![]() |
|














Şuşada erməni kilsəsi olmayıb - Tarixi FAKTLAR + FOTO
Tarix 21.01.21, 18:20 |
|

Şuşada erməni kilsəsi olmayıb.
Bunu mədəni dəyərlər üzrə tədqiqatçı ekspert, Beynəlxalq Memarlar Akademiyasının Moskva şöbəsinin professoru, Azərbaycan Memarlar İttifaqının İdarə Heyətinin üzvü Faiq İsmayılov deyib.
Onun sözlərinə görə, Ermənistan mətbuatı mütəmadi olaraq saxta dəlillər gətirərək Şuşa şəhərində “erməni” kilsəsinin azərbaycanlılar tərəfindən “dağıdılacağı” barədə dezinformasiyalar yayır:
“Ermənilər belə bir şayiə yayırlar ki, guya Şuşa şəhərində “Qazançılar” adlandırılan kilsə 1722-ci ildə mövcud olmuş hansısa başqa bir kilsənin bünövrəsi üzərində Naxçıvanın Qazançı kəndindən gələn ermənilər tərəfindən inşa edilmişdir.
O zaman belə bir sual yaranır, əgər kilsə ermənilər tərəfindən tikilirdisə, niyə erməni qriqoryan kilsəsi memarlığı üslubunda tikilmirdi? Axı, əslində ermənilərin Cənubi Qafqaza gəlişi I Pyotrun 1724-cü ilin noyabrın 10-da rəsmiləşdirilən fərmanından sonra başlanmışdı. 1828-ci il Türkmənçay sülh müqaviləsinin nəticəsi olaraq 40 000 erməni, 1829-cu ilin Ədirnə sülhünün nəticələrinə görə Osmanlı İmperiyası ərazilərində yaşayan 90 000 erməni Azərbaycanın Naxçıvan, İrəvan və Qarabağ xanlıqları ərazilərində məskunlaşdırıldılar. Bu, onu deməyə əsas verir ki, o dövrə qədər Şuşada erməni kilsəsinin mövcudluğu mümkün deyildi. Bu və ya digər tarixi həqiqətlər ermənilərin yalan danışdıqlarını sübut edir”.
F.İsmayılov qeyd edib ki, Şuşa şəhərində keçən əsrin sonlarına qədər erməni kilsəsi mövcud olmayıb.
Şuşada rus pravoslav kilsəsinin yaranma tarixindən danışan mütəxəssis əlavə edib ki, 1805-ci ildə Qarabağ xanlığını devirməyə nail olan çar hökuməti digər bölgələrimizlə bərabər öz mənzil qərargahını Şuşa şəhərində də yaratdı:
“O dövrdə Şuşa şəhərində xristian kilsəsi yox idi. Rus əsgərlərinin ibadəti üçün isə kilsənin yaradılmasına ehtiyac var idi. Müharibələr nəticəsində iqtisadi cəhətdən zəif olan Rusiyanın şəhərdə quruculuq işləri aparmağa imkanı yox idi. Odur ki, ordu rəhbərliyi xanlığın divanxanasının qülləsindən zəng asdıraraq burada rus əsgərlərinin ibadəti üçün şərait yaratdı. 1806-cı ildə ruslar tərəfindən divanxananın yanında zəng qülləsi tikilmişdir. Lakin zaman keçdikcə Qarabağ xanlığının divanxanası rus ordusu komandanlığı tərəfindən təmir edilərək kilsə stilinə uyğunlaşdırılırdı və sonrakı dövrlərdə daha iki kilsə inşa edildi. Zaman keçdikcə kilsələrin də xarici görkəmi dəyişdirildi”.
F.İsmayılov əlavə edib ki, Şuşa şəhərindəki Qazançı adlandırılan rus pravoslav kilsəsinin 1887-ci ildə belə inşa edildiyi barədə arxiv sənədləri mövcuddur. Sonrakı illərdə daha bir dəyişikliyə məruz qalan rus kilsəsi mahiyyət etibarı ilə rus pravoslav kilsə memarlığının bütün qaydalarını özündə qoruyub saxlamışdır. Belə ki, kilsənin mərkəzi hissəsindəki qübbə sökülərək bir neçə metr hündürləşdirildi. Formalardakı fərq müqayisə edilərkən bu memarlıq üslubunun erməni qriqoryan kilsəsinə məxsus olmadığı aydın şəkildə görünür.
Tədqiqatçı ekspertin bildirdiyinə görə, Qarabağda erməni kilsəsinin fəaliyyəti Erməni Qriqorian Kilsəsinin rəhbəri II Vazgen tərəfindən Parqev Martinosyanın 1989-cu ildə Dağlıq Qarabağ bölgəsinə arxiyepiskop təyin edilməsindən sonra başlamışdır. Bu fakt göstərir ki, Şuşada erməni qriqoryan kilsəsi olmayıb.
“Dağlıq Qarabağ bölgəsində yerləşən bütün kilsələr 1930-cu ildə SSRİ hökumət rəhbərlərinin göstərişi ilə qapadılıb və bəzilərindən yem anbarı kimi istifadə olunub. SSRİ Hökumətinin bu qərarından sonra Şuşadakı rus kilsələri də baxımsız və istifadəsiz qalıb. Kilsələrin təkrar fəaliyyəti Mixail Qorbaçovun rəhbərliyi dövründə mümkün olub. 1989-cu ildə Qarabağda erməni yeparxiyasının yaradılması və Qarabağda yaşayan ermənilərin artan millətçilik tələbləri fonunda kilsələrin erməniləşdirilməsinə və aktiv olmayan kilsələrin belə işlək vəziyyətə gətirilməsi siyasəti aparıldı, bu məqsəd üçün xarici ölkələrdə yaşayan ermənilərin maddi imkanlarından istifadə olunmağa başlandı. Bu da nəticə etibarı ilə Azərbaycanın 20% torpaqlarının Ermənistan silahlı qüvvələrinin işğalı altına düşməsinə səbəb oldu”.
F.İsmayılov qeyd edib ki, Ermənistan hökuməti işğal etdiyi Azərbaycan ərazilərindəki xristian dövrü memarlıq abidələrini mənimsəməklə, bu torpaqları Ermənistana birləşdirib "Böyük Ermənistan" dövləti yaratmaq üçün çalışırdılar. Məhz bu səbəbdən də ermənilər bütün işğal altında saxladıqları ərazilərdəki kilsə və monastırların xarici görkəmini dəyişdirib erməni qriqoryan kilsələrinə çevirirdilər. Ermənilər Şuşadakı Qazançı rus kilsəsinin 1995-2000-ci ildə memarlıq quruluşunu dəyişdirərək erməni qriqoryan kilsəsinə çeviriblər.
Xəbərin oxunma sayı : 604
loading...
Sosial
Xəbərlər
-
Paşinyan geri çəkildi:“Rusiya bir nömrəli tərəfdaşdır“
-
Qubadlının Yusifbəyli kəndindən görüntülər - VİDEO
-
Bərdədə əməliyyat - Vəzifəli şəxslər korrupsiyaya görə həbs edildi
-
Paşinyanı ələ salan erməni general vəzifəsindən qovulub - VİDEO
-
“Türkiyə xalqının yanımızda olması və diplomatik dəstək bizi ruhlandırdı” - Hikmət Hacıyev
-
DSK işsizlərin sayı ilə bağlı statistikanı necə saxtalaşdırır? - İqtisadçı alim
-
Üçüncü Qarabağ savaşı başlaya bilər - Ruslar tərəf tutacaq?
-
Yolların buz bağlaması nəticəsində Bakıda 41 qəza baş verib - Rəsmi
-
Hava şəraiti ilə əlaqədar avtomobil yollarının vəziyyəti - AÇIQLANDI
-
Bayden Trampın daha bir fərmanını ləğv edib:“ABŞ-ın maraqlarına cavab vermir“
-
Azərbaycanlı rəqqasə ilana sarıldı - FOTOSESSİYA
-
Ceyhun Bayramov Ukrayna XİN başçısının müavini ilə görüşüb – XİN-dən açıqlama
-
Baydenin Qafqaza dəstəyi Rusiyanı geri oturda bilər – “The Hill”
-
Nazirlikdən əhaliyə xəbərdarlıq: “Səhər ölkə ərazisində...“
-
Türkiyədə “Mavi Vətən–2021” təlimləri:87 gəmi, 27 təyyarə və 20 helikopter cəlb olunacaq
-
Bıçaqlama işi, narkotik... - ƏƏSMN-nin şöbə müdiri Heybət İmanovun adı məhkəmə qalmaqalında...
-
İŞİD-in “xaç anası” böyük siyasətə qayıtmaq istəyir – Səddamın qızı bir müsahibə ilə İraqda vəlvələ doğurub
-
Ronaldu bu komandaya keçir - “Yuventus“dan ayrılır
-
“Zakir Fərəcovun “İdrak“ liseyində nə baş verir?“ - Valideyn yazır
-
Bəzi şəhər və rayonlarda qar yağmaqda davam edir - FAKTİKİ HAVA
-
XİN başçısı Avropa İttifaqının rəsmisi ilə telefonda nələri müzakirə edib? – Açıqlama
-
Sumqayıtda susuz və işıqsız qalan sakinlər – VİDEO
-
Azərbaycan vətəndaşları Gürcüstana yeni qayda ilə daxil olacaq - Martın 1-dən
-
“Gecə küçədə yatan şəxs evsiz yox, sərxoş olub”- Agentlik
-
Qarlı havada isinməyə ehtiyacı olanlar üçün çadırların ünvanları - SİYAHI
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Baxılan müraciətlərin sayı 350-ni ötüb
-
Mübariz Mənsimovun gəmilərində maaş üsyanı - “Biz kölə deyilik, biz dənizçilərik!“ (FOTO)
-
Qaradağda zəncirvarı qəzada bir nəfər ölüb, 4 nəfər xəsarət alıb - RƏSMİ
-
Hikmət Hacıyev Ukrayna XİN başçısının müavini ilə görüşüb –Nələr müzakirə olunub?
-
Modul Tipli Hospitalda qanunsuz işdən çıxarılma və maaşların gecikməsi- FHN aydınlıq gətirdi
-
Ermənistanda hərbi hissədə qiyam - Əsgərlər xidmətdən qaçır
-
Deputatın obyektində Xocalı soyqırımı günü əyləncə olacaq - FOTOLAR
-
Vətən müharibəsində düşmənə vurulan aviazərbələrin görüntüləri - VİDEO
-
Ağsuda “örüş qalmaqalı“ böyüyür - Kəndin torpağını satan vəzifəlilər kimlərdir?
-
“Natavanla Röya mənim nəyimə lazımdır?” – Səidə əsəbləşdi
-
“27 min manatımı, evimi əlimdən aldılar, hələ 42 min də istəyirlər“ - “Unibank“dan şikayət
-
Daha 31 obyektdə qaydalar pozulub – SİYAHI
-
Azərbaycanda daha 220 nəfər koronavirusa yoluxub, 2 nəfər vəfat edib – 145 nəfər isə sağalıb
-
Hazırda Bakıda 6 dərəcə şaxta var - FAKTİKİ HAVA
-
“Terrora qarşı mübarizə aparmaq üçün heç kimdən icazə almayacağıq“ - Ərdoğan
-
Qar və külək Bakı aeroportunun işinə təsir göstərib? - Açıqlama
-
Abşeron icra başçısının bacısı oğlu məhkəmə zalında həbs edildi - Gözlənilməz qərar
-
Ermənistanda gərginlik artır: etirazçılar universitet binasına basqın etdi –VİDEO
-
Ruslar türk dronlarına qarşı yeni sistem hazırlayıb - FOTO
-
Bu gecə Bakıda -9 dərəcə şaxta olacaq, yollar buz bağlayacaq – Xəbərdarlıq
-
Xocavəndin Ağdam kəndindən görüntülər - VİDEO
-
Həbs edilən Vətən müharibəsi qazisi ev dustaqlığına buraxıldı – Prokururluq xəbər yaydı
-
Bankından 6 milyard manat pul “qaçırılan” Çingiz Əsədullayevin azadlıqda qalmasının sirri
-
YAP-da qurultay ab-havası:klassik YAP-çılar narazıdır
-
AAYDA gücləndirilmiş iş rejiminə keçib- Hava şəraiti ilə əlaqədar
-
Daha bir Vətən müharibəsi iştirakçısı intihar etdi - FOTO
-
Gələn həftədən karantin rejimi yenidən sərtləşdirilir? - AÇIQLAMA
-
Moldovada Baş nazir vəzifəsi ilə bağlı gərginlik –Məhkəmə prezidentin fərmanını qanunsuz elan edib
-
Bakıda məcuri köçkünlərin yaşadığı binada yanğın - FOTO,VİDEO
-
Rusiya sülhməramlıları Kəlbəcərə 180 ton yük çatdırıb – Müdafiə Nazirliyi
-
Bakıda qar, şaxta, çovğun var - Yollar buz bağlayıb + VİDEOLAR
-
“Gün ərzində əlverişsiz hava şəraiti davam edəcək“ - Umayra Tağıyeva
-
Bakıda 5 dərəcəyə yaxın şaxta olub - FAKTİKİ HAVA
-
“Bu dietdən sonra ərim yataqda başqa biri oldu” – Məşhur aktrisadan ETİRAF
-
Tvitter Ermənistanla əlaqəli 35 hesabı blokladı –Azərbaycana görə
-
Hərbi bileti olmayanlar harda işləyə bilər? - Azərbaycanda qadağa yox imiş...
-
Paşinyan Rusiyanı biabır etdi: ““İsgəndər” raketlərini atdıq, partlamadı”
-
Generalın qisasını almaq eşqilə döyüşə atılan qəhrəman - Şəhid mayor Vüsal Vəliyevin savaş hekayəsi + VİDEO
-
“Vətən müharibəsində Türkiyənin tam və birmənalı dəstəyinin şahidi olduq” - Ceyhun Bayramov
-
Bu şəxslərin pulunu dövlət ödəyəcək - QANUN DƏYİŞDİ
-
Tatlısəs özündən 43 yaş kiçik sevgilisiylə görüntüləndi - FOTO
-
“Biz məğlub düşüncələri rədd etməyə çalışmalıyıq“ - Canni De Byazi
-
Azərbaycan, Türkiyə və Türkmənistan xarici işlər nazirləri görüşüb – FOTOLAR
-
Binə Atcılıq Mərkəzində antisanitar durum ürək bulandırır – FOTOLAR
-
Ərdoğan Ceyhun Bayramovu qəbul edib –FOTO
-
Gürcüstan prezidenti səfirlərlə bir araya gəldi:ölkədəki gərgin vəziyyət müzakirə olunub
-
Azərbaycanda əsgərlik 2 il olacaq? - Polkovnikdən açıqlama
-
“Məmurlar obyektlər tikərək Xəzər dənizindən insanlarımızı məhrum edirlər“ - Fazil Mustafa
-
Qubadlının Hal kəndindən görüntülər - VİDEO
-
“Yunanıstana qaydalar çərçivəsində lazımi cavabı verilib“ - Hulusi Akar
-
Ermənistan rəsmisindən etiraf - “1 600 erməni hərbçisi hələ də itkindir”
-
Türkanda ara qarışıb: yeni icra nümayəndəsilə bələdiyyə sədri köhnələrə rəhmət oxudur
-
Etirazla üzləşən iki liderin 6 saatlıq görüşü – Putin və Lukaşenko Soçidə nədən danışıblar?
-
İqbal Məmmədovla Qənirə Paşayeva arasında gərginlik: İki deputat yola getmirlər
-
Bu rayonlara qar yağır – SİYAHI
-
Direktorların işə qəbulu üzrə test imtahanı mərhələsi keçiriləcək –Nazirlik detalları açıqladı
-
Körpülərdən, yollardan milyonlar qazanan Ziya Məmmədovun dəbdəbəli həyatı - VİDEO
-
ABŞ-dan bitkoin açıqlaması: Qeyri-effektiv, qeyri-leqal...
-
FHN-nin modul xəstəxanasında etiraz aksiyası - İşçilər maaşlarını ala bilmir... - VİDEO
-
Gömrük generalının qardaşı oğlu niyə həbs edilmir? - İki dəfə adam öldürüb
-
Xalq artisti Yalçın Rzazadə Lənkəranda dəfn edilib –FOTO
-
Rəsmi Ankaradan Yerevana xəbərdarlıq:“Azərbaycana əlimizdən gələn dəstəyi verəcəyik”
-
Paşinyan etirazçılardan belə qaçdı - VİDEO
-
Roza İlhaməyə məhkəmədə uduzdu – Üzr istəyəcək
-
Azərbaycanda daha 223 nəfər koronavirusa yoluxub, 2 nəfər vəfat edib – 176 nəfər isə sağalıb
-
Bakıda bir evdə 5 nəfər dəm qazından boğularaq ölüb – Adlar
-
Müdafiə Nazirliyi Ağdamdan növbəti görüntülər yaydı – VİDEO
-
Nazirlik dərslərlə bağlı məlumat yaydı:“4 məktəbdə yenidən distant təhsilə keçilib“
-
Bakıda evlərdən birindən 5 gəncin meyiti tapıldı - Müammalı hadisə
-
Vahid Ələkbərovun oğurlanan milyonları və batdıqca batan – “Yelo Bank”
-
Dövlət Xidməti qaz sayğacları ilə bağlı yeni məlumat yaydı:“5 ildə bir dəfə dövri yoxlamadan keçməlidir“
-
Elektrik, su və qaz sayğaclarındakı problemlər… –Yeni qanun təsdiqləndi
-
Sabah Bakıya və rayonlara qar yağacaq – Xəbərdarlıq
-
ABŞ səfirliyi bəyanat yaydı:“Gürcüstan demokratiya yolunda geriyə addım atdı“
-
Ermənistan İrana “Boeing-737” təyyarəsi verib - ABŞ Yerevana sanksiya tətbiq edə bilər
-
Məhkəmə zalında gərginlik:4 dustaq qollarını ülgüclə doğradı
-
Baş nazirdən müxalif liderin həbsinə reaksiya:“Onlar dövlətin ləyaqətini və sabitliyini qorudular“
-
ƏƏSMN-dən pensiyalarla bağlı açıqlama:“Heç kimin staj dövrü və topladığı vəsait itmir“
-
Qarabağda erməni hərbçilərinin meyitlərinin axtarışı niyə dayandırılıb? - Bakıdan şərt...
-
Bu çağırışçılara 3 ay hərbi xidmətdən möhlət veriləcək – Yeni qanun
-
“Azərbaycanda pensiya yaş həddi yüksək deyil“ - Nazirlik pensiya
-
“Bu il neftin bir barelinin qiyməti 80 dollara çatacaq“ - “SOCAR Trading”
-
Milli Məclisdə operativ qərargah tənqid edildi: “Toylar keçirilməlidir”
-
“Bu, Gürcüstanda diktaruranı təsdiqləyir“ - Nino Burcanadze
-
Ramiz Mehdiyevdən daha bir şok qərar - “İnstitutlara məktub göndərərək...“
-
DSX-dan olan dələduz həbs edilib, amma vurduğu ziyanı ödəmir... – Prezidentə videoşikayət
-
Hulusi Akara verdiyi sözü tutan qəhrəman tankçı - VİDEO
-
Ermənilər ordumuzun Şuşaya girmə görüntülərini yaydı - VİDEO
-
Ziya Məmmədovun dəbdəbəli yeni sarayları aşkarlandı – Keçmiş nazir ölkənin hər yerində villalar tikibmiş + FOTOLAR
-
Ağdamın Sırxavənd kəndindən görüntülər - VİDEO
-
Gürcüstanda müxalifət lideri həbs edilib –FOTO
-
Bakıda daha bir məktəb koronavirusa görə bağlanıb:8 müəllim və bir neçə şagirdin COVİD testi müsbət çıxıb
-
“Mənim metodum dünyada heç kimdən geri qalmır“ - Mourinyo
-
Bitkoin kəskin ucuzlaşdı - Qiymət
-
Tanınmış meyxanaçılar karantini pozdu, cərimələndi - FOTO
TOP 10
ARXİV