|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
“Bəlucistanı yeni “kürd kartı”na çevirmək istəyirlər” – İranın cənub-şərqindəki terror aktının pərdəarxası
Tarix 14.03.19, 21:39 |
|
“Məşriq Nyus” (İran), 10.03.2019
Zahedanda İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusuna (İİKK) qarşı terror hücumu İran və Pakistan arasında əlaqələrdə gərginliyə səbəb olub. İslamabad öz ərazisindən terrorçuların İrana terror hücumu etdiyini etiraf etsə də, şifahi qınama və anti-İran terror qruplarının fəaliyyətinin qadağan edilməsi kimi bəzi siyasi tədbirlərdən başqa bir şey etməyib.
Terror qrupu “Ceyşül-Ədl” dərhal Sistan-Bəlucistandakı terror aktına görə məsuliyyəti öz üzərinə götürüb. Bu həmlə nəticəsində ən azı 27 nəfər şəhid olub və 13 nəfərin yaralanıb. İİKK və İran hökuməti buna kifayət qədər sərt təpki verib və hətta Pakistan ərazisində terrorçulara hücum etmək üçün qanuni hüququnun olduğunu bildirib. Bu mövqe, əlbəttə, Pakistan hökumətini lazımi tədbirləri görməyə vadar etsə də, Zahedandakı terror hücumu sıradan bir hadisə deyil, hədəflənmiş zəncirin bir halqasıdır.
Amerikalı ekspert, “yumşaq güc” və hibrid müharibə nəzəriyyəçisi Endrü Kuribko (Andrey Kuribko) bu yaxınlarda Zahedandakı terror hücumu və İranda etiraz dalğası yaratma planlar ilə əlaqədar olaraq “Avrasiyaın gələcəyi” mənasını verən “Europe Future”-da geniş hesabat yayımlayıb.
Hesabatda deyilir: ” İran Bəlucistanını yeni “kürd kartı”na çevirmək istəyirlər”.
Terror hücumundan sonra İran-Pakistan əlaqələrində meydana gələn inkişaflar Bəlucistanın iki ölkənin ortaq sərhədləri boyunca üçüncü tərəflərin kəşfiyyat orqanlarının müdaxiləsi və hər iki ölkəyə qarşı “ayır və buyur” məqsədi ilə Kürdüstan ssenarisinə çevirməsi riskini yaradır.
2006-cı ildə ABŞ-ın təqaüdçü zabiti, polkovnik Ralf Peters “Böyük Yaxın Şərq” adlanan bütün bölgə boyu “qanlı sərhədlər” kimi tanınan geosiyasi mühəndislik siyasətini təklif edib. Kürdüstan və Bəlucistan bu planın tərkibində mühüm coğrafi məkanlardır.
Petersin bu yanaşması 2016-cı ilin yayında ABŞ-ın İrana qarşı hibrid müharibəyə başlaması üçün istifadə edə biləcəyi bir neçə ssenarini özündə əks etdirib.
Hər şey 2017-ci ildə ABŞ-ın Kürdüstan və Bəlucistan bölgələrində geosiyasi fayları İrana qarşı alət istifadə etməni gücləndirməyə başladığı zamandan təkan götürüb. İslam Respublikası qasırğanı müvəffəqiyyətlə aradan qaldırıb. Həmin vaxtlarda “Kürdüstan problemi” Tehranın tərəfdaşları (xüsusilə Türkiyə) ilə əməkdaşlıq nəticəsində nisbətən sakitləşib. Digər tərəfdən, 2017-ci ildə Pakistan-İran sərhədində terrorçuların hədələnməsi Tehranın qonşularını günahlandırmağa imkan verməyib; bu, məhz Koribkonun xəbərdarlıq etdiyidir.
Qeyd etmək lazımdır ki, Çin-Pakistan İqtisadi Dəhlizinə (CPEC) ABŞ və müttəfiqlərinin əleyhdarlığı, proqnozlaşdırıldığı kimi, Sistan-Bəlucistan vilayətini İranı qeyri-sabitləşdirmə bölgəsinə çevirib. Ötən il Çabaharda baş verən terror hücumu və Zahedandakı sonuncu aksiya gərginlik yaratma bunu isbatlayan faktlardır.
Hindistan, şübhəsiz, Şimal-Cənub Nəqliyyat Dəhlizi layihəsindəki tərəfdaşına qarşı hərbi münaqişə yaradılmasında maraqlı deyil, xüsusilə də Dehlinin Rusiya, Mərkəzi Asiya və Əfqanıstandakı bazarlara tranzit marşrutları açması nəzərə alınmaqla.
Ralf Petersin “Böyük Yaxın Şərq” xəritəsi
İran-Pakistan münasibətləri isə 1979-cu il inqilabdan sonra uzun illər boyu gərgin olub və Tehran həmişə Riyadın istəyi ilə İrana qarşı silahlı qrupların sığındığı İslamabaddan şübhələnib.
Terror əməliyyatının icra vaxtı məsələsi də çox mühümdür. O, Səudiyyə Ərəbistanının şahzadəsi Məhəmməd Bin Salmanın Pakistana səfərindən bir neçə gün öncə baş verib. Pakistanın baş naziri İmran Xan və Məhəmməd Bin Salman 20 mlrd. dollarlıq müqaviləni imzalayarkən, İran tərəfində təhlükəsizlik perspektivdən Pakistan və Səudiyyə Ərəbistanının Tehrana qarşı hiylə qurduğundan şübhəyə düşənlər vardı.
Ralf Petersin “Böyük Yaxın Şərq” xəritəsi
Amma İranın Pakistandakı səfiri, baş verən hadisələrə baxmayaraq, ölkəsinin Çin-Pakistanın iqtisadi dəhlizinə qoşulmaq istəyini açıqlayıb. Digər tərəfdən, Tehran, Pakistanı (xüsusilə də ölkənin kəşfiyyat agentliyi İSİ-ni) son terror hadisəsində iştirakda ittiham edib. Maraqlıdır ki, son illərdə özü terror hədəfi olan İran Pakistanı “terrorçuluğun sponsoru” adlandırmayıb.
İranın niyyətlərindən asılı olmayaraq, İran-Pakistan əlaqələrinin pozulması Amerikanın yararınadır.
Pakistan “Qızıl halqa” strukturunun mühüm nöqtəsidir, əgər İran bütünlüklə bu layihəyə qoşulmazsa, “Qızıl halqa”nın Axilles dabanı yarana bilər. ABŞ-ın dəstəklədiyi Hindistanın təsir dairəsini genişləndirməsi və Orta Asiyaya qapı açması Çinin çəkindirilməsi məqsədi daşıyır. ABŞ-ın Çabahar limanında Hindistanı sanksiyalardan kənarda saxlaması da bununla bağlıdr.
Amma əgər İran strateji təhlükəsizlik məsələsində Çin ilə müqayisədə, ABŞ və Hindistanın daha yaxşı xidmət göstərəcəyini düşünsəydi, bu, yanlışlıq olardı.
İran öz geostrateji əhəmiyyətini yaxşı başa düşür. Xüsusilə ABŞ-ın Hindistandan istifadə etməklə Çini çəkindirmək baxımından. Buna görə də, ən pis ssenaridə İranın “dərin dövlət”i ABŞ-la sövdələşə biləcəyini güman etmir. Əksinə, Birləşmiş Ştatların İrana qarşı qeyri-stabilləşdirici əməliyyatları daha da gücləndirə biləcəyinə inanır. Həm də Pakistanı təzyiq etməklə.
İran İSİ-ni terrorizmi dəstəkləməkdə təqsirləndirərək Pakistanın “qırmızı xətlər”ini adlayıb. İranlıların ikitərəfli əlaqələrə vurulan ziyanın kompensasiya edilməsi müəyyən vaxt apara bilər. Ancaq bu, hər şeyin unudulması anlamı vermir.
Tehran ümumi sərhədlər boyu Pakistanla təhlükəsizlik əməkdaşlığını gücləndirmək niyyətini nümayiş etdirməlidir. İki ölkə hərbi və sosial-iqtisadi resurslarını Bəluchistanın transmilli ərazisində uzunmüddətli sabitliyin qurulmasına yönəlmiş geniş təhlükəsizlik strategiyasına sərf edə bilər. Bunu Koribko tərəfindən təklif edilən plan vasitəsilə Çinin “Bir qurşaq-Bir yol” layihəsi ilə də gerçəklşdirmək mümkündür.
Tərcümə: Strateq.az
Xəbərin oxunma sayı : 373
Analiz
Xəbərlər
-
Sosial sahəyə ayrılan vəsait artırılacaq? - AÇIQLAMA
-
“Həbsdə olmağımın səbəbini bilirəm” - Bəkir Orucovun məhkəməsi
-
Azərbaycanda 3 aya 51 milyon 36 min manatlıq narkotik ələ keçirib - HESABAT
-
NATO qoşunları Rusiya sərhədlərinə yaxınlaşır - Şoyqu
-
“COP29 bizə imkan verəcək ki, Qlobal Cənub ölkələri ilə təmasları gücləndirək” - İlham Əliyev
-
Polisin “saxla“ əmrinə tabe olmadı, hadisə yerindən qaçdı - VİDEO
-
Hansı ölkə uşaq böyütmək üçün daha əlverişlidir? – Azərbaycan son onluqdadır
-
Bakıda özəl klinikada əməliyyat olunan yeniyetmə öldü - Araşdırma aparılır
-
“Neft-qaz sahəsində uzun illər xüsusilə də Avropa bazarlarına nəql ediləcək resurslarımız var” - Prezident
-
Əhalinin nəzərinə! Tibbi arayışlarla bağlı yenilik, mayın 1-dən...
-
Bakıda 21 yaşlı model faciəli şəkildə öldü - FOTO
-
“COP29-a ev sahibliyi edəcək ölkə kimi Azərbaycan fəal hazırlıq prosesindədir” - İlham Əliyev
-
Ağdamdakı Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzi bağlandı - FOTO/VİDEO
-
Baydenin siyasətinə etiraz etdi – İstefa verdi
-
Tikilməkdə olan Laçın aeroportundan son görüntülər - VİDEO
-
NİİM əhaliyə müraciət etdi - VİDEO
-
“Fikirləşdim ki, ata-bala ikimizi də öldürəcək“ - “Cümü“yə 18 il həbs verildi
-
Hərbi gəmilər, kater və vertolyotlar Xəzərdə hərəkətə gətirildi: Möhtəşəm təlimlərdən FOTO/VİDEO
-
Xocavənddə partlayıcı vasitələr aşkar edilib: Saxlanılan var - FOTO
-
Qubada illərdir hökm sürən kanalizasiya problemi nə zaman həllini tapacaq? - VİDEO
-
Amerikalılar kütləvi şəkildə “iPhone” almaqdan imtina edirlər - SƏBƏB
-
Şəxs hansı halda orqanını başqasına verə bilər? - ARAŞDIRMA
-
Binəqədinin keçilməz yolları - VİDEO
-
Könül Kərimova estetik əməliyyat etdirib - FOTO
-
Xavi qərarını niyə dəyişdiyinin səbəbini dedi: “Üç dəqiqə söhbətləşdik və...“
-
Çörək və un məmulatlarına tələbatın azalması qiymətlərə təsir edəcək? - VİDEO
-
Azərbaycanda uşaqlar arasında yeni virus YAYILDI
-
Şadlıq saraylarında hansı menyular daha çox bahalaşıb? - QİYMƏTLƏR
-
Anar Ələkbərov o videonu Prezidentlərə göstərdi - VİDEO
-
Prezident İlham Əliyev Almaniyada işgüzar səfərdədir - FOTO/VİDEO
-
NATO baş katibi qırıcı təyyarədə ikinci pilot oldu - FOTO
-
Avtobuslarda gigiyenik qaydalara əməl olunmur - VİDEO
-
Lukaşenko nüvə başlığını qucaqladığını bildirib - VİDEO
-
Milli Məclisdən Avropa Parlamentinin qətnaməsinə ETİRAZ
-
Türkiyədə İŞİD-ə qarşı əməliyyat - 23 bəfər saxlanıldı
-
İlham Əliyev Füzulidən Berlinə getdi - Tarixi uçuş
-
Hansı rayonda nə qədər özəl uşaq bağçası var? – Tam siyahı
-
Azərbaycan-Qazaxıstan hərbi əməkdaşlığı müzakirə edilib - VİDEO
-
Keçmiş nazir müvininə 7 il iş kəsildi - 125 milyon mənimsəyib
-
Vətəndaş Qəbulu Mərkəzində may ayında qəbul cədvəli açıqlanıb - SİYAHI
-
Ətin qiyməti 25 manat olacaq? - AÇIQLAMA
-
Prezidentlər Ağdamda orta məktəbin təməlqoyma mərasimində - FOTOLAR
-
Yusif Mustafayev borc verdiyi 100 mindən çox pulunu geri ala bilmir - VİDEO
-
Tayvandan Azərbaycana gətirilən meyvə suyu yararsız çıxıb - FOTO
-
İlham Əliyev Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə etdi - FOTO
-
Mənimsəmədə təqsirləndirilən vəkilin cinayət işinin bəzi detalları məlum olub - İTTİHAM AKTI
-
COP29 Azərbaycanın malik olduğu imkanlarıntəqdimatı olacaq
-
Xaricdən gətirilən kartof ölkə daxilində 2 dəfə baha satılır – Rəqəmlər
-
Prezidentlərin Ağdama səfərindən - Maraqlı fotolar
-
İki naziri yola salan Heydər Yaqubov... – Direktor öz gücünü kimdən alır?
-
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır - Zaxarova
-
“TikTok“la bağlı sorğu keçirilib - 74,9% məhdudiyyət tətbiqini istəyib
-
Binə qəsəbəsində qanunsuz elektrik xətləri çəkilir? - VİDEO
-
Xocalıda insan qalıqları aşkar edildi - FOTO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Ağdam Konfrans Mərkəzi ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
HƏMAS silahı yerə qoyacağına söz verdi: Amma bir şərtlə
-
“Füzuli tam şəkildə yenidən qurulur” - Hikmət Hacıyev
-
Ağdam Cümə məscidinin bərpadan sonra açılışı olub - FOTOLAR
-
Naxçıvanın yeni baş naziri kimdir? - DOSYE
-
Bakıda kişi qardaşını qətlə yetirib: “Hamımızın başına oyun açırdı”
-
Prezidentlər Pənahəli xanın sarayı və İmarət kompleksində görülən işlərlə tanış olublar - FOTO
-
Deputatdan parlament seçkilərinin vaxtı ilə bağlı iddia
-
Bakının məşhur məktəbi təmirə bağlanır: Şagirdlər digər təhsil ocağına köçürülürlər
-
Avtomobili yay rejiminə necə keçirək? - AÇIQLAMA + VİDEO
-
Naxçıvanın yeni baş naziri vəzifəsindən azad olundu - Yerinə Cəlilov təyin edildi
-
“Zəngəzur dəhlizinin adını eşitdikcə sanki ağıllarını itirirlər...“ - “Bu, çox qəribədir“
-
Azərbaycandan dünyaya Yaşıl Baxış
-
Bakıda 6 istiqamət üzrə istirahət zonaları yaradılacaq - TƏFƏRRÜAT + VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Füzulinin Baş planı ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
Nəsib Quliyev qadına görə intihar edib - SENSASİYALI İDDİA
-
“Dövlət sərhədimizin 12 kilometri artıq delimitasiya olunmuş hesab edilir” - Prezident İlham Əliyev
-
Bölmələrimiz həyəcan siqnalı ilə ayağa qaldırıldı - Zakir Həsənov prosesi izlədi
-
Taliban İŞİD-ə qarşı mübarizə üçün xüsusi bölmə yaradır: İşsizlərin siyahısı hazırlanır
-
Azərbaycanda balıq ovu qadağan edilir - Bu tarixdə
-
“NATO Polşada nüvə obyektləri yerləşdirərsə, hədəfimiz olacaq“ - Rusiya XİN
-
Cəfər Cabbarlı haqqında məxfi həqiqətlər - ARAŞDIRMA + VİDEO
-
Azərbaycanda niyə qeysəriyyə əməliyyatlarına üstünlük verilir? - ARAŞDIRMA
-
Bayden qanun imzaladı - Üç ölkəyə hərbi yardım haqqında
-
ADA Universitetində keçirilən forumdan mühüm məqamlar
-
İqlim dəyişmələrinin fəsadlarına qarşı mübarizəyə böyük töhfə
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
TOP 10
ARXİV