tətbiq olunmağa başlayıb. Eyni zamanda, Aİ ölkələri, G7 (Böyük yeddilik) və Avstraliyanın müəyyən edilmiş qiymət tavanından baha olan Rusiya neftinin daşınması və sığortalanmasının qadağan edilməsi barədə qərarı qüvvəyə minib. Bundan əlavə, Rusiyada büdcə kəsiri də pik həddə çatıb.
Bəs Rusiya iqtisadiyyatı yaranmış durumdan çıxmaq vəzifəsinin öhdəsindən gələ biləcəkmi? Hətta ən optimist ekspertlər belə ürəkaçan nəsə gözləmirlər. Ümumiləşmiş fikir budur ki, bu cür davam edərsə, gələn il Rusiya defoltla üzləşə bilər.
“Kaspi” qəzeti mövzu ilə bağlı məqalə dərc edib.
Ekspertlər hesab edirlər ki, Ukraynadakı münaqişənin uzanması hökuməti və Mərkəzi Bankı davamlı inflyasiya təzyiqlərinə qarşı mübarizəni davam etdirməyə məcbur edəcək. Rusiya mediası açıq etiraf edir ki, ölkə iqtisadiyyatı ciddi böhran içindədir.
“Vedomosti” Rusiya iqtisadiyyatının çökməsinin bir neçə variantını proqnozlaşdırıb. Ən əlverişli variant, analitiklərin fikrincə, iqtisadi aktivliyin qorunub saxlanması ola bilər. Bu da o şərtlə mümkündür ki, qlobal iqtisadi artım tempi 3 faiz səviyyəsində qalsın, enerji qiymətləri də ucuzlaşmasın. Belə olan halda, 2023-cü ildə Rusiyanın ÜDM-i artıma keçə bilər. Amma bu, o qədər də real deyil. Ən bədbin ssenari qlobal iqtisadiyyatda struktur tənəzzülün baş verməsi fonunda böhranın yaşanmasıdır. Analitiklərin fikrincə, bu ssenaridə Rusiya iqtisadiyyatı 6 faizdən çox azala bilər. Bundan əlavə, “ikinci 2010-cu illər” və təcrid olunmayan böhran kimi variantlar da mümkündür.
Rusiya hazırda Çin və Hindistana neft göndərmək üçün Çin supertankerlərindən istifadə edir. Bu da ona nəqliyyat xərclərini azaltmağa və sanksiyalara görə itirilən mənfəəti kompensasiya etməyə kömək edir. Ticarət mənbələri və kəşfiyyat-izləmə məlumatlarına görə, Çinə məxsus ən azı dörd supertanker Rusiyanın Urals xam neftinin daşınmasında iştirak edir. Bu, Moskvaya sanksiyaların tətbiqindən sonra dəniz yolu ilə daşımaları təşkil etməyə kömək edir. Dekabr ayında tətbiq edilən G7 qiymət həddi Avropa İttifaqından kənar ölkələrə Rusiya neftinin dənizdən idxalına icazə verir. Mənbələr bildirirlər ki, beşinci supertanker və ya çox böyük VLCC sinifli neft daşıyıcısı Rusiya neftini endirimlə almağa davam edən Hindistana xam neft çatdırır. Hindistan neft emalı zavodları Rusiya neftinin barreli 15-20 dollar endirimlə əldə edirlər.
ABŞ Energetika Nazirliyinin proqnozuna görə, 2023-cü ildə Rusiyada maye karbohidrogen hasilatı 2022-ci illə müqayisədə 1,5 milyon azalaraq sutkada 9,5 milyon barelə düşəcək. 2022-ci ilin yanvarında, Ukraynanın işğalından əvvəl Rusiya neft hasilatı 11 milyon barel idi. Rusiyanın Energetika və Maliyyə İnstitutunun baş eksperti Aleksandr Titov hesab edir ki, qiymət tavandan xeyli aşağı səviyyədə qalsa belə, hasilatda ABŞ Energetika Nazirliyinin proqnozunda göstəriləndən daha əhəmiyyətli azalma olmayacaq. “Şirkətlərin əməliyyat xərcləri imkan verir ki, qiymət 30 dollara qədər ensə belə, rentabelliyi qoruyub saxlasınlar. Rusiya üçün optimal strategiya yeni alıcılar axtarmaq və logistikanı təşkil etməkdir”, - deyə Titov bildirib.
Neftin qiymətinin aşağı düşməsi ilk növbədə federal büdcəyə təsir göstərir, ayrılan vəsait azalır. Helsinki Enerji Tədqiqatları Mərkəzinin (CREA) ekspertlərinin hesablamalarına görə, xam neftin qiymətinə qoyulan məhdudiyyətlərə görə, Rusiya gündəlik 172 milyon dollar itirir. Dekabrda Rusiyanın xam neft ixracı 12 faiz, xam neft gəlirləri isə 32 faiz azalıb. Beynəlxalq Enerji Agentliyinin (IEA) proqnozuna görə, 2030-cu ilə qədər Kreml neft satışından təxminən 1 trilyon dollar ixrac gəlirini əldən verəcək.
Rusiya Avropaya qaz tədarükünü kəsməklə qiymətlərin ultra bahalaşmasına nail olacağına ümid edirdi. Lakin vəziyyət elə inkişaf edib ki, Avropanın qaz anbarları alternativ mənbələrdən doldurulur, Rusiyanın “Qazprom” şirkəti isə hasilatı azaldır.
Hələ müharibədən əvvəl Avropanın “Qazprom”dan asılılığı 40 faiz idi. Hazırda Avropanın aldığı qazın cəmi 6 faizi Rusiyadan idxal edilir. Faktiki olaraq Avropa Rusiyadan qaz asılılığından qurtulub. Bruegel Analitik Mərkəzinə görə, Avropa hökumətləri böhranı əhəmiyyətli bir təhlükə olaraq görüb və milli gəlirin təxminən 3 faizini enerji subsidiyalarına xərcləməyi planlaşdıraraq ev təsərrüfatlarına və şirkətlərə vurulan zərbəni yumşaldıb. İndi Avropada maye qazın qiyməti 65 avro civarındadır ki, bu da işğal ərəfəsində olan səviyyədən xeyli aşağıdır. Yayla müqayisədə qazın qiyməti 5 dəfədən çox ucuzlaşıb. ING Bank-ın qlobal makroiqtisadiyyat rəhbəri Karsten Brzeskinin sözlərinə görə, qarşıdakı aylarda qitəyə sərt qış gəlməsə, enerji böhranı riski çox aşağı olacaq.
Xəbərin oxunma sayı : 361
loading...
Analiz
Xəbərlər
-
“Onun saç-başını yoldum” - VİDEO
-
“İstədiyimiz formada deyilik“ - Qurban Qurbanov
-
Naxçıvanın Penitensiar Xidmətinin rəisi həbs edildi - FOTO
-
Ceyhun Baramovla Lavrov telefonda danışdı: nələr müzakirə edilib?
-
Azər Zahidin hesabı bloklandı, “Təkərdə“ şou yarımçıq qaldı - VİDEO
-
Parisdə iğtişaşlar: Polis gözyaşardıcı qazdan istifadə edib – FOTO/VİDEO
-
Korrupsiya İdarəsi ali məktəbdə əməliyyat keçirib - Dekan saxlanılıb + FOTO
-
Gənclər Fondu, bank və müşavir... - Yarım milyondan çox mənimsəmə ittihamı üzrə məhkəməyə start verildi
-
Şeyx Əbdül söyüşlə kampaniya aparanlara səsləndi: “Erməni-fars mənafeyinə xidmət etməyə son qoyun!”
-
Azərbaycan korrupsiya indeksində 29 pillə geriləyib - “Transparency International”
-
Türkiyə Super Liqasında baş tutan transferlər - Siyahı
-
Zərdabın Burunlu kəndində acınaqlı vəziyyət: “Təcili yardım xəstəmiz öləndən sonra gəlir”
-
Azərbaycanda zinət əşyalarının alqı-satqısında YENİ QAYDA
-
“Gediş haqqının dəyişdirilməsi nəzərdə tutulmayıb“ - “Azərbaycan Dəmir Yolları“
-
Sabirabadlı gəlinin müəmmalı ölümü: Bağlanan iş yenidən açıldı - VİDEO
-
DTX-nin səlahiyyətləri artırıldı - Fərman
-
İki dəfə həbs olundu, oğluna ölüm hökmü verdilər - Səttarxan haqqında bilmədiklərimiz... - FOTO
-
Prezident bu prokuroru vəzifədən azad etdi - Sərəncam
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası olub - 100-dən çox müraciətə baxılıb
-
“Tapşırığı mən vermişəm, qurtardı getdi“ - Alimpaşa Məmmədov pulun mənimsənilməsi haqda
-
Yeni cərimələr müəyyənləşib - Prezident fərman imzaladı
-
Cəlal Qasımov Samir Şərifovun yerinə gətirilir? - İDDİA
-
Hazırda Ukraynada 326 min Rusiya hərbçisi döyüşür - Müdafiə Nazirliyi
-
48 dərman vasitəsinin qiyməti təsdiq edilib - 31-nin qiyməti dəyişib
-
Son sutkada Azərbaycanda 35 nəfər koronavirusa yoluxub - 4 nəfər ölüb
-
Vilayət Eyvazov Cəlilabadda qəbul keçirəcək - Bu tarixdə
-
Metro və marşrut avtobuslarında gediş haqqı ARTIRILDI
-
“Azərbaycanın azad edilmiş ərazilərinin minalardan təmizlənməsi 30 ilə qədər çəkə bilər” - Nazir müavini
-
Yüksək Texnologiyalar Parkında qalmaqal: “Vasif Abbasov öhdəlikləri yerinə yetirmir“
-
1.5 milyonluq dələduzluqda adı hallanan şirkət rəhbəri azadlıqda – 1 ay əvvəl həbs olunmuşdu
-
Xankəndi-Laçın yolu: Aksiyada canlanma müşahidə edilir
-
DİN İranın casus şəbəkəsinə qarşı əməliyyat keçirdi: 7 nəfər saxlanıldı
-
Bu ünvanda bina sökülür: Sakinlərə kirayə haqqı və ev veriləcək
-
Pekin Rusiyanın Ukraynada apardığı müharibəni yaxından izləyir - Yens Stoltenberq
-
Bakıda İran casuslarına qarşı əməliyyat başladı - DİN hərəkətə keçdi
-
DTX-dən İrandakı terror hadisəsi ilə bağlı məlumat yayanlara XƏBƏRDARLIQ
-
Ukraynada deputat casusluq etdiyi üçün saxlanılıb - FOTO
-
Azərbaycana sızan 3500 İran agenti ifşa edilib...- Səfirliyə hücum edən terrorçu ilə bağlı ŞOK İDDİALAR
-
Sabahdan əmanətlər vergiyə cəlb olunacaq? - ŞƏRH
-
Prezident yeni nazir müavini təyin etdi - DOSYE
-
Abşeronda narkotikə görə 5 nəfər saxlanıldı - VİDEO
-
Qida Sənayesi Kollecində imtahanların cavabları satılır? - VİDEO
-
Braziliya prezidenti Putin və Zelenski arasında vasitəçi olmaq istəyir: “Hər ikisi ilə danışmağa hazıram”
-
“Ermənistan Laçın yolundakı durumla bağlı dünyanı aldada bilməz” - Azərbaycanın NATO-dakı nümayəndəsi
-
Valideynlər sabah övladlarını məktəbə göndərsinlər? - Nazirlikdən virusla bağlı ÇAĞIRIŞ
-
İnstitut direktoru Sialə Rüstəmovanın qlamur həyatı - Brend şubalar, obyektlər...
-
Rəsmi Bakı vətəndaşlara xəbərdarlıq etdi - “İrana getməyin“
-
Deputat başına saç əkdirib - FOTO
-
Qalmaqallı iş adamına məxsus məşhur supermarketlər bağlanır – Təfərrüat
-
Azərbaycan komandolarının taktiki-xüsusi məşqləri davam etdirilir - VİDEO
-
“Rusiya yaxın vaxtlarda Luqansk istiqamətində yeni hücuma keçəcək” - ABŞ İnstitutu
-
““Hüseyniyyun“un üzvü idi, Suriyada döyüşüb...“ - Terrorçunun həyat yoldaşı
-
18 ildir “kişi” kimi yaşayır... - VİDEO
-
Ərdoğandan Makrona sərt sözlər – “Lazımi ixtisasa malik deyil...”
-
Paytaxtın hansı küçələrində tıxac var? - SİYAHI
-
“Rusiya İrana müasir silahlar verir və əvəzində PUA-lar alır” - Blinken
-
Azərbaycanın “Yarasa” xüsusi təyinatlıları İran hərbçilərinə yerini göstərdi - VİDEO
-
Rəsulzadənin anadan olmasından 139 il ötür
-
Elşad Oksana ilə Şəhriyarın evliliyindən danışdı - VİDEO
-
“Əl-Hilal“ Messidən əl çəkmir - 200 milyonluq təklif
-
Azərbaycanda daha altı nəfər COVID-19-a yoluxdu - FOTO
-
“Çoxları İranın əsl üzünü gördü” - Netanyahu
-
Ermənilər Göyçədəki faydalı qazıntıları haraya daşıyıb? - VİDEO
-
Gəncədə Kommunalın işçilərinə geyim verilmir: Büdcədən ayrılan vəsaiti kimlər yeyib?
-
"Art People" şirkəti işçilərinin maaşını vermir - VİDEO
-
İranın vurulması Ukraynaya yol açır - “Forbes”
-
Naxçıvanda bu məhsulun satışı qadağan imiş - VİDEO
-
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Macarıstana rəsmi səfəri başa çatıb - FOTO
-
“Paşa Holdinq”lə eyni ünvanda yerləşən məşhur şirkət 46 milyonluq tenderi uddu
-
Yollar buz bağlayacaq - Xəbərdarlıq
-
İlham Əliyev və Viktor Orban mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər - FOTO/VİDEO
-
“Vaxtilə tarixə qovuşmuş NABUKKO layihəsini biz indi canlandırmışıq“ - Dövlət başçısı
-
Azərbaycan Ordusunda yeni tədris dövrü başlayıb - VİDEO
-
“Dövlət tərəfindən bu məsələlər ciddi şəkildə araşdırılır” - Prezidentin köməkçisi
-
“İranda 40 milyona yaxın azərbaycanlı fars rejiminin əlində əsirdir” - Allahşükür Paşazadə
-
500 manat sosial müavinət almaq üçün lazım olan sənədlərin SİYAHISI
-
“Şimali Koreya Rusiyaya raketlərlə kömək edir” - NATO
-
Çevik Polis Alayının rəisi işdən çıxarıldı - Səhlab Bağırov kiçik vəzifəyə keçirilib
-
Nüfuzlu nəşr Vardanyanın Qarabağdakı hərəkətlərindən yazdı - “Putinin lütfü sayəsində fəaliyyət göstərir“
-
Xaricdən telefon gətirənlərin nəzərinə - Bu tarixdən cərimələnə bilərsiniz
-
Nazirlik daha bir ofis icarəyə götürdü – Bu dəfə 1 milyon manata...
-
“Broker Əbülfəz”in ətrafında nə baş verir? - Öz şirkəti özünü məhkəməyə verib
-
“İrana edilən dron hücumunda ABŞ ordusu iştirak etməyib” - Pentaqon
-
Pakistanda məsciddə dəhşətli partlayış: 28 ölü, 150 yaralı
-
Əli Əliyev kamera yoldaşını niyə döyüb? - TƏFƏRRÜAT
-
“Muğan Bank” mənfəət vergisini ödəmədi - BANK ZƏRƏRDƏ
-
Türkiyəli müğənninin oğlu nişanında “Yaşa Azərbaycan” oynadı - VİDEO
-
Azərbaycan və Macarıstan prezidentlərinin geniş tərkibdə görüşü olub - FOTO
-
Qəbələdə parçalanmış meyiti tapılan şəxs iş adamı imiş - VİDEO
-
Pomidor yenə birinci, xurma ikincidir... – Azərbaycan ötən il xaricə hansı məhsulları satıb?
-
Azərbaycana avtomobil idxalı azalıb: Səbəb nədir? - VİDEO
-
Bakıda yağış, dağlıq ərazilərdə qar yağacaq - Sabahın hava proqnozu
-
“İran dövləti məsuliyyət daşıyır“ - Hacı Şahin
-
Neft Fondundan büdcəyə 131 milyard köçürülüb – İllər üzrə statistika
-
Bu avtomobillərlə bağlı bu rüsum artırıldı - Bundan sonra...
-
“Azəriqaz“ın rayon şöbələrində yoxlama başlayıb - Birlik faktı təsdiqlədi, amma nöqsanı “gizlətdi“
-
Şəhid Orxan Əsgərov dəfn edildi - FOTO/VİDEO
-
Budapeştdə Prezident İlham Əliyevin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTOLAR
-
”İranla quru sərhədləri bağlı saxlamalıyıq” - Natiq Cəfərli
-
Ağdam rayonunun Kosalar kəndi - FOTOLAR
-
“Rusiyada növbəti səfərbərlik ehtimalı yüksəkdir“ - Britaniya kəşfiyyatı
-
Sürücülərə xəbərdarlıq! Bunu etsəniz, 150 manat cərimə olunacaqsız
-
Xəbəri olmadan evinə 17 nəfər qeydiyyata düşüb - Bakıda qəribə hadisə (VİDEO)
-
Şəhid Orxan Əsgərovla vida mərasimi keçirilir - FOTO/VİDEO
-
“Ukraynaya müdaxilə ərəfəsində Putin məni hədələdi” - Boris Conson
-
“İrana qarşı hərbi əməliyyatlar istisna deyil” - ABŞ dövlət katibi
-
“Azərbaycanla münasibətləri ən yaxşı şəkildə qoruyuruq və bunu davam etdirəcəyik” - Ərdoğan
-
“Nüvə bombasının İranın əlinə keçməsindən yayınmalıyıq“ - Aİ-nin ali nümayəndəsi
-
“İrandan tələb edilib ki, cinayət şəffaf araşdırılsın” - Xələf Xələfov
-
“Mənim cənab Putinlə münasibətlərim dürüstlüklə bağlıdır” - Ərdoğan
-
Azərbaycanın İrandakı səfirliyindən 53 nəfər təxliyə olunub - FOTO
-
“Qərb silahlarının tədarükü və təlimi bir qədər vaxt aparacaq” - Reznikov
-
“İran bir dövlət kimi məsuliyyət daşıyır“ - Xələf Xələfov
-
Şəhid Orxan Əsgərovun cənazəsi Azərbaycana gətirilib - FOTO, VİDEO
-
Kənd təsərrüfatına dövlət dəstəyinin artırılmasının nəticəsi necə olacaq? - FOTO
-
Naxçıvanda yol nişanları dəyişdirilir - Video
-
“The Wall Street Journal”: “İranda hərbi zavoda hücumun arxasında İsrail dayanır”
-
“ABŞ-ın icazəsi olmadan F-35-lərin alıcıları onlardan istifadə edə bilməzlər“ - Bayraktar
-
4 aylıq şirkət MSK-ya İKT xidmətləri göstərəcək – Müəmmalı məqamlar
-
“Azərbaycan başda olmaqla, dünyada sülhə töhfə verməyə davam edirik” - Akar
TOP 10
ARXİV