![]() |
|














Əhaliyə xəbərdarlıq - Wi-Fi modemi söndürün, yoxsa...
Tarix 14.08.20, 12:41 |
|
5488.jpg)
Son günlər ölkədə "Wi-Fi” təhlükəsizliyi ilə bağlı insidentlərin sayında kəskin artımın olması, əsasən istifadəçilərin şəbəkə qurğularının (router və modemlər) ələ keçirilərək "Wi-Fi” şəbəkə adlarının arzuolunmaz şəkildə dəyişdirildiyi halları müşahidə edilir.
Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyindən Pravda.az-a verilən məlumata görə, insidentlər Elektron Təhlükəsizlik Xidməti tərəfindən araşdırılır.
Araşdırmalar nəticəsində hücumların baş verməsinin əsas səbəbinin şəbəkə qurğularının təhlükəsizliyi üçün sadə təhlükəsizlik tənzimləmələrinin tətbiq edilməməsinin olduğu müəyyən edilib. Belə ki, qurğular üçün standart və zəif parollardan (admin, password, 12345 və s.), şəbəkə adlarında müəyyənləşdirici məlumatlardan (ad, soyad, telefon nömrəsi, ünvan və s.) istifadə olunub, eləcə də proqram təminatı yeniləmələri aparılmayıb.
Bildiyimiz kimi, evlərdə olan bütün qurğular (telefon, kompüter, smart qurğular və s.) internetə router cihazı vasitəsilə qoşulur. Router düzgün konfiqurasiya olunmadığı, təhlükəsizliklə bağlı vacib sazlamalar aparılmadığı, eləcə də zəif və standart parollardan istifadə olunduğu zaman asanlıqla bədniyyətlilər tərəfindən ələ keçirilə bilər.
Router yoluxduqda, bədniyyətlilər tərəfindən istifadəçilərin trafiki izlənilməklə fərdi məlumatları ələ keçirilə, routeri sıradan çıxarıla, şəbəkələrində olan digər cihazlara hücumlar oluna bilər. Məhz bu səbəbdən routerin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi kompüterin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi qədər vacib hesab olunur.
Elektron Təhlükəsizlik Xidməti vətəndaşlara vaxt itirmədən aşağıdakı sazlamaları aparmalarını tövsiyə edir:
Aşağıdakı sazlamaları etmək üçün kompüteriniz routerə qoşulu olduqda, veb-brauzerdə routerin IP ünvanını (adətən routerin arxa hissəsində göstərilir) daxil etməklə idarəetmə panelinə daxil olmalısınız. Bu zaman sizdən istifadəçi adı və parol istəniləcək. Bu məlumatlar routerin istifadə təlimatından və ya istehsalçı və modelə görə internetdə axtarış edilməklə əldə edilə bilər.
- İlk öncə routerin susmaya görə təyin edilən standart istifadəçi adı və parolunu dəyişin. Bu parollar modelə və istehsalçıya görə asanlıqla internetdən əldə oluna bilər. Bu səbəbdən routeriniz üçün uzun və mürəkkəb parol (böyük və kiçik hərflər, rəqəm və simvolların kombinasiyasından ibarət 10-12 simvol uzunluğunda) seçin və onu başqa şəxslərlə paylaşmayın.
- Routerin proqram təminatını (firmware) mütəmadi olaraq yeniləyin. Son nəsil routerlərdə proqram təminatı avtomatik yenilənir, köhnə cihazlar üçün yenilənmə vaxtaşırı manual olaraq yerinə yetirilməlidir. Yenilənmə qəbul etməyən qurğular dəyişdirilməlidir.
- "Uzaqdan idarəetmə/Remote administration” funksiyasını söndürün və router parametrlərini tənzimləmək üçün routerinizə fiziki olaraq qoşulmadan – kabeldən istifadə edin.
- "Wi-Fi” şəbəkənizi ən son şifrləmə standartlarından ("WPA2” və ya "WPA3”) istifadə etməklə şifrləyin. "WPA2” seçimi olmadığı təqdirdə router dəyişdirilməlidir. "Wi-Fi” üçün parol seçərkən ardıcıl rəqəm və düymələrdən, fərdi məlumatlarınızdan istifadə etməyin. Böyük və kiçik hərflər, rəqəm və simvolların kombinasiyasından ibarət 10-12 simvol uzunluğunda mürəkkəb parol seçilməlidir.
- "Wi-Fi” şəbəkə adında (yəni "SSID”) hər hansı müəyyənləşdirici məlumatlar (ad, ünvan, telefon nömrəsi, fiziki ünvanlar və s.) istifadə olunmamalıdır. Hər routerin özünə uyğun zəiflikləri olduğunu və bunların hakerlərə məlum olduğunu nəzərə alaraq standart şəbəkə adlarından istifadə etmək olmaz.
- Router və modemdə təhlükəsizlik divarının ("firewall”) aktiv edilməsi, "UPnP” və "WPS” funksiyasının söndürülməsi tövsiyə edilir.
- "Wi-Fi” şəbəkəsinin parolu kənar şəxslərlə paylaşılmamalı və mütəmadi yenilənməlidir.
- "Guest network” funksiyasından istifadə olunması tövsiyə edilir. Bu sizə şəbəkənizi seqmentləşdirməyə və ziyarətçilərə onun yalnız bir seqmentinə daxil olmağa icazə verir.
Elektron Təhlükəsizlik Xidməti vətəndaşları şəbəkə qurğularındakı təhlükə ilə bağlı xəbərdar edib
Bütün istifadəçilərdən bu məsələyə ciddi yanaşmaları və vaxt itirmədən qeyd edilən sazlamaları aparmaları xahiş olunur. Hər hansı çətinlik yaranarsa, routeri konfiqurasiya edən internet xidməti provayderlərinə müraciət edə bilərlər.
İstifadəçilərdən "Wi-Fi” şəbəkəsinin adı xəbərləri olmadan dəyişdirildiyi və ya routerlərinin yoluxduğuna dair hər hansı şübhələri olduğu hallarda "www.cert.az” rəsmi saytı və ya [email protected] e-poçtu, həmçinin sosial şəbəkə hesabları vasitəsilə Elektron Təhlükəsizlik Xidmətinə müraciət etmələri xahiş olunur.
Xəbərin oxunma sayı : 3097
Sosial
Xəbərlər
-
Qarabağ Universitetinin yeni tələbə yataqxanası istifadəyə verildi - Fotolar
-
Nifrət səfirləri olmayın - İrakli Kobaxidze Aİ səfirlərinə çağırış etdi
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Selçuk Bayraktardan daha bir möhtəşəm layihənin anonsu: Yeni sosial platforma yaradılır
-
Bacısından şikayət edən qadını məhkəmə önündə sürüdü - “Səni öldürəcəyəm”
-
Azərbaycanın xarici ticarət dövriyyəsində əsas ölkələr - Birinciliyi bu ölkə qoruyur
-
“İsrailə sanksiyalarla bağlı yekun qərara gəlməmişik“ - Rəsmi Berlin
-
Dələduzluğa məruz qalan vətəndaşdan Vilayət Eyvazova - MÜRACİƏT
-
“Zümrüd Residence“dən 3 otaq ev aldı, 2 otaq çıxdı - “Kupça“ da ala bilmirik“
-
Azərbaycandan ən çox hansı ölkələrə pul köçürülür? - SİYAHI
-
Lənkəranskinin qardaşının 700 minlik villası ilə bağlı fırıldağın - Təfərrüatı
-
“Putini şirnikləndirməklə razılaşma cəhdi nəticə verməyəcək“ - Lavrov
-
Beyləqanda Dövlət Suverenliyi Günü ilə bağlı tədbir keçirildi - Fotolar
-
Mərhum generalın cinayət işi üzrə məhkəmə yekunlaşdı - İş adamlarına hökm oxundu
-
Fransadan Azərbaycana pul köçürmələri 5 dəfəyə yaxın artıb - Tam siyahı
-
Rayonlara leysan və dolu yağacaq - Sabahın havası
-
Gədəbəy rayonunda maye qazdoldurma məntəqəsi bağlandı - VİDEO
-
Vəkil Cavidan Osmanlıya cinayət işi başlanılıb - Dələduzluğa görə
-
Əvvəl arvadını öldürdü, sonra özünü bıçaqladı - Sumqayıtda cinayət
-
Türkiyə mediasında “Qarabağ”ın zəfəri bu cür təqdim edildi - FOTO
-
“Sədərək” və “Binə”də valyuta köçürmə sistemi - 1,5 milyonluq dələduzluq və müəmmalı Həmzə…
-
Bank borclarına görə qərarların 50%-i icra olunmur - Deputat
-
Zelenski Qərbə çağırış etdi: “Daha çox Ukraynanı düşünün”
-
“Villa İnşaat``dan ev almaq istəyən şəxsin 30 min manatı mənimsənilib - VİDEO
-
Bu zəfər futbolçulara stimul verəcək - Qurban Qurbanov
-
Trampın səfəri zamanı dron uçurdular - Həbs edildilər
-
Masazır və Xırdalanda qiymətlər Bakıdan niyə bahadır? - Açıqlama
-
İsrail və Suriya rəsmiləri Bakıda görüşəcək - Bu tarixdə
-
Xırdalanda “Albus“ MMC-nin tikinti işləri sakinlərdə narazılıq yaradıb - VİDEO
-
“Heç bir şərt olmadan Tramp və Putinlə görüşə hazıram“ - Zelenski
-
Babək prospektində yerləşən təkər bazarında yanğın olub - VİDEO
-
Əhalinin dərman xərcləri xeyli artıb - VİDEO
-
Xarici diplomlar hansı hallarda tanınır? - VİDEO
-
Separatizmə son qoyan əməliyyat
-
Azərbaycanın suveren hüququ - lokal antiterror tədbirləri
-
“Futbolçularımdakı inam qələbə qazanmağa kömək etdi“ - Qurban Qurbanov
-
“Qarabağ“dan möhtəşəm geridönüş - “Benfika”nı da devirdi! + VİDEO
-
Tramp Azərbaycanla bağlı növbəti paylaşım edib: Bu mənim üçün əbədi dostluq olacaq
-
“BMT Təhlükəsizlik Şurasının tərkibində islahatlara ehtiyac var“ - Quterreş
-
Vardanyan Paşinyanın və ATƏT-in Minsk qrupunun üzvlərinin dindirilməsini istəyir - MƏHKƏMƏ
-
İlham Əliyev BƏƏ Prezidenti ilə görüşünə dair paylaşım edib - VİDEO
-
Bu binalarda satılan mənzillərin qiyməti artıb - VİDEO
-
Azadlıqda olan həmin vəzifəlilərin həbsi tələb edildi - VİDEO
-
Sumqayıtda yaşayış binasında yanğın baş verib - VİDEO
-
“MFX-Trading İnvestisiya Şirkəti”ndə eniş davam edir - Dövriyyəsi 207 milyona yaxın azalıb
-
Azərbaycan xüsusi təyinatlılarının da iştirak etdiyi çoxmillətli təlim başa çatıb - VİDEO
-
Vacib və labüd əhəmiyyət daşıyan antiterror tədbirləri
-
Bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
İpoteka ilə ev almaq istəyənləri sevindirəcək xəbər - Bu ərazidə...
-
“Zelenski Rusiya ilə razılığa gəlməli olacaq“ - Tramp
-
Qəbristanlıqlarla bağlı xaos: İdarəetmə bələdiyyələrə verilə bilərmi?
-
“İtaliya Rusiyanın hücumuna hazır deyil“ - Müdafiə naziri
-
Azərbaycandan 4 ölkəyə məhdudiyyət - Mallar geri qaytarıldı
-
Şanlı Qələbələr ayı
-
BƏƏ Prezidentinin Azərbaycana rəsmi səfəri başa çatdı - FOTO
-
Leysan olacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
Ali Məhkəmənin hakimi təqaüdə yola salındı - FOTO
-
İlham Əliyevin adından BƏƏ Prezidentinin şərəfinə rəsmi nahar verildi - FOTO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Prezidentlər Cıdır düzündə Qarabağ atlarının şousunu izləyiblər - FOTOLAR
-
Nazirlik Nigar Köçərlinin kitablarını müsadirə edib? - Rəsmi açıqlama
-
“Veysəloğlu-Distribusiya“ ucqar kəndlərdə məktəblilərə dəstəyini davam etdirir - FOTOLAR
-
Prezidentlər Milli Xalça Muzeyinin Şuşa filialında olublar - FOTOLAR
-
“Qarabağ”ın gəncləri “Benfika”ya uduzdu - 1:7
-
Azərbaycanda az iş saatı ilə yüksək maaş alan sahələr - CƏDVƏL
-
Tramp bu nəşri məhkəməyə verdi - 15 milyard dollar tələb edir
-
Güllələnmiş heykəllərə baxdılar - FOTOLAR
-
Məktəbli bıçaqlanaraq öldürüldü - Sinif yoldaşı saxlanıldı
-
DOST işçiləri arasında dava: Süpürkəçi həmkarını vurdu
-
“Vaxt olur, Səmiyyəyə yemək almağa imkanım çatmır, kömək edin” - MÜRACİƏT
-
Prezidentlərin Şuşada geniş tərkibdə görüşü oldu - FOTOLAR
-
Leysan yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
BƏƏ Prezidentinin Şuşada rəsmi qarşılanma mərasimi oldu - FOTOLAR
-
Azərbaycan gələn il nə qədər borc alacaq və nə qədər qaytaracaq? - MƏBLƏĞ
-
Vəkil olmaq istəyənlərin nəzərinə - Qanun dəyişir
-
Maliyyə Nazirliyinin işçiləri “gecələr niyə yatmırlar?” - Təfərrüat
-
Bir evdən məktəbə yola düşən 6 uşaq... - FOTO
-
İlham Əliyev BƏƏ Prezidentini Füzulidə qarşıladı - Fotolar
-
“Buraxılış imtahanında yeni test modeli tətbiq ediləcək“ - Məleykə Abbaszadə
-
Tanınmış idmançı vəkilinin pulunu vermədi - Məhkəmədə uduzdu
-
Faiq Ağayev canlı efirdə aparıcı Zümrüdü tənqid etdi - VİDEO
-
Bakının mərkəzindəki gecə klubu bağlandı - VİDEO
-
Gələn il Azərbaycanda inflyasiya azalacaq - RƏSMİ
-
Uğursuz göz əməliyyatından sonra əlil oldu - TƏFƏRRÜAT
-
Azyaşlı övladı Fransada əllərindən alınan azərbaycanlı qadından açıqlama - VİDEO
-
Bu iki səfirliyin Azərbaycanda vergi borcları var - 250 min manat
-
Yasamal rayon 286 saylı məktəbdə summativ pulu yığılır? - İDDİA
-
Qafqaz İslam Ordusu Bakını necə xilas etdi? - 107 il öncənin tarixi həqiqəti
-
Feldşer Müdafiə Nazirliyini məhkəməyə verdi - Əvvəl uddu, sonra uduzdu
-
Avro yenidən 2 manatı keçdi - Rəsmi məzənnələr
-
İsrail genişmiqyaslı hücuma başladı - Qəzzanı ələ keçirmək istəyir
-
Bakıda böyük dəyişiklik başlayır: Hansı ərazilər yenidən qurulacaq? (VİDEO)
-
Yarıçılpaq libası ilə diqqət çəkdi - Fotolar
-
“Benfika“ya qarşı çəkinmədən oynayacağıq“ - Qurban Qurbanov
-
Prezident o evlə bağlı tapşırıq verdi - VİDEO
-
“İlon Mask “Tesla” səhmlərini 1 milyard dollara aldı” - “Bloomberg”
-
Keyfiyyətli təhsil ucuz başa gələ bilməz - NAZİR
-
Bu ərazilərdə qaz kəsiləcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Bu ərazilərdə qaz kəsiləcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Türk əsilli Sinan Selen gizli xidmətin rəhbəri oldu - Almaniyada tarixi ilk
-
“Qəzzada öldürülən fələstinlilərin sayı 680 min nəfərdir” - BMT dəhşətli rəqəm AÇIQLADI
-
Aeroportdan şəhər istiqamətinə yeni taksi qiymətləti - VİDEO
-
Boşanmaların səbəbi nədir və ya kimdir günahkar - AÇIQLAMA
-
Gələn ilin dövlət büdcəsi əsasən hara xərclənəcək? - VİDEO
-
Sabirabadda tükürpədən qətl: Söyüşə görə başını kəsib bədənindən ayırdı
-
1988-1992-ci illərdə ermənilərin cinayətlər ilə bağlı sənədlər tədqiq edilib - FOTOLAR
-
Azərbaycan futbolunda son 10 ilin rekordu təkrarlandı - 12:0
-
“Qızıl Ulduz 2001”də səyyar vergi yoxlaması - 400 min manat əlavə vergi, 200 min manat sanksiya
-
Milyarderlərin münaqişəsi: Mask Sorosu insanlığa qarşı cinayətdə ittiham etdi
-
Azadlığa çıxmaq istədi, 30 min manat pulu batdı - Dələduzluq cinayəti
-
Sel körpünü dağıtdı, əhali çarəsiz qaldı: “Uşaqları məktəbə necə göndərək?“ (VİDEO)
-
Bilik günü: 288 nömrəli məktəbdə “birinci“lərin duyğuları - VİDEO
-
“İsraillə danışıqlar aparmağın mənası yoxdur“ - Qətər Əmiri
-
Şuşada külli miqdarda silah-sursat aşkarlandı - Video
-
Bakıda və rayonlarda leysan yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
7 ay ərzində Azərbaycana 675 min smartfon gətirilib - Ölkələr və qiymətlər
-
Prezident Şuşada Bayraktaroğlunu qəbul etdi - Fotolar
-
Baş nazirdən sərəncam - Bakının bəzi əraziləri yenidən qurulacaq
-
19 milyon ayrılıb, amma... - Nərimanov Tibb Mərkəzində yenidənqurma niyə bitmir?
-
“Antiterror əməliyyatı hamıya dərs oldu“ - “Separatçıların kökünü kəsdik...“
TOP 10
ARXİV