|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
ABŞ əfqan taliblərinin narkobiznesi ilə bacara bilmir – Araşdırma
Tarix 03.03.18, 23:12 |
|
Əşrəf Heydəri
"National Interest" (ABŞ), 02.03.2018
BMT-nin Narkomaniya və Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsi (YUNODK) 2017-ci ilin noyabrında Əfqanıstanda tiryək istehsalının 2016-cı illə müqayisədə 87% artdığı və doqquz min tona çatdığı göstərilən illik icmal dərc edib. Tiryək xaşxaşının becərilməsi üçün istifadə olunan ərazi 328 min hektara qədər böyüyüb.
Həqiqətən də, indiki anda Əfqanıstan hökuməti, ABŞ və müttəfiqlərinin üzləşdiyi narkotiklər istehsalı və başqa problemlər uzun illər ərzində mövcud olub. Bunlar bir gecədə meydana çıxmayıb. Bu problemlərin hamısı Əfqanıstanda taliblərin hakimiyyəti itirdiyi 2001-ci ildən kök atıb.
Ölkədə narkotiklər istehsalı problemi müharibələr, dağıntılar və insan əzablarının son 40 ili ərzində var. Əfqanıstan hökumətinin üzləşdiyi böyük problemlərə baxmayaraq, son bir neçə ildə narkotiklər istehsalından qurtulan əyalətlərin sayını artırmağa nail olub. YUNODK-in məlumatına görə, 2006-da bu cür əyalətlər 6 idisə, 2017-də10 olub. Bu tərəqqi hökumətin möhkəm nəzarət qurduğu, fermerlərə yardım etdiyi və narkotik alverçilərilə mübarizəyə başladığı əyalətlərdə əldə olunub.
Lakin ölkənin dövlət hakimiyyətinin mövqeyi zəif olduğu bölgələrdə tiryək istehsalı çiçəklənir və bu, ABŞ və NATO qüvvələrinin iştirakına rəğmən baş verir. Tiryəkin böyük hissəsi, yəni 95%-i ölkənin cənubi-qərbi, şərqi və şimali-şərqində səkkiz əyalətdə cəmlənib. Bura Gilmənd, Qəndəhar, Fərəh, Nimruz, Uruzqan, Nəngərhar, Bəlx və Bədəxşan daxildir. Bu vilayətlərdə taliblərin və mütəşəkkil cinayətkar qruplaşmaların iştirakı çoxalır. Əlbəttə, Əfqanısatn narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsinin öhdəsindən təkbaşına gələ bilməz, ona müttəfiqlərin yardımı gərəkdir.
Narkotiklər satışı Əfqanıstan taliblərinə hər il 200 milyon dollara yaxın pul gətirir. ABŞ Dövlət Departamentinin məlumatına əsasən, Əfqanıstan tiryəki korrupsiyalaşmış məmurlar, narkotik alverçiləri, mütəşəkkil cinayətkar qruplaşmalar və yaraqlılar üçün 60 milyard $-dan çox pul generasiya edən kürəsəl eroin ticarətini bütövlükdə qidalandırır. Görünür, ABŞ hökuməti hərtərəfli qərar almağın zərurətini dərk edir. Keçmiş ABŞ prezidenti Barak Obama qeyri-hərbi yardım formalarının zərurətini bir dəfə vurğulayıb: “Təkcə Kabulda deyil, həm də əyalətlərdə güvənlik, imkanlar və ədalətin təmini üçün bizə kənd təsərrüfatı mütəxəssisi və müəllimlər, mühəndis və hüquqşünaslar gərəkdir. Əfqanıstan hökumətinə xalq qarşısında öz borcunu yerinə yetirmək və yasaqlanmış narkotiklərin üstünlük təşkil etdiyi iqtisadiyyatdan qurtulmaqda məhz bu cür yardım edə bilərik”.
Əfqanıstanda narkotiklərə qarşı mübarizədə ən yaxşı silah dövlət idarəçiliyinin tədrici, lakin davamlı yaxşılaşdırılması, qanunun aliliyinin tətbiqi, güvənlik səviyyəsinin yüksəldilməsi ola bilərdi. Xaşxaş əkinlərinin məhvi qanunsuz fəaliyyətin səbəblərilə deyil, nəticələrilə mübarizədir. Beynəlxalq praktika göstərir ki, narkotik bitkilərin əkinlərilə mübarizə effektsizdir. Bir bölgədə becərmə sahələrinin azalması başqa bölgədə narkotiklər istehsalının artımını törədə bilər. Bu qayda ilə bütün ölkə üzrə vahid strategiya çərçivəsində eyni zamanda narkotiklərlə mübarizə üzrə səylər göstərilməlidir.
Hər şeydən əvvəl alternativ bitkilər yetişdirmək üçün fermerlərə imkan və zəruri resurslar verilməlidir. Problem bu faktla ağırlaşır ki, Əfqanıstan fermerlərinin əksəriyyəti icarəçidir, buna görə də torpaq sahibləri nəyi yetişdirməyin gərəkdiyini göstərməklə onlara öz şərtlərini diktə edirlər. Fermerlərin bu asılılıqdan qurtulması üçün onların eyni zamanda torpaq və mikrokreditlər hesabına alternativ maliyyələşmə əldə etməsi lazımdır. Alternativ kənd təsərrüfatı bitkilərinin yetişdirilməsini daha gəlirli etməkdən ötrü infrastruktura yatırımlar lazımdır. Bundan başqa, su, toxum və kübrələrdən savayı fermerlər etibarlı yollara və ixracat üçün nəzərdə tutulan məhsulun yerləşəcəyi anbarlara çıxışa malik olması gərəkdir.
Bu gün Əfqanıstanda Kabulu ayrı-ayrı əyalətlərlə birləşdirən getdikcə daha qorxulu dairəvi yoldan savayı fermaları satış bazarlarilə birləşdirəsi özgə yol sistemi yoxdur. Məsələn, qərbdəki Herat əyalətində əvvəllər tiryək xaşxaşı yetişdirən fermerlər hökumətin səyləri sayəsində indi zəfəran becərirlər. Fermerlər 2017-ci ildə, demək olar, 11 ton zəfəran yetişdirib və təxminən, 18 milyon $ qazanıblar. Bir kiloqram zəfəranın dəyəri 18 $-dır. Bununla belə, uğurlara baxmayaraq, taliblər tiryək xaşxaşı yetişdirməyi tələb edərək fermerləri hədələməkdədirlər, zəfəran bazarında manipulyasiya edir, zəfəran əkinlərini genişləndirməkdə Əfqanıstan fermerlərinə mane olurlar.
Amma hətta yuxarıda sözügedən problemlər beynəlxalq dsətəklə tədricən həll olunsa da, transmilli narkotik tacirləri Əfqanıstana nüfuz etmək və qanunun aliliyini pozmağı sürdürəcəklər. Bu beynəlxalq problemin həlli üçün kimyəvi maddə-prekursorların Əfqanıstana axını və narkotik vasitələrin qonşu dövlətlər üzərindən satış bazarlarına ölkədən ixracının qarşını almaq haqda BMT Təhlükəsizlik Şurasının 2008-ci il iyul tarixli qətnaməsi çərçivəsində bölgəsəl əməkdaşlığı fəallaşdırmaq lazımdır.
Tərcümə Strateq.az-ındır.
Xəbərin oxunma sayı : 322
Analiz
Xəbərlər
-
Sosial sahəyə ayrılan vəsait artırılacaq? - AÇIQLAMA
-
“Həbsdə olmağımın səbəbini bilirəm” - Bəkir Orucovun məhkəməsi
-
Azərbaycanda 3 aya 51 milyon 36 min manatlıq narkotik ələ keçirib - HESABAT
-
NATO qoşunları Rusiya sərhədlərinə yaxınlaşır - Şoyqu
-
“COP29 bizə imkan verəcək ki, Qlobal Cənub ölkələri ilə təmasları gücləndirək” - İlham Əliyev
-
Polisin “saxla“ əmrinə tabe olmadı, hadisə yerindən qaçdı - VİDEO
-
Hansı ölkə uşaq böyütmək üçün daha əlverişlidir? – Azərbaycan son onluqdadır
-
Bakıda özəl klinikada əməliyyat olunan yeniyetmə öldü - Araşdırma aparılır
-
“Neft-qaz sahəsində uzun illər xüsusilə də Avropa bazarlarına nəql ediləcək resurslarımız var” - Prezident
-
Əhalinin nəzərinə! Tibbi arayışlarla bağlı yenilik, mayın 1-dən...
-
Bakıda 21 yaşlı model faciəli şəkildə öldü - FOTO
-
“COP29-a ev sahibliyi edəcək ölkə kimi Azərbaycan fəal hazırlıq prosesindədir” - İlham Əliyev
-
Ağdamdakı Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzi bağlandı - FOTO/VİDEO
-
Baydenin siyasətinə etiraz etdi – İstefa verdi
-
Tikilməkdə olan Laçın aeroportundan son görüntülər - VİDEO
-
NİİM əhaliyə müraciət etdi - VİDEO
-
“Fikirləşdim ki, ata-bala ikimizi də öldürəcək“ - “Cümü“yə 18 il həbs verildi
-
Hərbi gəmilər, kater və vertolyotlar Xəzərdə hərəkətə gətirildi: Möhtəşəm təlimlərdən FOTO/VİDEO
-
Xocavənddə partlayıcı vasitələr aşkar edilib: Saxlanılan var - FOTO
-
Qubada illərdir hökm sürən kanalizasiya problemi nə zaman həllini tapacaq? - VİDEO
-
Amerikalılar kütləvi şəkildə “iPhone” almaqdan imtina edirlər - SƏBƏB
-
Şəxs hansı halda orqanını başqasına verə bilər? - ARAŞDIRMA
-
Binəqədinin keçilməz yolları - VİDEO
-
Könül Kərimova estetik əməliyyat etdirib - FOTO
-
Xavi qərarını niyə dəyişdiyinin səbəbini dedi: “Üç dəqiqə söhbətləşdik və...“
-
Çörək və un məmulatlarına tələbatın azalması qiymətlərə təsir edəcək? - VİDEO
-
Azərbaycanda uşaqlar arasında yeni virus YAYILDI
-
Şadlıq saraylarında hansı menyular daha çox bahalaşıb? - QİYMƏTLƏR
-
Anar Ələkbərov o videonu Prezidentlərə göstərdi - VİDEO
-
Prezident İlham Əliyev Almaniyada işgüzar səfərdədir - FOTO/VİDEO
-
NATO baş katibi qırıcı təyyarədə ikinci pilot oldu - FOTO
-
Avtobuslarda gigiyenik qaydalara əməl olunmur - VİDEO
-
Lukaşenko nüvə başlığını qucaqladığını bildirib - VİDEO
-
Milli Məclisdən Avropa Parlamentinin qətnaməsinə ETİRAZ
-
Türkiyədə İŞİD-ə qarşı əməliyyat - 23 bəfər saxlanıldı
-
İlham Əliyev Füzulidən Berlinə getdi - Tarixi uçuş
-
Hansı rayonda nə qədər özəl uşaq bağçası var? – Tam siyahı
-
Azərbaycan-Qazaxıstan hərbi əməkdaşlığı müzakirə edilib - VİDEO
-
Keçmiş nazir müvininə 7 il iş kəsildi - 125 milyon mənimsəyib
-
Vətəndaş Qəbulu Mərkəzində may ayında qəbul cədvəli açıqlanıb - SİYAHI
-
Ətin qiyməti 25 manat olacaq? - AÇIQLAMA
-
Prezidentlər Ağdamda orta məktəbin təməlqoyma mərasimində - FOTOLAR
-
Yusif Mustafayev borc verdiyi 100 mindən çox pulunu geri ala bilmir - VİDEO
-
Tayvandan Azərbaycana gətirilən meyvə suyu yararsız çıxıb - FOTO
-
İlham Əliyev Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə etdi - FOTO
-
Mənimsəmədə təqsirləndirilən vəkilin cinayət işinin bəzi detalları məlum olub - İTTİHAM AKTI
-
COP29 Azərbaycanın malik olduğu imkanlarıntəqdimatı olacaq
-
Xaricdən gətirilən kartof ölkə daxilində 2 dəfə baha satılır – Rəqəmlər
-
Prezidentlərin Ağdama səfərindən - Maraqlı fotolar
-
İki naziri yola salan Heydər Yaqubov... – Direktor öz gücünü kimdən alır?
-
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır - Zaxarova
-
“TikTok“la bağlı sorğu keçirilib - 74,9% məhdudiyyət tətbiqini istəyib
-
Binə qəsəbəsində qanunsuz elektrik xətləri çəkilir? - VİDEO
-
Xocalıda insan qalıqları aşkar edildi - FOTO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Ağdam Konfrans Mərkəzi ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
HƏMAS silahı yerə qoyacağına söz verdi: Amma bir şərtlə
-
“Füzuli tam şəkildə yenidən qurulur” - Hikmət Hacıyev
-
Ağdam Cümə məscidinin bərpadan sonra açılışı olub - FOTOLAR
-
Naxçıvanın yeni baş naziri kimdir? - DOSYE
-
Bakıda kişi qardaşını qətlə yetirib: “Hamımızın başına oyun açırdı”
-
Prezidentlər Pənahəli xanın sarayı və İmarət kompleksində görülən işlərlə tanış olublar - FOTO
-
Deputatdan parlament seçkilərinin vaxtı ilə bağlı iddia
-
Bakının məşhur məktəbi təmirə bağlanır: Şagirdlər digər təhsil ocağına köçürülürlər
-
Avtomobili yay rejiminə necə keçirək? - AÇIQLAMA + VİDEO
-
Naxçıvanın yeni baş naziri vəzifəsindən azad olundu - Yerinə Cəlilov təyin edildi
-
“Zəngəzur dəhlizinin adını eşitdikcə sanki ağıllarını itirirlər...“ - “Bu, çox qəribədir“
-
Azərbaycandan dünyaya Yaşıl Baxış
-
Bakıda 6 istiqamət üzrə istirahət zonaları yaradılacaq - TƏFƏRRÜAT + VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Füzulinin Baş planı ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
Nəsib Quliyev qadına görə intihar edib - SENSASİYALI İDDİA
-
“Dövlət sərhədimizin 12 kilometri artıq delimitasiya olunmuş hesab edilir” - Prezident İlham Əliyev
-
Bölmələrimiz həyəcan siqnalı ilə ayağa qaldırıldı - Zakir Həsənov prosesi izlədi
-
Taliban İŞİD-ə qarşı mübarizə üçün xüsusi bölmə yaradır: İşsizlərin siyahısı hazırlanır
-
Azərbaycanda balıq ovu qadağan edilir - Bu tarixdə
-
“NATO Polşada nüvə obyektləri yerləşdirərsə, hədəfimiz olacaq“ - Rusiya XİN
-
Cəfər Cabbarlı haqqında məxfi həqiqətlər - ARAŞDIRMA + VİDEO
-
Azərbaycanda niyə qeysəriyyə əməliyyatlarına üstünlük verilir? - ARAŞDIRMA
-
Bayden qanun imzaladı - Üç ölkəyə hərbi yardım haqqında
-
ADA Universitetində keçirilən forumdan mühüm məqamlar
-
İqlim dəyişmələrinin fəsadlarına qarşı mübarizəyə böyük töhfə
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
TOP 10
ARXİV