|
Paşinyan yenə imtina etdi... - Bakı və İrəvan arasında sülh danışıqları dalana dirənib
“Ermənistan təhlükəli oyunlara qoşulub“ - Prezidentdən sərt xəbərdarlıq
Beynəlxalq Bankın 1,3 milyonluq tenderini olmayan şirkət necə udub? – Təfərrüat
Türkiyənin HERİKKS HHM sistemləri Azərbaycanda - Kəlbəcərdə quraşdırılıb
Hərbi güc təhlükəsizliyin əsas qarantıdır - Prezidentin mesajlarının pərdəarxası
Üçtərəfli Bəyannamənin ilk səkkiz bəndini kim pozub? - VİDEO
Şirkət rəhbəri 20 məmurla əlbir olub pulları mənimsədi - Korrupsiyaya bulaşmış rəsmilər kimlərdir? + ADLAR
Deputatın istirahət mərkəzi əl dəyişir... - Təhvil-təslim işlərinə hazırlıq gedir
Azərbaycan Ermənistanın silahlanmasına necə reaksiya verməlidir? - ARAŞDIRMA
Qlobal qarşıdurma kəskinləşir - Azərbaycan nə etməlidir?
ABŞ ordusunun əsgərləri Zəngəzura yerləşir - Nə baş verir? + VİDEO
Müdafiə Nazirliyi Ermənistana xəbərdarlıq etdi - “Bu, növbəti müharibəyə hazırlıqdır...“
Ankara uyğurlara diqqəti artırıb – Çin türk kəndlərinin adlarını dəyişdirir
“Üçüncü dünya müharibəsi riski artıb“ – “Qara dəniz üzərində ABŞ və Rusiya toqquşa bilər...”
Ermənistan Azərbaycana təzminatı necə ödəyə bilər? - DETALLAR
Tarix 25.09.24, 9:47 |
|
Müharibə və işğal dövründə Ermənistanın Azərbaycana vurduğu zərərə görə təzminatın ödənilməsi məsələsini iki müstəvidə irəli sürmək mümkündür.
Birincisi, bununla bağlı beynəlxalq məhkəmələrə müraciət etməkdir. Azərbaycan bu istiqamətdə işləyir, lakin nə qədər effektiv olacağı sual altındadır. Qarabağ münaqişəsinin mövcud olduğu dövr göstərdi ki, beynəlxalq hüquq və ədalət əsasən kağız üzərindədir, bu baxımdan, nəticənin əldə edilməsi asan olmayacaq.
İkincisi və ən effektiv yol sülh sazişi mətninə təzminatla bağlı bəndlərin daxil edilməsidir. Bakı bunu əsas şərtlərdən biri kimi irəli sürə bilər. İrəvan razılaşmayacaq, hərçənd, sülh sazişinin imzalanmaması kommunikasiyanın açılmaması deməkdir. Ki, bu olmayacağı təqdirdə "dalan ölkə” vəziyyətindən çıxa bilməyən Ermənistanın perspektivi sual altında olacaq, digər tərəfdən, İrəvan Qərb və Rusiya arasında yekun seçimi edə bilməyəcək. Bu baxımdan, təzminat məsələsinin sülh sazişi mətninə daxil edilməsində israrçı mövqe yekunda Ermənistanın geri çəkilməsi ilə nəticələnə bilər.
Əsas məsələ təzminatın hansı formada ödənilməsidir, çünki Ermənistan təkcə "müharibə təzminatı” (I Qarabağ müharibəsində vurduğu zərər) yox, həm də işğal dövründə törədiklərinin əvəzini ödəməlidir və bu, yüz milyardlarla dollar deməkdir. Bunun bir neçə forması təqdim edilir.
1. Ermənistan pul və dövlət səhmlərini, eləcə də sənayesini Azərbaycana verir;
2. "Təzminat fondu” yaradılır və Ermənistanı tərəfdaş kimi qəbul edən ölkələr bu fonda yardımlarla kömək edirlər;
3. Təzminat qarşılığında Ermənistanın mövcud olduğu ərazilərin bir hissəsi Azərbaycana verilir;
İlk iki variant mümkünsüz görünür. İrəvan yüzmilyardlarla dollar vəsaiti ödəmək gücündə deyil, eyni zamanda, Ermənistanın dostlarının təzminat fonduna yardım etməsi ehtimalı zəifdir. Yeganə çıxış yolu üçüncü versiya - ərazilərin verməkdir. Beynəlxalq təcrübədə bu, "ərazi güzəştləri” adlandırılsa da, Azərbaycan-Ermənistan məsələsində "ərazilərin qaytarılması” hesab oluna bilər. Çünki Ermənistanın mövcud olduğu ərazilərin böyük hissəsi ötən əsrin əvvəlində və sovetləşmə başladığı dövrdən 80-ci illərə qədər ermənilərə müxtəlif adlar altında "bağışlanan” Azərbaycan əraziləridir. Sərhədlərin şərti olması Ermənistana bu ərazilər üzərində tam legitimlik vermir, Paşinyanın tez-tez dilə gətirdiyi "kadastrımız yoxdur” ifadəsi də bununla bağlıdır. Ermənistan təzminat qarşılığında Azərbaycanın tarixi torpaqlarını qaytara bilər. Yaxud ən azı azərbaycanlılar evlərinə - Qərbi Azərbaycana qayıdır və onların təhlükəsizliyinin qorunması üçün rəsmi Bakıya suveren hüquqlar verilir. Müxtəlif versiyalar var, lakin təzminat təkcə dəymiş ziyanın qarşlanması üçün yox, həm də ermənilərin "ağıllanması” üçün də zəruridir.
II Dünya müharibəsindən sonra Almaniyanın üzləşdiyi vəziyyət almanlarda nasizmin onlara itki gətirdiyi fikrini qətiləşdirdi. Ermənistan müharibədə məğlub olsa da, revanşizm hələ də qalır. Təzminatın ödənməsi başqa ölkələrə qarşı ərazi iddialarının və revanşizmin onlara yalnız itki gətirdiyini anlamalarına kömək edə bilər.
Azərbaycan təzminat məsələsini erməni revanşizmini nəzarətdə saxlamaq və sıradan çıxarmaq üçün rıçaqlardan biri kimi əlində saxlamalıdır.
Asif Nərimanlı
Xəbərin oxunma sayı : 1348
Analiz
Xəbərlər
-
“Qarabağ”ın dəvəti ilə Avropanın bu klubları Bakıya gələcək - Siyahı
-
“İqlim fəlakətləri dövründə erkən xəbərdarlıq sistemi zərurətdir“ - Quterreş
-
Toy üçün qızıl almaq istəyənlərin nəzərinə! - Ucuzlaşdı - QİYMƏTLƏR
-
Prezident İlham Əliyev görüşlər keçirir - FOTOLAR
-
Bayden Ağ Evdə Trampla görüşdü - Fotolar
-
“Ukrayna Rusiya ilə cəbhədə məğlub olur“ - Mark Rütte
-
“Əgər biz cəngəlliyiksə, onda işlərimizə qarışmayın “ - Prezidentdən ağır ittihamlar + VİDEO
-
Azərbaycanda ingilis dilini necə bilirlər? - Ölkələrin siyahısı
-
“Hizbullah”dan İsrailə pua hücumu - Baş Qərargah ərazisi vuruldu
-
Kamran Əliyev BMT-nin Baş katibinin müavini ilə görüşdü - Fotolar
-
Əkrəm İmamoğlu Bakıdadır – Fotolar
-
Leyla Əliyeva “AzərEnerji” və “Azərişıq” ASC-lərin pavilyonuna da baxdı - VİDEO
-
İlham Əliyev kiçik ada dövlətlərinin Sammitində iştirak edib - FOTO/VİDEO
-
Azərbaycanlıların Türkiyədən nə qədər ev aldıqları açıqlandı - Rəsmi
-
Ronaldinyo Bakıdan paylaşım etdi - FOTO
-
Sabahdan bu marşrutların hərəkəti bərpa edilir - Siyahı
-
“İrəvan bu günlərdə Bakının sülh müqaviləsi ilə bağlı son təkliflər paketinə cavab verib“ - Paşinyan
-
“ATƏT-in Minsk qrupu dəfn olunub“ - Rusiya XİN
-
Prezident İlham Əliyev görüşlər keçirir - FOTOLAR
-
KOB-ların yaşıl keçidin təşviqinə və əməkdaşlığa dair sənədlər imzalanıb - FOTOLAR
-
“Rusiyanın cavabı dağıdıcı olacaq” - Zaxarova
-
Azərbaycan üçün TDT-nin güclənməsi prioritet məsələdir
-
“Türkiyə hazırda İsraillə bütün əlaqələrini kəsib“ - Ərdoğan
-
Əksər rayonlarda yağıntılı hava müşahidə olunur - Faktiki hava
-
Maaş və pensiyalar artacaq - Deputatdan açıqlama
-
“Trampın prezident seçilməsi münasibətlərdə müsbət fərqlilik yarada bilər“ - Ərdoğan
-
Yanvarın əvvəlində prezident seçkilərinin keçiriləcəyi gözlənilir - Kobaxidze
-
Azərbaycanda gündəlik nə qədər neft hasil edilir? - OPEC açıqladı
-
BBC-nin “kotlet-çörək” jurnalistikası...- Çingiz Özgür yazır
-
“SOCAR və “Asarel Energy” arasında saziş imzalandı - Fotolar
-
“İsrailə hücum etsə, iqtisadiyyatı çökəcək“ - Netanyahu yenə İranı hədələyir
-
“Mən anayam və...“ - Ciorcia Meloninin Bakıdakı çıxışı
-
Tramp İlon Maskı yüksək vəzifəyə təyin edəcək - Açıqladı
-
“Qarşımızda ədalətli enerji keçidi vəzifəsi durur“ - BMT-nin Baş katibi
-
“Bu gün Fransanın və Niderlandın dənizaşırı əraziləri çox ciddi çətinliklərlə üzləşir“ - İlham Əliyev
-
Mixail Mişustin Azərbaycanda - FOTO
-
“Bakıda yerüstü relsli nəqliyyat ola bilər” - Anar Quliyev
-
İlham Əliyev Odil Reno-Basso ilə görüşdü - FOTO
-
Prezident sammitdə iştirak edib - Video - Fotolar
-
Bakıda 3 türk dövlətinin lideri arasında üçtərəfli görüşü olub - Sənədlər imzalanıb + FOTOLAR
-
“Havanın çirklənməsi hər il 7 milyon insanın ölümünə səbəb olur“ - ÜST rəhbəri
-
Azərbaycan və Albaniya Anlaşma Memorandumu imzaladı - FOTO
-
6 uşaq atası olan 37 yaşlı çobanın meyiti tapıldı -Gədəbəydə
-
“Sülh müqaviləsinin mətninin müzakirəsi ilə bağlı yeni proses başlayacaq” – Hikmət Hacıyev
-
Azərbaycan xalqı bundan sonra qalib xalq, Azərbaycan dövləti müzəffər dövlət kimi yaşayacaqdır
-
Dünyəvi problemlər ancaq bəşəri münasibətlərlə həll edilə bilər
-
XXI əsr türk dünyasının inkişaf əsri olacaq
-
Türk Dünyası ölkələri arasında əməkdaşlıq inkişaf edir
-
Bu gün Azərbaycanda Konstitusiya Günüdür
-
Roza ilə Elza arasındakı qalmaqal daha da “ALOVLANDI“: “Pulsuz oynadılan meymunsan“
-
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Azərbaycana səfərə gəlib - FOTO
-
İstifadəsi qadağandır, lakin satışı var - Siqnal adı ilə müxtəlif səs çıxaran qurğular satılır (VİDEO)
-
Azərbaycanda qəribə dəvətnamə: “Toya uşağınızı gətirməyin!” - FOTO
-
Qırğızısan, Tacikistan və Kipr Prezidentləri Bakıda - FOTOLAR
-
Bakı aeroportu itirilmiş əşyaları satışa çıxarıb? - RƏSMİ CAVAB
-
Milyonçu “Oleq Bakinski” barədə qərar verildi - Həbsdə qaldı
-
İqlim qurbanlarının ağlasığmaz həyatı - Keniyada GÖRÜNTÜLƏR
-
“Gürcüstan Avropa yolunu tərk edir“ - Borreldən xəbərdarlıq
-
Bu rəsmilər də paytaxtımızdadır - SİYAHI/FOTO
-
Almazdan 10 min dəfə qiymətli daş - Yalnız Türkiyədə var
-
“Rufo Gəncinski” Moskvaya niyə qayıtdı - qan qoxusu...
-
Vətən müharibəsi şəhidinin qızı Avropa çempionu oldu
-
Balasanyan və dəstəsi belə diz çökdürülüb: Natiqin döyüşdüyü kilsədən GÖRÜNTÜLƏR
-
Leyla və Arzu Əliyevalar sərgidə - FOTOLAR
-
Dövlət və hökumət başçılarının Bakıya gəlişi davam edir - FOTOLAR
-
Bakıda qətl hadisəsi:42 yaşlı qadın öldürüldü
-
Prezident Quterreşlə görüşdü - FOTOLAR
-
Güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
-
Əliyev Lukaşenko ilə görüşdü - Fotolar
-
“Ermənistanın COP-da iştirak edib-etməməsi öz qərarıdır” - Prezident
-
İlham Əliyev görüşlər keçirməyə davam edir - Fotolar
-
Tramp Baydenin sərəncamlarını ləğv edəcək - KİV
-
Quterreş və digər rəsmilər Bakıdadır - FOTOLAR
-
Prezident İlham Əliyev Şarl Mişellə görüşdü - FOTO/VİDEO
-
Leyla Əliyeva və Anar Ələkbərov Azərbaycan pavilyonunda – Fotolar
-
Serbiya, Belarus, Konko, Slavakiya və BƏƏ prezidentləri Bakıdadır - FOTOLAR
-
Prezident Əl-Əzhəri Şərifin şeyxi ilə görüşdü - FOTOLAR
-
Sabiq nazirin oğlu şirkət rəhbəri təyin edilib - FOTO
-
İlham Əliyev İraq Prezidenti ilə görüşdü - FOTOLAR
-
Bakıda COP29-un açılış mərasimi keçirilib - VİDEO
-
“Azərbaycanda mina qurbanlarının sayı artmağa davam edir“ - Hikmət Hacıyev
-
Türkiyədə əməliyyat keçirilib - Sərdar Ortaç və Məhmət Əli Ərbil saxlanılıb
-
Dövlət rəsmilərinin Bakıya səfəri davam edir - Fotolar
-
Yağış, leysan, dolu – Sabahən havası
-
“ABŞ Zelenskini devirmək istəyir” - Rusiya kəşfiyyatı
-
Bölgələrdən Bakıya gələnlərin nəzərinə! - Fasilələrlə buraxılacaqlar
-
MEDİA-dan SOCAR-ın zavodunda baş verən yanğınla bağlı MÜRACİƏT
-
Prezident Bakıya gələn qonaqları qəbul etdi - Videolar - Fotolar
-
Bakı bulvarında görüntülənən nədir? - VİDEO
-
“Aİ Şurasına sədrlik ölkəyə 140 milyon avrodan çox başa gələcək“ - Litvanın Maliyyə Nazirliyi
-
SOCAR-ın zavodunda yanğın olması iddiasına cavab - Rəsmi
-
Bu ölkə Prezidentlərinin də Azərbaycana səfəri başladı - FOTO
-
COP29 dövründə Bakı aeroportuna necə rahat çatmaq olar? - Sərnişinlərin nəzərinə
-
Bu gündən bu yollar bağlanır - Bəzi yerlərdə postlar qurulur
-
500 nəfərə yaxın qonaq üçün brifinq keçirildi - Fotolar
-
Şarl Mişel Azərbaycana gəldi - FOTO
-
Xəzər dənizində görüntülənən nəhəng canlı nədir? - VİDEO
-
Təhsil işçilərinə yeni kartlar veriləcək - VİDEO
-
Bəzi yollarda postlar qurulacaq - VİDEO
-
Niuenin Baş naziri Azərbaycana gəlib - COP29 iştirak etmək üçünü
-
Monqolustan Prezidenti Azərbaycana səfərə gəlib
-
Hərbçimiz minaya düşdü - Goranboyda
-
Burundinin vitse-prezidenti Azərbaycanda səfərdədir
-
Anqolanın vitse-prezidenti COP29-da iştirak üçün Azərbaycana gəlib
-
Zelenski COP29-da iştirak etmək üçün Bakıya gəlir - Bu, “Sülh Formulu“ diplomatiyası üçün zəmin yaradır
-
Şimali Makedoniyanın prezidenti Azərbaycana GƏLDİ
-
Dumana görə yollarda görmə məsafəsi məhdudlaşacaq - Xəbərdarlıq
-
Növbəti 3 gündə hansı “ASAN Xidmət“lər işləyəcək? - Agentlikdən açıqlama
-
Qış üçün maşın yağı seçərkən nələrə diqqət etmək lazımdır? - VİDEO
-
Hava kəskin dəyişəcək - Bu tarixlərdə - XƏBƏRDARLIQ
-
Müdafiə Nazirliyi həftənin icmalını yayıb - VİDEO
-
Qəzzadakı döyüşlərdə 188 jurnalist həlak olub - KİV
-
Prezident Bakıya gələn dövlət rəhbərləri ilə görüşdü - Fotolar
-
Dünyanın ən yaxşı futbol klubları açıqlandı - “Qarabağ” 72-ci sırada
-
İraqda yeni qanun layihəsi - Qızları 9 yaşında ərə verəcəklər
-
Azərbaycanda bu şəxslərə güzəştlə torpaqlar veriləcək - Yeni qanun qəbul edildi
-
Zimbabve Prezidenti Azərbaycana səfərə gəlib - FOTO
-
DİN Azərbaycana qarşı növbəti dezinformasiyanın qarşısını alıb - FOTO
-
Yeni sədr keçmiş sədrin qızını da vəzifədən uzaqlaşdırdı - AHİK-də daha bir dəyişiklik
-
COP29 Yaşıl Zona biletləri artıq satışdadır - DİQQƏT
TOP 10
ARXİV