|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
İraq Kürdüstanına Kremlin həmləsi: Rusiya ilə neft müqaviləsi region üçün böyük nəticələr doğuracaq - Təhlil
Tarix 13.06.17, 15:44 |
|
Mahmud Bozarslan
"Al-Monitor"
İraqın mərkəzi hökuməti illər boyu ölkənin şimalındakı Kürdüstan Regional Rəhbərliyi (İKRR) tərəfindən İraq neftinin satışına qarşı çıxıb. İKRR-in ən böyük neft satışı 2014-cü ildə Türkiyə ilə olub və o zaman yaranmış mübahisədə tərəflər bir-birini "İraq Konstitusiyasını düzgün anlamamaqda" ittiham edərək onu böhran səviyyəsinə çatdırdı.
Lakin az sonra İŞİD İraqın şimalındakı Mosulu işğal etdi və neft dəllalı oldu. Terror təşkilatı kürd bölgəsini təhdid etməyə başladı və neftlə bağlı mübahisə kənara qoyuldu. Bununla belə, İKRR sakitcə neft ticarətini davam etdirir.
Kürdüstan Rəhbərliyinin həm iqtisadi böhran, həm də İŞİD-lə müharibədə ciddi problemləri vardı. İndi, İŞİD təhlükəsi azaldıqda, neft ticarəti yenidən gündəmdədir və İKRR fəallaşıb. İlk böyük saziş coğrafi cəhətdən uzaq, lakin siyasi cəhətdən yaxın Rusiya ilə imzalanıb.
İyunun 1-3-də keçirilmiş Sankt-Peterburq Beynəlxalq İqtisadi Forumunda İKRR-in iştirakı sıradan bir hadisə kimi görülürdü. Amma neft sazişi barədə xəbərlər diqqəti kürdlərə yönəltdi. İKRR baş naziri Nəçirvan Bərzani Rusiyanın "Rosneft" şirkəti ilə 20 illik müqavilə imzalayıb. 2 İyun müqaviləsinə əsasən, Rusiya kürd neftini alacaq və Almaniyada satacaq. İlk addım kimi, Rusiya İKRR ərazisinə 3 milyard $ sərmayə qoyacaq.
"Rudaw" kürd xəbər saytının məlumatına görə, razılaşma qüvvəyə minib və 2017-19-cu illər üçün xam neft satışına dair fevral ayında imzalanmış sazişi möhkəmləndirir. Müqavilə "Rosneft"ə 700 min barel ötürücülük gücü ilə regional nəql kəmərinə giriş imkanı verir. Onun nəql gücü bu ilin sonuna qədər gündəlik 1 milyon barelə qədər genişləndiriləcək.
İndi Russia, ABŞ və Türkiyə ilə birlikdə, kürd neft bazarında əsas oyunçulardan biridir. Lakin bu yeni müştəri region üçün yalnız "pul gətirən" mənası verirmi?
İKRR-in sabiq baş naziri Berhan Salehin məsləhətçisi olmuş Cabbar Qədirin sözlərinə görə, ruslar kürdləri bölgənin gələcək əsas oyunçularından biri kimi görür.
"Rusiyanın fikrincə, İraq üç dövlət olmasa da, ən azı üç federal rayona bölünəcək. Mərkəzi hökuməti ilə münasibətlər buna görə zəiflədi. Rəsmi Bağdad müqaviləyə qarşı çıxsa da, İKRR və ruslar təzyiq göstərir. "Siz amerikalılarla sövdələşirsiniz. Onlar kürd bölgəsində neft kəşfiyyatı aparır. Biz də eyni işi görürük" deyirlər", – C.Qədir "Al-Monitor"a bildirib.
"Siz bunun bütün siyasi nəticələrinə məhəl qoymaya bilməzsiniz. İndiyədək Türkiyə Kürdüstanın neft işlərini idarə və bundan öz şərtlərini qəbul etdirmək üçün istifadə edirdi. Amma o, "Rosneft"lə belə rəftar edə bilməyəcək. Bu, Kürdüstanın gələcəyi üçün mühüm məsələdir. Amma istənilən halda, şəffaflıq olmalıdır. İnsanlar rusların və kürdlərin nə qədər qazanacağını bilməlidir", – deyə o əlavə edib.
ABŞ və Türkiyə "kiçik tort"dan başqasına da pay verilməsinə necə təpki göstərəcək?
C.Qədirin fikrincə, Birləşmiş Ştatlar bu müqavilə ilə xoşbəxt olmayacaq. Amma görünür, kürdlər əvvəlcədən Ankara və Vaşinqtonla məsləhətləşiblər ki, amerikalılar çox dilxor olmasın, çünki ABŞ İraq hökumətilə strateji əlaqələr saxlayır.
Keçmiş diplomat və Ərbildə Türkiyənin ilk baş konsulu olmuş Aydın Selcenin sözlərinə görə, "Rosneft"in İKRR-dən xam neft alması mühüm addımdır. O, "Al-Monitor"a bildirib ki, müqavilənin əsas aspekti "Rosneft"in İKRR kəmərindən istifadəsi və nəticədə kəmərin nəql potensialının artırılmasıdır. Selcan bunun Ankara, Bağdad və Ərbil arasında gərginlik yaradacağını düşünmür.
"Ankara müqavilə barədə əvvəlcədən məlumatlı idi. Neçirvan Bərzaninin Türkiyəyə müntəzəm səfərləri və Ərdoğanla dostluq əlaqələrinə istinadla belə demək mümkündür. İndi "Rosneft" kimi ağırçəkili oyunçu kürd neftini alacaq və Almaniyadakı müəssisələrində onu saflaşdırdıracaq. Siyasi nəticələr, təbii ki, olmalıdır. Türkiyəyə bunun necə təsir edəcəyi haqqında Ankarada bəzi adamlar artıq düşünür", – Selcan əlavə edib.
İKRR üçün müştərilərin kimliyi əsas deyil. O, bir alıcı ilə məhdudlaşmaq istəmir. Müştəri şaxələnməsi nə qədər çox olarsa, kürd iqtisadiyyatı üçün bir o qədər yaxşıdır. Rusiya ilə neft müqaviləsinin kürd administrasiyasının qollarını gücləndirdiyinə heç bir şübhə yoxdur. Sentyabrda keçiriləcək mübahisəli kürd müstəqillik referendumu "bəli" səslərinin çoxluğu ilə başa çatarsa, neft müqaviləsi tam müstəqilliyə doğru yürüşdə böyük rol oynaya bilər.
Rusiya ilə müqavilə faktiki olaraq onları mübahisəli məqsəddən yayınmağa təşviq edə bilər – Aralıq dənizi çıxmaq, neft və təbii qazı dənizlə nəql etmək…
Tərcümə: Strateq.az
Xəbərin oxunma sayı : 118
Analiz
Xəbərlər
-
Könül Kərimova estetik əməliyyat etdirib - FOTO
-
Xavi qərarını niyə dəyişdiyinin səbəbini dedi: “Üç dəqiqə söhbətləşdik və...“
-
Çörək və un məmulatlarına tələbatın azalması qiymətlərə təsir edəcək? - VİDEO
-
Azərbaycanda uşaqlar arasında yeni virus YAYILDI
-
Şadlıq saraylarında hansı menyular daha çox bahalaşıb? - QİYMƏTLƏR
-
Anar Ələkbərov o videonu Prezidentlərə göstərdi - VİDEO
-
Prezident İlham Əliyev Almaniyada işgüzar səfərdədir - FOTO/VİDEO
-
NATO baş katibi qırıcı təyyarədə ikinci pilot oldu - FOTO
-
Avtobuslarda gigiyenik qaydalara əməl olunmur - VİDEO
-
Lukaşenko nüvə başlığını qucaqladığını bildirib - VİDEO
-
Milli Məclisdən Avropa Parlamentinin qətnaməsinə ETİRAZ
-
Türkiyədə İŞİD-ə qarşı əməliyyat - 23 bəfər saxlanıldı
-
İlham Əliyev Füzulidən Berlinə getdi - Tarixi uçuş
-
Hansı rayonda nə qədər özəl uşaq bağçası var? – Tam siyahı
-
Azərbaycan-Qazaxıstan hərbi əməkdaşlığı müzakirə edilib - VİDEO
-
Keçmiş nazir müvininə 7 il iş kəsildi - 125 milyon mənimsəyib
-
Vətəndaş Qəbulu Mərkəzində may ayında qəbul cədvəli açıqlanıb - SİYAHI
-
Ətin qiyməti 25 manat olacaq? - AÇIQLAMA
-
Prezidentlər Ağdamda orta məktəbin təməlqoyma mərasimində - FOTOLAR
-
Yusif Mustafayev borc verdiyi 100 mindən çox pulunu geri ala bilmir - VİDEO
-
Tayvandan Azərbaycana gətirilən meyvə suyu yararsız çıxıb - FOTO
-
İlham Əliyev Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə etdi - FOTO
-
Mənimsəmədə təqsirləndirilən vəkilin cinayət işinin bəzi detalları məlum olub - İTTİHAM AKTI
-
COP29 Azərbaycanın malik olduğu imkanlarıntəqdimatı olacaq
-
Xaricdən gətirilən kartof ölkə daxilində 2 dəfə baha satılır – Rəqəmlər
-
Prezidentlərin Ağdama səfərindən - Maraqlı fotolar
-
İki naziri yola salan Heydər Yaqubov... – Direktor öz gücünü kimdən alır?
-
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır - Zaxarova
-
“TikTok“la bağlı sorğu keçirilib - 74,9% məhdudiyyət tətbiqini istəyib
-
Binə qəsəbəsində qanunsuz elektrik xətləri çəkilir? - VİDEO
-
Xocalıda insan qalıqları aşkar edildi - FOTO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Ağdam Konfrans Mərkəzi ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
HƏMAS silahı yerə qoyacağına söz verdi: Amma bir şərtlə
-
“Füzuli tam şəkildə yenidən qurulur” - Hikmət Hacıyev
-
Ağdam Cümə məscidinin bərpadan sonra açılışı olub - FOTOLAR
-
Naxçıvanın yeni baş naziri kimdir? - DOSYE
-
Bakıda kişi qardaşını qətlə yetirib: “Hamımızın başına oyun açırdı”
-
Prezidentlər Pənahəli xanın sarayı və İmarət kompleksində görülən işlərlə tanış olublar - FOTO
-
Deputatdan parlament seçkilərinin vaxtı ilə bağlı iddia
-
Bakının məşhur məktəbi təmirə bağlanır: Şagirdlər digər təhsil ocağına köçürülürlər
-
Avtomobili yay rejiminə necə keçirək? - AÇIQLAMA + VİDEO
-
Naxçıvanın yeni baş naziri vəzifəsindən azad olundu - Yerinə Cəlilov təyin edildi
-
“Zəngəzur dəhlizinin adını eşitdikcə sanki ağıllarını itirirlər...“ - “Bu, çox qəribədir“
-
Azərbaycandan dünyaya Yaşıl Baxış
-
Bakıda 6 istiqamət üzrə istirahət zonaları yaradılacaq - TƏFƏRRÜAT + VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Füzulinin Baş planı ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
Nəsib Quliyev qadına görə intihar edib - SENSASİYALI İDDİA
-
“Dövlət sərhədimizin 12 kilometri artıq delimitasiya olunmuş hesab edilir” - Prezident İlham Əliyev
-
Bölmələrimiz həyəcan siqnalı ilə ayağa qaldırıldı - Zakir Həsənov prosesi izlədi
-
Taliban İŞİD-ə qarşı mübarizə üçün xüsusi bölmə yaradır: İşsizlərin siyahısı hazırlanır
-
Azərbaycanda balıq ovu qadağan edilir - Bu tarixdə
-
“NATO Polşada nüvə obyektləri yerləşdirərsə, hədəfimiz olacaq“ - Rusiya XİN
-
Cəfər Cabbarlı haqqında məxfi həqiqətlər - ARAŞDIRMA + VİDEO
-
Azərbaycanda niyə qeysəriyyə əməliyyatlarına üstünlük verilir? - ARAŞDIRMA
-
Bayden qanun imzaladı - Üç ölkəyə hərbi yardım haqqında
-
ADA Universitetində keçirilən forumdan mühüm məqamlar
-
İqlim dəyişmələrinin fəsadlarına qarşı mübarizəyə böyük töhfə
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
-
Bakıda təhlükəli vəziyyət: 130-dan çox yaşı olan bina hər an uça bilər (VİDEO)
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü olub - FOTO
-
Deputatın tikdiyi binanın əyilməsi ilə bağlı xəbərdarlıq: Komissiya yaradılması təklif edildi
-
“NATO-nun Finlandiyadakı təlimləri təxribat xarakterlidir” - Zaxarova
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü başladı
-
Qırğızıstan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTOLAR +VİDEO
-
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb - Kadr təyinatları olub
-
Sadır Japarov Bakıya gəldi - FOTO
-
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
-
Bakıda taksilər gediş haqqı qiymətini qaldırdı - VİDEO
-
“Made in Karabakh”: Şərablarımız yenidən dünyaya ayaq açır - VİDEO
-
Sabiq deputatın qardaşı oğlunun 350 min vergi borcu var - Ramiz Mehdiyevin qohumudur
-
Hadrut yenidən qurulur - Ən son görüntülər
-
Baş nazir iclas keçirib - Holdinqin İdarə Heyətinə tapşırıqlar verilib
-
“Rusiya yaxın günlərdə Ukrayna ərazisinə hücumları gücləndirəcək“ - ABŞ institutu
-
Yağış yağıb, şimşək çaxıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Sənəd masama qoyulan kimi onu imzalayacağam” - Bayden
-
Beyləqanda dəhşətli cinayət: Ferma sahibi toyuq hinində çobanın arvadına təcavüz etdi
-
Keyfiyyətsiz gün eynəklərinin qorxunc fəsadları - VİDEO
-
Masazırda vətəndaşa məxsus torpaq sahəsi zəbt edilərək ev tikilir - İDDİA + VİDEO
-
Dünyada ABŞ-dən narazılıq artır - QLOBAL SORĞU
-
"35 ildir Aygünü sevmişəm" - Faiq Ağayev
-
“Britaniya sənayesi müharibə rejiminə keçir” - Sunak
TOP 10
ARXİV