#NOLA is clearing out #bourbonstreet. #COVIDー19
|
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
Koronavirus dünyanı hara sürükləyir? – Yer kürəsi açıq hava həbsxanasına çevrilir
Tarix 16.03.20, 11:47 |
|
Nurettin Akçay
“Independent Turkish”, 15.03.2020
Koronavirusun ilk dəfə elan edildiyi gündən bəri virusun mənbəyi kimi dünyaya təqdim olunan rəsmi izah bu idi: virus Uhandakı “Seafood Market”-də ortaya çıxıb. Bu, xəstəliyin sıfır nöqtəsi idi. Buradan bütün Uhan şəhərinə, Uhandan Hubey əyalətinə, daha sonra Çinin digər şəhərlərinə və nəhayət, bütün dünyaya yayılıb.
Fevralın 22-ə qədər hamımız bu məlumatın doğruluğuna inanırdıq. Amma fevralın 22-də bir məqalə dərc olunub. Bir çox Çin aliminin töhfəsi ilə hazırlanan məqalədə Huanan dəniz məhsulları bazarının virus mənbəyi olması iddiaları tamamilə rədd edilib.
Məqalədə bildirilirdi ki:
Virus, ehtimal ki, başqa bir yerdən bura gətirilib və buradan digər şəhərlərə yayılıb.
Ancaq onun ilk dəfə haradan gəldiyi haqqında heç bir məlumat yox idi. Dünya Səhiyyə Təşkilatının fevralın 28-də keçirilən iclasında müxbirlərdən biri səlahiyyətlilərə sual verib: “Virusun mənbəyini bilirikmi?”
Səlahiyyətlilər “Qəti bir cavabımız yoxdur”, – deyərək məsələni ört-basdır ediblər. Bir sözlə, bütün dünya artıq nə ilə qarşılaşdığını bilmir.
Qəti cavablar olmadıqda, cəmiyyət öz cavablarını axtarır. Hekayətlər hazırlayır və təxəyyül məhsulu olan hər hekayətə inanır. Topladığı məlumatları parça-parça birləşdirir və bu məlumatdan məntiqli bir tarixçə yaradır.
Bu hekayətlər üçün hətta mənbələr mövcud idi. Birincisi, yanvarın 24-də “The Washington Times” qəzetində dərc olunmuş məqalə. Həmin məqalədəki iddiaya görə, virus Çinin bioloji silah tədqiqatlarının nəticəsi idi.
Yazıda virusun Uhan Virusologiya İnstitutunda iş zamanı sızdığı iddia edilib.
Məqalədə keçmiş İsrail kəşfiyyatçısının ifadələri var, lakin başqa bir sübut olmadan maraqlı bir süjet qeyd edilib.
BBC dərhal bu məqalədən istifadə edib və onu bütün dünyaya yayıb.
Əlbəttə, sonradan, yazıdakı iddiaların həqiqət olmadığı ortaya çıxanda üzr istənib, ancaq hekayət onu bəyənənlərin ixtiyarına keçib.
Sonra respublikaçı senator Tom Kottonun tvitləri, Britaniya parlamentinin üzvü Tobias Elvudun şərhləri və “BuzzFeed”-də yayımlanan xəbərlər bu hekayətləri qidalandırıb.
Dünyanın hər yerindən insanlar maraqlı və oxunaqlı ssenarilər yazırdılar.
Bir az geriyə qayıdaq. 18-27oktyabr 2019-cu il. Bu tarixdə Uhanda 7-ci Dünya Hərbi Olimpiadası keçirilib.
Oktyabrın 17-də ABŞ-ın 300 əsgəri olimpiadada iştirak etmək üçün Uhana gəlib. Şayiələrə görə, olimpiya oyunları ilə əlaqədar təhlükəsizlik tədbirləri azaldılıb və ABŞ əsgərləri Uhana rahatca səfər ediblər.
ABŞ əsgərlərinin 10 gün qaldığı “Wuhan Tianya” otelinin 1911-ci otağı və Huanan dəniz məhsulları bazarı arasındakı məsafə cəmi 8 dəqiqəlik yoldur.
Hekayət hazırlayanlar üçün yeni bir məlumat. Üstəlik, çox faydalı bir məlumatdır. Bu məlumat da günlərlə istismar edilib və virusun bu dəfə ABŞ ordusu tərəfindən Çinə daxil olduğu iddia olunub.
12 mart. Yəni 4 gün əvvəl. Yeni iddia yüksək çinli bir məmurdan gəlib. Çin Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Lijian Jao ilk dəfə “Uhana epidemiyanı gətirən Amerika ordusu ola bilər”, – deyərək Çinin rəsmi mövqeyini açıqlayıb.
Sonra İranın dini lideri Əli Xamnəi də “bioloji hücum ola bilər”, – deyib.
Lakin Çinin açıqlamaları daha çox bu virusun ABŞ-da peyda olması və ABŞ əsgərlərinin 2019-cu ilin oktyabrında Olimpiada zamanı Uhana yoluxdurması ilə əlaqəli idi və bu, bioloji hücum iddiası deyil.
Çin bu iddiasını ABŞ-ın “Qripdən öldüyü düşünülən bəzi adamlarda koronavirus aşkarlanıb” ifadələrinə əsaslanaraq dilə gətirib.
Demək doğrudur?! Bioloji hücum varmı?
Yoxsa ABŞ əsgərləri bu virusu Uhana aparıblar?
Çinin açıqlamasını necə anlamaq lazımdır?
Çin bu iddiaları niyə ortaya atıb?
Əslində, hazırda ciddi bir təbliğat müharibəsi aparılır. Çünki bu gün bütün dünya epidemiya üçün Çini günahlandırır.
Çinin məlumat gizlətdiyi deyilir. ABŞ-ən milli təhlükəsizlik müşaviri Robert O`Brayen da Çinin epidemiyanı ört-basdır etdiyi iddiası qaldırıb və bunun 2 aya qədər dünyaya gec açıqlandığını bildirib.
Digər tərəfdən, çinlilərə qarşı aqressiv münasibət və nifrət dolu ifadələr bütün dünyada artıb. Mümkün kompensasiya tələbləri barədə də danışılır.
Buna görə də, Çin hədəfi qarışdırmaq istəyə və Çinin iddiaları virusdan sonra Çin əleyhinə çıxışların artmasına yönəlmiş bir addım kimi qiymətləndirilə bilər.
Hamımızın virus haqqında danışdığımız sui-qəsd nəzəriyyələri qısaca buna bənzəyir.
Açığı, virusun təbii olaraq ortaya çıxdığını düşünənlərdən biriyəm.
Çinin son açıqlamalarını da təbliğat müharibəsinin bir hissəsi olaraq görürəm. Ancaq ağlıma batmayan və diqqətdən qaçırdığımız başqa bir məqam var.
Virusdan sonra dünyanın fərqli bir yerə sürüklənəcəyini görə bilirikmi? Çünki virusun yaratdığı qorxu şişirdilmiş nöqtələrə çatıb. Üstəlik, bu qorxu günü-gündən artır. Rəsmi şəxslərin hesabına.
Makron gənc insanlara təsir edəcək ikinci bir dalğa haqqında danışır.
Merkel virusun Almaniyanın 70 faizinə təsir edəcəyini və heç bir həll yolu olmadığını söyləyib.
Boris Conson deyib ki, virus daha çox yayılacaq və yaxınlarınızı itirəcəksiniz.
Buna görə də, virusun bioloji bir hücum olub-olmadığını danışmaq əvəzinə, “axtardıqları fürsəti tapıblar?” haqqında danışa bilərik.
İnsanların təcrid olunmasına alışdıqları bir dövrdə yaşayırıq. Şəxsi azadlıqlar bütün dünyada bəzi şəxslərin razılığı ilə minimum səviyyəyə endirilir.
İnsan insandan qorxur, bütün ölkələr bir-birlərinə sərhədlərini bağlayıblar. Hər ölkə yavaş-yavaş açıq hava həbsxanasına çevrilir.
Cəmiyyət üzərində böyük bir təcrübə aparılır və aşağıdakı suallara cavab axtarılır:
İnsanlıq nə qədər dözə və nə qədər sıxışdırıla bilər?
Üstəlik, bu qorxu günü-gündən artır. Rəsmi şəxslər tərəfindən.
Sui-qəsd nəzəriyyələri işi asanlaşdırır, ancaq hadisələrin sosial nəticələrini nəzərdən keçirərək nəticə çıxartmaq bizə irəlini görməyə imkan verir.
Ağlına gələn ilk suallardan biri budur: uzaqdan işləməyə hazırlaşırıq?
2009-2010-cu illərdə ən populyar mövzulardan biri də ənənəvi təhsil sisteminin sona çatması və dünyanın buna hazırlaşması idi.
Lakin bu mübahisələr qəfildən müəyyən bir müddətdən sonra dayandırılıb. İndi müzakirə etdiyimiz mövzu bu gün onun həyata keçirilmə ehtimalıdır.
Onlayn təlimlər bir çox ölkədə, xüsusən Çində başlayıb.
Virusun başqa bir nəticəsi ənənəvi diplomatiyaya zərbə olub.
Biz rəsmi olaraq virtual diplomatiya əsrindəyik. Türkiyə-İran heyətləri arası görüş “Skype” vasitəsilə reallaşır. Çin XİN-in sözçüsü “Wechat” vasitəsi ilə mətbuat konfransı keçirib. Bir çox dövlət xadimləri və diplomatlar danışıqları yenidən rəqəmsal vasitələrlə keçirməyə başlayıblar.
Bütün dünya onlayn əyləncələrə yönəlib. Onlayn oyunlar, sosial media hesabları, YouTube və Netflix dünyası yaradılır və bəşəriyyət getdikcə bu dünyada həbs olunur. Üstəlik, bütün bunlar edilərkən, “Baxın, bu yaxşı və faydalı bir şeydir, gəlin bu sistemə keçək” deyilmir. Yeni sistemi “Biz bunu etməliyik, başqa seçimimiz yoxdur”, – deyərək tətbiq edirlər.
Nəticədə, uzun müddətdir distant təhsil, məsafədən iş, onlayn bir dünya yaratmaq və maşınların işçi qüvvəsindən daha təsirli bir istehsal prosesi araşdırmaları var. Epidemiya bunu sürətləndirib.
Gələcəkdə epidemiya sona çatacaq, dünya köhnə günlərinə qayıdacaq. Bununla belə, baş verənlərin ictimai və siyasi nəticələri daim qalacaq.
Tərcümə: Strateq.az
Xəbərin oxunma sayı : 1120
Analiz
Xəbərlər
-
Faşizm üzərində qələbədən 79 il ötür
-
“Eşq çox gözəl hiss, böyük həyəcandır“ - Hadise
-
Dünyanın ən bahalı futbol klubları açıqlandı - Siyahı
-
Rusiyanın dondurulmuş aktivləri ilə bağlı qərar: Kiyevə milyardlarla avroluq silah alınacaq
-
Gürcüstanda güclü yağışlar ağır fəsadlarla nəticələndi: Kəndlər su altında qaldı - FOTO
-
Hikmət Hacıyev BMT Baş katibinin köməkçisi ilə görüşüb - FOTO
-
Bakı və İrəvan 5 ay ərzində sülh sazişi imzalaya biləcəkmi? - DETALLAR
-
Şəkərli diabet xəstələri üçün qidalar çox bahadır - VİDEO
-
“Ukrayna NATO silahları ilə belə Rusiyaya qalib gəlməyəcək” - Siyarto
-
Bakıda hoteldə zəhərlənən dostlarla bağlı FAKTLAR: Qonaqlıq yüksək vəzifəyə təyinat üçün təşkil edilib
-
Müəllim olmaq istəyənlərin nəzərinə: Sənəd qəbulu başlayır
-
“Sədərək”in sahibinin oğlunun evindən külli miqdarda oğurluq edildi - MƏHKƏMƏ
-
Bakıda dəyəri 20 min manatdan yuxarı ev alanda gəlirin mənbəyi soruşulur? - VİDEO
-
“Azərbaycana dəstək hər sahədə davam edəcək” - Ərdoğan
-
2024-cü ildə ən çox satılan smartfon hansıdır? - SİYAHI
-
DYP-dən sürücülərə xəbərdarlıq: 400 manat cərimə oluna bilərsiz
-
Slovakiya-Azərbaycan əlaqələrində yeni səhifə açılır
-
Telman İsmayılovun adı onun ölümündə hallanır - YENİ FAKTLAR
-
Bakıda narkotik satışı ilə məşğul olanlar saxlanılıblar - FOTO/VİDEO
-
Su basan ərazidə qalan azyaşlılar xilas edildi - VİDEO
-
Nərimanovdakı bazarda bəzi məhsulların satışına məhdudiyyət qoyuldu - FOTOLAR
-
Bolqarıstan Prezidenti Rumen Radevin Azərbaycana rəsmi səfəri başa çatıb
-
“Azərterminalkompleks“ işçilərin hüquqlarını pozur? - Quruma buna görə cərimə yazılıb
-
Dünyanın ən varlı insanları hansı şəhərlərdə yaşayırlar? - REYTİNQ
-
Sakinlərin məşğulluqla bağlı müraciətlərinin artmasına səbəb nədir? - VİDEO
-
Heydər Əliyevə Ağdam Cümə məscidinin daş parçasını hədiyyə edəndə gözləri yaşardı - VİDEO
-
271 saylı məktəbin müəllimi: “Uşaqlar məkəbə gəlmir, direktora pul verir“
-
Özünü ölü göstərən Rafət belə deşifrə olunubmuş - TƏFƏRRÜAT
-
Prezident İlham Əliyev və Prezident Rumen Radev mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər - FOTOLAR
-
Azərbaycanla Türkiyə arasında bir sıra sənədlər imzalanıb - SİYAHI + FOTO
-
Leysan olacaq, dolu düşəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Masazırda saxta spirtli içkilər hazırlayan dəstə üzvləri saxlanılıb - VİDEO+FOTOLAR
-
Dollar neçəyə olacaq? – 2 günlük rəsmi məzənnəni açıqlandı
-
Slovakiya Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü qəti şəkildə dəstəkləyən ölkədir
-
“Ukraynaya əsgər göndərməyə hazırıq“ - Baş nazir
-
“Bolt“ qiymətləri qaldırdı - RƏSMİ
-
Qəbiristanlıq torpağını alver ocağına çevirənlərin ifşası - VİDEO
-
Porno aktrisa Trampla görüşündən danışdı – “O, məni nahara dəvət etdi...”
-
Bölgələrdə mənzillər bahalaşdı - VİDEO
-
Azərbaycanla Slovakiya arasında atılan addımlar böyük nəticələrin əldə olunacağına əsas verir
-
Taksi sürücüləri çarəsiz vəziyyətdə: Borclarını ödəyə bilmirlər
-
Ənənəvi bazarlar niyə tarixə qovuşur? - VİDEO
-
Bolqarıstan prezidenti və birinci xanımın şərəfinə rəsmi nahar verildi - FOTO
-
Günəşdə güclü partlayış: Maqnit qasırğaları həftəsonu Yer kürəsini vura bilər
-
Azərbaycanda 40 dəvə yükü ilə qızıl basdırılan yer - VİDEO
-
Kütləvi imtahanlar elektron formada keçiriləcək - RƏSMİ
-
Həbsdə olan qohumunu azad edəcəyinə söz verib - 28 min manatını mənimsədi
-
Bakı metrosunun iş rejimi dəyişdirilir - RƏSMİ
-
Əli Əsədov Türkiyənin vitse-prezidenti ilə görüşüb - FOTO
-
Masallıda narkotik vasitə satan şəxslər saxlanılıblar - FOTO
-
“COP29-un keçirilməsində Azərbaycana dəstək verməyə hazırıq“ - Bolqarıstan Prezidenti
-
Neft Fondu bu investisiyalardan 5 milyard dollar qazanıb - SİYAHI
-
Qəzaya düşən prokuror yuxulu olub - TƏFƏRRÜAT
-
Klublarda audit yoxlaması: Dövlət ayırdığının hesabını tələb edir
-
Slovakiya-Azərbaycan əlaqələrinin çox gözəl gələcəyi var
-
“Fransız hərbçiləri artıq Donbasdadır” – Fransadan olan hərbi müxbir
-
İlham Əliyevin Rumen Radev ilə təkbətək görüşü olub - FOTO
-
“WhatsApp” daha bir yeniliklə gəlir - FOTO
-
Zaqataladakı dönərxananın sahibi: “Problem toyuqda olub“ (VİDEO)
-
Bayden gedir, yerini Mişel Obamaya verir - “Der Spigel“dən sensasion yazı
-
Qəbulda bu qrupda keçid balı artacaq - Səbəbi AÇIQLANDI
-
“Zəngəzur dəhlizi Ermənistanı təcrid vəziyyətindən çıxara bilər“ - Elçin Əmirbəyov
-
Slovakiyanın baş naziri: “Makron ölkəmizdə populyar siyasətçi sayılmır”
-
Biləcəridə yağan yağış evləri su altında qoydu - VİDEO
-
Azərbaycanlı jurnalist Harvardın məzunu oldu - FOTO
-
Milli Qəhrəmanımız polkovnik İlqar Mirzəyevin doğum günüdür - FOTOLAR
-
Geomaqnit qasırğası olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Bəzi yerlərdə şimşək çaxıb, leysan yağıb, Kəlbəcərə dolu düşüb - FAKTİKİ HAVA
-
Avtomobil ehtiyat hissələri bahalaşdı - VİDEO
-
Naxçıvanda məşhur məhəllə su içində batır - VİDEO
-
Çempionlar Liqası: İlk finalçı Dortmund “Borussiya”sı oldu
-
Azərbaycan Slovakiya ilə birgə silah istehsal edəcək - VİDEO
-
Çinarə türk futbolçu sevgilisindən ayrıldı - VİDEO
-
“Mbappenin qarşısını kimsə təkbaşına kəsə bilməz“ - Mats Hummels
-
“ABŞ, fikir ayrılıqlarına baxmayaraq, İsraili dəstəkləməyə hazırdır“ - Bayden
-
Zaqatalada dönərdən zəhərlənənlərin sayı kəskin artdı - 30-a çatıb
-
“My Music” hoteldə nə baş verib? - TƏFƏRRÜATLAR/VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
İcra başçısı yenidən deputat olacaq - Qurbanovun Milli Məclisə qayıtması perspektivi nə ilə bağlıdır?
-
Növbəti dalğa gəlir: İyul-avqust aylarında ətin qiyməti artacaq
-
Binəqədinin keçilməz yolları: “Gərək qayıq alaq” - VİDEO
-
“Rusiya Britaniyanın hərbi obyektlərini vura bilər” - Zaxarova
-
Zaqatalada kütləvi zəhərlənmə - Araşdırmalar başladı
-
Ukraynadan gətirilən ət məhsullarında infeksiya törədiciləri aşkarlandı - AQTA
-
Güney Azərbaycanda şəhər başçısı həbs edilib - FOTO
-
Vəzifəsindən azad edilən Novruz Məmmədov : “Zənglərdən yorulmuşam, adamı əsəbiləşdirirlər”
-
20-25 manata satılan göycə: Bahalaşmanın səbəbi nədir?
-
Bu halda cərimə oluna bilərsiniz - Prezident təsdiqlədi
-
Rusiya Krım körpüsündən istifadəni dayandırıb: Cəbhə xəttini hansı yolla təchiz edir?
-
Nərimanov rayonunda ağacları belə məhv edirlər – FOTOFAKT
-
Bakıda sevgilisindən “yox“ cavabı alan oğlan bıçağa əl atdı - TƏFƏRRÜAT
-
Emin Əmrullayevin qardaşına sərt ittiham var: “Dedi, al bu 100 mini, get və...“ (VİDEO)
-
Suraxanıda iki maşını qəsdən yandıran şəxslər saxlanılıblar - VİDEO
-
Yağış sakinləri evləri ilə birlikdə su altında qoydu - VİDEO
-
Direktor cərrahı işdən çıxardı, cəzalandırıldı
-
Bakıda fantastik qiymətə ev kirayə verilir - FOTOLAR
-
Gəncədə daha br əməliyyat: vəzifəli şəxslərə cinayət işi açıldı
-
“Rusiya NATO-ya qarşı əməliyyata hazırdır“ - Polşa əks-kəşfiyyatı
-
İşə qəbul zamanı yaş vacibdir, yoxsa təcrübə? - VİDEO
-
Baş nazir Əli Əsədov Ankarada Anıtqəbiri ziyarət edib - FOTO/VİDEO
-
Sumqayıt məktəbində 250 min manatlıq mənimsəmə – Cinayət işi açıldı
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Bir neçə yaxın dostum spirtdən düzələn arağa görə həyatını itirib” - Deputat
-
Sabiq deputat Mehdiyevə yazdığı gizli məktubdan danışdı - “Off, dəhşət...“ + FOTO
-
Hoteldə ölən dostlarla bağlı yeni detallar - Hadisə bu hoteldə baş verib + FOTOLAR
-
“Moskva Qərb ölkələri ilə dialoqdan imtina etmir” - Putin
-
Taksidən istifadə edənlərin sayı artır, yoxsa azalır? – Son 7 ilin məlumatları
-
“Bu gün gəlirlərimiz 35 milyard manat civarındadır” - Deputat
-
İlham Əliyevin Slovakiyanın baş naziri ilə geniş tərkibdə görüşü keçirilib - FOTO
-
Zelenskiyə qarşı sui-qəsd: Rusiya agentləri ifşa olundular - FOTO
-
“Azərbaycan suverenlik baxımından nümunəvi ölkədir” - Robert Fitso
-
Bakıda oteldə vəzifəli şəxslər zəhərləndi, 2 nəfər vəfat etdi - AÇIQLAMA/FOTO
-
"Makronun demaqogiyası boş və ikiüzlüdür"- Rusiya rəsmisi
-
Şəhid ailəsi üzvlərinə təhsillə bağlı yeni imtiyaz VERİLDİ
-
“Azərbaycan təbii qazını Avropa məkanına etibarlı yollarla nəql edir” - İlham Əliyev
-
Bakıda vətəndaşların ölümlə üz-üzə qaldığı yol - VİDEO
-
Sabirabadda Birinci Qarabağ müharibəsinin şəhidi dəfn edildi - FOTOLAR
-
Azərbaycan-Slovakiya sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Vladimir Putin Rusiya prezidenti vəzifəsinin icrasına başladı - VİDEO
-
Rektor özünə daha bir xidməti maşın alır - 110 min manata
TOP 10
ARXİV