![]() |
|














“İPƏK YOLU”nun qurbanı olan Liviya … – ABŞ-Çin savaşı dünyanın hər yerində şiddətlənir
Tarix 07.02.20, 12:23 |
|
 (Copy)3.jpg)
Ərgün Dilər
“Takvim”, Türkiyə, 06 fevral 2020-ci il
ABŞ-la Çin arasında gedən savaşın mahiyyətini düzgün anlaya bilməsək və bu iki qüvvə arasındakı güc nisbətini nəzərə almasaq, bir addım belə ata bilmərik. Mənim gördüyüm odur ki, “matruşka” siyasəti aparılır. Görünənlə reallıqda olan arasında böyük fərq vardır. Hələlik çox açmaq istəmirəm, ancaq Rusiya, İdlib, Əsəd, İran, Liviya və Aralıq dənizini anlamaq üçün ABŞ-la Çin arasındakı görünməyən güclərin məqsədlərini və istifadə etdikləri alətləri yaxşı anlamaq şərtdir. Halbuki çox adam daxilə baxaraq şərh verməkdədir. Ola bilər, amma bu, bütün baş verənləri anlamağımıza yardım etməz, edə bilməz. Onu da görürəm ki, çox adam düşərgələri müəyyən edərkən xəta edir.
Çinin təkbaşına, öz gücü hesabına böyümədiyi, ABŞ-ın qarşısına dikilmədiyi ortadadır. Bunu bilmək üçün xarici işlər naziri və ya səfir olmağa ehtiyac varmı? Əslində, cizgi burada başlayır.
Gəlin, Liviya nümunəsi üzərində güc dağılımını və bilək güləşini açıqlamağa çalışaq. Bir az geri gedək. Koronavirus əməliyyatına gəlmədən öncə 2011-ci ilin ilk aylarını xatırlayaq. Bu gün də gündəlikdə olan Liviyaya nəzər salaq.
Qəddafi iqtidarını qorumaq istəyirdi və üsyançılarla savaşırdı. Üsyançıların arasında amerikalı muzdlu əsgərlər var idi. Onların sayı təqribən 2 min idi. Hamısı da o günlərdə hələ adını dəyişməmiş olan “Blackwater”-in üzvüydü. Pentaqon Liviyaya azadlıq və demokratiya gətirmək niyyətində deyildi. Orta Şərqdə heç bir ölkəyə demokratiya vəd etmədi. Özünə bağlı olan liderləri demokrat kimi göstərdi, qarşı olanları isə diktator. Oyun məlum idi.
Əslində, Qəddafi ABŞ-a, ələlxüsus da Pentaqona qarşı deyildi. Qəddafinin İtaliyada çox güclənməsini Pentaqonun katolik xətti təmin etmişdi. Məncə, katolik xəttini burada çox adam bilmir. Nə isə… Ancaq Pentaqon yeni bir dövrə girmişdi. Liviya Aralıq dənizi üçün daim dəyərli olduğundan, əməliyyatın hədəfi Qəddafi olmuşdu. Əslində, hədəf Qəddafinin Varlıq Fondu idi. Təbii ki, bu, deyilmirdi. O dövrdə, yəni 2011-ci ildə dəyəri 100 milyard dollar olaraq açıqlanan Liviya Milli Varlıq Fondunda İtaliyanın “Yuventus” klubunun 10%-lik, FİAT-ın 5%-lik, “Barclay”-ın 5%-lik hissələri kimi ünsürlər var idi. Bu, 100 milyard dollarlıq bir güc idi.
Ancaq gözdən qaçırılan daha bir detal var idi. Liviyadakı neft yataqlarının da bu fondda olduğu gizlədilirdi. Doğrusu, düyün nöqtəsi də burada idi. Yəni, 100 milyard dollarlıq olaraq gördüyümüz fond, əslində, trilyon dollarlıq sərvətə sahib idi.
Pentaqon Liviyanın strateji mövqeyi ilə, əlbəttə, maraqlanırdı, lakin 2011-ci ildə öncəlikli hədəfi Liviya Milli Varlıq Fondu idi.
Pentaqonun bir çox önəmli maliyyə əməliyyatını idarə edən ABŞ Maliyyə Nazirliyinin əməkdaşı Stüart Levi yenə dövrəyə girdi.
Liviyada çox önəmli ABŞ vətəndaşları var idi. Həmən ediləcək bir həmlə böyük problemlərə səbəb olardı. 2011- ci ilin fevralında MKİ, 30-u agent olmaqla, 150 amerikalını Liviyadan çıxardı və Malta limanına apardı. İlk amerikalı yolçu Malta limanına ayaq basdığı anda Liviyanın beynəlxalq banklarda olan fondlarına yönəlik əməliyyat başladı. Cəmi 7 dəqiqədə 30 milyard dollar ABŞ Maliyyə Nazirliyinin hesabına keçdi. ABŞ budur, pulun dalınca gedər və heç kimlə paylaşmaz.
Açıqlanmasa da, 1 saat içində 77 milyard dollarlıq Liviya varlığı da ABŞ Maliyyə Nazirliyinin hesabına keçdi. Ancaq arada bir fərq var idi. Bu pul MKİ-yə təhvil verildi. MKİ də başda Türkiyə olmaqla, İngiltərə, Almaniya və Fransadakı terror hücumlarını Qəddafinin Varlıq Fondu hesabına maliyyələşdirdi.
Pentaqon 2011-ci ildə Liviyanı iqtisadi baxımdan işğal edərkən, Rotşild ailəsinin də ölkədən çıxmasını təmin etdi. Ancaq Rotşild ailəsi yenidən Liviyaya girməyi bacardı. Rotşildlər ölkədəki qarışıqlığı, 3 yerə bölünmə ehtimalını nəzərə alaraq, Liviyaya girməyi planlaşdırmışdı. Atılan addımlar sıxlaşdırıldı. 2015-ci ildən etibarən də Liviyada əsil güc Rotşildlər oldu.
Burada çox dərin bir şəxs önə çıxırdı. Kimsə bilmirdi. Bu şəxs İngiltərə şahzadəsi Endrü idi. Qəddafi dövründə güclənən Endrü Liviyada təsir sahibi idi. “Dərin Amerika”nı buraxıb Rotşild ailəsinin üzvü olan Stiven Şvartsman “Carlyle Group”-un yüksək səviyyəli meneceri olan Devid Rubinşteyn ilə birlikdə Liviyanı Çin vasitəsilə Rotşild ailəsinə yaxınlaşdırdı.
Neft Rotşild ailəsinin olmalı idi. Liviya nefti Çinin böyüməsində lokomotiv rolu oynayacaqdı. Bütün planlar da bununla tamamlanmalı idi. Yəni, Liviya son həmlə idi. Qəddafinin ölkəsi Çinin ehtiyacını təmin edəcəkdi və 2030-cu ildə də neft öz önəmini itirəcəkdi. Məsələnin mahiyyəti bu idi.
“İpək yolu”nun güclənməsi də Liviya ilə bağlı idi.
Çini və Rotşild ailəsini Liviyada gücləndirən şahzadə Endrü məhz bu üzdən, bir anda həbsdə öldürülən Cefri Epşteynin dostu kimi, “təcavüzkar manyak” olaraq göstərildi. Şahzadə Endrünün pozğun olduğunu bilməyən yox idi. 15 il öncə açılan məhkəmə işləri təkrar açıldı. 15 il öncə danışan şahidlər yenə danışdı.
Şahzadə Endrü oyundan kənarda qoyularkən, Çin Liviyada geri addım atmağa məcbur qaldı. Ancaq Rotşild ailəsi Çinə geri addım atmaması üçün təlimat vermişdi. Pekin hakimiyyəti də bütün təzyiqlərə rəğmən, Liviyadakı anlaşmalarından vaz keçmədi. Yekunda, 2019-cu ilin son günlərində Liviyada yeni bir anlaşmanın səsi çıxarkən, ortaya koronavirus çıxdı. Bir yarasadan və ya ilandan qaynaqlandığı iddia edilən virus Çini çətin duruma saldı. Çin müdafiəsiz yaxalanmışdı.
Dünya günə koronavirusla başlayır, dövlət başçıları bu məsələ ilə əlaqədar olaraq öz xalqlarını sakitləşdirməyə çalışır.
Çin böyük miqyasda maddi zərər gördüyü halda, ABŞ qazanan ölkə olur. Doğrusu, Çindən gələn malların ucuz olması səbəbilə, ABŞ-da müəyyən problemlər yaşanacaq, amma gələcək 50 ilin planı üçün buna dəyər.
ABŞ, Çinin əlində olan dollara da, satın aldığı şirkətlərə də çökmək üçün günləri sayır. Bir virus vasitəsilə həm iqtisadi, həm də siyasi nəticələr əldə edir. 10 dollarlıq xərclə əldə etdiyi virusla dünyanın sahibi olmaq istəyir.
Hazırda durum budur. Çin cavab verənədək də bu durum dəyişməyəcək. Həm daxildə, həm də xaricdə baş verən hadisələrə bu pəncərədən baxmalıyıq. Əks halda, baxış natamam olacaqdır.
Türkiyə, gedən bu mübarizənin tam ortasında öz bildiyini edən yeganə ölkədir. Və hər bir halda qazanacaq olan ölkədir.
Tərcümə Strateq.az-ındır
Xəbərin oxunma sayı : 469
Analiz
Xəbərlər
-
Qeydiyyatdan keçmədən də Qarabağa gedə bilərsiz - Bu dəfə 5 gün
-
Abşeronda şok hadisə:Oğul anasını yandıraraq öldürdü - VİDEO
-
“İplik“ fabrikindən 10 minlik oğurluq - Gözətçilər saxlanıldı
-
Sabah bu ərazilərdə 4 saat işıq olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
“Bu müharibədə diplomatiya tükənib” - Merts məyusdur
-
Azərbaycanda neçə nikah müqaviləsi bağlanıb?
-
Usta Natiq birdən-birə necə “vəzifəli şəxs” olub? - TƏFƏRRÜAT
-
Sabah bəzi rayonlarda şimşək çaxacaq, dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
-
“Türkiyədə prezident seçkiləri 2028-ci ildə keçiriləcək“ - Ərdoğan
-
Bakıda ŞOK cinayət - 13 yaşlı qızın intim videolarını yaydı, həbs edildi
-
Prezident İlham Əliyev BƏƏ lideri ilə görüşdü - Fotolar
-
Avropada on gündə 2300 nəfər dünyasını dəyişib - İstilərə görə
-
Bu kəndlərdəki evlər təmir olunacaq - 30 milyona yaxın vəsait ayrıldı
-
Ərdoğandan İmamoğlu ilə bağlı təklifə reaksiya - “Xeyirli olar...”
-
Xətai MKTB-nin rəisi Fəxrəddin Məmmədov xidmətçilərin maaşını kəsir? - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Bu şəhərin bir hissəsi qazsız qalacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Həmin mikroavtobus qeyri-qanuni sərnişindaşıma ilə məşğul olub - AYNA
-
“Nar” regionlarda təhsilə dəstəyini davam etdirir - FOTOLAR
-
Bakıda kuryerlər qiymətlərdən narazıdır - VİDEO
-
“Saxlanılan Rusiya vətəndaşları ilə bağlı Bakı ilə təmasdayıq“ - Zaxarova
-
“Pakistan Hindistan Hərbi Hava Qüvvələrinin imicini məhv edib“ - HHQ komandanı
-
“Mado”da uşağıma yemək aldım, içindən çıxana baxın” - FOTO
-
Sabah dəhşətli isti olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başladı - FOTO
-
Beyləqanda müasir ət kəsim məntəqəsinin açılışı oldu - Fotolar
-
“Öz tantuni”də hadisə - Xadimə aşpazın qızılını oğurladı
-
AzTV-nin tender ləğv olundu - 440 min manatlıq...
-
Rəsmi Bakıdan İranın Ermənistandakı səfirinə sərt CAVAB
-
Qazax İcra Hakimiyyətində yoxlama: Pozuntular aşkarlandı
-
Tramp Moskva və Pekini bomalaqla hədələyib - Səs yazısı yayılıb + VİDEO
-
Azərbaycanda ən çox boşanma halları bu rayondadır - STATİSTİKA
-
İstehlak kreditləri bazarı - böyük məbləğlər, yüksək faizlər
-
Öcalandan 26 il sonra ilk videomüraciət: “Silahı yerə qoyun“
-
Azərbaycanda yeni SES-lər tikiləcək - 55,2 milyon xərclənəcək
-
“Bu, qiymət artımı deyil, xərcləri əhali arasında düzgün bölməkdir” - VİDEO
-
Sabah İlham Əliyevlə Paşinyan arasında görüş keçiriləcək - Əbu-Dabidə
-
Yol polisi bu sürücülərə xəbərdarlıq etdi - VİDEO
-
Pensiyalar ayın neçəsi veriləcək? - DSMF-dən açıqlama
-
Azərbaycanla Qazaxıstan birgə PUA təlimi keçir - VİDEO
-
Əczaçılıq məhsulları üzrə xərclərimizdə kəskin artım nə ilə bağlıdır? - Açıqlama
-
Mərkəzdən kənarda 1400 manata kirayə mənzillər... - Qiymətlər niyə bahadır?
-
Azərbaycanda onkoloji xəstələrinin sayı kəskin artıb - RƏSMİ
-
Torpaq üzərindəki hüquqların qeydiyyat qaydaları DƏYİŞİR
-
Skuter, moped və velosiped sürücülərinə xəbərdarlıq
-
Milli Məclisin növbəti iclasının gündəliyi: 13 məsələ müzakirə olunacaq
-
Daha 28 azərbaycanlı Almaniyadan geri qaytarıldı - Açıqlama
-
Paraşütlə qayaya çırpılaraq həlak olan Nuranə ilə bağlı daha bir fakt - VİDEO
-
Ağdam-Füzuli yolunda mikroavtobus aşdı - 20 yaralı var
-
Qarpızlar sahələrdə qaldı - Yerində 5- 10 qəpiyə təklif olunur (VİDEO)
-
ABŞ Ukraynaya dəstəyini davam etdirəcək - Dövlət Departamenti
-
Çempionlar Liqasında yeni mövsüm başladı - NƏTİCƏLƏR
-
Nizami rayonunda uşaqların oyun meydançasını parkinqə çeviriblər - VİDEO
-
Monika Belluççi məşhur jurnalın üz qabığında - Fotolar
-
Azərbaycan klublarının yay transferləri: Kim gəlir, kim gedir?
-
Ceyhun Bayramovla Pakistanlı həmkarı arasında telefonla danışığı olub - Müzakirə
-
“Demişdi ki, şah damarıma bıçaq soxaraq məni öldürəcək” - Namus, yoxsa mülk davası?
-
Həbsxanada atalığının zorladığı azyaşlı sığınacağa yerləşdirilib - Dövlət Komitəsi
-
Avropa 1940-cı illərdən bəri ən böyük təhdidlərlə üz-üzədir - Danimarka Baş naziri
-
Sabiq deputat Fəzail Ağamalı dələduzluqda ittiham olunur - Özü isə deyir ki...
-
Boşananlar niyə sistemdə evli kimi görünür? - AÇIQLAMA
-
Azərbaycan və Rusiya Fövqəladə Hallar nazirlikləri arasında fəaliyyət planı imzalanıb - FOTO
-
Zərərçəkənlər danışdı - Vardanyanın məhkəməsi
-
Pərvin barmağındakı üzükdən danışdı: “Bitən bitdi, gedən getdi”
-
Əli Əsədov Pakistan Milli Assambleyasının sədri ilə görüşdü - FOTO
-
Bakıda qadının evindən 10 kq narkotik aşkarlandı - VİDEO
-
“Xəbər bizi son dərəcə sarsıtdı“ - İlham Əliyev Trampa başsağlığı verdi
-
Nəsimi rayonu “Köhnə Təzə Bazar” da qanunsuz tikinti aparılır? - VİDEO
-
Müharibə vaxtı qonşu ölkələrin İsraillə hərbi əməkdaşlığı təsdiqlənməyib - Pezeşkian
-
Prezident İldırım Vəliyevə ali xüsusi rütbə verdi - Sərəncam
-
Ərdoğan Nəriman Cəlal və ailəsi ilə görüşdü - Fotolar
-
Bu şəxslərə diplomatik rütbələr verildi - SİYAHI
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Əməliyyat zamanı canlı yayım açan həkim barəsində araşdırma başlanılacaq - RƏSMİ
-
Bu rayonda 20 mindən artıq abonent qazsız qalacaq - Xəbərdarlıq
-
“Qapalı Mədəniyyət Evi, açıq bazar: Fəridə Babayeva işəgötürmə adıyla kimləri aldadıb?
-
Azərbaycanda suçiçəyinə yoluxma sayı artıb - RƏSMİ
-
14 il “iş“ almış şəxsi “azad etdirmək“ istədi, özü 2 il “iş“ aldı - Dələduzluq
-
Borclunun qazı nə vaxt dayandırıla bilər? - Yeni qanun hazırlanır
-
“Medianın inkişafında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rolu” adlı konfrans keçirilib - FOTOLAR
-
Yuyucu toz yerinə duz satılır? - Azad İstehlakçılar Birliyi araşdırma tələb edir
-
Trampdan Almaniyaya təklif: “Ukraynaya “Patriot” göndərin“
-
Bu şagirdlərə pulsuz məktəbli formaları veriləcək - Müqavilə
-
“Eurohome”da yerləşən “Keşlə” bazarında yararsız balıq məhsulları satılırmış - FOTOLAR
-
“Rusiya hazırdır, Ukraynanın cavabını gözləyirik” - Hakan Fidan
-
Vaxtından əvvəl pensiyaya çıxmaq istəyən rəisin başına iş gəldi - 14 300 manat vermişdi
-
Qarabağa səfərlərlə bağlı icazə prosedurları sadələşdirilir - Müddət 5 gün oldu
-
Texasda ştatında daşqın - Ölənlərin sayı 100-ü ötüb
-
Yeni şəxsiyyət vəsiqəsini almaq məcburidir? - Deputatlar açıqladı
-
Sabah yağış yağacaq - Çimərliklərdə temperatur necə olacaq?
-
Evimiz və ofislərimiz xaricdən izlənirmiş - DTX mühüm əməliyyat keçirdi
-
“Mən ləyaqətli ölümdən və ya şəhidlikdən qorxmuram“ - Məsud Pezeşkian
-
Azərbaycanda qaz və işıqla bağlı aylıq sabit tariflər - 1 manatı aşmayacaq
-
Bakıda magistral kəmər yenilənir - Su kəsiləcək
-
Parlament Naxçıvan Konstitusiyasına dəyişiklikləri QƏBUL EDİB
-
Tanınmış azərbaycanlı bəstəkar Türkiyədə buna görə ölübmüş - TƏFƏRRÜAT
-
Erməni kilsəsinin “azad edilməsinə“ şəxsən rəhbərlik edəcəm - Paşinyan
-
“Kiyevə silah tədarükünün dayandırılmasına görə məsuliyyət daşımıram“ - Tramp
-
Milli Məclisin iclası keçirilir - Gündəlikdə 15 məsələ var
-
“Bəzən diplomatik şəkildə və zarafatla deyirik ki...“ - Hikmət Hacıyev
-
Tanınmış iş adamının oğlu binadan yıxılaraq öldü - FOTO
-
Kredit faizləri bahalaşıb - Səbəb nədir? VİDEO
-
Hamilə qadınlar bu xidmətlərdən pulsuz yararlana bilərlər - TƏBİB
-
Albalı və gilas paytaxtda bahalaşıb - Qiymətlər
-
Bakıda avtobusla yük maşını toqquşub - VİDEO
-
Kəlbəcərdə hərbçilər qəzaya düşdü - Yaralılar var
-
“İranla bağlı sanksiyaları ləğv etmək istəyərdim” - Tramp
-
Bakının kirayə mənzil bazarında vəziyyət necədir? - VİDEO
-
Ebrunun mahnısının Nuridən oğurlandığı iddia edildi - VİDEO
-
Bakıda qadını öldürüb gölün sahilinə atdılar - Əri saxlanıldı
-
Hakan Fidan Lavrovla görüşdü - BRİCS sammitində
-
“İşğaldan əvvəl zəng vurub bizi təhqir edirdilər” - Məhkəmə+Fotolar
-
“MedEra Hospital”da falçı otağı: Elnur Əli həkimdirmi?
-
Abşeronda yaşayış binasında partlayış, xəsarət alanlar var - VİDEO
-
Rektor təyin olunan Nazim Pənahov kmdir? - DOSYE
-
Sabah bu ərazidə qaz təchizatı müvəqqəti dayandırılacaq - Xəbərdarlıq
-
`“Aztelekom“un sabiq sədrinin oğlu Alışanovun səsini gizli yazıbmış - Məhkəmədə üzə çıxdı
-
Ərdoğan DEM Partiyasının nümayəndələri ilə görüşdü - FOTO
-
“Xamenei inanır ki, amerikalı investorlar İrana gələ bilər“ - Pezeşkian
-
Deputata məxsus olduğu deyilən şirkətə 124 minlik sifariş - TENDER
TOP 10
ARXİV